به منظرگاه مدیریتی امام مهدی سلام الله علیه خوش آمدید.
مهر | دین و اندیشه | دوشنبه، 10 شهریور 1404 - 21:12
سالگرد امامت حضرت مهدی (عج) پیوند زنده میان گذشته و آینده است. این روز، ما را به تأمل در سیر تاریخ شیعه و نیز به بازاندیشی در وظایف امروزمان فرا می‌خواند.
خلاصه خبر
خبرگزاری مهر، گروه دین و اندیشه، محمدجواد نجفی؛ سالگرد آغاز امامت حضرت مهدی (عج) را نمی‌توان تنها یک واقعه تقویمی دانست، بلکه باید آن را نقطه‌ای بنیادین در تداوم سنت الهی هدایت به شمار آورد.
همان‌گونه که قرآن کریم از سخن گفتن عیسی (ع) در گهواره (مریم: ۳۰) و نبوت یحیی (ع) در کودکی (مریم: ۱۲) یاد می‌کند، امامت حضرت مهدی (عج) نیز در همان سنت الهی جای می‌گیرد.
امروز نیز یادآوری آغاز امامت آن حضرت، برای ما یک پیام راهبردی دارد.
از این منظر، سالگرد امامت حضرت مهدی (عج) پیوند زنده میان گذشته و آینده است.
چنین است که امامت مهدوی، هم استمرار تاریخ هدایت الهی است و هم نقشه راهی برای آینده بشر.
مهر | دین و اندیشه | پنجشنبه، 06 شهریور 1404 - 12:29
نشست علمی حکمرانی زمینه‌ساز و امنیت‌ملی به همت پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار می‌شود.
خلاصه خبر
به گزارش خبرنگار مهر، نشست علمی حکمرانی زمینه‌ساز و امنیت‌ملی به همت «پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی» و با مشارکت «ستاد توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار» و دیگر مراکز همکار با حضور اساتید و صاحب‌نظران برجسته هشتمین مدرسه حکمرانی اسلامی با عنوان مدرسه حکمرانی زمینه ساز ۲ برگزار می‌شود.
این نشست روز شنبه ۸ شهریور ۱۴۰۴ از ساعت ۱۰ الی ۱۱ در سالن شهید سلیمانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی واقع در قم، شهرک پردیسان، انتهای خیابان دانشگاه برگزار خواهد شد.
السَّلامُ عَلَيْكَ يَا حُجَّةَ اللّٰهِ فِى أَرْضِهِ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا عَيْنَ اللّٰهِ فِى خَلْقِهِ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا نُورَ اللّٰهِ الَّذِى يَهْتَدِى بِهِ الْمُهْتَدُونَ، وَيُفَرَّجُ بِهِ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ، السَّلامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْمُهَذَّبُ الْخائِفُ، السَّلامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْوَلِىُّ النَّاصِحُ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا سَفِينَةَ النَّجاةِ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا عَيْنَ الْحَيَاةِ، السَّلامُ عَلَيْكَ، صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْكَ وَعَلَىٰ آلِ بَيْتِكَ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ، السَّلامُ عَلَيْكَ، عَجَّلَ اللّٰهُ لَكَ مَا وَعَدَكَ مِنَ النَّصْرِ وَظُهُورِ الْأَمْرِ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا مَوْلاىَ، أَنَا مَوْلاكَ عَارِفٌ بِأُولَاكَ وَأُخْرَاكَ، أَتَقَرَّبُ إِلَى اللّٰهِ تَعَالَىٰ بِكَ وَبِآلِ بَيْتِكَ، وَأَنْتَظِرُ ظُهُورَكَ وَظُهُورَ الْحَقِّ عَلَىٰ يَدَيْكَ؛
محمد بن حسن عسکری(ع) مشهور به امام مهدی(عج)، امام زمان و حجت بن الحسن (متولد ۲۵۵ق)، دوازدهمین و آخرین امام شیعه دوازده‌امامی است. شیعیان معتقدند، او همان مهدی موعود است که پس از دوره طولانی غیبت، ظهور خواهد کرد. دوره امامت او پس از شهادت پدرش امام حسن عسکری(ع) در سال ۲۶۰ق آغاز شده است.
بر اساس منابع شیعه، حکومت عباسی در دوره امامت امام حسن عسکری(ع) درصدد یافتن فرزند وی به‌عنوان مهدی و جانشین پدر بود؛ ازاین‌رو، تولد امام زمان(عج) مخفی نگه داشته شد و جز چند تن از یاران خاص امام یازدهم شیعیان کسی او را ندید. به همین دلیل پس از شهادت امام عسکری(ع)، برخی از شیعیان دچار تردید شده و فرقه‌هایی در جامعه شیعه پدید آمد و گروهی از شیعیان، از جعفر کَذّاب، عموی امام زمان(عج)، پیروی کردند. در این شرایط توقیعات امام زمان که عموماً خطاب به شیعیان نوشته می‌شد و توسط نائبان خاص به اطلاع مردم می‌رسید، موجب تثبیت دوباره تشیع گردید؛ تا جایی که در قرن چهارم قمری از میان فرقه‌هایی که پس از شهادت امام یازدهم از شیعه منشعب شده بودند، تنها شیعه دوازده‌امامی باقی مانده بود.
امام زمان(عج) پس از شهادت پدرش، در غیبت صغرا به سر برد و در این مدت به واسطه چهار نائب خاص با شیعیان ارتباط داشت. از سال ۳۲۹ق، ارتباط مردم با او از راه نائبان خاص نیز پایان یافت و دوره غیبت کبرا آغاز شد. عالمان شیعه درباره دلایل و جزئیات عمر طولانی امام زمان، تبیین‌هایی ارائه نموده‌اند و در احادیث معصومان، غیبت او به خورشید پشت ابر تشبیه شده است.
خروج سُفْیانی یکی از پنج رویداد حتمی در آستانۀ ظهور حضرت مهدی(عج) است و در منطقه شام رخ می‌دهد. بنابر روایتی از امام رضا(ع)، ظهور قائم، بدون خروج سفیانی رخ نخواهد داد. در روایاتی دیگر، سفیانی پس از ۹ ماه حکومت بر شام، به سمت مدینه لشکرکشی می‌کند و در جایی به نام بیداء، در زمین فرو می‌رود.
يكي ديگر از زمينه‌ها و شرايط لازم براي تحقق ظهور، وجود ياوراني شايسته و لايق براي پشتيباني از قيام و انجام كارهاي حكومت جهاني است بديهي است وقتي انقلابي جهاني به وسيله رهبري آسماني روي مي‌دهد ياوراني متناسب با آن مي‌خواهد و اينگونه نيست كه هر كس ادّعاي ياوري كند بتواند در آن ميدان، حضور يابد.
در اين باره به جريان زير توجه كنيد:
«يكي از شيعيان امام صادق(عليه السلام) به نام سهل بن حسن خراساني به آن حضرت مي‌گويد:
چه چيز شما را بازداشته است از اينكه حق مسلّم خود (حكومت) را به دست بگيريد در حالي كه صدهزار شيعه ي پا در ركاب و شمشير زن در اختيار شماست؟ امام دستور مي‌دهند تا تنور آتشي فراهم شود و چون شعله‌هاي آتش بالا مي‌گيرد به سهل مي‌فرمايند: اي خراساني برخيز و در تنور بنشين سهل كه گمان كرده است امام از او خشمگين شده، شروع به عذر خواهي مي‌كند و مي‌گويد: آقا مرا ببخشيد و به آتش شكنجه ام نكنيد!! امام مي‌فرمايد: از تو گذشتم.
در اين حال هارون مكّي از شيعيان راستين حضرت وارد مي‌شود و سلام مي‌كند. امام صادق(عليه السلام) به او پاسخ مي‌دهد و بدون هيچ مقدمه‌اي به او مي‌فرمايد: در درون تنور بنشين!
هارون مكّي بي درنگ و بدون هيچ پرسشي، اين كار را انجام مي‌دهد! امام صادق(عليه السلام) در همان حال با مرد خراساني گفتگو مي‌كند و درباره خراسان خبرهايي مي‌دهد چنانكه گويي خود شاهد آن بوده است و پس از مدّتي به سهل مي‌فرمايد: برخيز اي خراساني و داخل تنور را نگاه كن! سهل برخاسته و داخل تنور را نگاه مي‌كند و هارون را مي‌بيند كه در ميان شعله‌هاي آتش چهار زانو نشسته است!
آنگاه امام(عليه السلام) از او مي‌پرسد: در خراسان، چند نفر مثل هارون مي‌شناسي؟! خراساني مي‌گويد: به خدا قسم، يك نفر هم اينگونه سراغ ندارم حضرت مي‌فرمايد: آگاه باش! ما در زماني كه پنج نفر ياور و پشتيبان پيدا نكنيم قيام نمي‌كنيم. ما بهتر مي‌دانيم كه كدام زمان، زمان قيام است!»1
بنابراين جا دارد صفات و ويژگي‌هاي ياوران امام مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) را در آئينه روايات پيشوايان ديني مرور كنيم تا بدين وسيله جايگاه خود را شناخته و در پي رفع كمبودهاي خود باشيم.
معرفت و اطاعت
امام مهدی کیست؟
وی یگانه فرزند امام عسکری علیه السلام یازدهمین امام شیعیان است. امام مهدی(عج) در سحرگاه نیمه شعبان ۲۵۵ ق در سامرّا چشم به جهان گشود و پس از پنج سال زندگی تحت سرپرستی پدر، و مادر بزرگوارشان نرجس خاتون، در سال ۲۶۰ ق به دنبال شهادت حضرت عسکری علیه السلام ـ همچون حضرت عیسی علیه السلام و حضرت یحیی علیه السلام که در سنین کودکی عهده دار نبوّت شده بودند ـ در پنج سالگی منصب امامت شیعیان را عهده دار شدند. آن بزرگوار پس از سپری شدن دوران غیبت با تشکیل حکومت عدل جهانی احکام الهی را در سرتاسر زمین حاکمیت خواهد بخشید.
از امام باقر و صادق علیهماالسلام در تاویل سخن خدای متعال: و لئن اخرنا عنهم العذاب الی امة معدودة... ؛
[۱]
هر آینه اگر از آنان عذاب را تا مدتی معین (یا تا فراهم آمدن دسته‌ای به تعداد مشخص) به تاخیر اندازیم...، نقل شده که فرمودند: ... امة معدودة یعنی عدة کعدة بدر قال یجمعون له فی ساعة واحدة قزعا کقزع الخریف:
مراد از امت معدود، یاران مهدی در آخر الزمان‌اند؛ سیصد و سیزده نفر به شمار افراد جنگ بدر، آنان، در ساعتی جمع شوند؛ مانند ابرهایی که در پاییز جمع می‌شوند.
[۲]
[۳]
امام صادق (علیه‌السّلام) در وصف یاران خاص حضرت مهدی (علیه‌السّلام) فرمود: مردانی که گویی قلب‌هایشان مانند پاره‌های آهن است. هیچ چیز نتواند دل‌های آنان را دربارۀ ذات خداوند گرفتار شک سازد. سخت‌تر از سنگ هستند. اگر بر کوه‌ها حمله کنند، آن‌ها را از هم خواهند پاشید...
گویی که بر اسبان خود، مانند عقاب هستند. بر زین اسب امام دست می‌کشند و از این کار برکت می‌جویند. گرد امام خویش چرخیده، در جنگ‌ها، جان خود را سپر او می‌سازند و هرچه را بخواهد برایش انجام می‌دهند. مردانی که شب‌ها نمی‌خوابند؛ در نمازشان همهمه‌ای چون صدای زنبور عسل دارند. شب‌ها بر پای خویش ایستاده و صبح بر مرکب‌های خود سوارند. پارسایان شبند و شیران روز. اطاعت آنان برابر امامشان، از اطاعت کنیز برای آقایش زیادتر است. مانند چراغ‌ها هستند... گویی که دل هایشان قندیل است. از ترس خدا بیمناک و خواهان شهادت‌اند. تمنایشان شهید شدن در راه خدا است. شعارشان این است: ای مردم! برای خون خواهی حسین به پا خیزید. وقتی حرکت می‌کنند، پیشاپیش آنان به فاصلۀ یک ماه وحشت حرکت کند. آنان، دسته دسته به سوی مولا می‌روند. خدا به وسیلۀ آنان امام راستین را یاری می‌فرماید.
حدیث اول
امام زمان علیه السلام
إنَّ اللّه َ بَعَثَ مُحَمَّدا رَحمَةً لِلعالَمينَ و تَمَّمَ بِهِ نِعمَتَهُ.
خداوند محمّد را برانگيخت تا رحمتى براى جهانيان باشد و نعمت خود را تمام كند.
بحار الأنوار، ج 53، ص
حدیث اول
إنّی أمانٌ لأِهلِ الأرضِ کَما أنَّ النُّجُومَ أمانٌ لأِهلِ السَّماءِ
من مایه امان اهل زمینم؛ چنان که ستارگان مایه امان اهل آسمان اند.
[ بحار الأنوار، ج 78، ص 380.]