اصول دین امامت
حضرت مولی الموحدین(ع) می فرمایند: «نَحْنُ إِذَا شِئْنَا شَاءَ اللَّهُ» مقام ما طوری است که آنچه ما بخواهیم خدا میخواهد. و این اوج مقامی است که بندهی خداوند در مقام فنای خود بدان نایل میشود. شبیه این مقام را در قرآن برای حضرت ابراهیم(ع) داریم که بعد از جریان حضرت عُزَیر میآورد. حضرت عُزَیر در مسیر خود به قریهای برخورد کردند که مردم آن قریه همه مرده بودند و استخوانهای آنها بر روی زمین پراکنده شده بود، با توجه به اینکه حضرت عزیر معتقد به قیامت و زنده شدن مردگان بودند، سؤال خاصی کردند حاکی از آن که میخواستند آن زندهشدن را احساس کنند، لذا گفتند: «أَنَّىَ يُحْيِي هَذِهِ اللّهُ بَعْدَ مَوْتِهَا»؛[1] چگونه خداوند اینها را بعد از مردن زنده میکند؟ از نوع برخوردی که خداوند با حضرت عزیر کرده میفهمیم میخواستهاند این موضوع را بچشند که مردن و زندهشدن چطوری است. خدا هم صد سال ایشان را میراند و پس از صد سال زنده کرد و از این طریق یقین حضرت را نسبت به قیامت به کمال خود رساند. قرآن بعد از طرح این ماجرا موضوع حضرت ابراهیم(ع) را مطرح میکند که مقام دیگری است. حضرت ابراهیم(ع) نمیخواستند که نسبت به مرگ به یقین برسند، بلکه مقام برتری را میخواستند. لذا پرسیدند: «كَيْفَ تُحْيِي الْمَوْتَى»؛[2] خدایا تو چطور زنده میکنی؟ یعنی حضرت میخواستند خدایی خدا را در امر زندهکردن بچشند. در ازاء چنین تقاضایی خداوند قدرت خود را به او داد. فرمود: چهار پرنده را بگیر و گوشت آنها را مخلوط کن و بر سر چند کوه قرار ده و سپس آنها را بخوان تا با شتاب به طرف تو بیایند. ملاحظه میکنید که خداوند قدرت خود را به حضرت داد تا او مانند خدا آن پرندگان را بخواند و آنها زنده شده به سوی حضرت آمدند و از این طریق حضرت ابراهیم(ع) قدرت میراندن و زندهکردن را حس کردند و دقیقاً وجودشان وجود زندهکردن شد.
حدیث غدیر از نظر سند متواتر است و به بیش از سیصد طریق از صد و شصت صحابه پیامبر و هشتاد و شش نفر از تابعین روایت شده است.
متن کامل حدیث غدیر به همراه خطبهی پیامبر اعظم (صلّی الله علیه و آله) در غدیر خم، به سند صحیح و معتبر در کتابهای شیعه آمده است و بخشهایی از آن به نقل از اسامة بن زیاد در منابع اهلسنت وجود دارد.
منابع اهل سنت درباره غدیر
برخی از معتبرترین و قدیمیترین کتابهای اهلسنت که حدیث غدیر را نقل کردهاند، عبارت است از:
غدیر در قرآن
الیوم کملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتى و رضیت لکم الاسلام دینا . ( مائده : .3 )
روز غدیر خم دین شما را به حد کمال رساندم و نعمتم را بر شما تمام کردم و اسلام را بعنوان دین براى شما پسندیدم .
* جایگاه عید غدیر در مکتب
1ـ عید خلافت و ولایت
روى زیاد بن محمد قال :
دخلت على ابى عبد الله (علیه السلام) فقلت :
للمسلمین عید غیر یوم الجمعة والفطر والاضحى ؟
قال : نعم ، الیوم الذى نصب فیه رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) امیرالمؤمنین (علیه السلام) . مصباح المتهجد : .736
زیاد بن محمد گوید :
بر امام صادق (علیه السلام) وارد شدم و گفتم : یا مسلمانان عیدى غیر از عید قربان و عید فطر و جمعه دارند ؟ امام (علیه السلام) فرمود :
آرى ، روزى که رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) امیرمؤمنان (علیه السلام) را ( به خلافت و ولایت ) منصوب کرد .
مهر | دین و اندیشه، استانها | چهارشنبه، 24 اردیبهشت 1404 - 10:06
مشهد - غدیر علاوه بر جنبه اعتقادی، پیامآور وحدت و همبستگی مسلمانان است که همه مومنان را حول محور امامت و محبت اهل بیت متحد می کند.
خلاصه خبر
این رویداد نهتنها تعیینکننده مسیر رهبری امت اسلامی پس از پیامبر صلیاللهعلیهوآله بود، بلکه پیامهایی عمیق درباره ولایت، مسئولیت اجتماعی، و پیوستگی امت اسلامی در خود دارد.
حجتالاسلام محمدرضا شریفی، استاد حوزه و دانشگاه در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به جایگاه بینظیر غدیر در تاریخ اسلام اظهار کرد: غدیر خم نه فقط یک رویداد تاریخی بلکه یک نقطه عطف در تعیین مسیر آینده امت اسلامی است.
غدیر؛ پیام وحدت و همبستگی امت اسلامی
پیامبر اکرم (ص) در لحظه معرفی حضرت علی (ع) فرمودند: «من کنت مولاه فهذا علی مولاه.» این بیان، تاکید بر پیوند ایمانی و ولایت الهی دارد که میتواند همه مسلمانان را حول محور امامت و محبت اهل بیت متحد کند.
پیامبر در آن روز همگان را به پیروی از امام عادل و پرهیز از تفرقه فراخواندند.
اعلام ولایت حضرت علی (ع) به عنوان جانشین پیامبر، به معنای استمرار هدایت الهی و جلوگیری از انحراف امت بود.
پژوهشگر تاریخ اسلام افزود: برگزاری جشنها، نشستهای معرفتی و تولید آثار فرهنگی و هنری درباره غدیر میتواند این واقعه را در ذهن و جان نسل امروز ماندگار کند.
غدیر خم، نقطه عطفی در تاریخ اسلام و سرچشمه معرفت، ولایت، عدالت و همبستگی امت اسلامی است.
پاسداشت غدیر، پاسداشت راه پیامبر و اهل بیت علیهمالسلام و ضامن پیوستگی، وحدت و تعالی امت اسلامی است.
-
بسم اللَه الرحمن الرحیم
-
مرحوم محمَّد بن يعقوب كلينى 1 حديث مىكند از عبد العزيز بن مسلم كه او گفت: ما با حضرت رضا علیه السلام در مرو بوديم و در بدو ورود در مسجد جامع مرو در روز جمعهاى به جماعت رفتم. در آنجا از امر امامت بسيار سخن به ميان رفت و اختلافات مردم را در اين موضوع بيان مىكردند. پس از آن من بر حضرت رضا عليه السلام وارد شدم و او را از بحث و خوض مردم در امر امامت مطلّع نمودم.
-
آن حضرت تبسمى فرمود و سپس گفت: اى عبد العزيز اين مردم جاهلند و به آراء و افكار خود گول خوردهاند. خداوند عزَّ و جلَّ جان پيغمبر خود را نگرفت مگر آنكه دين او را كامل نمود و قرآن را بر او فرو فرستاد كه ﴿فيهِ تِبْيانُ كُلِّ شَىْءٍ﴾. در قرآن حلال و حرام بيان شده و حدود و احكام و جميع آنچه كه مردم بدانها نيازمندند همه را بيان فرموده، فَقالَ عَزَّ وَ جَلَّ: ﴿ما فَرَّطْنا فِى الْكِتابِ مِنْ شَىْءٍ.﴾2
-
و در حجة الوداع كه آخر عمر حضرت رسالت بود اين آيه را فرستاد: ﴿الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَ اتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتى وَ رَضيتُ لَكُمُ الْاسْلامَ ديناً.﴾3 و امر امامت از تماميّت دين است و پيغمبر از دنيا نرفت مگر آنكه براى امّت خود معالم دين آنها را بيان فرموده و روشن ساخت و راه سلوك آنها را نشان داد و بر راه حقّ آنها را برقرار كرد و براى آنها على عليه السلام را راهنما و امام قرار داد، و تمام چيزهایى را كه امّت بدانها محتاج هستند روشن ساخت. پس كسى كه گمان كند خداوند عزَّ و جلَّ دين خود را كامل ننموده است كتاب خدا را ردّ كرده و كسى كه كتاب خدا را ردّ كند به خدا كافر شده است. آيا آنها قدر و منزلت امام را مىدانند و محل و مكانت او را مىشناسند تا بتوانند براى خود امام اختيار كنند؟
روز تبسّم و لبخند
عَنِ الرِّضَا(علیه السلام) قَالَ: وَ هُوَ يَوْمُ التَّبَسُّمِ فِي وُجُوهِ النَّاسِ مِنْ أَهْلِ الْإِيمَانِ، فَمَنْ تَبَسَّمَ فِي وَجْهِ أَخِيهِ يَوْمَ الْغَدِيرِ، نَظَرَ اللَّهُ إِلَيْهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ بِالرَّحْمَةِ، وَ قَضَى لَهُ أَلْفَ حَاجَةٍ، وَ بَنَى لَهُ قَصْراً فِي الْجَنَّةِ مِنْ دُرَّةٍ بَيْضَاءَ وَ نَضَّرَ وَجْهَهُ.(1)
حضرت امام رضا(علیه السلام) فرمودند: عيد غدير، روز لبخند زدن در چهرۀ مؤمنان است، پس کسی که در روز غدیر در چهرۀ برادرش لبخند بزند، خداوند به او در روز قیامت، با رحمتش نگاه می کند، و هزار حاجتش را برآورده می سازد، و قصری از درّ سفید، در بهشت برایش بنا می کند و چهرۀ او را شاد گرداند.
در حرمها هی نشستم پای ایوان طلا
باز ایوان نجف والله چیزی دیگر است
رهبر سُنی بماند کیست، شیعه رهبرش
حیدر است و حیدر است وحیدر است
1. قالَ أبا عَبْدِ اللهِ – عَلَیْهِ السَّلامُ – : إنَّ وِلایَتَنا وَلایَهُ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ الَّتِی لَمْ یُبْعَثْ نَبِیٌّ قَطُّ إلّا بِها.
«امالی مفید، ص 142»
امام صادق – علیه السلام – فرمود: همانا ولایت ما ولایت خدا است، ولایتی که هیچ پیامبری جز با آن مبعوث نگشته است.
#####
2. عَنِ النَّبیِّ – صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – قالَ: مَنْ ماتَ وَ لَمْ یَعْرِفْ إمامَ زَمانِهِ ماتَ مَیْتَهً جاهِلِیَّهً.
«وسائل الشیعه، ج 16، ص 246»
پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: کسی که بمیرد و امام زمان خویش را نشناخته باشد، در واقع به مرگ جاهلیّت مرده است.
#####
3. قالَ الامام أبو جَعْفَر – عَلَیْهِ السَّلامُ – : إنّما یَعْرِفُ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ یَعْبُدُهُ مَنْ عَرَفَ إمامَهُ مِنّا أهْلَ الْبَیْتِ وَ مَنْ لا یَعْرِفُ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ (لا) یَعْرِفُ الإمامَ مِنّا أهْلَ الْبَیْتِ فَإنَّما یَعْرِفُ وَ یَعْبُدُ غَیْرَ اللهِ هکذا والله ضلالاً.
«الکافی، ج 1، ص 181»