بسم الله الرحمن الرحیم

با سلام

نظریات اخلاقی و تعلیم و تربیتی امام جعفر صادق سلام الله علیه

1-     امام جعفر صادق ( ع ): انسان عاقل از يك سوراخ مار دوبار گزيده نمي شود يعني انسان عاقل همواره تجربيّات خود را به خاطرمي سپارد و عملا بكار مي بندد و اگر يك بار اشتباه كرد دوباره آنرا تكرار نمي كند. تحف العقول، ص96

بسم الله الرحمن الرحیم

با سلام

1.  امام صادق عليه السلام:إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمْ يَبْعَثْ نَبِيّاً إِلَّا بِصِدْقِ الْحَدِيثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ إِلَى الْبَرِّ وَ الْفَاجِر
   خداى عزوجل هيچ پيامبرى را نفرستاد، مگر با راستگويى، و برگرداندن امانت به نيكوكار و يا بدكار.
   كافى(ط-الاسلامیه) ج2، ص104، ح1
2. برداشت و راهبرد و رهنمودهایِ راستگوئی و دروغگوئی در سخنان معصومین سلام الله علیه

 عَبْدِاللهِ – علیه السّلام – : طَلبَهُ الْعِلْمِ ثَلاثَه فَاعْرِفْهُمْ بِأعْیانِهِمْ وَصِفاتِهِمْ: صِنْفٌ یَطْلُبُهُ لِلْجَدَلِ وَالْمِراءِ، وَ صِنْفٌ یَطْلُبهُ لِلإسْتِطالَهِ و الخَتلِ وَصِنْفٌ یَطْلَبُهُ لِلْفِقْهِ وَالْعَقْلِ فَصاحِبُ الْجَدَلِ وَالْمِراءِ … .
امام صادق – علیه السّلام – فرمودند: جویندگان علم بر سه دسته اند پس آنان را با هویت واقعی شان بشناس: دسته ای از آنها دانش را به جهت جدل و مراء فرا می گیرند و دسته ای آن را جهت تفاخر و بزرگ نمائی می آموزند و دسته ای نیز آن را جهت فهمیدن و تعقل یاد می گیرند. پس اهل جدل و مراء آدم مردم آزار است، او در هنگام مناظره مانع از گفتار دیگران می شود و در میدان سخن مجالی برای دیگران قائل نیست و در عین حال خود را حلیم پارسا می نمایاند و حال آنکه باطن وی از خشوع و ورع تهی است و سرانجام خداوند نیز دماغ وی را به خاک می مالد. «معالم الاصول و ملاذ المجتهدین، ص ۱۵»
 

برداشت و راهبردِ رهنمودِ انواع جویندگان علم در سخنی گوهربار از امام جعفر صادق سلام الله علیه

امام جعفر صادق علیه السلام :
اِنَّ اللّه َ تَعالی اَوحی اِلی داوُودَ علیه السلام ، اَنْ بَلِّغ قَومَکَ اَ نَّهُ لَیسَ مِن عَبدٍمِنهُم آمُرُهُ بِطاعَتی فَیُطیعُنی اِلاّ کانَ حَقّـا عَلَیَّ اَن اُعینَهُ عَلی طاعَتی فَاِن سَاَ لَنیاَعطَیتُهُ وَ اِن دَعانی اَجَبتُهُ وَ اِنِ اعتَصَمَ بی عَصَمتُهُ و اِنِ استَـکفانی کَفَیتُهُ و اِن تَوَکَّلَعَلَیَّ حَفِظتُهُ و اِن کادَهُ جَمیعُ خَلقی کِدتُ دونَهُ ؛
خداوند متعال به داوود علیه السلام وحی فرمود که: به قوم خود برسان که هیچ بنده ای ازایشان نیست که به فرمان برداری از خودم فرمانش دهم و او فرمان برد، جز آن که بر من است که او را بر اطاعتم کمک کنم. پس اگر از من بخواهد، عطایش می کنم، اگر مرابخواند، پاسخش می دهم، اگر به من پناهنده شود، پناهش می دهم، اگر از من کفایت طلبد، کفایتش می کنم ، اگر به من توکّل کند، او را حفظ می کنم و اگر همه آفریدگانم علیه او نقشه کشند، من به سود او نقشه می کشم. قصص الأنبیاء ، ص 198، ح 251

برداشت و راهبردِ رهنمودِ پاداش بندگی خداوند سخنی گوهربار از امام جعفر صادق سلام الله علیه

امام صادق علیه السلام: حسین بن على علیه السلام فرمود : «اى مردم ! خداوند بزرگِ بِشْكوه ، بندگانش را نیافریده، جز براى آن كه او را بشناسند و چون او را شناختند، عبادتش كنند و چون عبادتش كردند، با عبادت او، از عبادت جز او ، بى نیاز شوند» .
پس مردى گفت : اى فرزند پیامبر خدا ! پدر و مادرم فداى تو ! معرفت خدا، یعنى چه ؟
فرمود : «شناخت مردم هر عصر نسبت به امامى كه اطاعتش بر آنان، واجب است»

علل الشرائع : ص ۹ ح ۱ ، كنز الفوائد : ج ۱ ص ۳۲۸ عن مسلمة بن عطا ، بحار الأنوار : ج ۵ ص ۳۱۲ ح ۱ ، دانشنامه امام حسین (علیه السلام)، جلد13 ، صفحه 63

برداشت و راهبرد رهنمودِ فلسفه آفرینش، سخنی از امام صادق سلام الله علیه به نقل از امام حسین سلام الله علیه

عَنْهُ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ طَرِیفِ بْنِ نَاصِحٍ عَنْ أَبِیهِ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ زَیْدٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ قَالَ‏ : لَمَّا قُتِلَ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ علیه السلام لَبِسْنَ نِسَاءَ بَنِی هَاشِمٍ السَّوَادَ وَ الْمُسُوحَ وَ كُنَّ لَا یَشْتَكِینَ مِنْ حَرٍّ وَ لَا بَرْدٍ وَ كَانَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ علیه السلام یَعْمَلُ لَهُنَ‏ الطَّعَامَ‏ لِلْمَأْتَم.

فرزند امام سجاد (علیه السلام) گوید : وقتی حسین بن علی (علیه السلام) کشته شد، زنان بنی هاشم لباس سیاه و خشن بر تن کردند و از هیچ گرمی و سردی ای ، شِکوه نمی کردند و (پدرم) امام سجّاد (علیه السلام) در { موقع } سوگواری آنان ، غذا تهیّه می کرد.

متن و ترجمه کتاب شریف المَحاسِن (تالیف اَبو جَعفَر اَحمد بن مُحَمَّدِ بنِ خالِدِ البَرقی متوفی 274 یا 280 قمری ) جلد دوم باب الإطعام فی المأتم‏ ( باب غذا دادن در سوگواری)  حدیث 7 (ناشر : اعتقاد ما ؛ مشهد مقدس ، چاپ اول 1393 ) )

بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‏45، ص: 188 ، ح 33 ؛ بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‏79، ص: 84 ، ح 24 ، از المحاسن

وسائل الشیعة، ج‏3، ص: 238 ، حدیث 3508 ، ناشر مؤسسة آل البیت علیهم السلام‏

برداشت و راهبردِ رهنمودِ آداب عزاداری خانواده معصومین سلام الله علیه برای امام حسین سلام الله علیه

امام صادق علیه السلام :
اَحَبُّ الْعِبادِ اِلَی اللّه ِ عَزَّوَجَلَّ رَجُلٌ صَدوقٌ فی حَدیثِهِ مُحافِظٌعَلی صَلاتِهِ؛
محبوب ترین بنده نزد خدای عزوجل کسی است که راستگو و مراقب نمازش باشد. امالی صدوق، ص 371، ح 467

امام صادق علیه السلام :
اِنَّ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ فَرَضَ عَلَیکُمُ الصَّلَواتِ الخَمْسَ فی اَفضَلِ السّاعاتِفَعَلَیکُم بِالدُّعاءِ فی اَدبارِ الصَّلَواتِ ؛
خداوند عزّوجلّ نمازهای پنجگانه را در بهترین اوقات، بر شما واجب نموده است. پس بعد از نمازها ، دعا کنید.
خصال، ص 278، ح 23

امام صادق علیه السلام :
قَضاءُ الْحَوائِجِ اِلَی اللّه ِ وَ اَسْبابُها ـ بَعْدَ اللّه ِ ـ الْعِبادُ تَجْری عَلیاَیْدیهِم فَما قَضَی اللّه ُ مِنْ ذالِکَ فَاقبَلوا مِنَ اللّه ِ بِالشُّکْرِ وَ ما زَوی عَنْـکُم مِنْها فَاقْبَلوهُ عَنِاللّه ِ بِالرِّضا وَ التَّسْلیمِ وَ الصَّبْرِ فَعَسی اَن یَـکونَ ذالِکَ خَیْرا لَکُمْ فَاِنَّ اللّه َ اَعْلَمُ بِمایُصْلِحُـکُم وَ اَنْتُمْ لا تَعْلَمونَ ؛
برآورده شدن حاجت ها در اختیار خداست و اسباب آن، بعد از خداوند ، بندگان هستند که به دست آنها اجرا می شود. پس هر حاجتی را که خداوند برآوَرْد، سپاس گزارا نه از خداوند بپذیرید و آنچه برآورده نساخت، آن را نیز با رضایت و تسلیم و صبر، از او بپذیرید، زیرا بسا این برای شما بهتر است، چرا که خداوند، به صلاحِ کار شما داناتر است و شما نمی دانید. تحف العقول، ص 365

برداشت و راهبردِ رهنمودِ دعا واجابت دعا سخنی گوهربار از امام رضا سلام الله علیه

امام جعفر صادق علیه السلام ـ در بیان موعظه لقمان علیه السلام به پسرش ـ : ای پسرم! اگر در کودکی ادب آموختی ، در بزرگی سودش را می بری . هر کس آهنگ ادب کند ، به آن اهتمام می ورزد، و هر کس بدان اهتمام ورزد ، زحمتِ دانستن آن را تحمّل می کند، و هر کس زحمت دانستن آن را بپذیرد ، جستجویش (در پی دانش)  زیاد می شود، و هر کس جستجویش زیاد شود، سودش را درمی یابد . پس آن را عادت خود قرار دِه؛ چرا که تو جانشین گذشتگانی و به وسیله آن ، جانشین خود را سود می بخشی و علاقه مند ، برای آن به تو امید می بندد و ترسان، از عظمت تو می هراسد . و از تنبلی نسبت به آن و از رفتن در پیِ غیر آن بپرهیز ؛ زیرا اگر در برابر دنیا شکست بخوری، در برابر آخرت ، مغلوب نمی شوی ؛ ولی اگر جستجوی دانش در جایگاه های خودش را از دست بدهی ، در برابر آخرت ، مغلوب می شوی . بخشی از روزها و شب ها و لحظاتت را برای جستجوی دانش قرار بده ؛ چرا که تو زیانی شدیدتر از ترک آن را نمی یابی. و در آن ، با هیچ فرد لجوجی مستیز، و با هیچ فقیهی مجادله، با هیچ پادشاهی دشمنی، و با هیچ ستمگری همراهی نکن و او را تصدیق منما . و با فاسقِ آلوده به گناه ، همنشینی نکن، و با متّهم [نیز] همنشینی نکن، و دانش خود را ذخیره کن ، همان طور که پولت را ذخیره می کنی.
فی المصدر : «غنی» ، والتصویب من بحار الأنوار وقصص الأنبیاء : ص 194 ح 243 . وعَنَی الأَمرُ فلاناً : أهَمَّهُ . ویقال : عَنی بأمر فلان (المعجم الوسیط : ج 2 ص 633 «عنا»).

برداشت و راهبرد و راهکارِ رهنمودِ اهمیت طلب ادب و دانش و آثار آن سخنی گوهربار از حضرت امام صادق سلام الله علیه