ماههای قمری (یا عربی) دوازده ماه است که به ترتیب عبارت‌اند از:
محرم، صفر، ربیع الاول، ربیع الثانی (یا ربیع الاخر)، جمادی الاول، جمادی الثانی (یا جمادی الاخر)، رجب، شعبان، رمضان، شوال، ذیقعده و ذیحجه.
چهار ماه از این ماه‌ها به ماههای حرام مشهور است که عبارتند از: رجب، ذیقعده، ذیحجه و محرم.
همچنین به ماه های شوال، ذیقعده و ذیحجه ماههای حج می گویند.
مبدأ ماههای قمری و ماههای شمسی، هجرت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم به مدینه است. اولین ماه قمری محرم و آخرین آن ذیحجه است، تعداد روزهای ماههای قمری در مجموع 354 روز است که حدود 10 یا 11 روز از تعداد روزهای سال شمسی کمتر است چون در ماههای قمری، یک ماه، 30 روز است و ماه دیگر 29 روز.
هنگام دیدن هلال ماه نو، خواندن دعاهای هلال مستحب است، و از همه بهتر دعای 43 صحیفه کامله سجادیه است. اما اگر امکان خواندن این دعا نباشد، بهتر است که سه مرتبه « الله اکبر » و سه مرتبه « لا اله الا الله » بگوییم و در روز اول هر ماه دو رکعت نماز بگذاریم و در رکعت اول بعد از حمد سی مرتبه توحید و در رکعت دوم بعد از حمد سی مرتبه « انا انزلنا » (سوره قدر) را بخوانیم و بعد از نماز صدقه بدهیم که موجب سلامتی ما در آن ماه خواهد شد.
منابع:
هدایة الانام الی وقایع الایام، محدث قمی
امروز در خطبه اوّل، بحثی درباره ماجرای عاشورا عرض میکنم. اگرچه در این زمینه، بسیار سخن گفته شده است و ما هم عرایضی کرده‌ایم؛ اما هرچه اطراف و جوانب این حادثه عظیم و مؤثّر و جاودانه بررسی میشود، ابعاد تازه‌تر و روشنگریهای بیشتری از آن حادثه آشکار میشود و نوری بر زندگی ما میتاباند.
در مباحث مربوط به عاشورا، سه بحثِ عمده وجود دارد:
یکی بحث علل و انگیزه‌های قیام امام حسین علیه‌السّلام است، که چرا امام حسین قیام کرد؛ یعنی تحلیل دینی و علمی و سیاسی این قیام. در این زمینه، ما قبلاً تفصیلاً عرایضی عرض کرده‌ایم؛ فضلا و بزرگان هم بحثهای خوبی کرده‌اند. امروز وارد آن بحث نمیشویم.
اعتقادات و فضیلتها و اعمال عید غدیر در رهنمودهایِ بزرگان دین امامان معصوم سلام الله علیهم چیست؟
عن جعفر، عن ابیه(صلی الله علیه و آله و سلم) قال: ان ابلیس عدوالله رن اربع رنات: یوم لعن، و یوم اهبط الى الارض،و یوم بعث النبى(صلی الله علیه و آله و سلم) و یوم الغدیر.
امام باقر(علیه السلام) از پدر بزرگوارشان، امام صادق(علیه السلام) نقل کردند که فرمودند:
شیطان دشمن خدا چهار بار ناله کرد: روزى که مورد لعن خدا واقع شد و روزى که به زمین هبوط کرد و روزى که پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) مبعوث شد و روز عید غدیر. قرب الاسناد: ص ۱۰
نظرات و دیدگاه پیامبر اکرم سلام الله علیه و حضرت فاطمه سلام الله علیها در رابطه با فلسفه و واقعه غدیر و امامت امام علی سلام الله علیه پس از پیامبر اکرم حضرت محمد سلام الله علیه چیست؟
پيامبر صلي الله عليه و آله : يا علِيُّ! لَولا أنتَ و شيعَتُكَ ما قامَ لِلّهِ دِيِنٌ ؛ [ . بحار الأنوار ، ج 39 ، ص 307 .]
پيامبر صلي الله عليه و آله :اى على ! اگر تو و شيعيانت نبوديد، دينى براى خدا پا برجا نمى ماند .
برداشت و راهبردِ رهنمودِ عید غدیر سخنانی گوهربار از حضرت محمد سلام الله علیه و حضرت فاطمه سلام الله علیها
پيامبر صلي الله عليه و آله : يُغفَرُ لِصاحِبِ الأضحِيَّةِ عِندَ أوَّلِ قَطرَةٍ تَقطُرُ مِن دَمِها ؛ كتاب من لايحضره الفقيه، ج 2 ، ص 214
پيامبر صلي الله عليه و آله :با ريختن اوّلين قطره خون قربانى [به زمين] ، صاحب قربانى آمرزيده مى شود .
برداشت و راهبرد و رهنمود دهم ذی الحجه عید قربان در سخنان بزرگان دینی
پيامبر صلي الله عليه و آله: ما مِن يَومٍ أكثَرَ أن يُعتِقَ اللّه ُ فِيهِ عَبدَا مِنَ النّارِ مِن يَومِ عَرَفَةَ؛ صحيح مسلم ، ج 4 ، ص 107
پيامبر صلي الله عليه و آله :خداوند در هيچ روزى به اندازه روز عرفه، بندگان را از آتش دوزخ نمى رهاند.
پيامبر صلي الله عليه و آله: إنَّ اللّه َ يُباهِي مَلائِكَتَهُ عَشِيَّةَ عَرَفةَ بِأهلِ عَرَفَةَ فَيَقولُ: اُنظُروا إلى عِبادي أتَوني شُعثا غُبرا؛ مسند أحمد، ج 2، ص 224
ماه «ذی‌الحجه» آخرین ماه « سال هجری قمری» و ماهی بسیار پربرکت است.
به گزارش خبرنگارحوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ماه «ذی‌الحجه» آخرین ماه « سال هجری قمری» و ماهی بسیار پربرکت است. بزرگان دین هنگامی که این ماه وارد می‌شد، اهمیت ویژه‌ای به عبادت در آن مخصوصا در دهه اول این ماه می‌دادند.
در بعضی از روایات درباره ماه ذی‌الحجه آمده است، شب‌های ده‌گانه‌ای که قرآن در سوره «والفجر و لیال عشر» به آن سوگند یاد کرده است، شب‌های دهه اول این ماه شریف است، و این سوگند به خاطر عظمت آن است.