علما و مراجع و محققین و پژوهشگران علوم اسلامی
تسنیم | فرهنگی و هنری | یکشنبه، 16 شهریور 1404 - 05:30
حجت الاسلام فاضل با اشاره به چالش علم و دین در غرب پس از رنسانس می گوید: فضای جدایی علم و دین به مانند آنچه در غرب رخ داد، تکرار نشد و بودند علمای بزرگی که ضمن فراگیری معارف توحید پرچم علم را در حوزه های شیعه برافراشته نگه داشتند.
خلاصه خبر
که زمانی مراکز علمی مذهبی بودند، رسالت دینی خود را واگذار کرده و به مراکز علم مدرن تبدیل شدند؛ اما در دنیای اسلام و حوزه‌های علمیه شیعه، هر چند ارتباط وثیق علم و دین به دلیل سیطره علم مدرن کمرنگ شد، اما فضای جدایی علم و دین به مانند آنچه در غرب رخ‌داد، تکرار نشد و بودند علمای بزرگی که ضمن فراگیری معارف توحید پرچم علم را در حوزه‌های شیعه برافراشته نگه‌داشتند.
وی وجود علمای برجسته حوزوی در طبیعیات و ریاضیات و نجوم همچون علامه شعرانی، علامه حسن‌زاده آملی، علامه طباطبایی، سیدابوالقاسم خوانساری و ....
عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) لازمه این امر را تقویت علوم روز در حوزه دانست و گفت: اینکه امثال شهید فخری زاده با استادان حوزه علمیه، مباحثات و مناظراتی در زمینه فیزیک داشتند، نشان می‌دهد، زمینه و پایه این علوم در حوزه شیعه وجود دارد و این بشارت یک دوره تمدن نوین اسلامی خواهد بود.
امام صادق(ع) در روایاتی چند به مراتب کمالی ایمان توجه داده است.مطلب زیر با اسنتاد بر احادیث، کمال ایمان را از نظر آن حضرت بیان کند. ایمان همانند هر امر باطنی و قلبی دارای مراتبی است. در آیات قرآنی و روایات از مراتب و درجات ایمان سخن به میان آمده و برای هر مرتبه ای، مقامات و آثاری بیان شده است.
مراتب کمالی ایمان ایمان همانند تقوا و دیگر امور دارای مراتب و درجاتی است. قرآن پایین ترین درجه ایمان و باور را اسلام قولی و زبانی دانسته است که با شهادتین آغاز می شود. پس از آن است که در یک فرآیندی از جمله با فتنه ها و آزمون ها و ابتلائات، مراتب و درجات برتر پدیدار می شود.
(حجرات، آیه ۱۴) البته هر مرتبه ای برای خود دارای آثاری است. مثلا اسلام زبانی که حتی بر زبان منافقان جاری می شود، در حالی که قلب ایشان هیچ گونه پذیرشی نسبت به آن ندارد و حتی در جهت خلاف آن یعنی به سوی کفر گرایش دارد، عامل حرمت جان و مال و عرض شخص می شود و کسی نمی تواند شخصی را متهم کرده و برای تصاحب جان و مال و عرض او، عدم اسلام را به او نسبت دهد و با آنکه در زبان، اسلام را بیان می کند، او را متهم به عدم ایمان در این سطح کرده و بخواهد مالش را بگیرد.
(نساء، آیه ۹۴) از اسلام تا مرتبه کمالی بسی راه طولانی است که با آزمون ها و فتنه ها به دست می آید. از این رو گفته اند هر که مقرب تر است جام بلا بیشترش می دهند.
حجاب و پوشش، به عنوان یکی از مسائل مهم در حیات فردی و اجتماعی، در آیات قرآن و روایات اهل بیت علیهم‌السلام مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. از آنجا که حجاب بخشی اساسی از عبادت و انضباط اخلاقی در اسلام است، با پرداختن به این موضوع خطیر می‌توان به جوانب عمیق‌تر آن پی برد و به شناخت بهتری در این زمینه رسید، زیرا که هیچ یک از احکام الهی بدون حکمت نیست و همه برای رشد و تعالی انسان‌ها از سوی خدای متعال ابلاغ شده است.
در این مقاله، قصد داریم نگاهی دقیق به تعلیمات قرآن و اهل بیت (ع) درباره حجاب داشته باشیم و فلسفه آن را مورد بررسی قرار دهیم تا برای درک بهتر و ارتقاء دانش عمومی درباره حجاب و اهمیت آن در زندگی انسان‌ها، قدمی هر چند کوچک برداریم.
معنای حجاب
حجاب به معنی عام که در قرآن به آن تاکید شده است، شامل هر نوع پوشش و مانع از وصول به گناه است، از جمله پوشاندن چشم از نگاه به نامحرم، حجاب گفتاری زنان در مقابل نامحرم و….
حجاب به معنی خاص، به معنی پوشش زن است که در آیات مختلف قرآن از جمله آیه 31 سوره نور و آیات 33 و 59 سوره احزاب به عنوان يكی از احكام وجوبی اسلام به آن اشاره شده است، و اين است كه زن، هنگام معاشرت با مردان، بدن خود را بپوشاند و به جلوه‌گری و خودنمايی نپردازد.
تسنیم | فرهنگی و هنری | سه شنبه، 11 شهریور 1404 - 15:30
کتاب «فلسفه فقه سیاسی» نه تنها به تحلیل فقه سیاسی می پردازد؛ بلکه فلسفه، اهداف و ظرفیت های آن برای اداره مطلوب جامعه دینی را نیز آشکار می سازد و نقش نرم افزارگونه فقه در ساختار سیاسی شریعت مدار را روشن می کند.
خلاصه خبر
نویسنده به‌طور ویژه ظرفیت‌های فقه سیاسی در ساختارسازی نظام سیاسی و ایجاد چارچوب‌های کارآمد برای اداره جامعه دینی را مورد واکاوی قرار داده و نشان می‌دهد که فقه سیاسی می‌تواند از یک رشته نظری صرف، به ابزار عملی مدیریت و هدایت جامعه تبدیل شود.
کتاب «فلسفه فقه سیاسی» به‌طور روشن نشان می‌دهد که فقه، تنها مجموعه‌ای از قواعد و احکام نیست، بلکه نرم‌افزاری برای حکمرانی، برنامه‌ریزی و مدیریت جامعه دینی است و می‌تواند با درک عمیق فلسفه سیاسی، زمینه‌های تحول و پیشرفت در نظام سیاسی شریعت‌مدار را فراهم آورد.
مطالعه این کتاب، دریچه‌ای تازه برای فهم ارتباط میان فقه، سیاست و حکمرانی شریعت‌مدار باز می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه می‌توان از آموزه‌های دینی برای اداره کارآمد و عدالت‌محور جامعه بهره برد.
مهر | دین و اندیشه | یکشنبه، 09 شهریور 1404 - 06:11
شریف لک‌زایی گفت: برای تکرار موفقیت امام موسی صدر در ایران، به اعتماد به مردم، کاهش سیاست‌های امنیتی و فاصله‌گذاری‌های سازمانی و بازسازی شیوه‌های تربیتی مبتنی بر صداقت و درک متقابل نیاز است.
خلاصه خبر
در ۱۴ خرداد سال ۱۳۰۷ شمسی، شهر قم شاهد تولد کودکی بود که بعدها نامش با عدالت، مقاومت و امید گره خورد: سید موسی صدر.
پس از پایان تحصیلات دانشگاهی، سید موسی صدر به نجف اشرف، مهد علم و فقاهت شیعه، عزیمت کرد.
او تا سال ۱۳۳۷ در نجف اقامت گزید نقطه عطف زندگی امام موسی صدر در سال ۱۳۳۸ رقم خورد، زمانی که به دعوت علامه سید عبدالحسین شرف‌الدین، از پیشوایان شیعیان لبنان، به این کشور سفر کرد.
پس از رحلت علامه شرف‌الدین، مسئولیت خطیر هدایت شیعیان لبنان بر دوش سید موسی صدر نهاده شد.
در طول ۲۰ سال اقامت خود در لبنان، امام موسی صدر تلاش‌های بی‌وقفه‌ای برای ارتقای رفاه، دین و اخلاق شیعیان انجام داد.
شهریور ۱۳۵۷، فصلی تاریک در تاریخ زندگی امام موسی صدر گشود.
مهر | دین و اندیشه | یکشنبه، 09 شهریور 1404 - 16:12
با آغاز سال تحصیلی جدید، دروس خارج فقه و اصول آیت‌الله رشاد با محوریت موضوعات فقه معاصر در حوزه علمیه امام رضا علیه‌السلام و مؤسسه آموزش عالی فقه و علوم انسانی امام رضا (ع) برگزار می شود.
خلاصه خبر
• خارج فقه القضاء با موضوع المحاکم الدولیة، در روزهای فرد ساعت ۷ صبح در همان مکان تدریس خواهد شد.
• خارج فقه السیاسة با بررسی فقه الحکومة، روزهای چهارشنبه ساعت ۱۵:۳۰ عصر در مؤسسه آموزش عالی فقه و علوم انسانی امام رضا علیه‌السلام برگزار می‌گردد.
زمان آغاز رسمی این دروس ۲۹ شهریورماه اعلام شده است.
مهر | فرهنگی و هنری، دین و اندیشه | پنجشنبه، 06 شهریور 1404 - 13:40
همزمان با هشتادمین سال انتشار اثر «کشف الاسرار»، کتاب «کشف اسرار؛ زمینه‌ها و پیامدها» بازخوانی کتاب کشف الاسرار امام خمینی (ره)، منتشر شد.
خلاصه خبر
در همین شهر قم اگر کتاب «اسرار هزارساله» از سوی یک فرد منحرف که ترکیبی از تفکرات سکولاریستی و گرایش‌های وهابی‌گری داشت، منتشر نمی‌شد، امام بزرگوار ما نمی‌رفت درس خود را مدتی تعطیل کند و کتاب کشف اسرار را بنویسد؛ که در این کتاب، اهمیت حکومت اسلامی و ولایت فقیه، نخستین جوانه‌هایش مشاهده می‌شود.
بازتولید این تفکر مهم فقهی و شیعی در کتاب «کشف اسرار» امام بزرگوار محسوس است».
فصل اول این کتاب با عنوان «گذری بر وضعیت فرهنگی_اجتماعی عصر سیاه پهلوی»، فصل دوم با عنوان «از اسرار هزار ساله تا کشف اسرار» و فصل سوم «گزیده‌ای از دلالت‌های سیاسی‌اجتماعی کشف اسرار» نوشته شده است.
مهر | دین و اندیشه | جمعه، 07 شهریور 1404 - 13:40
نشست علمی با موضوع «چیستی «فضیلت حکمت در اندیشه ابن سینا» در مجمع عالی حکمت اسلامی برگزار می‌شود.
خلاصه خبر
این نشست به همت مجمع عالی حکمت اسلامی با سخنرانی حجت الاسلام محمد رضاپور، حجت‌الاسلام یارعلی کرد فیروز جایی و دبیری علمی مهدی عسگری روز شنبه ۸ شهریور ۱۴۰۴؛ ساعت ۱۰ به صورت حضوری برگزار خواهد شد.
تسنیم | فرهنگی و هنری | جمعه، 31 مرداد 1404 - 07:12
آیت الله صالحی مازندرانی معتقد بود حشر و نشر علما با مردم نباید حذف یا کمرنگ شود؛ جاذبه باید در حد اعلی و دافعه در حد ضرورت باشد و خودش نمونه تمام عیار این مهم بود به گونه ای که هر کس حتی یک بار ایشان را می دید، شیفته اخلاق و مرامش می شد.
خلاصه خبر
تسنیم: دوران کودکی تا طلبه شدن آیت الله صالحی مازندرانی چگونه گذشت؟
پس از آن حدود سال 1331 پدر عازم تهران شد و مدتی از محضر آیت الله رفیعی قزوینی بهره برد.
سال 1333 نیز به مشهد مقدس مشرف شده و سطح عالی حوزه را در این شهر در محضر آیت الله شیخ هاشم قزوینی که از اوتاد بود، پشت سر نهاد؛ به نظر بنده شاکله شخصیتی، علمی و اخلاقی پدر در جوار امام رضا(ع) و محضر این استاد پایه‌ریزی شد هرچند که اساتید دیگری چون آیت الله تهرانی، آیت الله میلانی و….
بعد از سال 1339 و رحلت آیت الله قزوینی، پدر به قم رفته و توانست آخرین سال حیات آیت الله بروجردی را درک کند.
البته پدر پیگیر فلسفه هم بود، محضر علامه طباطبایی را درک کرد و در علوم عقلی نیز به مراتب بالا رسید تا حدی که به تعبیر آیت الله جوادی آملی، جامع منقول و معقول شد و بسیاری از بزرگان منظومه و اسفار را نزد ایشان خواندند ولی از حدود سال 64 در مباحث فقه و اصول و تدریس خارج ممهز شد و در عین حال با خط خوبی که داشت، تمام آموخته ها را به رشته تحریر درآورد؛ برای تدریس هم مقید بود از یک هفته قبل، به شاگردان جزوه دهد.
مجموعه مفتاح الاصول (دروس خارج اصول پدر) در چهار جلد نیز از دیگر آثار است که یادم نمی‌رود جلد اولش که سال 81 چاپ شد، دیدار با رهبری قسمتمان شد و این کتاب را به ایشان معرفی کردیم و از قلم و منقح بودن آن خیلی خوششان آمد(سابقا کتب حوزوی مصدریابی نمی‌شد و پاورقی نداشت از این رو مفتاح‌الاصول جزو اولین کتاب‌ها بود که از کتب قدما و متاخرین مصدریابی داشت و سال‌هاست به اذعان اساتید خارج مدرسه فیضیه و سایر مدارس، مبنای درسی‌شان در فقه و اصول قرار گرفته است).
از طرفی بسیار مراقبت از کلام و رفتار داشت آن هم نه فقط نسبت به شاگردان و علما بلکه با حتی نسبت به کوچک‌ترها؛ اساتید و هم‌دوره‌هایشان در حوزه می‌گفتند یک کلمه بد که هیچ، حتی کلمه نامناسب نسبت به طلاب هم از ایشان نشنیده‌ایم.
در عین اینکه پر انرژی و خوش مجلس بود، از شوخی و هجو پرهیز داشت و در محضرشان اصلا زمینه غیبت فراهم نمی‌شد در عین خوش خلقی و متواضع بودن، حریم و ابهتی داشت.
مهر | دین و اندیشه | جمعه، 31 مرداد 1404 - 11:34
مشهد - همزمان با سالروز رحلت جان‌سوز پیامبر اعظم و شهادت امام حسن مجتبی(ع) صحن و سرای ملک‌پاسبان رضوی یکپارچه غرق در ماتم و عزا شد و این بارگاه میزبان میلیون‌ها عاشق دلسوخته است.
خلاصه خبر
امروز، مشهد الرضا (ع) میزبان خیل عظیمی از دلدادگان خاندان عصمت و طهارت است.
این مراسم، تجلی وحدت و همدلی مسلمانان در غم از دست دادن بزرگترین اسوه بشریت و پیشوای دوم شیعیان است.
پیامبر (ص)؛ اسوه جامعیت و امام مجتبی (ع)؛ نماد مظلومیت و صبر
بنیانگذار حقوق بشر؛ تعالیم نبوی در باب عدالت و کرامت انسانی
امام حسن (ع)؛ نماد صبر و بصیرت سیاسی
امام حسن (ع) در شرایطی بسیار دشوار و پیچیده، تصمیم به صلح گرفتند.
ایشان با این صلح، توطئه‌های امویان را برملا ساختند و چهره واقعی آنها را به جهانیان نشان دادند.
ابعاد شخصیتی پیامبر (ص)؛ الگوی رحمت و رهبر آینده‌نگر
در ادامه حجت السلام محمد صفایی، سخنران مذهبی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: پیامبر اکرم (ص) الگوی کاملی از رحمت و اخلاق بودند.
خداوند در قرآن کریم ایشان را به عنوان رحمة للعالمین معرفی می‌کند.
این رحمت، مرزهای جغرافیایی و دینی را درنوردیده و شامل تمام بشریت می‌شود.
ایشان نه تنها در سخنانشان، بلکه در تمام رفتارشان، جلوه این رحمت بودند.
هر دو بزرگوار، با دو رویکرد متفاوت (جنگ و صلح)، هدف واحدی را دنبال کردند و آن، حفظ اسلام ناب محمدی بود.
این ایام، علاوه بر یادآوری مصیبت‌های اهل‌بیت (ع)، بستری برای بازخوانی نقش کلیدی پیامبر (ص) در تشکیل امت اسلامی و بصیرت امام حسن (ع) در حفظ آن است؛ درس‌هایی که امروز نیز برای وحدت و مقاومت امت اسلامی حیاتی است.