علما و مراجع و محققین و پژوهشگران علوم اسلامی
حدیث (1) قال رسول الله صلى الله عليه و آله :
مَن رُزِقَ تُقىً فَقَد رُزِقَ خَيرَ الدُّنيا وَالآخِرَةِ؛
هر كس تقوا روزى اش شود، خير دنيا و آخرت روزى او شده است.
نهج الفصاحه ص 769 ، ح 3015
حدیث (2) امام على عليه السلام :
إِنَّ التَّقْوَى مُنْتَهَى رِضَى اللَّهِ مِنْ عِبَادِهِ وَ حَاجَتِهِ مِنْ خَلْقِهِ فَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي إِنْ أَسْرَرْتُمْ عَلِمَهُ وَ إِنْ أَعْلَنْتُمْ كَتَبَه
نهايت خشنودى خداوند از بندگانش و خواسته او از آفريدگانش تقواست، پس تقوا از خداوندى بكنيد كه اگر پنهان كنيد مى داند و اگر آشكار سازيد مى نويسد.
عیون الحکم و المواعظ(لیثی) ص 154 ، ح 3358
حدیث (3) امام على عليه السلام :
لَوْ أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ كَانَتَا عَلَى عَبْدٍ رَتْقاً ثُمَّ اتَّقَى اللَّهَ لَجَعَلَ لَهُ مِنْهَا مَخْرَجاً وَ رَزَقَهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ.
اگر آسمان ها و زمين راه را بر بنده اى ببندند و او تقواى الهى پيشه كند، خداوند حتما راه گشايشى براى او فراهم خواهد كرد و از جايى كه گمان ندارد روزى اش خواهد داد.
عیون الحکم و المواعظ(لیثی) ص 416 ، ح 7068
حدیث (4) امام على عليه السلام :
مهر | دین و اندیشه | دوشنبه، 17 شهریور 1404 - 13:45
مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در نامهای به علمای الازهر از آنها خواست با پیشتازی در میان سایر بلاد اسلامی دفاع قاطع با مردم غزه را اعلام کنند.
خلاصه خبر
اولاً میلاد نبی مکرم اسلام حضرت ختمی مرتبت، محمد بن عبدالله صلیاللهعلیه وآله وسلم را به شما فرهیختگان و دانشمندان علوم نبوی و همه اقشار پیرو آیین محمدی (ص) تبریک و تهنیت عرض مینماییم.
رسول گرامی اسلام (ص) فرمودند: «مَنْ سَمِعَ رَجُلاً یُنادِی یا لَلْمُسْلِمِینَ فَلَمْ یُجِبْهُ فَلَیْسَ بِمُسْلِم.»
در چنین شرایطی، علمای جهان اسلام بهویژه عالمان الازهر باید نقش خود را در بیداری مسلمانان و یاری رساندن به مظلومان غزه ایفا نمایند.
امروز جمهوری اسلامی ایران سنگر اصلی مقاومت در برابر کفر و الحاد جهانی است و حضرت آیتالله العظمی امام خامنهای (دام ظله العالی) پرچمدار این مقاومت میباشند.
بیتردید، هدایت امت توسط بهترین پیامبر و ایجاد وحدت میان مسلمانان وظیفهای قرآنی بر عهدۀ علمای جهان اسلام است.
وحدت، حیاتیترین راهبرد قرآن برای عزت و اقتدار امت اسلامی و جهانیسازی تمدن اسلام محمدی (ص) است.
عمل به آیه شریفه: ﴿وٱعتصمواْ بحبل ٱللَّه جمیعاً ولا تفرَقواْۚ﴾ (آلعمران، ۱۰۳) موجب حفظ وحدت و اقتدار جهان اسلام و درهمشکستن تمام دسیسهها و نقشههای استعماری آمریکا، صهیونیسم و اروپا در سرزمینها و ملتهای مسلمان خواهد شد.
واعتصموا بحبل الله جمعیا ولا تفرقوا
مهر | دین و اندیشه | دوشنبه، 17 شهریور 1404 - 07:38
مسجدی که بتواند با حفظ اصالتهای خود، نوآوری را در آغوش گیرد و به ندای زمانه پاسخ دهد، پویایی و تأثیرگذاری خود را برای قرنها تضمین خواهد کرد و به الگویی پایدار برای سعادت انسان بدل می شود.
خلاصه خبر
به گزارش خبرنگار مهر، امروز سالگرد تأسیس مسجد قبا نخستین مسجد اسلام به دست مبارک پیامبر اعظم حضرت محمدمصطفی صلی الله علیه و آله و سلم است.
مسجد، از همان سپیدهدم طلوع اسلام، جایگاهی رفیع و مرکزیتی بیبدیل در تاریخ، فرهنگ و جامعه مسلمین داشته است.
این آیه اشاره به این نکته دارد که این مسجد از روز نخست بر پایه تقوا ساخته شد و لذا سزاوار است تا پیامبر صلی الله علیه وآله در این مسجد نماز بگزارد.
مسجدسازی در اسلام، با هجرت پیامبر اعظم (ص) از مکه به مدینه و تأسیس مسجد قبا آغاز شد.
اهمیت این مسجد در ایجاد وحدت و انسجام میان مهاجرین و انصار و پایهریزی جامعهای جدید نهفته بود.
بلافاصله پس از آن، مسجد النبی (ص) در مدینه منوره تأسیس شد که الگویی جامع و کامل برای مساجد اسلامی در طول تاریخ به شمار میرود.
این مسجد، علاوه بر ستون فقرات عبادی جامعه، به عنوان مرکز سیاسی، اجتماعی، آموزشی و قضائی خلافت نبوی عمل میکرد.
مساجد به مراکز مهمی برای حفظ و انتقال آموزههای دینی و قرآنی تبدیل شدند.
مسجد عصر تمدن نوین
در دنیای معاصر، با تغییرات شگرف فرهنگی، اجتماعی و تکنولوژیکی، نقش مسجد نیز دستخوش تحولات بنیادین شده است.
یکی از مهمترین فرصتهای مسجد در عصر حاضر، نقش آن در تقویت مبانی هویتی اسلامی-ایرانی است.
در عصری که شکافهای اجتماعی در حال افزایش است، مسجد میتواند به عنوان یک عامل وحدتبخش عمل کند.
مساجد، با توجه به گستردگی و عمق نفوذ خود در میان اقشار مختلف جامعه، پتانسیل بالایی برای منادیان محیط زیست شدن را دارند.
راهکارهای عملی برای ترویج فرهنگ محیط زیست در مساجد متعدد و متنوع است.
این اقدامات میتواند با مشارکت داوطلبانه نمازگزاران و هیئت امنای مسجد صورت پذیرد.
دعوت از کارشناسان محیط زیست برای سخنرانی و ارائه مطالب علمی در مساجد، نیز میتواند تأثیرگذاری این مباحث را دوچندان کند.
تأکید بر وظیفه مساجد در قبال محیط زیست، به معنای نگاهی جامع به رسالت دینی است.
مساجد، به عنوان خانههای خدا در زمین، باید در صف اول این حرکت الهی قرار گیرند.
مشرق | فرهنگی و هنری | یکشنبه، 16 شهریور 1404 - 11:30
این اثر، که توسط انتشارات همشهری با ترجمهای درخشان از رسول صفرآهنگ به فارسی منتشر شده که برای دانشجویان، اساتید، روانشناسان، معلمان، روحانیون، و پژوهشگران رسانه در ایران منبعی ضروری است.
خلاصه خبر
به گزارش مشرق، کتاب «باورها و اعتقادات در عصر پروپاگاندا» نوشته آنکه فینگر و مانوئلا واگنر، نقطه عطفی در فهم پویاییهای باورهای انسانی و تأثیر پروپاگاندا در عصر دیجیتال است.
کتاب، که بهعنوان یکی از منابع مرجع در دورههای دانشگاهی معتبر بینالمللی در رشتههای علوم ارتباطات، رسانه، و مطالعات پروپاگاندا شناخته میشود، از طریق رویکردی میانرشتهای به بررسی باورها، تعصبات، و اعتقادات در مواجهه با اطلاعات نادرست میپردازد.
چه آنکه کتاب «باورها و اعتقادات در عصر پروپاگاندا»، تدوینشده توسط آنکه فینگر (استاد مطالعات آلمانی، ادبیات تطبیقی، و رسانه در دانشگاه کنتیکت) و مانوئلا واگنر (استاد آموزش زبان و گفتوگوی بینفرهنگی در همان دانشگاه)، مجموعهای از مقالات میانرشتهای است که از منظر فلسفه، روانشناسی، مطالعات رسانه، زبانشناسی کاربردی، و آموزش به موضوع باورهای شخصی میپردازد.
این اثر، که در سال ۲۰۲۲ توسط انتشارات راتلج منتشر شد، به دلیل تحلیل عمیق نقش باورها در عصر اطلاعات نادرست و پروپاگاندا، به منبعی مرجع در دورههای دانشگاهی در رشتههای علوم ارتباطات، روزنامهنگاری، و مطالعات فرهنگی تبدیل شده است.
این کتاب با طرح پرسشهایی بنیادین درباره منشأ باورها، آگاهی از آنها، و مقاومتشان در برابر شواهد متضاد، به خوانندگان ابزارهایی برای تحلیل انتقادی پروپاگاندا و اطلاعات جعلی ارائه میدهد، که برای دانشجویان و اساتید حوزههای رسانه و ارتباطات در سراسر جهان، از جمله ایران، ارزشمند است.
اسمیت، متیو پیانالتو، آدریان هرمان، جنیفر کول رایت، دبورا ماور، مانوئلا واگنر، مایکل بایرام، و جان ساروف، به جنبههای مختلف باورها میپردازد.
جنیفر کول رایت کارکرد روانی-اجتماعی باورهای اخلاقی را بررسی میکند، و دبورا ماور، مداخلهای آموزشی برای تعدیل باورها پیشنهاد میدهد.
از منظر علمی، این کتاب با رویکرد میانرشتهای خود ابزارهایی برای تحلیل باورها و پروپاگاندا ارائه میدهد که برای پژوهشگران علوم ارتباطات، روانشناسی، و جامعهشناسی ارزشمند است.
کتاب «باورها و اعتقادات در عصر پروپاگاندا» اثری پیشرو است که در زمانی حساس منتشر شده و به تحلیل نقش باورها و پروپاگاندا در تحولات جهانی، مانند جنگ اوکراین، میپردازد.
ترجمه رسول صفرآهنگ، که در ادامه مسیر حرفهای او در تحلیل رسانه و پروپاگاندا قرار دارد، این اثر را به منبعی ارزشمند برای ایران تبدیل کرده است.
تسنیم | فرهنگی و هنری | یکشنبه، 16 شهریور 1404 - 05:30
حجت الاسلام فاضل با اشاره به چالش علم و دین در غرب پس از رنسانس می گوید: فضای جدایی علم و دین به مانند آنچه در غرب رخ داد، تکرار نشد و بودند علمای بزرگی که ضمن فراگیری معارف توحید پرچم علم را در حوزه های شیعه برافراشته نگه داشتند.
خلاصه خبر
که زمانی مراکز علمی مذهبی بودند، رسالت دینی خود را واگذار کرده و به مراکز علم مدرن تبدیل شدند؛ اما در دنیای اسلام و حوزههای علمیه شیعه، هر چند ارتباط وثیق علم و دین به دلیل سیطره علم مدرن کمرنگ شد، اما فضای جدایی علم و دین به مانند آنچه در غرب رخداد، تکرار نشد و بودند علمای بزرگی که ضمن فراگیری معارف توحید پرچم علم را در حوزههای شیعه برافراشته نگهداشتند.
وی وجود علمای برجسته حوزوی در طبیعیات و ریاضیات و نجوم همچون علامه شعرانی، علامه حسنزاده آملی، علامه طباطبایی، سیدابوالقاسم خوانساری و ....
عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) لازمه این امر را تقویت علوم روز در حوزه دانست و گفت: اینکه امثال شهید فخری زاده با استادان حوزه علمیه، مباحثات و مناظراتی در زمینه فیزیک داشتند، نشان میدهد، زمینه و پایه این علوم در حوزه شیعه وجود دارد و این بشارت یک دوره تمدن نوین اسلامی خواهد بود.
امام صادق(ع) در روایاتی چند به مراتب کمالی ایمان توجه داده است.مطلب زیر با اسنتاد بر احادیث، کمال ایمان را از نظر آن حضرت بیان کند. ایمان همانند هر امر باطنی و قلبی دارای مراتبی است. در آیات قرآنی و روایات از مراتب و درجات ایمان سخن به میان آمده و برای هر مرتبه ای، مقامات و آثاری بیان شده است.
مراتب کمالی ایمان ایمان همانند تقوا و دیگر امور دارای مراتب و درجاتی است. قرآن پایین ترین درجه ایمان و باور را اسلام قولی و زبانی دانسته است که با شهادتین آغاز می شود. پس از آن است که در یک فرآیندی از جمله با فتنه ها و آزمون ها و ابتلائات، مراتب و درجات برتر پدیدار می شود.
(حجرات، آیه ۱۴) البته هر مرتبه ای برای خود دارای آثاری است. مثلا اسلام زبانی که حتی بر زبان منافقان جاری می شود، در حالی که قلب ایشان هیچ گونه پذیرشی نسبت به آن ندارد و حتی در جهت خلاف آن یعنی به سوی کفر گرایش دارد، عامل حرمت جان و مال و عرض شخص می شود و کسی نمی تواند شخصی را متهم کرده و برای تصاحب جان و مال و عرض او، عدم اسلام را به او نسبت دهد و با آنکه در زبان، اسلام را بیان می کند، او را متهم به عدم ایمان در این سطح کرده و بخواهد مالش را بگیرد.
(نساء، آیه ۹۴) از اسلام تا مرتبه کمالی بسی راه طولانی است که با آزمون ها و فتنه ها به دست می آید. از این رو گفته اند هر که مقرب تر است جام بلا بیشترش می دهند.
حجاب و پوشش، به عنوان یکی از مسائل مهم در حیات فردی و اجتماعی، در آیات قرآن و روایات اهل بیت علیهمالسلام مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. از آنجا که حجاب بخشی اساسی از عبادت و انضباط اخلاقی در اسلام است، با پرداختن به این موضوع خطیر میتوان به جوانب عمیقتر آن پی برد و به شناخت بهتری در این زمینه رسید، زیرا که هیچ یک از احکام الهی بدون حکمت نیست و همه برای رشد و تعالی انسانها از سوی خدای متعال ابلاغ شده است.
در این مقاله، قصد داریم نگاهی دقیق به تعلیمات قرآن و اهل بیت (ع) درباره حجاب داشته باشیم و فلسفه آن را مورد بررسی قرار دهیم تا برای درک بهتر و ارتقاء دانش عمومی درباره حجاب و اهمیت آن در زندگی انسانها، قدمی هر چند کوچک برداریم.
معنای حجاب
حجاب به معنی عام که در قرآن به آن تاکید شده است، شامل هر نوع پوشش و مانع از وصول به گناه است، از جمله پوشاندن چشم از نگاه به نامحرم، حجاب گفتاری زنان در مقابل نامحرم و….
حجاب به معنی خاص، به معنی پوشش زن است که در آیات مختلف قرآن از جمله آیه 31 سوره نور و آیات 33 و 59 سوره احزاب به عنوان يكی از احكام وجوبی اسلام به آن اشاره شده است، و اين است كه زن، هنگام معاشرت با مردان، بدن خود را بپوشاند و به جلوهگری و خودنمايی نپردازد.
تسنیم | فرهنگی و هنری | سه شنبه، 11 شهریور 1404 - 15:30
کتاب «فلسفه فقه سیاسی» نه تنها به تحلیل فقه سیاسی می پردازد؛ بلکه فلسفه، اهداف و ظرفیت های آن برای اداره مطلوب جامعه دینی را نیز آشکار می سازد و نقش نرم افزارگونه فقه در ساختار سیاسی شریعت مدار را روشن می کند.
خلاصه خبر
نویسنده بهطور ویژه ظرفیتهای فقه سیاسی در ساختارسازی نظام سیاسی و ایجاد چارچوبهای کارآمد برای اداره جامعه دینی را مورد واکاوی قرار داده و نشان میدهد که فقه سیاسی میتواند از یک رشته نظری صرف، به ابزار عملی مدیریت و هدایت جامعه تبدیل شود.
کتاب «فلسفه فقه سیاسی» بهطور روشن نشان میدهد که فقه، تنها مجموعهای از قواعد و احکام نیست، بلکه نرمافزاری برای حکمرانی، برنامهریزی و مدیریت جامعه دینی است و میتواند با درک عمیق فلسفه سیاسی، زمینههای تحول و پیشرفت در نظام سیاسی شریعتمدار را فراهم آورد.
مطالعه این کتاب، دریچهای تازه برای فهم ارتباط میان فقه، سیاست و حکمرانی شریعتمدار باز میکند و نشان میدهد که چگونه میتوان از آموزههای دینی برای اداره کارآمد و عدالتمحور جامعه بهره برد.
مهر | دین و اندیشه | یکشنبه، 09 شهریور 1404 - 06:11
شریف لکزایی گفت: برای تکرار موفقیت امام موسی صدر در ایران، به اعتماد به مردم، کاهش سیاستهای امنیتی و فاصلهگذاریهای سازمانی و بازسازی شیوههای تربیتی مبتنی بر صداقت و درک متقابل نیاز است.
خلاصه خبر
در ۱۴ خرداد سال ۱۳۰۷ شمسی، شهر قم شاهد تولد کودکی بود که بعدها نامش با عدالت، مقاومت و امید گره خورد: سید موسی صدر.
پس از پایان تحصیلات دانشگاهی، سید موسی صدر به نجف اشرف، مهد علم و فقاهت شیعه، عزیمت کرد.
او تا سال ۱۳۳۷ در نجف اقامت گزید نقطه عطف زندگی امام موسی صدر در سال ۱۳۳۸ رقم خورد، زمانی که به دعوت علامه سید عبدالحسین شرفالدین، از پیشوایان شیعیان لبنان، به این کشور سفر کرد.
پس از رحلت علامه شرفالدین، مسئولیت خطیر هدایت شیعیان لبنان بر دوش سید موسی صدر نهاده شد.
در طول ۲۰ سال اقامت خود در لبنان، امام موسی صدر تلاشهای بیوقفهای برای ارتقای رفاه، دین و اخلاق شیعیان انجام داد.
شهریور ۱۳۵۷، فصلی تاریک در تاریخ زندگی امام موسی صدر گشود.
مهر | دین و اندیشه | یکشنبه، 09 شهریور 1404 - 16:12
با آغاز سال تحصیلی جدید، دروس خارج فقه و اصول آیتالله رشاد با محوریت موضوعات فقه معاصر در حوزه علمیه امام رضا علیهالسلام و مؤسسه آموزش عالی فقه و علوم انسانی امام رضا (ع) برگزار می شود.
خلاصه خبر
• خارج فقه القضاء با موضوع المحاکم الدولیة، در روزهای فرد ساعت ۷ صبح در همان مکان تدریس خواهد شد.
• خارج فقه السیاسة با بررسی فقه الحکومة، روزهای چهارشنبه ساعت ۱۵:۳۰ عصر در مؤسسه آموزش عالی فقه و علوم انسانی امام رضا علیهالسلام برگزار میگردد.
زمان آغاز رسمی این دروس ۲۹ شهریورماه اعلام شده است.