علما و مراجع و محققین و پژوهشگران علوم اسلامی
مهر | دین و اندیشه | دوشنبه، 28 مهر 1404 - 14:41
قم- دبیرکل کنگره بینالمللی میرزای نایینی از برگزاری این کنگره در سه کشور ایران و عراق و چاپ ۷۰ مقاله برگزیده و دهها اثر مکتوب از اندیشههای وی خبر داد.
خلاصه خبر
فرخفال با بیان اینکه این کنگره با استقبال جامعه علمی روبهرو شده است، اظهار کرد: تاکنون ۲۰۰ مقاله علمی در موضوعات فقه، اصول، کلام و اندیشه سیاسی میرزای نایینی به دبیرخانه کنگره ارسال شده که از این میان ۷۰ مقاله برگزیده انتخاب شده و در پنج جلد تدوین و منتشر میشود.
دبیرکل کنگره بینالمللی میرزای نایینی تأکید کرد: علاوه بر مجموعه مقالات، ۴۰ جلد از تقریرات و آثار اندیشهای این فقیه بزرگ آماده چاپ شده و ۴۱ موسوعه از آثار وی نیز با نظارت فرزندان ایشان و آیتالله رضا استادی، در نخستین روز آبانماه در قم رونمایی خواهد شد.
بسم الله الرحمن الرحیم
با سلام
نظریات بزرگان جهان ائمه معصومین سلام الله علیهم در رابطه با علوم انسانی قسمت بیست و ششم
1. حضرت امام موسی کاظم سلام الله علیه: خوشا به حال شیعیان ما، که در زمان غیبت قائم ( حضرت مهدی سلام الله علیه ) به ریسمان ما چنگ می زنند، در دوستی ما و بیزاری ( برائت ) از دشمنان ما ثابت قدمند، آنان از ما و ما از آنانیم. آنها به امامت ما خشنودند و ما نیز به چنین شیعیانی خشنودیم. پس خوشا به حالشان، به خدا سوگند آنان در روز رستاخیز همراه ما و در جایگاه و مقام ما خواهند بود. منتخب الاثر، صفحۀ دویست و نوزده. و ( بحار جلد پنجاه و یک، صفحۀ صد و پنجاه و یک ) .
2. پیامبر خدا حضرت محمد سلام الله علیه: خوشا به حال کسانی که در غیبت حضرت ( مهدی سلام الله علیه ) صبور باشند و خوشا به حال کسانی که در محبت ورزیدن در راه اهل بیت ( سلام الله علیهم ) استوار ماندند، خداوند آنها را در کتابش اینطور توصیف نموده است: ( آنها که به جهان غیب ایمان آوردند ) آنها حزب الله هستند، آگاه باشید بدرستی که حزب الله رستگار است. بحار، جلد پنجاه و دو، صفحۀ صدوچهل و سه.
3. حضرت امام جعفر صادق سلام الله علیه: خوشا به حال کسی که در زمان غیبت قائمِ ما به فرمان ما متمسک شود و قلب هدایت شده اش به طرف باطل مُتمایل نشود. بحار، جلد دو، صفحۀ صد و بیست و سه.
4. حضرت امام محمد باقر سلام الله علیه: بدانید کسی که منتظر حکومت حق باشد، پاداش او همانند پاداش روزه دارِ شب زنده دار است. اصول کافی، جلد دو، چاپ اسلامیه، صفحۀ صدوهفتادوشش.
5. حضرت امام جعفر صادق سلام الله علیه: کسی که مایل است جزء یاران حضرت مهدی (سلام الله علیه) قرار گیرد، باید منتظر باشد و اعمال و رفتارش در حال انتظار با اخلاق و رفتار نیکو توأم باشد. بحار، جلد دو، صفحۀ صدوچهل.
6. حضرت امام جعفر صادق سلام الله علیه: اگر کسی که منتظر حضرت ( مهدی سلام الله علیه ) هست از دنیا برود و حضرت ( مهدی سلام الله علیه ) بعد از او قیام کند، پاداش او همانند پاداش کسی است که زمان حضرت ( مهدی سلام الله علیه ) را درک کرده است، پس بکوشید و منتظر باشید، گوارا باد بر شما ای یاران مورد لطف خدا ( این انتظار توأم با نیکوکاری و اعمال صالح ). کتاب الغیبه نعمانی، صفحۀ دویست.
7. حضرت امام محمد جواد سلام الله علیه: با ارزشترین اعمال شیعیان ما انتظار فرج ( ظهور امام زمان حضرت مهدی موعود سلام الله علیه ) است. منتخب الاثر، صفحۀ دویست و بیست و سه.
8. حضرت امام زین العابدین سلام الله علیه: کسی که در زمان غیبت قائم ما بر ولایت ما استوار باشد، خداوند پاداش هزار شهید از شهدای جنگ بدر و اُحُد را به او می دهد. بحار، جلد پنجاه و دو، صفحۀ صد و بیست و پنج.
9. حضرت امام زین العابدین سلام الله علیه: انتظار فرج ( ظهور امام زمان حضرت مهدی موعود سلام الله علیه ) از بزرگترین اعمال انسان است. یوم الخلاص فی ظل القائم المهدی، صفحۀ دویست و سی و دو.
10. حضرت امام محمد جواد سلام الله علیه: همانا قائم ما مهدی (سلام الله علیه ) است، در زمان غیبت او منتظرش باشید و هنگام ظهورش از او اطاعت کنید. منتخب الاثر، صفحۀ دویست و بیست و سه.
11. حضرت امام علی سلام الله علیه: با مهدی ما حجتها گسسته می شود، او ( امام زمان حضرت مهدی موعود سلام الله علیه ) پایان بخش سلسله امامان، نجات بخش امّت، و اوج نور و راز نهان است. بحارالانوار، جلد هفتاد و دو، صفحۀ سیصد.
12. حضرت امام زین العابدین سلام الله علیه: مردمانی که در عصر غیبت امام زمان ( حضرت مهدی موعود سلام الله علیه ) به سر می برند و به امامت او معتقدند، و منتظر ظهورش می باشند از مردم هر زمان دیگری برترند، به دلیل اینکه خداوند متعال به آنان چنان عقل و فهم و شناختی داده که غیب در نزد ایشان به منزلۀ مشاهده است و آنان را در آن زمان به مانند کسانی قرار داده است که در رکاب رسول خدا با شمشیر جهاد کردند. البحار، جلد سی و شش، صفحۀ سیصد و هشتاد و هفت.
13. حضرت امام حسن عسکری سلام الله علیه: به یقین پسرم قائم ( حضرت مهدی موعود سلام الله علیه )، پس از من است و او همان است که ( برخی از ) صفات پیامبران چون عمر دراز و غیبت طولانی در وی جاری است، به طوری که دلهائی به سبب طول مدت غیبت، سخت و تیره گردد و در اعتقاد به او پا بر جا نخواهد ماند، جز کسانی که خداوند عزّوجل ایمان را در دل آنان استوار کرده و آنان را به فروغ ایزدی مدد رسانده است. البحار، جلد پنجاه و یک، صفحۀ دویست و بیست و چهار.
14. حضرت امام محمد جواد سلام الله علیه: ... حضرت دارای غیبتی است که روزهایش زیاد و مدتش طولانی است، پس افراد مُخلص منتظر ظهور او (حضرت مهدی موعود سلام الله علیه ) هستند و افراد شکاک مُنکر او (حضرت مهدی موعود سلام الله علیه ) هستند. منتخب الاثر، صفحۀ دویست و بیست و چهار.
15. حضرت امام حسین سلام الله علیه: حضرت مهدی ( سلام الله علیه ) دارای غیبتی است که گروهی در آن مرحله مُرتد می شوند و گروهی ثابت قدم می مانند، افراد مُرتد به آنها می گویند: این وعده کی خواهد آمد اگر شما راستگو هستید؟؛ ولی کسی که در زمان غیبت (حضرت مهدی موعود سلام الله علیه) در مقابل اذیت و آزار و تکذیب آنها ( منکران ظهور و افراد مُرتد ) صبور باشد، مجاهدیست که با شمشیر در کنار رسول خدا ( حضرت محمد سلام الله علیه ) جهاد کرده است. بحار، جلد پنجاه و یک، صفحۀ صد و سی و سه.
16. تقوا و پاکدامنی و درستی... و انتظار فرج با صبر و بردباری از راه و رسم ائمه ( معصومین سلام الله علیهم ) است. بحار، جلد پنجاه و دو، صفحۀ صد و بیست و دو.
17. حضرت امام علی سلام الله علیه: لازم است انسان عاقل به حساب خود رسیدگی دقیق کند و تمام نقائص و عیوب خویش را در امور دینی خود، در نظرها و آراء خود در خلقیات و ملکات خود، در آداب و طرز معاشرت خود، با شمارش صحیح احصاء نماید و تمام آنها را به ذهن خود سپارد، یا آنکه بر صفحۀ کاغذی بنویسد و برای برطرف نمودن آن عیوب، فعالیت نماید. بحار، جلد هفده، صفحۀ صدوشانزده.
18. حضرت امام علی سلام الله علیه: در دلهای بشر، خاطرات بد و خواهشهای زشت پدید می آید، عقل است که از اِعمال آن خاطرات جلو گیری می کند و بشر را از بدکاری و گناه محافظت می نماید. غررالحکم، صفحۀ پانصد وهشتاد و یک.
19. حضرت امام علی سلام الله علیه: نفس اماره بشر بر اساس ( هواهای نفسانی ) و تمایلات ناروا، خاطراتی در خود می پرورد، و عقل مصلحت اندیش، مانع اجرای آن خاطرات می شود و آدمی را از اِعمال تمنیّات خود باز می دارد. تحف العقول، صفحۀ نودوشش.
20. حضرت امام علی سلام الله علیه: نفس خود را در پرتو عملکرد آن بسنجید و با به جا آوردن واجبات و بهره گیری از این سرای فانی برای سرای باقی، نفس خویش را محاسبه کنید و پیش از آنکه برانگیخته شوید، توشه برگیرید و آماده شوید. شرح غررالحکم، جلد سه، صفحۀ چهارصد وسیزده.
گردآوری: گل افشان گل محمدی
1. حضرت امام علی سلام الله علیه: شادی موجب انبساطِ خاطر می شود و نشاط می آورد. میزان الحکمه، ح4884
2. حضرت امام علی سلام الله علیه: از جمله حقوق واجبی که خدا بر بندگان ِ خود قرار داده است نصیحت و خیرخواهی تا حدِ توان و همکاری در جهت برپائی حق در رابطه با ( خویش و دیگران ) است. نهج الاغه خطبه216
1. حضرت امام علی سلام الله علیه: ... هیچ پشتیبانی مانند مشورت کردن نیست. قصارلاحکم54، نهج البلاغه، معجم الفهرس
2. حضرت امام علی سلام الله علیه: خداوند متعال حقوق مردم را بر حقوق خود مقدم داشته است، پس هر کس حقوق مردم را ادا نماید، به ادای حقوق الهی می انجامد. شرح غررالحکم، ج3، ص370
3. حضرت امام علی سلام الله علیه: به اتکاء روابط دوستانه و رفاقت صمیمانه، حق برادرت را ضایع مکن چه در زمینه تضییع حقوق، روابط دوستی نابود می شود و آن کس که حقش را تباه ساختی برای تو برادر نخواهد بود. نهج البلاغه، نامه31
4. حضرت امام علی سلام الله علیه: دینت را با بهره گیری از دنیایت حفظ کن تا نجات یابی و مبادا دین خود را وسیله حفظ دنیایت قرار دهی که خوار شوی. مستدرک الوسائل، ج12، ص6
5. حضرت امام علی سلام الله علیه: بدانید که کمال دین در طلب دانش و به کار بستن آن است. الکافی، جلد1، صفحه 30
6. حضرت امام علی سلام الله علیه: ... هیچ پشتیبانی مانند مشورت کردن نیست. قصارالحکم 54، نهج البلاغه، معجم المفهرس
7. حضرت امام علی سلام الله علیه: مراقبت در پاک واقع شدنِ عمل، دشوارتر از خود عمل است. غررالحکم، ص347
8. حضرت امام علی سلام الله علیه: خدا رحمت کند کسی را که چون سخن حکیمانه ای را بشنود، فرا گیرد... و از نظارت و مراقبت خدا بر اعمالش غفلت نکند... خطبه 76، نهج البلاغه، معجم المفهرس
9. حضرت امام علی سلام الله علیه: بر هر دانشمندی لازم است که با پرهیزکاری به مراقبت خود بپردازد... شرح غررالحکم، جلد6، سفحه 31
10. حضرت محمد سلام الله علیه: هر که مردم را به نیکی ها دعوت می کند، باید روش دعوتش نیکو باشد.
11. حضرت امام حسن سلام الله علیه: هیچ قومی با یکدیگر مشورت نکردند مگر آن که به راه پیشرفت خود رهنمودن نشدند. تحف العقول، صفحه 223
12. حضرت امام محمد جواد سلام الله علیه: دین شناسی، قیمت هر متاع گران قدر و نردبان ترقی برای وصول به هر مقام بلندی است. بحار، جلد 1، صفحه 67
13. حضرت امام رضا سلام الله علیه: هر چیز سودمند و نیروزا که برای جسم موجب تقویت بدن می شود، حلال است، و هر چیز زیان آور که نیروی آدمی را می گیرد، یا کُشنده است، حرام است. فقه الرضا سلام الله علیه، صفحه 254
گردآوری: گل افشان گل محمدی
مهر | دین و اندیشه | جمعه، 25 مهر 1404 - 12:52
رئیس شورای عالی حوزه علمیه تهران گفت: صطلاح روحانی به معنای راهب و گوشه نشین از فرهنگ مسیحیت وارد ادبیات ما شد در حالی که عالم دین در جامعه مسلمانان باید در بین مردم سیر کند.
خلاصه خبر
اما عالم دینی کسی است که با دیدن او انسان یاد خدا میافتد.
رئیس شورای عالی حوزه علمیه تهران سپس شش شاخص اصلی برای «عالم دینی تراز» را برشمرد و گفت: زهد، سادهزیستی و معناورزی، اخلاق اجتماعی و خوشخُلقی در معاشرت، دانش عمیق همراه با زمانآگاهی و فهم تاریخی، برخورداری از مهارتهای سخت و نرم لازم برای تبلیغ، از جمله مخاطبشناسی، عرفشناسی و قدرت حل تعارض، رعایت حریمها و احتیاط در شبهات؛ حتی ترک مکروهاتی که برای روحانی حرام محسوب میشود، ذکاوت، دوراندیشی و آیندهشناسی در تصمیمات اجتماعی از ویژگی عالمان به دین است.
همانطور که مروت را در کنار عدالت برای امامت جماعت شرط میدانند.
با وجود سن بالا، روحیهای جوان و زمانشناس داشت و محبوب نوجوانان بود؛ این نشانه درک زمانه و معاشرت صحیح با نسل جدید است.
مهر | دین و اندیشه | پنجشنبه، 24 مهر 1404 - 11:52
کتاب ۲ جلدی «جستارهای انتقادی در فلسفه دین» از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد.
خلاصه خبر
به گزارش خبرگزاری مهر، کتاب «جستارهای انتقادی در فلسفه دین» در ۲ دفتر از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد.
دو دفتر از مجموعه «جستارهای انتقادی در فلسفه دین» با عناوین عقل–وحی و تاریخمندی دین_هرمنوتیک به قلم حجتالاسلام محمد عرب صالحی، رئیس پژوهشکده حکمت و دینپژوهی از سوی سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد.
زندگی
زندگی سر انسان شدن است
زندگی تسلیم حق شدن است
زندگی بازی دو روزه دنیا نیست
زندگی عاشق حق شدن است
رنگ زندگی منشور دو جهان است
سر زندگی نگاه اسرار حق الله است
نبرد حق و باطل گوی میدان برترینها یش
جدال پاکی و پلیدی، خوبی و بدیست
گل افشان گل محمدی
مهر | دین و اندیشه | شنبه، 19 مهر 1404 - 10:23
نخستین شماره نشریه «پیام مروی» با پروندهای درباره فقیه طهران؛ مروری بر زوایای زندگی آیتالله حاج ملاعلی کنی (ره) رونمایی میشود.
خلاصه خبر
این مراسم با حضور آیتالله محمدباقر تحریری، تولیت حوزه علمیه مروی و حجتالاسلام والمسلمین محسن قنبریان روز یکشنبه ۲۰ مهرماه ۱۴۰۴ از ساعت ۱۰ تا ۱۲ در حوزه علمیه مروی، سالن گفتمان انقلاب اسلامی برگزار خواهد شد.
مهر | دین و اندیشه | شنبه، 12 مهر 1404 - 12:12
چهارمین جلسه از سلسله نشستهای «الگوی امتداد حکمت» مدرسه فقهی امیرالمؤمنین(ع) با موضوع «نسبتسنجی امتداد حکمت و فلسفههای مضاف در تولید علوم انسانی» برگزار میشود.
خلاصه خبر
به گزارش خبرنگار مهر، چهارمین جلسه از سلسله نشستهای «الگوی امتداد حکمت» مدرسه فقهی امیرالمؤمنین(ع) با موضوع «نسبتسنجی امتداد حکمت و فلسفههای مضاف در تولید علوم انسانی» برگزار میشود.
مهر | دین و اندیشه | شنبه، 12 مهر 1404 - 14:58
آیت الله سبحانی در تقریظ خود بر مجموعه موسوعه آیات الاحکام نوشت: موسوعه آیاتالاحکام کوشیده با گردآوری موضوعی آیات منبعی جامع و ارزشمند در اختیار پژوهشگران قرار دهد.
خلاصه خبر
ایشان تصریح کرد: قرآن مجید نخستین منبع برای استنباط احکام شرعی است و این موسوعه کوشیده با گردآوری موضوعی آیات مربوط به طهارت، نماز و دیگر ابواب، منبعی جامع و ارزشمند در اختیار پژوهشگران قرار دهد.
«موسوعه آیاتالأحکام» در ۲۲ جلد، با رویکرد تقریب مذاهب اسلامی و بهصورت تطبیقی میان دیدگاههای شیعه و اهلسنت تدوین شده است.
مهر | دین و اندیشه | پنجشنبه، 10 مهر 1404 - 16:06
حجت الاسلام حسن طارمی راد، دانشنامه نگار و پژوهشگر حوزه های مختلفی چون معارف اسلامی، مدیریت و فلسفه بود که عمر خود را وقف گشودن راهی نو در پژوهش اسلامی کرد.
خلاصه خبر
در این مراسم که به همت بنیاد دایره المعارف اسلامی در تالار قلم سازمان اسناد و کتابخانه ملی برپا شد، غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان ادب فارسی و برخی چهرههای فرهنگی و سفرای کشورهای عربستان سعودی و تاجیکستان و رایزن فرهنگی کشور ترکیه نیز حضور پیدا کردند و جمعی از کارشناسان و پژوهشگران بنیاد دایره المعارف اسلامی، کتابخانه ملی و دانشجویان زبان و ادب فارسی گردهم آمدند.
غلامرضا امیرخانی، ریاست سازمان اسناد و کتابخانه ملی به عنوان میزبان مراسم و اولین سخنران گفت: در مجموعه فرهنگی اراضی عباس آباد مفتخر به همسایگی با فرهنگستانها و مجموعه بنیاد دایره المعارف اسلامی هستیم که در این روزها به مدیریت جناب حداد عادل، روزگار خوبی را سپری میکنیم.
نقش استاد طارمی در تدوین ۳۱ جلد دایرهالمعارف جهان اسلام
حسن سید عرب، مدیر کتابخانه و مرکز اطلاع رسانی بنیاد دایره المعارف اسلامی و دبیر علمی مراسم بزرگداشت گفت: حجتالاسلام طارمیراد، جایگاه ویژهای در عرصه علمی دارند و خدمات ایشان در حوزه دایرهالمعارف اسلامی بینظیر است.
وی افزود: بنیاد دایرهالمعارف اسلامی در سال ۱۳۶۲ به دستور مقام معظم رهبری تأسیس شد و تاکنون ۳۲ جلد دایرهالمعارف تدوین شده است که ۳۱ جلد آن زیر نظر مستقیم ایشان تهیه و تنظیم شده است.
وی افزود: در بخش اجرایی و علمی ستاد بزرگداشت، همکارانی پرتلاش حضور داشتند که از جمع ایشان و سایر دستاندرکاران این مراسم قدردانی میکنم.
از فلسفه تا مدیریت؛ روایت حداد عادل از ۵۰ سال آشنایی با طارمی