فرهنگ اقتصادی
بسم الله الرحمن الرحیم
دوفصلنامه علمی-پژوهشی «مطالعات اقتصاد اسلامی» با هدف تولید ادبیات در حوزه اقتصاد اسلامی بهمنظور ارتقاء و تحول این حوزه دانشی و پاسخگویی به نیازهای کاربردی سازمانها و نهادهای فعال در زمینه سیاستگذاری و برنامهریزی اقتصاد، ماحصل پژوهشهای صاحب نظران و اندیشندان این حوزه را منتشر مینماید.
بسمه تعالی
قابل توجه نویسندگان محترم؛ لطفاً پیش از ارسال مقاله جهت کسب اطلاعات مطالب مربوط به صفحات «درباره نشریه»، «اهداف و چشمانداز»، «اصول اخلاقی انتشار مقاله»، «فرآیند پذیرش مقاله» و «راهنمای نویسندگان (نگارش و ارسال مقاله) و (ارزیابی مقاله)» مطالعه و در زمان ارسال مقاله کاربرگ «تعارض منافع و تعهدنامه اخلاقی» تکمیل و نیز «گواهی اصالت متن» از یکی از سامانههای مشابهتیابی (نظیر سمیم نور) ارسال شود.
درباره فصلنامه اقتصاد اسلامی
- · اهداف و حوزه موضوعی نشریه: تبیین اقتصاد اسلام؛ آسیبشناسی و نقد اقتصاد جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه اسلام؛ طرح مسائل مستحدثة فقهی و نیازهای نو پیدا در حوزه اقتصاد و پاسخ به آنها؛ مطالعات تطبیقی و نقد سایر مکاتب و نظامهای اقتصادی
- · ناشر: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
- · فرمت: چاپی و الکترونیکی
- · شاپای چاپی : 3262-1735
- · قابل دسترسی از:magiran.com, noormags.ir, sid.ir, http://eghtesad.iict.ac.ir
- · وضعیت چاپ:چاپی و الکترونیکی
در زمینه اقتصاد اسلامی تاکنون تحقیقات بسیاری به انجام رسیده است؛ با وجود این، در بخش عمده آنها بُعد فقهی ـ حقوقی (فقه الاقتصاد) و در سطحی محدودتر ویژگی مکتبی و نظاممند بودن این حوزه مدنظر قرار گرفته است. به دیگر سخن، درباره مبانی علمی اقتصاد اسلامی کمتر پژوهش شده است و در نتیجه، نظریات علمی این شاخه از اقتصاد، در مقایسه با مباحث حقوقی آن، پیشنیه کمتری دارد. بر همین اساس، در کتاب حاضر، چیستی اقتصاد اسلامی بهصورت جامع در دو بُعد حقوقی و علمی محوریت یافته و مبانی مکتبی بودن، نظاممند بودن و علمی بودن آن در سه بخش بررسی شده است.
کتاب «اصول و مبانی اقتصاد اسلامی» تالیف حجتالاسلام دکتر حسنآقا نظری برای متن درس «اصول و مبانی اقتصاد اسلامی» برای دانشجویان رشتههای علوم اقتصادی گرایش اقتصاد اسلامی تدوین و منتشر شد.
کتاب از سه بخش تشکیل شده است. در بخش اول نویسنده کلیات و مفاهیم را در قالب شش فصل با عناوین؛ «مفهوم علم اقتصاد»، «مفهوم مکتب اقتصادی»، «مفهوم نظام اقتصاد اسلامی»، «فرق بین سه مفهوم علم، مکتب و نظام اقتصادی»، «تعریف احکام شریعت و اقسام آنها(اقسام ثابت و متغیر)»، «روش استنباط اصول مکتبی - حقوقی- اقتصاد اسلامی از احکام فقهی» تبیین کرده است.
سلام
در دنیائی که ما زندگی می نمائیم ضد و نقیضهای بی شماری کنار خوبیها وجود دارد که در خدمت و نمایندگی خواسته های اهریمنی می باشد و البته چگونه و چطور؟
انقلاب اسلامی با شعار اسلام صورت پذیرفت اما بعضی علوم مختلف از جمله اقتصاد و بانکداری و ریاضی التقاطی اهریمنی سودجویانه صهیونیستی بر نظام تعلیم و تربیت و دانشگاهها و نظام اقتصادی و نظام سیاسی کشورهای جهان از جمله کشور ایران سیطره و سلطه علمی و سیاستگذاری داشته و دارد، که باید برای آن فکری می شد، چرا که نظام تعلیم و تربیت و سیاستگذاریهای اقتصادی و غیره در جهت خواست دشمنان انقلاب اسلامی تربیت می شوند و وارد خدمت به نظام جمهوری اسلامی و در مجلس و دولت و قوه قضائیه می شوند، در واقع با تفکر ظالمانه اهریمنی صهیونیستی کارشناسان فارغ التحصیل از دانشگاهها برای نظام جمهوری اسلامی رسما و با بودجه نظام و خدمت به نظام سلطه اهریمنی صهیونیستی می نمایند
راهکارهای ارتقاء مدیریت مصرف از دیدگاه قرآن و روایات
نوع مقاله : مقاله پژوهشی فارسی
نویسنده
- حسین خاکپور
استادیار دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان
چکیده
از نظر قرآن و روایات، «مصرف» اگر با واژههایی چون پارسایی، انفاق، عمل صالح و ... همراه گردد، میتواند انسان را به تعالی برساند، اما باید توجه داشت آن چه برای «مصرف» در اختیار انسانها قرار گرفته محـدود میباشد. بر همین اساس بهترین و اقتصادیترین روش بهره برداری از منابع و امکانات محدود برای پاسخ گویی به نیازهای نامحدود، اهمیت و ضرورت «ارتقاء مدیریت مصرف» را دو چندان مینمایاند.
مقاله حاضر به روش توصیفی ـ اسنادی پس از جستجو در منابع اسلامی و استخراج آیات و روایات مربوطه، نظر قرآن در مورد مصرف و اصول حاکم بر آن را بیان و سپس مدیریت آن را در دو حوزه خانواده و اجتماع طرح نموده، بیان میدارد که مدیریت صحیح مصرف از بُعد سلبی به معنای صرفه جویی و کاستن از مصارف غیر ضروری و از بُعد ایجابی، بهینه سازی مصرف است. مهمترین راهکارهای آن در بُعد خانواده، برنامه ریزی، نیازشناسی، رعایت اولویتها و در بُعد اجتماعی، فرهنگ سازی، اولویت بندی، ترویج سیره پیشوایان دین و مدیریت زمان است.
کلیدواژهها
- قرآن کریم
- حدیث
- مدیریت
- مصرف
- اقتصاد
- برنامه ریزی
اهمیت مسایل اقتصادی در قرآن و روایات، اقتصاد و معیشت مردم از منظر دانشمندان اسلامی، آثار و فواید اشتغال و افزایش تولید داخلی و وظایف مسئولین و مردم در افزایش اشتغال و تولید داخلی پرداختیم.
به گزارش«سدید»؛ اهمیت مسایل اقتصادی در قرآن و روایات، اقتصاد و معیشت مردم از منظر دانشمندان اسلامی، آثار و فواید اشتغال و افزایش تولید داخلی و وظایف مسئولین و مردم در افزایش اشتغال و تولید داخلی پرداختیم.
مهر | فرهنگی و هنری | یکشنبه، 19 اسفند 1403 - 17:07
برنامه «پرسشگر» این هفته اقتصاد هوش مصنوعی و کیفیت آموزشهای فنی و حرفهای و مهارتی در آموزش و پرورش را در شبکه آموزش مورد بررسی قرار میدهد.
خلاصه خبر
وَ لَا تَقْرَبُوا مَالَ الْیَتِیمِ إِلَّا بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ حَتَّی یَبْلُغَ أَشُدَّهُ وَ أَوْفُوا الْکَیْلَ وَ الْمِیزَانَ بِالْقِسْطِ لَا نُکَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا وَ إِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَ لَوْ کَانَ ذَا قُرْبَی وَ بِعَهْدِاللَّهِ أَوْفُوا ذَلِکُمْ وَ صَّاکُمْ بِهِ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ * * * و به مال یتیم جز به روشی که نیکوتر است، نزدیک نشوید تا به حدّ بلوغِ [بدنی و عقلیِ] خود برسد، و پیمانه و ترازو را بر اساس عدالت و انصاف کامل و تمام بدهید؛ هیچکس را جز به اندازه توانش تکلیف نمیکنیم؛ و هنگامی که سخن گویید، عدالت ورزید هر چند درباره خویشان باشد، و به پیمان خدا وفا کنید؛ خدا این [گونه] به شما سفارش کرده تا پند گیرید.
اسلام به عنوان یک دین جامع وکامل به تمام زوایای زندگی انسان ها توجه نموده و در هرزمینه ای دستورالعمل و راهنمایی های اساسی وکاربردی دارد از جمله در زمینه ای اقتصادی و توسعه ای معیشتی ؛ لذا علاوه براین که بر کار وتلاش برای کسب ثروت و دارایی از راه حلال و پرداخت حقوق واجبه آن تشویق می کند ، مال و سرمایه را یکی از بهترین وسیله برای رسیدن به آخرت و رستگاری معرفی می کند . برخی از این آموزه های حیات بخش اسلام را از زبان شیخ الائمه علیهم السلام امام بحق ناطق جعفربن محمد صادق علیهماالسلام می شنویم . آن حضرت فرمودند :
1 ) «نعم العون الدنیا علی الآخره ، نعمت دنیا بهترین کارگشای راه آخرت است .الکافی ، ج 5 ، ص 72 .
اقتصاد و معیشت از مسائل بسیار مهم و حیاتی جوامع انسانی است. در منابع اسلامی (آیات و روایات) به مسئله اقتصاد بسیار پرداخته شده است. از مباحث مهم اقتصادی تولید،اشتغال، و حمایت از کالاهای داخلی است. اهمیت این سه مقوله تا آنجاست که مقام معظَّم رهبری، سال 1396 شمسی را «اقتصاد مقاومتی؛ تولید ـاشتغال»، سال ۱۳۹7 شمسی را «حمایت از کالای ایرانی»، سال ۱۳۹۸ شمسی را «رونق تولید» و سال 1399 را «جهش تولید» نامگذاری کردند. در نوشتار حاضر درصدد آن هستیم که به اهمیت مسائل اقتصادی و معیشت مردم، آثار و فوایداشتغال و افزایش تولید داخلی و وظایف مسئولین و مردم در افزایشاشتغال و تولید داخل بپردازیم. در تمامی مباحث کوشیدهایم که از آیات و روایات و منظومه فکری رهبر معظم انقلاب به فراخور موضوع استفاده کنیم.
***
اهمیت مسائل اقتصادی در قرآن و روایات
برنامههای اسلام به سه دسته تقسیم میشود: عقاید، اخلاق، احکام. در احکامِ اسلامی مسائل اقتصادی وارد شده است مانند: خمس، زکات، صدقه. عمل به احکام مالی اسلام، زمینهساز از بین رفتن فقر و شکاف طبقاتی در جامعه خواهد بود. در آموزههای قرآن، هرکسی باید حاصلِ دسترنج خود را بخورد و دستدرازی و دستاندازی به اموال دیگران ممنوع شده است: «وَ لا تَأْكُلُوا أَمْوالَكُمْ بَینَكُمْ بِالْباطِلِ» «و اموال یكدیگر را به باطل (و ناحق) در میان خود نخورید.» (بقره ـ 188)
در آیات قرآن کریم و همچنین روایاتی که از معصومین(ع) به دست ما رسیده است، اقتصاد و فروعات آن، با صراحت و یا کنایه مطرح شده است. به مواردی از آیات و روایات، ذیلاً اشاره میشود:
به طور کلی اعتدال و میانهروی در مطلق امور حتی در عبادات از اصول مسلم قرآنی و روایی است که بستر بسیاری از توصیهها و هنجارهای اخلاق اسلامی محسوب میشود. رسول خدا فرمودند: هیچ بندهای در فهم دین رشد نمییابد مگر اینکه میانهروی او نیز بیشتر میشود. آن حضرت میانهروی را یکی از ۲۵ جزء نبوت دانسته و آنرا در عبادت بسیار زیبا دانسته و سه بار فرمودند: بر شما باد به میانهروی بر شما باد به میانهروی بر شما باد به میانهروی