احکام دین تولا و تبرّا
1- «امام علی بن‌موسی الرّضا علیه‌السّلام فرمودند »:كَمالُ الدّینِ ولايَتُنا وَالبَراءَةُ مِن عَدُوِّنا
كمال دین، در ولایت ما و بیزاری از دشمنان ماست. (بحار، ج ۲۷، ص ۵۸)
۲ـ «امام جعفرصادق علیه‌السّلام فرمودند »:كَذَبَ مَنِ ادَّعَی مَحَبَّتَنَا وَ لَمْ يَتَبَرَّا مِنْ عَدُوِّنَا.
دروغ میگوید کسی که ادعای محبّت ما را میکند ولی از دشمنان ما تبرّی و بیزاری نمیجوید. (بحار، ج ۲۷،ص ۵۹)
تولی و تبری در قرآن مجید
با این اشاره به سراغ آیات قرآن می رویم و مساله تولی و تبری را در قرآن مجید مورد بررسی قرار می دهیم:
1- قد کانت لکم اسوة حسنة فی ابراهیم والذین معه اذ قالوا لقومهم انا برآء منکم و مما تعبدون من دون الله (سوره ممتحنه، آیه 4)
2- لقد کان لکم فیهم اسوة حسنة لمن کان یرجوالله و الیوم الآخر و من یتول فان الله هو الغنی الحمید (سوره ممتحنه، آیه 6)
بررسی تولّی و تبرّی در اسلام و مهجوریّت آن در امّت اسلامی
اصل مقاله (494.84 K)نوع مقاله: علمی- ترویجیشناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ajsm.2014.1332نویسندهمحمد رضا ابراهیم نژاد* دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
از نظر اسلام، حیات و سعادت فرد مسلمان و امّت اسلامی در گرو شناخت فریضة «تولّی و تبرّی» و التزام به آن است. بدین لحاظ علمای اسلامی آن را در مباحث کلامی بررسی می‌کنند. آیات قرآن کریم و سیرة پیشوایان الهی، اهمیّت و موارد هر یک از اوامر تولّی و تبرّی، از جمله تولّی نسبت به اهل بیت(ع) و دوستان و پیروان آنان و تبرّی نسبت به کفّار، و ناصبیان و نیز تولی و تبرّی نسبت به مصلحان و مفسدان را با تأکید تبیین نموده است. در کنار آن، تعامل شایسته نسبت به افراد غیرمسلمان نیز همواره مورد تأکید بوده است. آنچه موجب تأسّف است، مهجوریّت فریضة «تولّی و تبرّی» در میان مسلمانان و غفلت و بی‌تفاوتی امّت اسلامی نسبت به آن و خسارت‌ها و زیانهایی است که از این ناحیه بر اسلام و مسلمانان وارد شده است. عواملی که باعث این وضعیّت شده، مختلف است و حکومت‌های فاسد بنی‌امیّه و بنی‌عبّاس، فرقه‌های انحرافی از جمله «مرجئه» و جریانهای فکری و سیاسی لیبرالیسم و فراماسون در زمان معاصر، بیشترین نقش را در این زمینه داشته‌اند. بی‌شک اصلاح امّت اسلامی و اعتلای آن نیز در گرو احیاء فریضة «تولّی و تبرّی» از طریق شناخت و التزام به آن و بصیرت یافتن امّت اسلامی نسبت به عوامل فوق و مواجهه با آنهاست.