علما و مراجع و محققین و پژوهشگران علوم اسلامی
مهر | دین و اندیشه | یکشنبه، 23 آذر 1404 - 16:06
دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی گفت: شیعهسازی پروژه نظام جمهوری اسلامی نیست و سنیسازی هم نباید پروژه هیچ کشوری باشد، چون بنا نیست که همه مذهب واحدی شویم.
خلاصه خبر
به گزارش خبرگزاری مهر، حجتالاسلام والمسلمین حمید شهریاری در همایش علمی «جایگاه شناسی تقریب مذاهب در شرایط کنونی» که در پژوهشگاه مطالعاتی مجمع تقریب مذاهب اسلامی برگزار شد اظهار کرد: در حوزه تقریب تفاسیر و توصیفات متنوع و متکثری داریم، ما معتقد هستیم که تقریب مذاهب اسلامی به معنای تقریب صاحبان مذاهب اسلامی است، بدین معنا که مقصود اصلی از تقریب وحدت به معنای فلسفی آن نیست که در عقیده، فقه و تاریخ یکی بشویم، بلکه مذاهب مختلف، فقهها و تاریخهای مختلف دارند و تفسیرهای مختلفی از قرآن ارائه میدهند و تحلیلهای مختلفی از رویدادهای اسلامی دارند.
دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی افزود: در واقع بنا نیست که مذاهب یکی بشوند، یعنی اکنون به عنوان مثال هفت تا هشت مذهب داریم که همه یک مذهب شوند، بنابراین تقریب به معنای «وحدت فلسفی» مردود است، اینکه بخواهیم همه یک مذهب داشته باشند، چنانچه قبلاً توضیح دادیم شیعه سازی پروژه نظام جمهوری اسلامی نیست و به نظر ما سنی سازی هم نباید پروژه هیچ کشوری باشد، چون بنا نیست که همه مذهب واحدی شویم.
وی ادامه داد: وحدت شامل وحدت اجتماعی، وحدت عرفی و وحدت فلسفی میشود که شاید کلمه اتحاد کلمه بهتری باشد برای تفسیر این نوع تقریب؛ اتحاد یعنی با هم متحد، همبسته و در کنار هم باشیم و در صفوف واحدی قرار بگیریم، در مقابله با پروژههای دشمن متحد شویم، مانند «بنیان مرصوص» خلل و فرج بین خودمان را بپوشانیم که کسی هوس نکند با نفاق خود بخواهد ما را از همدیگر جدا کند و صف ما را بشکند که طبیعتاً تسلط به جهان اسلام برایشان راحت تر خواهد بود؛ آن کاری که بعد از جنگ جهانی دوم با عثمانی کردند.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با بیان اینکه سال آینده چهلمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی برگزار میشود، اظهار کرد: این تقریب چهل ساله موفق بوده است، حال اینکه میگوئیم تقریب موفق بوده است یعنی چه؟
حجت الاسلام شهریاری، اذعان داشت: رهبر معظم انقلاب فرمودند اینکه ما بر وحدت اصرار و تکرار میکنیم دلیلش این است که دشمن اصرار و تکرار میکند؛ بنابراین تکرار اشکال ندارد، ممکن است کسی بگوید در کنفرانسها تکرار مکررات دارید و مکرراً آیه شریفه " واعتصموا بحبل الله جمیعاً ولا تفرقوا …" را تکرار میکنید؛ این که پیرامون مذهب انسان گریبانگیری کنند و کارهایی ناشایست انجام بدهند، عمل زشتی است، لذا باید اشتراکاتمان را تکرار کنیم تا همه متوجه شوند که ما با هم مشترکات زیادی داریم.
همایش علمی جایگاه شناسی تقریب مذاهب در شرایط کنونی برگزار میشود
مهر | دین و اندیشه | چهارشنبه، 19 آذر 1404 - 12:40
همایش علمی جایگاه شناسی تقریب مذاهب در شرایط کنونی به مناسبت هفته پژوهش و همت پژوهشگاه مطالعات تقریبی، برگزار می شود.
به گزارش خبرگزاری مهر، همایش علمی جایگاه شناسی تقریب مذاهب در شرایط کنونی به مناسبت هفته پژوهش و همت پژوهشگاه مطالعات تقریبی، برگزار میشود.
این همایش با سخنرانی آیت الله محسن اراکی عضو شورای عالی حوزههای علمیه، حجت الاسلام و المسلمین حمید شهریاری دبیرکل مجمع، آیت الله شیخ سعید واعظی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و همچنین حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی عضو مجلس خبرگان رهبری برگزار خواهد شد.
زمان برگزاری ساعت ۸:۳۰ شنبه ۲۲ آذرماه در سالن آمفی تئاتر پژوهشگاه مطالعات تقریبی است.
نقد کتاب جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن کریم آیت الله مصباح
مهر | دین و اندیشه | شنبه، 15 آذر 1404 - 09:00
نشست بررسی و نقد کتاب جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن کریم اثر آیت الله محمد تقی مصباح با حضور صاحبنظران و اساتید دانشگاه برگزار میشود.
به گزارش خبرنگار مهر، هفدهمین پیش همایش، همایش بین المللی علوم انسانی اسلامی، بزرگداشت علامه محمدتقی مصباح یزدی و روز علوم انسانی به موضوع «بررسی و نقد کتاب جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن کریم» اثر آیت الله محمدتقی مصباح یزدی و نگاهی به دیدگاههای علامه طباطبایی و استاد مطهری میپردازد.
در این نشست سعید طاووسی مسرور استاد دانشگاه، سید حسن شرف الدین استاد دانشگاه و حجت الاسلام رضا ملائی، استاد حوزه و دانشگاه به دبیری قدسیه حبیبی سخنرانی میکنند.
این نشست روز شنبه ۲۲ آذرماه از ساعت ۱۵ در دانشکده الهیات دانشگاه علامه طباطبایی برگزار میشود.
مهر | دین و اندیشه | چهارشنبه، 12 آذر 1404 - 13:40
آیتالله سید محمد کاظم قزوینی خطیب و سخنور دانشمند و توانا بود. با اینکه در منبر آرام و دلنشین سخن میگفت، قدرت عجیبی در پیامرسانی داشت و شنونده را مجذوب سخن خویش میساخت.
خلاصه خبر
پس از تشییع پرشور او، پیکر پاک و مطهرش در حسینیه کربلاییهای مقیم قم، در محراب حسینیه، دقیقاً زیر منبری که سالها به عرض ارادت به اهل بیت مشغول بود، به خاک سپرده شد.
بر روی سینه این عالم بزرگ، کتاب «فاطمه الزهرا (س) من المهد الی اللحد» قرار داده شده بود.
پس از گذشت ۱۷ سال و با توجه به توسعه حرم حضرت فاطمه معصومه (س)، خانواده ایشان خواستهاند که حسینیه مذکور به دلیل همجواری با حرم مطهر تخریب شود.
و آنگاه خود به سان ستارهای درخشانی به نورافشانی پرداخت و علاوه بر پیامرسانی، از راه خطابه و منبر به تدریس فقه و اصول و تفسیر پرداخت و شاگردان بسیاری، بهویژه در هنر سخنوری و پیامرسانی، به دست باکفایت خویش پروراند که گروهی از آنان اینک از سخنوران دانشمند و بنام به شمار میروند و در کشورهای مختلف به پیامرسانی و خدمت به فرهنگ قرآن و اهل بیت مفتخرند.
با اینکه در منبر آرام و دلنشین سخن میگفت، قدرت عجیبی در پیامرسانی داشت و شنونده را مجذوب سخن خویش میساخت.
به هنگام وعظ و خطابه، آگاهی میبخشید و آنگاه که یاد و نام حسین را میبرد، به گونهای رویداد غمبار عاشورا را مجسم میساخت که شور و هیجان به پا میکرد.
سیره الرسول الاعظم، علی من المهد الی اللحد، شرح نهج البلاغه (در سه جلد)، فاطمه الزهرا من المهد الی اللحد، الامام الحسین من المهد الی اللحد، فاجعه الطف و مقتل الحسین، زینب الکبری من المهد الی اللحد، موسوعه الامام الصادق علیهالسلام (در شصت جلد)، الامام الجواد من المهد الی اللحد، الامام الهادی من المهد الی اللحد، الامام العسکری من المهد الی اللحد، الامام المهدی من المهد الی الظهور و کتابهای ارزشمند دیگری که برخی به زبانهای مختلف ترجمه شدهاند.
موضعگیریهای شجاعانهاش در برابر استبداد حاکم بر عراق از فراز منبر حسینی، تحسینبرانگیز بود.
بو کردن گل در روایات
۱. در روايتى صحيح ومعتبر آمده است كه امام صادق علیه السلام فرمود: «هرگاه گلى به شما دادند آن را ببوييد وبر ديدگان خود نهيد كه از بهشت آمده است».[۱]
حديث مزبور طبق سند معتبرى از پيامبر صلی الله علیه و آله نيز نقل شده است.
۲. در روايتى معتبر آمده است كه مالك جهنى گويد: به حضرت صادق علیه السلام گلى دادم. حضرت گل را گرفته، بوييد وبر ديدگان خود نهاد. سپس فرمود: «هر كس گلى را بگيرد وببويد وبر ديده اش نهد وبگويد: اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، قبل از آنكه گل را بر زمين بگذارد گناهانش آمرزيده مى شود».[۲]
۳. از امام هادى علیه السلام روايت شده است كه فرمود: «هر كس گلى را ببويد وبر ديدگان خود بگذارد، سپس بر محمّد وآل محمّد صلوات بفرستد، خداوند متعال برايش حسنه فراوان مى نويسد و گناهانش را محو مى كند».
[۳][۱] . كافى، ج ۶، ص ۵۲۴، باب الرياحين، ح ۱ و ۲.
[۲] . امالى صدوق، ص ۲۶۶، ح ۷.
[۳] . كافى، ج ۶، ص ۵۲۵، ح ۵.
منبع: کتاب حلیه المتقین علامه مجلسی با بازنگری تحت نظر حضرت آیت الله مکارم شیرازی
ابوعبدالله محمد بن محمد بن نعمان (۳۳۶ یا ۳۳۸-۴۱۳ ق) مشهور به شیخ مفید و ابن المعلم، متکلم و فقیه و از چهرههای برجسته شیعه در جهان اسلام در قرن چهارم هجری قمری بود. گفتهاند او فقیهی بود که روش جدیدی در اجتهاد ارائه نمود و متکلمی بود که در علم کلام بسیار متبحر بوده و مکتب کلامی شیعه را توسعه داد.
از جمله اساتید وی ابن قولویه قمی، شیخ صدوق، ابن ولید قمی، ابوغالب زراری و برخی از شاگردان او سید مرتضی علمالهدی، سید رضی، شیخ طوسی، نجاشی است. از ایشان تالیفات بسیاری در علوم مختلف بر جای مانده که تا ۲۰۰ کتاب ذکر شده است. کتاب المقنعه در علم فقه، الارشاد در شرححال امامان شیعه و اوائل المقالات در علم کلام از آثار معروف او به شمار میرود.
شیخ مفید در حرم امام جواد (علیهالسّلام) پائین پای آن حضرت و نزدیک قبر استادش ابن قولویه دفن شده است.
مهر | دین و اندیشه | یکشنبه، 09 آذر 1404 - 11:52
شیخ مفید با بهرهگیری از بستر موجود، مکتب کلامی و فقهی بغداد را پایهگذاری کرد و با عبور از نصگرایی صرف و عقلگرایی افراطی معتزله، راهی میانه و استوار را پیش روی تشیع نهاد.
خلاصه خبر
شیخ مفید با بهرهگیری از این بستر، مکتب کلامی و فقهی بغداد را پایهگذاری کرد و با عبور از نصگرایی صرف مکتب قم و عقلگرایی افراطی معتزله، راهی میانه و استوار را پیش روی تشیع نهاد.
مبانی معرفتی و جایگاه عقل در منظومه فکری
برخلاف مکتب حدیثی قم که نماینده شاخص آن شیخ صدوق بود و بر ظواهر اخبار تکیه داشت، شیخ مفید عقل را دارای جایگاهی اصیل میدانست.
او اصول احکام را سه چیز میدانست: کتاب خدا، سنت پیامبر و اقوال ائمه؛ و عقل را راهی برای رسیدن به معرفتِ این اصول معرفی میکرد.
مفید معتقد بود اصحاب حدیث (اخباریگری قدیم) گاهی بدون تحقیق، روایات متناقض و حتی جعلی را نقل میکنند و این امر موجب وهن مذهب میشود.
از سوی دیگر، شیخ مفید در تقابل با معتزله نیز موضعی ظریف داشت.
مک درموت در پژوهش خود نشان میدهد که مفید وارث دو مکتب بود: مکتب امامیه و مکتب معتزله بغداد.
کلام شیخ مفید در بسیاری از مسائل مانند نقش عقل و صفات الهی به معتزله بغداد نزدیک بود و برخلاف اشاعره و اهل حدیث میاندیشید.
با این حال، او در مسائلی کلیدی همچون امامت و عصمت، راه خود را از معتزله جدا میکرد و هرجا نظر شیعه با معتزله مخالف بود، سرسختانه از مذهب خود دفاع مینمود.
اخلاق و انسانشناسی
او انسان را موجودی مختار میدانست که افعالش را خود خلق میکند و خداوند اراده قبیح نمیکند.
مفید اصالت انسان را به «روح» میداد و بدن را ابزاری در خدمت روح برای انجام افعال میدانست.
بنابراین، اخلاق در نظر او ترکیبی از حکم عقل و تأیید شرع است.
او با تلفیق عقلانیت و وحی، و با ایستادگی در برابر افراط و تفریط، هویت مستقلی برای کلام و فقه امامیه ترسیم نمود.
شاگردان برجستهای چون سید مرتضی و شیخ طوسی، راه او را ادامه دادند و میراث گرانبهای او را بارورتر ساختند.
مهر | دین و اندیشه | پنجشنبه، 06 آذر 1404 - 11:46
کاملترین و بهترین نظریه ارتباط نفس و بدن از آنِ حکیم متأله، ملاصدرای شیرازی است.
خلاصه خبر
ارتباط نفس و بدن از موضوعات ژرفی است که همه فیلسوفان از افلاطون و ارسطو و سایر فلاسفه یونانی گرفته تا بوعلی سینا و سهروردی و دیگر حکمای مسلمان و حتی اندیشه ورزان فلسفه جدید غرب، درباره آن دیدگاههای خود را ارائه دادهاند، اما در این میان، کاملترین و بهترین نظریه از آنِ حکیم متأله، ملاصدرای شیرازی است.
مهر | دین و اندیشه | شنبه، 08 آذر 1404 - 13:58
کتاب «سیر تطور عرفان اسلامی به روایت متن» با بررسی چهار دوره اصلی عرفان روانه بازار نشر شد.
خلاصه خبر
نویسنده با استناد به آثار بزرگانی چون ابن عربی، غزالی، سهروردی، ملاصدرا و دیگران، نشان میدهد که عرفان اسلامی ریشه در قرآن و سنت دارد و با فلسفه، کلام و عناصر فرهنگی دیگر در تعامل بوده و به نظامی نظری و عملی تبدیل شده است.
نویسنده در بخش سوم با عنوان «عصر تکامل» ویژگیهای عرفان اسلامی در عصر تکامل شامل رشد اندیشه جبری، نفوذ عرفان اسلامی در تصوف هند و نقش سید حیدر آملی در این دوره و کتب معروف عرفان اسلامی در عصر تکامل (فتوحیات مکیّه (محیالدین ابن عربی)، فکوک (صدرالدین محمد بن اسحاق القونیوی) و لَمَعات (فخرالدین عراقی)) را شرح میدهد.
مشرق | بینالملل | پنجشنبه، 06 آذر 1404 - 00:40
امام جمیلالامین یکی از قدیمیترین زندانیان سیاسی مسلمان آمریکا که بیش از دو دهه از عمر خود را بیگناه در زندان گذراند، درگذشت.
خلاصه خبر
باوجود اعتراف اوتیس جکسون به قتل معاون کلانتر فولتون، امام جمیل الامین به اتهام قتل وی، در زندان بود.
وی پس از گرویدن به اسلام به عنوان امام، در محله وستاندآتلانتا، نقش مهمی در هدایت جامعه آفریقایی-آمریکایی و مقابله با مصرف مواد مخدر و جرم ایفا کرد.
از دستگاه قضائی آمریکا میخواهیم پرونده او را دوباره بررسی و او را از بزه انتسابی تبرئه کند.