اصول دین امامت
مهر | دین و اندیشه، استان‌ها | چهارشنبه، 24 اردیبهشت 1404 - 10:06
مشهد - غدیر علاوه بر جنبه اعتقادی، پیام‌آور وحدت و همبستگی مسلمانان است که همه مومنان را حول محور امامت و محبت اهل بیت متحد می کند.
خلاصه خبر
این رویداد نه‌تنها تعیین‌کننده مسیر رهبری امت اسلامی پس از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله بود، بلکه پیام‌هایی عمیق درباره ولایت، مسئولیت اجتماعی، و پیوستگی امت اسلامی در خود دارد.
حجت‌الاسلام محمدرضا شریفی، استاد حوزه و دانشگاه در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به جایگاه بی‌نظیر غدیر در تاریخ اسلام اظهار کرد: غدیر خم نه فقط یک رویداد تاریخی بلکه یک نقطه عطف در تعیین مسیر آینده امت اسلامی است.
غدیر؛ پیام وحدت و همبستگی امت اسلامی
پیامبر اکرم (ص) در لحظه معرفی حضرت علی (ع) فرمودند: «من کنت مولاه فهذا علی مولاه.» این بیان، تاکید بر پیوند ایمانی و ولایت الهی دارد که می‌تواند همه مسلمانان را حول محور امامت و محبت اهل بیت متحد کند.
پیامبر در آن روز همگان را به پیروی از امام عادل و پرهیز از تفرقه فراخواندند.
اعلام ولایت حضرت علی (ع) به عنوان جانشین پیامبر، به معنای استمرار هدایت الهی و جلوگیری از انحراف امت بود.
پژوهشگر تاریخ اسلام افزود: برگزاری جشن‌ها، نشست‌های معرفتی و تولید آثار فرهنگی و هنری درباره غدیر می‌تواند این واقعه را در ذهن و جان نسل امروز ماندگار کند.
غدیر خم، نقطه عطفی در تاریخ اسلام و سرچشمه معرفت، ولایت، عدالت و همبستگی امت اسلامی است.
پاسداشت غدیر، پاسداشت راه پیامبر و اهل بیت علیهم‌السلام و ضامن پیوستگی، وحدت و تعالی امت اسلامی است.
-
بسم اللَه الرحمن الرحیم
-
مرحوم محمَّد بن يعقوب كلينى 1 حديث مى‌كند از عبد العزيز بن مسلم كه او گفت: ما با حضرت رضا علیه السلام در مرو بوديم و در بدو ورود در مسجد جامع مرو در روز جمعه‌اى به جماعت رفتم. در آنجا از امر امامت بسيار سخن به ميان رفت و اختلافات مردم را در اين موضوع بيان مى‌كردند. پس از آن من بر حضرت رضا عليه السلام وارد شدم و او را از بحث و خوض مردم در امر امامت مطلّع نمودم.
-
آن حضرت تبسمى فرمود و سپس گفت: اى عبد العزيز اين مردم جاهلند و به آراء و افكار خود گول خورده‌اند. خداوند عزَّ و جلَّ جان پيغمبر خود را نگرفت مگر آنكه دين او را كامل نمود و قرآن را بر او فرو فرستاد كه ﴿فيهِ تِبْيانُ كُلِّ شَىْ‌ءٍ﴾. در قرآن حلال و حرام بيان شده و حدود و احكام و جميع آنچه كه مردم بدانها نيازمندند همه را بيان فرموده، فَقالَ عَزَّ وَ جَلَّ: ﴿ما فَرَّطْنا فِى الْكِتابِ مِنْ شَىْ‌ءٍ.﴾2
-
و در حجة الوداع كه آخر عمر حضرت رسالت بود اين آيه را فرستاد: ﴿الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَ اتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتى وَ رَضيتُ لَكُمُ الْاسْلامَ ديناً.﴾3 و امر امامت از تماميّت دين است و پيغمبر از دنيا نرفت مگر آنكه براى امّت خود معالم دين آنها را بيان فرموده و روشن ساخت و راه سلوك آنها را نشان داد و بر راه حقّ آنها را برقرار كرد و براى آنها على عليه السلام را راهنما و امام قرار داد، و تمام چيزهایى را كه امّت بدانها محتاج هستند روشن ساخت. پس كسى كه گمان كند خداوند عزَّ و جلَّ دين خود را كامل ننموده است كتاب خدا را ردّ كرده و كسى كه كتاب خدا را ردّ كند به خدا كافر شده است. آيا آنها قدر و منزلت امام را مى‌دانند و محل و مكانت او را مى‌شناسند تا بتوانند براى خود امام اختيار كنند؟
روز تبسّم و لبخند
عَنِ الرِّضَا(علیه السلام) قَالَ: وَ هُوَ يَوْمُ التَّبَسُّمِ فِي وُجُوهِ النَّاسِ مِنْ أَهْلِ الْإِيمَانِ، فَمَنْ تَبَسَّمَ فِي وَجْهِ أَخِيهِ يَوْمَ الْغَدِيرِ، نَظَرَ اللَّهُ إِلَيْهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ بِالرَّحْمَةِ، وَ قَضَى لَهُ أَلْفَ حَاجَةٍ، وَ بَنَى لَهُ قَصْراً فِي الْجَنَّةِ مِنْ دُرَّةٍ بَيْضَاءَ وَ نَضَّرَ وَجْهَهُ.(1)
حضرت امام رضا(علیه السلام) فرمودند: عيد غدير، روز لبخند زدن در چهرۀ مؤمنان است، پس کسی که در روز غدیر در چهرۀ برادرش لبخند بزند، خداوند به او در روز قیامت، با رحمتش نگاه می کند، و هزار حاجتش را برآورده می سازد، و قصری از درّ سفید، در بهشت برایش بنا می کند و چهرۀ او را شاد گرداند.
در حرمها هی نشستم پای ایوان طلا
باز ایوان نجف والله چیزی دیگر است
رهبر سُنی بماند کیست، شیعه رهبرش
حیدر است و حیدر است وحیدر است
1. قالَ أبا عَبْدِ اللهِ – عَلَیْهِ السَّلامُ – : إنَّ وِلایَتَنا وَلایَهُ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ الَّتِی لَمْ یُبْعَثْ نَبِیٌّ قَطُّ إلّا بِها.
«امالی مفید، ص 142»
امام صادق – علیه السلام – فرمود: همانا ولایت ما ولایت خدا است، ولایتی که هیچ پیامبری جز با آن مبعوث نگشته است.
#####
2. عَنِ النَّبیِّ – صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – قالَ: مَنْ ماتَ وَ لَمْ یَعْرِفْ إمامَ زَمانِهِ ماتَ مَیْتَهً جاهِلِیَّهً.
«وسائل الشیعه، ج 16، ص 246»
پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: کسی که بمیرد و امام زمان خویش را نشناخته باشد، در واقع به مرگ جاهلیّت مرده است.
#####
3. قالَ الامام أبو جَعْفَر – عَلَیْهِ السَّلامُ – : إنّما یَعْرِفُ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ یَعْبُدُهُ مَنْ عَرَفَ إمامَهُ مِنّا أهْلَ الْبَیْتِ وَ مَنْ لا یَعْرِفُ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ (لا) یَعْرِفُ الإمامَ مِنّا أهْلَ الْبَیْتِ فَإنَّما یَعْرِفُ وَ یَعْبُدُ غَیْرَ اللهِ هکذا والله ضلالاً.
«الکافی، ج 1، ص 181»
علی بن موسی بن جعفر(ع) معروف به امام رضا (۱۴۸–۲۰۳ق) هشتمین امام مذهب شیعهٔ دوازده‌امامی است. او، از سال ۱۸۳ق، به‌مدت بیست سال، امامت شیعیان را برعهده داشت و دورهٔ امامتش با خلافت هارون عباسی، محمدِ امین و مأمون عباسی هم‌زمان بود.
امام رضا(ع) در سال‌های واپسین عمرش به‌دستور مأمون، از مدینه به مَرْو در خراسان فراخوانده و ولیعهد مأمون شد. مورخان و عالمان شیعه ولایتعهدی امام رضا(ع) را مهم‌ترین رویداد سیاسی زندگی او می‌دانند و می‌گویند امام به‌اجبار مأمون، به این کار تن داده است.
با وجود این، برخی از تاریخ‌نگاران بر این باورند که ورود امام رضا(ع) به ایران تأثیر مهمی بر گسترش شیعه در آن داشته است؛ زیرا وی در ورود به ایران، در هر شهری، با مردم دیدار می‌کرد و به سؤالاتشان، برمبنای احادیث امامان پاسخ می‌گفت. همچنین با شرکت در جلسات مناظره با عالمان و ادیان و مذاهب مختلف و برتری علمی بر آنان، جایگاه علمی‌اش به‌عنوان امام شیعه برای مردم آشکار می‌شد.
السلام علیک یا قائم آل محمد یا حجة بن الحسن العسکری
اماما!همه خوبیهای عالم در شما یکجا جمع شده است و به دلیل بی کفایتی زمینیان همه از رهبری مستقیم شما محرومند و خدا برای متوجه نمودن جهانیان برای به کمال رسیدن به جهت بهرهمندی از زعامت و رهبری چون شما همه را عمریست که در عطش ظهورت منتظر نگاهداشته است، تا آنسان که لایق بهره مندی از درک حضورت شوند و اما همه بزرگان دین نوید آمدنت را داده اند و رسم
با بررسی آیات قرآن و روایات اسلامی در می‌یابیم كه بعضی وعده‌های خداوند به مؤمنان، مانند تداوم ثقلین تا پایان تاریخ، حاكمیت جهانی دین خدا، حاكمیت مؤمنان و مستضعفان و صالحان، پیروزی حق بر باطل و نیز برخی وعده‌های رسول خدا به امت اسلامی، همچون به قدرت رسیدن دوازدهمین جانشین او و قیام جهانی حضرت مهدی و فراگیر شدن عدالت در همة جهان هنوز تحقق نیافته است.