به منظرگاه مدیریتی مناسبت های ماه های شمسی خوش آمدید.
مهر | فرهنگی و هنری، اجتماعی و حوادث | چهارشنبه، 30 آذر 1401 - 18:06
با علیمحمد مودب درباره شعر، ادبیات، شب یلدا و داشتههای فرهنگی ایران صحبت کردیم. نکاتی در این گفتگو طرح شد که بی مناسبت با مسائل جاری کشورمان نیست.
خلاصه خبر
شب یلدای ما ایرانیها هم که مأنوس با شعر و ادبیات و حافظ.
شما اخیراً درگیر برگزاری دهمین دوره اردوی آموزشی شاعران جوان بودهاید.
هم کار آموزشی شد، هم دیدارهایی بین اهالی ادبیات رقم خورد و هم روحیات بچههای شعر تازه شد.
اساتید و کارشناسان ما به غیر از زمان برگزاری کلاسها در کنار بچهها حضور داشتند و با آنها درباره شعر و ادبیات و فرهنگ صحبت میکردند.
درست است؟
ولی اجمالا میتوانم بگویم در اردوهای شعر و داستان مؤسسه شهرستان ادب شاید دو هزار نفر تربیت شدهاند.
جدا از این، ما در شهرها و استانهای مختلف انجمنهای شعر داشتیم که اگر آنها را هم حساب کنیم دایره مخاطبین شهرستان ادب بیشتر هم میشود.
مثلاً هلند چه ربطی به ما دارد؟!
اتفاقاً سنتهای ایرانی بستری هستند که میتوانند به طور جدی کمک کنند به حفظ این پرچم.
یکی از آنها نوروز و یکی شب یلدا است.
باید با یک خوانش نو مغز این سنتها فهمیده شود و برای امروزمان بازتولید شود.
باید فکر کنیم که اصل این قصه چیست؟
در قدیم در روستاهایی مثل خراسان ما، همیشه خانهای بود که آتش را حفظ میکرد و بقیه از آن خانه آتش میبردند.
معلوم بود که فلان خانه همیشه آتشش به راه است.
مثل الآن هم نبود که کبریت آسان دست همه باشد.
آن خانه آتشش همیشه به راه بود و مردم به این واسطه آتش به هم میرساندند.
اتفاقاً این سنت در روستاهای کوچک نمود بیشتری داشت.
تمدنی که یکی از فنآوریهایش در حوزه سخت، قنات است؛ قناتی که آب را دست به دست و چاه به چاه از کوه به جلگه میآورد.
همان تمدن که قنات را خلق کرده، یکی از دیگر فنآوریهایش شب یلدا است.
مقاومتی پایدار و عمیق است که در یک پوسته نرم، در پوسته بزم شکل بگیرد.
یعنی بزم شب یلدا اتفاقاً آغاز یک رزم است.
ادبیات بزمی است که همان رزم را کامل میکند و رزم را محقق میکند.
ما متأسفانه در حوزه بزم و ادبیات بزمی مشکل جدی داریم.
ما تا امروز مدام درگیر رزم بودیم، به همین دلیل ادبیات بزمی ما بسیار ضعیف مانده و نتوانستهایم در ساحت سفره و بزم، ادبیات و سنتهایی مناسب حال و احوال روزمان داشته باشیم.
همان میراث خودمان را هم گاهی غفلت کردهایم؛ چیزهایی مثل همین شب یلدا و نوروز و سیزدهبهدر و چنین ظرفیتهایی که نیاکان خردمند ما در سنت ایرانی ما ایجاد کرده بودند، همینها را غفلت کردیم و گاهی لگد زدیم به این سنتها و امروز هم داریم نتیجهاش را میبینیم.
همان ادبیات بزم ک شما فرمودید.
دشمن در حوزه سرگرمی به شما تصویری از یک بزم میدهد.
انگار شما وارد یک جشن پارتی میشوید.
خود جنگ ما هم پر از شادی بود و اینها در کارهایی مثل «جنگ دوستداشتنی»، «شوخیهای جبهه» و… آمده که آنجا در دل رزم هم بزم داشتیم.
پدیدهای مثل «مریم حیدرزاده» در حوزه شعر و ترانه نشان داد که ما ادبیات، موسیقی و هنر بزمی میخواهیم.
هنر عاطفی، هنر غنایی، هنری که به فرد توجه کند.
در بزم به فرد توجه میشود.
مثلاً در شب چله پدربزرگ به نوه توجه میکند.
این نقص بسیار بزرگی است که کانونهای فرهنگی ما، حتی آنهایی که میخواهند نقایص حوزه بزم را هم پوشش بدهند، میبینی که در سطح نمادها مدام تکرار ادبیات و نمادهای صحنه رزم را انجام میدهند.
در حالی که جنگ ما هم برای زندگی و رزم ما هم برای بزم و شادی و ایمان و آرامش و عبادت و اینهاست.
به خاطر همین است که دشمنان احساس خطر میکنند.
الآن که کشورهای حوزه خلیج فارس هم تبدیل به رؤیای بخشی از نسل جدید شدهاند.
میخواهند برای ایران اسلامی در حوزه فرهنگ رقیبتراشی کنند.
الهامبخش است، ولی هیچ محتوا و مفهوم و بستهای برای آنها تولید نکرده است.
این ضعف دستگاههای فرهنگی، هنری و رسانهای ماست ولی خب ماهیت این پدیده آنقدر جذاب است که تا امروز در جهان زنده مانده است.
اینکه ما نتوانستهایم در خور آن چیزی که ایران اسلامی و انقلابی است کار کنیم، ضعف ماست.
این سوءمدیریت کسانی است که در حوزه فرهنگ با زد و بندبازی در حوزه فرهنگ مسلط میشوند.
شب یلدا میتواند شب قدر ما باشد.
باشگاه خبرنگاران | فرهنگی و هنری | چهارشنبه، 30 آذر 1401 - 18:57
ویژه برنامه یلدایی «به رسم یلدا» چهارشنبه شب از ساعت ۲۲:۰۰ شب تا ۰۱:۳۰ بامداد با اجرای فرزاد حسنی و افشین حسینخانی تقدیم شنوندگان میشود.
خلاصه خبر
علیرضا محمدنیا، مدیر گروه جوان و اندیشه رادیو جوان درباره ویژه برنامه یلدایی «به رسم یلدا» گفت: ویژه برنامه شب یلدا رادیو جوان«به رسم یلدا» از ساعت ۲۲:۰۰ شب تا ۰۱:۳۰ بامداد به صورت زنده روی آنتن شبکه میرود.
مدیر گروه جوان و اندیشه رادیو جوان درباره بخشهای دیگر برنامه «به رسم یلدا» گفت: پخش موسیقی زنده، یادآوری و زنده نگهداشتننام کسانی که روزی برنامههای یلدا را در رادیو اجرا میکردند و امروز به هر دلیلی در کنارمان نیستند، از بخشهای دیگر برنامه است.
آیتم نجومی داریم که از لحاظنجوم و علم توضیح میدهد که چرا ایرانیان در گذشته به این باور رسیدند این شب را جشن بگیرند و چرا این شب، شب یلدا نامگذاریشده است.
ویژه برنامه یلدایی «به رسم یلدا» کاری از رادیو جوان است که چهارشنبه شب از ساعت ۲۲:۰۰ تا ۰۱:۳۰ بامداد با اجرای فرزادحسنی و افشین حسینخانی و تهیهکنندگی فریبرز گلبن روی آنتن شبکه خواهد رفت.
مهر | فرهنگی و هنری، اجتماعی و حوادث، استانها | چهارشنبه، 30 آذر 1401 - 19:31
خرمآباد- یک کارشناس ارشد مردمشناسی و پژوهشگر فرهنگعامه اهل لرستان از آئینها و آدابورسوم این استان در شب یلدا گفت.
خلاصه خبر
شب یلدا در لرستان با چه اسامی نامیده میشود؟
شب یلدا در استان لرستان بیشتر با نام «شو چله»، توک چله (اول چله) و «اول قاره» نام برده میشود و در برخی مناطق به نام ۹۰ نوروز نیز مشهور است، یعنی تا نوروز ۹۰ روز باقیمانده است.
این جشن باستانی هنوز از مرکز دایره فرهنگی مردم خارج نشده و وجه تسمیه «شو چله» یا همان اول چله آغاز و شروع چله بزرگ است، زیرا در باور مردم لرستان، زمستان دارای دو بخش است، چله بزرگ و چله کوچک که چله بزرگ از اول زمستان تا چهل روز یعنی تا دهم بهمنماه ادامه دارد و چله کوچک در ادامه چله بزرگ به مدت ۲۰ روز ادامه دارد، از این رو علت نامگذاری شب یلدا در لرستان به شو چله به دلیل اشاره به وجود دو چله بزرگ و کوچک در فصل زمستان است.
شام شب چله در لرستان چیست؟
آیا شیرینی مخصوصی هم در شب یلدا پخته میشود؟
مردم لرستان علاوه بر آجیل و شیرینی چه مواد خوراکی دیگری در شب چله سرو میکنند؟
در گذشته خوراکیهای متعددی در شب چله مورد استفاده اهالی لرستان قرار میگرفت و علاوه بر طبخ شام مخصوص و آجیل و تنقلات، میوههایی مانند انار و هندوانه نیز استفاده میشد.
دلیل اهمیت انار و هندوانه در شب یلدا چیست؟
دلیل تفال زدن در شب چله چیست؟
سرگرمیهای مختص شب یلدا در لرستان شامل چه مواردی است؟
تسنیم | فرهنگی و هنری | چهارشنبه، 30 آذر 1401 - 19:53
یلدا اصالت را به یاد ایرانیان می اندازد؛ نکته ای که بزرگان رادیو به آن اعتقاد دارند باید فرهنگ قصه خوانی و حافظ خوانی به خانواده ها خصوصاً کودکان، نوجوانان و جوانان برگردد.
خلاصه خبر
یا حمید منوچهری به داستان "ننه سرما" اشاره کرد که هر سال آن را روایت میکند.
او با شنیدنِ نام یلدا یادِ مادربزرگ و خاطرههایش، کرسی و آن فرهنگهای قدیمی یلدا افتاد.
اما یک دغدغه توجهمان را بیشتر جلب کرد؛ دغدغهای که "عذرا وکیلی" گوینده نامآشنای کودک با پدرها و مادرهایی داشت که این روزها کمتر وقت میکنند برای بچههایشان قصه بخوانند؛ و متأسفانه به تماشای کارتونهای غربزده و خشونتآمیز مینشینند و عواقب خوبی هم نخواهد داشت.
در کنار همه این اتفاقات یادی از مرتضی احمدی گوینده و بازیگر رادیو و تلویزیون کردیم؛ مردی که چله را به صبح نرساند اما سالها یلدا را زنده کرد.
مشرق | فرهنگی و هنری | دوشنبه، 28 آذر 1401 - 13:56
پویش برف و انار با محوریت موضوعی شب یلدا به منظور استفاده از ظرفیت فضای مجازی به جهت ترویج این جشن باستانی ایرانی، ویژه نوجوانان کشور آغاز شد.
خلاصه خبر
همزمان با فرا رسیدن روزهای پایانی فصل پاییز و نزدیک شدن به اولین یلدای قرن، "پویش برف و انار" با محوریت موضوعی "شب یلدا" به منظور استفاده از ظرفیت فضای مجازی به جهت ترویج این جشن باستانی ایرانی، ویژه تمامی نوجوانان کشور در حال برگزاری است.
هدف از برگزاری این پویش استفاده از ظرفیت فضای مجازی به جهت ترویج این جشن باستانی ایرانی و گسترش فرهنگ نوع دوستی، صلهرحم و احترام به خانواده، همچنین تحکیم روابط اقشار مختلف ملت ایران با یکدیگر و افزایش همبستگی اجتماعی بین نوجوانان کشور اعلام شده است.
مهر | فرهنگی و هنری | دوشنبه، 28 آذر 1401 - 15:13
دوره حافظخوانی و آشنایی با غزلیات لسان الغیب از سوی فرهنگسرای اندیشه برگزار میشود.
خلاصه خبر
این برنامه با هدف آشنایی بیشتر مخاطبان با شاعر غزلسرای نامآشنا، حافظ شیرازی و زیر نظر پریسا کشاورز حمید برگزار شده و تلاش دارد علاقهمندان به شعر و ادب را با آموزههای نهفته در غزلیات حافظ بیشتر آشنا کند.
مهر | فرهنگی و هنری | یکشنبه، 27 آذر 1401 - 15:06
ویژه برنامه «یلدای همنشین» با مشارکت فرهنگسرای رسانه از 30 آذر در رادیو گفتگو پخش میشود.
خلاصه خبر
«یلدای همنشین»، ۳۰ آذرماه همزمان با شب یلدا از ساعت ۲۰ تا ۲۴ در رادیو گفتوگو روی موج FM ردیف ۱۰۳.۵ قابل دسترسی است همچنین برنامه دیگری در فرهنگسرای رسانه به مناسبت شب یلدا با مشارکت کانونهای همراز و بینش برگزار میشود.
این دو کانون فعال در حوزه شعر و ادبیات فارسی، در آستانه شب یلدا با گرامیداشت یاد و خاطره شاعر بزرگ ایران زمین، مولانا جلالالدین بلخی برنامههای مختلفی برای شب یلدا تدارک دیدهاند که از آن جمله میتوان به برگزاری نظیر شب شعر یلدای «حضور» و شاهنامهخوانی اشاره کرد.
باشگاه خبرنگاران | فرهنگی و هنری | یکشنبه، 27 آذر 1401 - 16:11
برنامه «هزار و یک شب» رادیو فرهنگ به مناسبت پاسداشت آیینهای شب یلدا، شب چله از ساعت ۲۰:۰۰ تا ۲۲:۰۰ مهمان سفرههای یلدایی شنوندگان میشود.
خلاصه خبر
صداقتگو ادامه داد: از بخشهای برنامه میتوان به فال گرفتن به غزلیات حافظ با اجرای رشید کاکاوند، تجلی یلدا در شعر فارسی از گذشته تا امروز در بیان عبدالمهدی مستکین، نقل و نقالی شاهنامه با اجرای مرشد محمدرضا معجونی، یلدا در کشورهای حوزه زبان فارسی با حضور شاعران و نویسندگانی از کشورهای افغانستان، تاجیکستان، پاکستان، هند و اندونزی اشاره کرد.
مدیر گروه فرهنگ و هنر رادیو فرهنگ با بیان اینکه این برنامه از ساعت ۲۰:۰۰ تا ۲۲:۰۰ شب ادامه دارد، افزود: همچنین، دانشجویان زبان فارسی غیر ایرانی شب یلدا را در قالب شعر و نثر تبریک میگویند.
یلدا هرساله در این زمان تکرار میشود، ولی اینکه بخواهیم کار سال گذشته را امسال انجام دهیم، کار خاصی نیست.
اگر بخواهیم براساس روزگار خودمان آیینها را تفسیر و تدوین کنیم، آن زمان است که میتوانیم موفق شویم.
مخاطبان رادیو فرهنگ خواستار توجه به آیینها بودند
مدیر گروه فرهنگ و هنر رادیو فرهنگ در پاسخ به بازنمایی آیینها و خردهها فرهنگهایی که بخشی از آن با سیاست حاکمیت در تعارض است، تصریح کرد: شاید برخی از آیینها زمانش نباشد که بخواهیم به آنها بپردازیم.
باشگاه خبرنگاران | فرهنگی و هنری | یکشنبه، 27 آذر 1401 - 21:18
شالبافیان گفت:استانهای کمتر شناخته شده با جاذبههای فرهنگیتاریخی، استانهای مرزی و.. از جمله اولویتهای ما برای معرفی هستند.
خلاصه خبر
علیاصغر شالبافیان معاون گردشگری کشور درباره تعامل با سازمان زیباسازی شهرداری تهران برای ادامه پویش ایران ما گفت: در راستای نظاممند کردن و ادامه این پویش که با هدف معرفی ظرفیتهای گردشگری استانهای کشور راهاندازی شده، جلسهای با سازمان زیباسازی شهرداری تهران داشتیم.
شالبافیان با بیان اینکه این پروژه باید بهعنوان یک سیستم دیده شود و همپیوندی بین معرفی یک جاذبه گردشگری و شهر میزبان وجود داشته باشد، ادامه داد: زمانی که از سیستم صحبت میکنیم منظورمان این است که اگر مکانی معرفی میشود باید ظرفیت پذیرش گردشگران در آن استان و شهر وجود داشته باشد و با توجه به زیرساختها معرفیها صورت گیرد.
مهر | دین و اندیشه | یکشنبه، 27 آذر 1401 - 08:41
ریشۀ انقلاب در تحول فرهنگ و نگرش به هستی است. بر همین اساس، لوازمی دارد که ما باید بیشتر بر عوامل فرهنگی تکیه کنیم. اما سوأل این است که چه کسانی میتوانند این فرهنگ را در جامعه رشد دهند؟
خلاصه خبر
تحول فرهنگی، ریشه انقلاب اسلامی
چرا انقلاب ما از وحدت همۀ اقشار سخن نمیگوید؟
پاسخ این است که محور فعالیت انقلابهای قبلی چه انقلاب صنعتی اروپا چه انقلاب سوسیالیستی-مارکسیستی مسائل اقتصادی بوده است.
یعنی ماهیت انقلاب ما با ماهیت آن انقلاب زمین تا آسمان تفاوت دارد.
اما در انقلاب اسلامی به جای اینکه بگوییم اصل ماده یا اصل انسان، میگوئیم خدا اصل است و اصالت دارد.
انقلاب اسلامی عواطف و احساسات انسانی را درگیر میکند.
ضرورت وحدت دین و فرهنگ
ریشۀ انقلاب در تحول فرهنگ، بینش و نگرش به هستی است.
اینکه مردمانی اهل فرهنگ باشند و این فرهنگ را فقط فرهنگ مادی شکل داده باشد، نتیجهاش سوسیالیسم است.
این انقلاب براساس فکر، فرهنگ و ایمان است؛ برهمین اساس آنچه در وحدت حوزه و دانشگاه باید پیگیرش بود این است که اهالی فرهنگ مخاطبان و عوامل اصلی این وحدت باشند.
در بخش دینیاش حوزه و در بخش علوم دیگرش دانشگاهها هستند.
پیامش این بود که انقلاب ایران فقط انقلابی سیاسی نیست، بلکه انقلاب فرهنگی هم هست.
صاحبنظران و متخصصان مسائل مختلف در جهان جمع شدند تا ببینند انقلاب فرهنگی ایران چیست.
آنجا متخصصین این علوم هستند».
پرسیدیم: «شما طرحی برای همکاری بین حوزه و ستاد انقلاب فرهنگی دارید؟
همین که امام فرمودند بروید از حوزه کمک بگیرید، آمدهایم.» بعد از گفتوگوهایی که انجام شد گفتیم که «ما طرحی برای همکاری حوزه و دانشگاه تهیه میکنیم و این طرح را به ستاد انقلاب فرهنگی میفرستیم.
اصلیترین مسائل این پنج رشته را انتخاب کردیم تا بررسی بشود؛ حدس میزدیم باید حدود سی مسئله اصلی در هر کدام باشد که محل اختلاف اسلام و سایر مکاتب قرار میگیرد.
کوشش ما این بود که کتابی مادر در هر علمی تهیه کنیم تا مسائل اصلی آن علم را بررسی کند و نظریۀ اسلام را در آن باره بیان نماید.
این بهعنوان نماد وحدت حوزه و دانشگاه معرفی شد.
اهداف وحدت حوزه و دانشگاه
هدف از وحدت حوزه و دانشگاه این بود که دانشجو، هر رشتهای از جمله علوم پایه، علوم طبیعی، علوم انسانی که بخواند، باید این علم به ابزاری برای رشد انسان و رسیدن به اهداف انسانی جامعه تبدیل شود.
این اهداف در مقولۀ فرهنگ شکل میگیرد که از دستاوردهای فکری انقلاب است و علوم ابزار رسیدن به آن هستند.
همچنین باید گفت، فرهنگ اصیل نیز فرهنگ اسلام است، پس باید اسلام حاکم باشد.
درنتیجه باید بر همۀ این برنامهها و علوم شعاعی از نور اسلام بتابد و این کار باید در سایه وحدت حوزه و دانشگاه حاصل شود.