وقت اقامه نماز عید فطر

وقت نماز عید فطر از اول آفتاب روز عید است تا ظهر، یعنی از هنگامی‌که خورشید به اندازه سه متر ارتفاع دارد تا زوال خورشید و در عید فطر مستحب است انسان بعد از بلند شدن آفتاب افطار کند، زکات فطره را بدهد و سپس نماز عید را بجا آورد.

نماز عید فطر واجب است؟

این نماز در زمان حضور امام (علیه السلام) واجب است و باید به جماعت خوانده شود، ولی در زمان ما که امام (علیه السلام) غایب است مستحب می‌باشد و می‌توان آن را به جماعت یا فرادی خواند.

اقامه نماز عید فطر به جماعت یا فرادی

- امام خمینی (ره): احتیاط واجب آن است که نماز عید فطر و قربان را در زمان غیبت امام معصوم علیه السلام با جماعت نخوانند، ولی به قصد رجاء مانع ندارد. (توضیح المسائل مراجع، چاپ دوم) و چنانچه ولی فقیه یا نماینده او اقامه جماعت کند، اشکال ندارد. (همان،)

- مقام معظم رهبری (مدظله): نمایندگان ولی فقیه مجازند نماز عید فطر را به جماعت اقامه کنند. اما دیگران، احتیاط آن است که آن را فرادی بخوانند، یا آن را به قصد رجاء به جماعت اقامه کنند. نماز عید فطر به جماعت برای کسانی که نمایندگی ولی فقیه ندارند، به قصد ورود درست نیست. در مواردی که مصلحت اقتضا می‌کند، غیر از نمایندگان ولی فقیه، افراد دیگر مجاز نیستند نماز عید فطر را به جماعت اقامه کنند.

نماز عید فطر چگونه است

نماز عید فطر دو رکعت است.

رکعت اول نماز عید فطر

نمازگزار در رکعت اول بعد از خواندن حمد و سوره (که سوره اعلی مرسوم است) باید پنج تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر یک قنوت بخواند، بعد از قنوت پنجم تکبیر دیگری بگوید و به رکوع رود، سپس دو سجده به جا آورد و برخیزد.

رکعت دوم نماز عید فطر

در رکعت دوم بعد از خواندن حمد و سوره (که سوره شمس مرسوم است) خوانده می‌شود و چهار تکبیر گفته می‌شود و بعد از هر تکبیر قنوت خوانده می‌شود و بعد از تکبیر پنجم به رکوع رفته و بعد از رکوع دو سجده به جا آورد و تشهد و سلام گفته می‌شود.

قنوت نماز عید فطر

اللّهُمَّ اَهْلَ الْکِبْرِیاَّءِ وَالْعَظَمَهِ وَاَهْلَ الْجُودِ وَالْجَبَرُوتِ وَاَهْلَ الْعَفْوِ وَالرَّحْمَهِ
خدایا ای اهل بزرگی و عظمت و ای شایسته بخشش و قدرت و سلطنت و ای شایسته عفو و رحمت

وَاَهْلَ التَّقْوی وَالْمَغْفِرَهِ اَسْئَلُکَ بِحَقِّ هذَا الْیَومِ الَّذی
و ای شایسته تقوی و آمرزش از تو خواهم به حق این روزی که

جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمینَ عیداً وَلِمُحَمَّدٍ صَلَّی اللّهُ عَلَیْهِ وَ الِهِ ذُخْراً وَشَرَفاً وَمَزِیْداً
قرارش دادی برای مسلمانان عید و برای محمد صلی الله علیه و آله ذخیره و شرف و فزونی مقام

اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَاَنْ تُدْخِلَنی فی کُلِّ خَیْرٍ
که درود فرستی بر محمد و آل محمد و درآوری مرا در هر خیری که

اَدْخَلْتَ فیهِ مُحَمَّداً وَ الَ مُحَمَّدٍ وَاَنْ تُخْرِجَنی مِنْ کُلِّ سُوَّءٍ اَخْرَجْتَ
درآوردی در آن خیر محمد و آل محمد را و برونم آری از هر بدی و شری که برون آوردی

مِنْهُ مُحَمَّداً وَ الَ مُحَمَّدٍ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ اَللّهُمَّ اِنّی اَسْئَلُکَ
از آن محمد و آل محمد را - که درودهای تو بر او و بر ایشان باد - خدایا از تو خواهم

خَیْرَ ما سَئَلَکَ مِنْهُ عِبادُکَ الصّالِحُونَ وَاَعُوذُ بِکَ مِمَّا اسْتَعاذَ مِنْهُ
بهترین چیزی را که درخواست کردند از تو بندگان شایسته ات و پناه برم به تو از آنچه پناه بردند از آن

عِبادُکَ الْمُخلَصونَ.
بندگان شایسته‌ات

 

 

سوره اعلی

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی ﴿1﴾

نام پروردگار والای خود را به پاکی بستای (1)

الَّذِی خَلَقَ فَسَوَّی ﴿2﴾

همان که آفرید و هماهنگی بخشید (2)

وَالَّذِی قَدَّرَ فَهَدَی ﴿3﴾

و آنکه اندازه‏ گیری کرد و راه نمود (3)

وَالَّذِی أَخْرَجَ الْمَرْعَی ﴿4﴾

و آنکه چمنزار را برآورد (4)

فَجَعَلَهُ غُثَاءً أَحْوَی ﴿5﴾

و پس [از چندی] آن را خاشاکی تیره‏ گون گردانید (5)

سَنُقْرِئُکَ فَلَا تَنْسَی ﴿6﴾

ما بزودی [آیات خود را به وسیله سروش غیبی] بر تو خواهیم خواند تا فراموش نکنی (6)

إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ إِنَّهُ یَعْلَمُ الْجَهْرَ وَمَا یَخْفَی ﴿7﴾

جز آنچه خدا خواهد که او آشکار و آنچه را که نهان است می‌داند (7)

وَنُیَسِّرُکَ لِلْیُسْرَی ﴿8﴾

و برای تو آسان‌ترین [راه] را فراهم می‌گردانیم (8)

فَذَکِّرْ إِنْ نَفَعَتِ الذِّکْرَی ﴿9﴾

پس پند ده اگر پند سود بخشد (9)

سَیَذَّکَّرُ مَنْ یَخْشَی ﴿10﴾

آن کس که ترسد بزودی عبرت گیرد (10)

وَیَتَجَنَّبُهَا الْأَشْقَی ﴿11﴾

و نگون‏بخت‏ خود را از آن دور می‌دارد (11)

الَّذِی یَصْلَی النَّارَ الْکُبْرَی ﴿12﴾

همان کس که در آتشی بزرگ در آید (12)

ثُمَّ لَا یَمُوتُ فِیهَا وَلَا یَحْیَی ﴿13﴾

آنگاه نه در آن می میرد و نه زندگانی می‌یابد (13)

قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَکَّی ﴿14﴾

رستگار آن کس که خود را پاک گردانید (14)

وَذَکَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّی ﴿15﴾

و نام پروردگارش را یاد کرد و نماز گزارد (15)

بَلْ تُؤْثِرُونَ الْحَیَاهَ الدُّنْیَا ﴿16﴾

لیکن [شما] زندگی دنیا را بر می‌گزینید (16)

وَالْآخِرَهُ خَیْرٌ وَأَبْقَی ﴿17﴾

با آنکه [جهان] آخرت نیکوتر و پایدارتر است (17)

إِنَّ هَذَا لَفِی الصُّحُفِ الْأُولَی ﴿18﴾

قطعاً در صحیفه‌های گذشته این [معنی] هست (18)

صُحُفِ إِبْرَاهِیمَ وَمُوسَی ﴿19﴾

صحیفه‌های ابراهیم و موسی (19)

سوره شمس

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

وَالشَّمْسِ وَضُحَاهَا ﴿1﴾

سوگند به خورشید و تابندگی اش (1)

وَالْقَمَرِ إِذَا تَلَاهَا ﴿2﴾

سوگند به ماه چون پی [خورشید] رود (2)

وَالنَّهَارِ إِذَا جَلَّاهَا ﴿3﴾

سوگند به روز چون [زمین را] روشن گرداند (3)

وَاللَّیْلِ إِذَا یَغْشَاهَا ﴿4﴾

سوگند به شب چو پرده بر آن پوشد (4)

وَالسَّمَاءِ وَمَا بَنَاهَا ﴿5﴾

سوگند به آسمان و آن کس که آن را برافراشت (5)

وَالْأَرْضِ وَمَا طَحَاهَا ﴿6﴾

سوگند به زمین و آن کس که آن را گسترد (6)

وَنَفْسٍ وَمَا سَوَّاهَا ﴿7﴾

سوگند به نفس و آن کس که آن را درست کرد (7)

فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا ﴿8﴾

سپس پلیدکاری و پرهیزگاری اش را به آن الهام کرد (8)

قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَکَّاهَا ﴿9﴾

که هر کس آن را پاک گردانید قطعاً رستگار شد (9)

وَقَدْ خَابَ مَنْ دَسَّاهَا ﴿10﴾

و هر که آلوده‌اش ساخت قطعاً درباخت (10)

کَذَّبَتْ ثَمُودُ بِطَغْوَاهَا ﴿11﴾

[قوم] ثمود به سبب طغیان خود به تکذیب پرداختند (11)

إِذِ انْبَعَثَ أَشْقَاهَا ﴿12﴾

آنگاه که شقی‏ ترینشان بر [پا] خاست (12)

فَقَالَ لَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ نَاقَهَ اللَّهِ وَسُقْیَاهَا ﴿13﴾

پس فرستاده خدا به آنان گفت زنهار ماده‏ شتر خدا و [نوبت] آب‏خوردنش را [حرمت نهید] (13)

فَکَذَّبُوهُ فَعَقَرُوهَا فَدَمْدَمَ عَلَیْهِمْ رَبُّهُمْ بِذَنْبِهِمْ فَسَوَّاهَا ﴿14﴾

و [لی] دروغزنش خواندند و آن [ماده‏ شتر] را پی کردند و پروردگارشان به [سزای] گناهشان بر سرشان عذاب آورد و آنان را با خاک یکسان کرد (14)

وَلَا یَخَافُ عُقْبَاهَا ﴿15﴾

و از پیامد کار خویش بیمی به خود راه نداد (15)

 

 

خطبه نماز عید فطر

بعد از نماز عید فطر، دو خطبه توسط امام ایراد می‌شود.

مستحبات نماز عید فطر

• مستحب است در روز عید فطر قبل از نماز عید به خرما افطار شود.

• قرائت نماز عید بلند باشد.

• مستحب است پیش از نماز عید غسل شود و دعاهایی که پیش از نماز و بعد از آن در کتابهای دعا ذکر شده به امید ثواب خوانده شوند.

• مستحب است در نماز عید بر زمین سجده شود و در حال گفتن تکبیرها دست‌ها را بلند کنند و نماز را بلند بخوانند.

• بعد از نماز مغرب و عشای شب عید فطر و بعد از نماز صبح و ظهر و عصر روز عید و نیز بعد از نماز عید فطر مستحب است.

• این تکبیرها را بگویند: «الله اکبر الله اکبر لا اله الا الله و الله اکبر الله اکبر و لله الحمد الله اکبرعلی ما هدانا».

احکام نماز عید فطر

• کراهت دارد نماز عید را زیر سقف بخواند.

• اگر شک کند در تکبیرهای نماز و قنوت‌های آن، اگر از محل آن تجاوز نکرده است بنابر اقل بگذارد و اگر بعد معلوم شود که گفته بوده اشکال ندارد.

• اگر قرائت یا تکبیرات یا قنوت‌ها را فراموش کند و بجا نیاورد، نمازش صحیح است.

• اگر رکوع یا دو سجده یا تکبیره الاحرام را فراموش کند، نمازش باطل می‌شود.

• اگر در نماز عید یک سجده یا تشهد را فراموش کند احتیاط مستحب آن است که بعد از نماز آن را رجاءً بجا آورد، و اگر کاری کند که برای آن، سجده سهو در نمازهای یومیه لازم است، احتیاط مستحب آن است که بعد از نماز رجاءً دو سجده سهو برای آن نماز به جا آورد.