بسم الله الرحمن الرحیم با سلام شرحی بر انشراح سوره جن کتاب قرآن (خداوند مالک و روشنگر و هدایتگر دینِ انسانها می باشد)
سوره ۷۲: الجن - جزء ۲۹ - ترجمه مکارم شیرازی
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ به نام خداوند رحمتگر مهربان قُلْ أُوحِيَ إِلَيَّ أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا ﴿۱﴾ بگو به من وحي شده است كه جمعي از «جن» به سخنانم گوش فرا داده اند، سپس گفته اند: ما قرآن عجيبي شنيده ايم! (۱) يَهْدِي إِلَى الرُّشْدِ فَآمَنَّا بِهِ وَلَنْ نُشْرِكَ بِرَبِّنَا أَحَدًا ﴿۲﴾ كه به راه راست هدايت ميكند، لذا ما به آن ايمان آورده ايم، و هرگز احدي را شريك پروردگارمان قرار نميدهيم. (۲) وَأَنَّهُ تَعَالَى جَدُّ رَبِّنَا مَا اتَّخَذَ صَاحِبَةً وَلَا وَلَدًا ﴿۳﴾ و اينكه بلند است مقام با عظمت پروردگار ما، و او هرگز براي خود همسر و فرزندي انتخاب نكرده است. (۳) وَأَنَّهُ كَانَ يَقُولُ سَفِيهُنَا عَلَى اللَّهِ شَطَطًا ﴿۴﴾ و اينكه سفيهان ما درباره خداوند سخنان ناروا ميگفتند. (۴) وَأَنَّا ظَنَنَّا أَنْ لَنْ تَقُولَ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا ﴿۵﴾ و اينكه ما گمان ميكرديم كه انس و جن هرگز دروغ بر خدا نميبندند. (۵) وَأَنَّهُ كَانَ رِجَالٌ مِنَ الْإِنْسِ يَعُوذُونَ بِرِجَالٍ مِنَ الْجِنِّ فَزَادُوهُمْ رَهَقًا ﴿۶﴾ و اينكه مرداني از بشر به مرداني از جن پناه ميبردند، و آنها سبب افزايش گمراهي و طغيانشان ميشدند. (۶) وَأَنَّهُمْ ظَنُّوا كَمَا ظَنَنْتُمْ أَنْ لَنْ يَبْعَثَ اللَّهُ أَحَدًا ﴿۷﴾ و اينكه آنها گمان كردند همانگونه كه شما گمان ميكرديد كه خداوند هرگز كسي را (به نبوت) مبعوث نميكند. (۷) وَأَنَّا لَمَسْنَا السَّمَاءَ فَوَجَدْنَاهَا مُلِئَتْ حَرَسًا شَدِيدًا وَشُهُبًا ﴿۸﴾ و اينكه ما آسمان را جستجو كرديم، و همه را پر از محافظان قوي و تيرهاي شهاب يافتيم! (۸) وَأَنَّا كُنَّا نَقْعُدُ مِنْهَا مَقَاعِدَ لِلسَّمْعِ فَمَنْ يَسْتَمِعِ الْآنَ يَجِدْ لَهُ شِهَابًا رَصَدًا ﴿۹﴾ و اينكه ما پيش از اين به استراق سمع در آسمانها مينشستيم. اما اكنون هر كس بخواهد استراق سمع كند شهابي را در كمين خود مييابد! (۹) وَأَنَّا لَا نَدْرِي أَشَرٌّ أُرِيدَ بِمَنْ فِي الْأَرْضِ أَمْ أَرَادَ بِهِمْ رَبُّهُمْ رَشَدًا ﴿۱۰﴾ و اينكه (با اين اوضاع و احوال) ما نميدانيم آيا اراده شري درباره اهل زمين شده يا پروردگارشان اراده كرده است آنها هدايت كند. (۱۰) وَأَنَّا مِنَّا الصَّالِحُونَ وَمِنَّا دُونَ ذَلِكَ كُنَّا طَرَائِقَ قِدَدًا ﴿۱۱﴾ و اينكه در ميان ما افرادي صالح و افرادي غير صالحند، و ما گروههاي متفاوتي هستيم. (۱۱) وَأَنَّا ظَنَنَّا أَنْ لَنْ نُعْجِزَ اللَّهَ فِي الْأَرْضِ وَلَنْ نُعْجِزَهُ هَرَبًا ﴿۱۲﴾ و اينكه ما يقين داريم هرگز نميتوانيم بر اراده خداوند در زمين غالب شويم، و نميتوانيم از پنجه قدرت او فرار كنيم. (۱۲) وَأَنَّا لَمَّا سَمِعْنَا الْهُدَى آمَنَّا بِهِ فَمَنْ يُؤْمِنْ بِرَبِّهِ فَلَا يَخَافُ بَخْسًا وَلَا رَهَقًا ﴿۱۳﴾ و اينكه ما هنگامي كه هدايت قرآن را شنيديم به آن ايمان آورديم، و هر كس به پروردگارش ايمان بياورد نه از نقصان ميترسند و نه از ظلم. (۱۳) وَأَنَّا مِنَّا الْمُسْلِمُونَ وَمِنَّا الْقَاسِطُونَ فَمَنْ أَسْلَمَ فَأُولَئِكَ تَحَرَّوْا رَشَدًا ﴿۱۴﴾ و اينكه گروهي از ما مسلمانان، و گروهي ظالمند، هر كس اسلام را اختيار كند راه راست را برگزيده. (۱۴) وَأَمَّا الْقَاسِطُونَ فَكَانُوا لِجَهَنَّمَ حَطَبًا ﴿۱۵﴾ و اما ظالمان آتشگيره دوزخند! (۱۵) وَأَنْ لَوِ اسْتَقَامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ لَأَسْقَيْنَاهُمْ مَاءً غَدَقًا ﴿۱۶﴾ و اگر آنها (جن و انس) بر طريقه (ايمان) استقامت ورزند ما آنها را با آب فراوان سيراب ميكنيم. (۱۶) لِنَفْتِنَهُمْ فِيهِ وَمَنْ يُعْرِضْ عَنْ ذِكْرِ رَبِّهِ يَسْلُكْهُ عَذَابًا صَعَدًا ﴿۱۷﴾ هدف اين است كه ما آنها را با اين نعمت فراوان بيازمائيم و هر كس از ذكر پروردگارش روي گردان شود او را به عذاب شديد و روز افزوني گرفتار ميسازد. (۱۷) وَأَنَّ الْمَسَاجِدَ لِلَّهِ فَلَا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَدًا ﴿۱۸﴾ و اينكه مساجد از آن خدا است، در اين مساجد احدي را با خدا نخوانيد؟ (۱۸) وَأَنَّهُ لَمَّا قَامَ عَبْدُ اللَّهِ يَدْعُوهُ كَادُوا يَكُونُونَ عَلَيْهِ لِبَدًا ﴿۱۹﴾ و اينكه هنگامي كه بنده خدا (محمد (صلي اللّه عليه و آله و سلّم) به عبادت) برمي خاست، و او را ميخواند گروهي سخت اطراف او جمع ميشدند. (۱۹) قُلْ إِنَّمَا أَدْعُو رَبِّي وَلَا أُشْرِكُ بِهِ أَحَدًا ﴿۲۰﴾ بگو: من تنها پروردگارم را ميخوانم، و هيچكس را شريك او قرار نميدهم. (۲۰) قُلْ إِنِّي لَا أَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَلَا رَشَدًا ﴿۲۱﴾ بگو: من مالك زيان و هدايتي براي شما نيستم. (۲۱) قُلْ إِنِّي لَنْ يُجِيرَنِي مِنَ اللَّهِ أَحَدٌ وَلَنْ أَجِدَ مِنْ دُونِهِ مُلْتَحَدًا ﴿۲۲﴾ بگو: (اگر من بر خلاف فرمانش رفتار كنم) هيچكس مرا در برابر او پناه نميدهد و پناهگاهي جز او نمييابم. (۲۲) إِلَّا بَلَاغًا مِنَ اللَّهِ وَرِسَالَاتِهِ وَمَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَإِنَّ لَهُ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ﴿۲۳﴾ تنها وظيفه من ابلاغ از سوي خدا، و رساندن رسالات او است و هر كس نافرماني خدا و رسولش كند آتش دوزخ از آن او است، جاودانه در آن ميمانند. (۲۳) حَتَّى إِذَا رَأَوْا مَا يُوعَدُونَ فَسَيَعْلَمُونَ مَنْ أَضْعَفُ نَاصِرًا وَأَقَلُّ عَدَدًا ﴿۲۴﴾ (اين كارشكني كفار همچنان ادامه مييابد) تا زماني كه آنچه را به آنها وعده داده شده ببينند، آنگاه ميدانند چه كسي ياورش ضعيفتر و جمعيتش كمتر است. (۲۴) قُلْ إِنْ أَدْرِي أَقَرِيبٌ مَا تُوعَدُونَ أَمْ يَجْعَلُ لَهُ رَبِّي أَمَدًا ﴿۲۵﴾ بگو من نميدانم آنچه به شما وعده داده شده نزديك است، يا پروردگارم زماني براي آن قرار ميدهد؟! (۲۵) عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا ﴿۲۶﴾ عالم الغيب او است، و هيچكس را بر اسرار غيبش آگاه نميسازد، (۲۶) إِلَّا مَنِ ارْتَضَى مِنْ رَسُولٍ فَإِنَّهُ يَسْلُكُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ رَصَدًا ﴿۲۷﴾ مگر رسولاني كه آنها را برگزيده است و مراقبيني از پيش رو و پشت سر براي آنها قرار ميدهد. (۲۷) لِيَعْلَمَ أَنْ قَدْ أَبْلَغُوا رِسَالَاتِ رَبِّهِمْ وَأَحَاطَ بِمَا لَدَيْهِمْ وَأَحْصَى كُلَّ شَيْءٍ عَدَدًا ﴿۲۸﴾ تا بداند پيامبرانش رسالتهاي پروردگارشان را ابلاغ كرده اند، و او به آنچه نزد آنها است احاطه دارد، و هر چيزي را احصا كرده است. (۲۸) |
(اطلاعات عمومي سوره جن):
72 ـ جن ـ مكي ـ 28 آيه ـ 235 كلمه ـ 870 حرف
(معني): موجودي با شعور و پوشيده از انسان(نامرئي).
(علت نامگذاري):در آيه اول موضوع ايمان آوردن عده اي از جن ها به پيامبر اسلام بعد از شنيدن صداي قرآن مطرح شده است. آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 102 – جعفر شيخ الاسلامي.
(مأخذ نامگذاري): سوره جن به معني موجودات نا پيدا(در اين سوره موضوع ايمان آوردن عده اي از اجنه به پيامبر مطرح شده است) مأخذ نامگذاري آيه اول سوره است. دانستنيهاي قرآن – ص 181 – مصطفي اسرار.
(نامهاي ديگر):ندارد.
(ترتيب نزول و جمع آوري سوره جن):
به ترتيب جمع آوري،هفتاد و دومين سوره است.
به ترتيب نزول،سي و نهمين سوره است كه بعد از سوره«اعراف»و قبل از سوره«يس»نازل شده است.
(ترتيب آغاز و پايان سوره جن):
آغاز:«قُلْ اُوحِيَ اِلَيَّ اَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقالُوا اِنّا سَمِعْنا قُرْاناً عَجَباً».
پايان:«لِيَعْلَمَ اَنْ قَدْ اَبْلَغُوا رِسالاتِ رَبِّهِمْ وَ اَحاطَ بِما لَدَيْهِمْ وَ اَحْصي كُلَّ شَيْءٍ عَدَداً». آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 102 – جعفر شيخ الاسلامي.
پرسشهای قرآنی سوره جن کتاب قرآن
- یکی از ویژگیهای سوره جن را بنویسید؟
پرتكرارترين كلمه از جمله گروه كلماتي كه در سوره ها به كار رفته كلمه مبارك«الله»است كه بيشتر از ساير كلمات در سوره جن به كار رفته است.
- محتواي سوره جن کتاب قرآن در رابطه با چه موضوعاتی می باشد؟
- آفرينش موجودي نامرئي به نام جن.
- ايمان آنها به پيامبر(ص)خضوع در برابر قرآن و ايمان و اعتقاد آنها به معاد.
- وجود گروهي مؤمن و كافر در ميان جن ها.
- اصلاح بعضي عقايد غلط در مورد جن و خط بطلان كشيدن به عقايد خرافي.
- توحيد و معاد.
- علم غيب كه هيچ كس از آن آگاهي ندارد جز آنچه خدا اراده كرده است. آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 102 – جعفر شيخ الاسلامي.
- مباحث اين سوره عمدتاً درباره موجود ناپيدايي به نام جن مي باشد كه به ايمان آوردن آنها به پيامبر اسلام(ص)و خضوع آنها در برابر قرآن مجيد و اعتقادشان به معاد و اينكه داراي گروهي مؤمن و گروهي كافر هستند اشاره شده است. دانستنيهاي قرآن – ص 61 – مصطفي اسرار.
-
پیامها و نظریه ها و راهبردها و راهکارهای شرحی بر انشراح سوره جن کتاب قرآن
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ به نام خداوند رحمتگر مهربان
- نظریات و رهنمودهای آیات اول تا چهاردهم سوره جن کتاب قرآن در عبارتهای"( قُلْ أُوحِيَ إِلَيَّ أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا ﴿۱﴾ بگو به من وحي شده است كه جمعي از «جن» به سخنانم گوش فرا داده اند، سپس گفته اند: ما قرآن عجيبي شنيده ايم! (۱) يَهْدِي إِلَى الرُّشْدِ فَآمَنَّا بِهِ وَلَنْ نُشْرِكَ بِرَبِّنَا أَحَدًا ﴿۲﴾ كه به راه راست هدايت ميكند، لذا ما به آن ايمان آورده ايم، و هرگز احدي را شريك پروردگارمان قرار نميدهيم. (۲) وَأَنَّهُ تَعَالَى جَدُّ رَبِّنَا مَا اتَّخَذَ صَاحِبَةً وَلَا وَلَدًا ﴿۳﴾ و اينكه بلند است مقام با عظمت پروردگار ما، و او هرگز براي خود همسر و فرزندي انتخاب نكرده است. (۳) وَأَنَّهُ كَانَ يَقُولُ سَفِيهُنَا عَلَى اللَّهِ شَطَطًا ﴿۴﴾ و اينكه سفيهان ما درباره خداوند سخنان ناروا ميگفتند. (۴) وَأَنَّا ظَنَنَّا أَنْ لَنْ تَقُولَ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا ﴿۵﴾ و اينكه ما گمان ميكرديم كه انس و جن هرگز دروغ بر خدا نميبندند. (۵) وَأَنَّهُ كَانَ رِجَالٌ مِنَ الْإِنْسِ يَعُوذُونَ بِرِجَالٍ مِنَ الْجِنِّ فَزَادُوهُمْ رَهَقًا ﴿۶﴾ و اينكه مرداني از بشر به مرداني از جن پناه ميبردند، و آنها سبب افزايش گمراهي و طغيانشان ميشدند. (۶) وَأَنَّهُمْ ظَنُّوا كَمَا ظَنَنْتُمْ أَنْ لَنْ يَبْعَثَ اللَّهُ أَحَدًا ﴿۷﴾ و اينكه آنها گمان كردند همانگونه كه شما گمان ميكرديد كه خداوند هرگز كسي را (به نبوت) مبعوث نميكند. (۷) وَأَنَّا لَمَسْنَا السَّمَاءَ فَوَجَدْنَاهَا مُلِئَتْ حَرَسًا شَدِيدًا وَشُهُبًا ﴿۸﴾ و اينكه ما آسمان را جستجو كرديم، و همه را پر از محافظان قوي و تيرهاي شهاب يافتيم! (۸) وَأَنَّا كُنَّا نَقْعُدُ مِنْهَا مَقَاعِدَ لِلسَّمْعِ فَمَنْ يَسْتَمِعِ الْآنَ يَجِدْ لَهُ شِهَابًا رَصَدًا ﴿۹﴾ و اينكه ما پيش از اين به استراق سمع در آسمانها مينشستيم. اما اكنون هر كس بخواهد استراق سمع كند شهابي را در كمين خود مييابد! (۹) وَأَنَّا لَا نَدْرِي أَشَرٌّ أُرِيدَ بِمَنْ فِي الْأَرْضِ أَمْ أَرَادَ بِهِمْ رَبُّهُمْ رَشَدًا ﴿۱۰﴾ و اينكه (با اين اوضاع و احوال) ما نميدانيم آيا اراده شري درباره اهل زمين شده يا پروردگارشان اراده كرده است آنها هدايت كند. (۱۰) وَأَنَّا مِنَّا الصَّالِحُونَ وَمِنَّا دُونَ ذَلِكَ كُنَّا طَرَائِقَ قِدَدًا ﴿۱۱﴾ و اينكه در ميان ما افرادي صالح و افرادي غير صالحند، و ما گروههاي متفاوتي هستيم. (۱۱) وَأَنَّا ظَنَنَّا أَنْ لَنْ نُعْجِزَ اللَّهَ فِي الْأَرْضِ وَلَنْ نُعْجِزَهُ هَرَبًا ﴿۱۲﴾ و اينكه ما يقين داريم هرگز نميتوانيم بر اراده خداوند در زمين غالب شويم، و نميتوانيم از پنجه قدرت او فرار كنيم. (۱۲) وَأَنَّا لَمَّا سَمِعْنَا الْهُدَى آمَنَّا بِهِ فَمَنْ يُؤْمِنْ بِرَبِّهِ فَلَا يَخَافُ بَخْسًا وَلَا رَهَقًا ﴿۱۳﴾ و اينكه ما هنگامي كه هدايت قرآن را شنيديم به آن ايمان آورديم، و هر كس به پروردگارش ايمان بياورد نه از نقصان ميترسند و نه از ظلم. (۱۳) وَأَنَّا مِنَّا الْمُسْلِمُونَ وَمِنَّا الْقَاسِطُونَ فَمَنْ أَسْلَمَ فَأُولَئِكَ تَحَرَّوْا رَشَدًا ﴿۱۴﴾ و اينكه گروهي از ما مسلمانان، و گروهي ظالمند، هر كس اسلام را اختيار كند راه راست را برگزيده. (۱۴))"، دلالت دارد بر اینکه 1- در آیات اول و دوم سوره جن در عبارتهای " قُلْ أُوحِيَ إِلَيَّ أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا ﴿۱﴾ بگو به من وحي شده است كه جمعي از «جن» به سخنانم گوش فرا داده اند، سپس گفته اند: ما قرآن عجيبي شنيده ايم! (۱) يَهْدِي إِلَى الرُّشْدِ فَآمَنَّا بِهِ وَلَنْ نُشْرِكَ بِرَبِّنَا أَحَدًا ﴿۲﴾ كه به راه راست هدايت ميكند، لذا ما به آن ايمان آورده ايم، و هرگز احدي را شريك پروردگارمان قرار نميدهيم. (۲)" گواه نظریات فوق است: 1- خداوند از کارهای جنیان ( موجودات نامرئی) به پیامبر اکرم خبر می دهد و آیاتی به حضرت محمد سلام الله علیه در رابطه با چگونگی ایمان آوردن جنیان وحی شده است. 2- جمعي از «جن» به سخنان حضرت محمد سلام الله علیه گوش فرا داده اند، سپس گفته اند: ما قرآن عجيبي شنيده ايم! كه به راه راست هدايت ميكند، لذا ما به آن ( حضرت محمد سلام الله علیه و دینِ حضرت محمد سلام الله علیه)، ايمان آورده ايم، و هرگز احدي را شريك پروردگارمان قرار نميدهيم. 3- عده ای از جنیان بعد از شنیدن سخنان حضرت محمد وحی شده است موحد شده و خداوند یگانه را پرستش نموده اند. 4- بعضی از جنیان مسلمان شده اند و خداوند یگانه را پرستش می نمایند و به رهنمودها و نظریات وحی پیامبر اکرم حضرت محمد سلام الله علیه ایمان آورده اند. 2- آیات سوم تا ششم سوره جن کتاب قرآن، در عبارتهایِ "( وَأَنَّهُ تَعَالَى جَدُّ رَبِّنَا مَا اتَّخَذَ صَاحِبَةً وَلَا وَلَدًا ﴿۳﴾ و اينكه بلند است مقام با عظمت پروردگار ما، و او هرگز براي خود همسر و فرزندي انتخاب نكرده است. (۳) وَأَنَّهُ كَانَ يَقُولُ سَفِيهُنَا عَلَى اللَّهِ شَطَطًا ﴿۴﴾ و اينكه سفيهان ما درباره خداوند سخنان ناروا ميگفتند. (۴) وَأَنَّا ظَنَنَّا أَنْ لَنْ تَقُولَ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا ﴿۵﴾ و اينكه ما گمان ميكرديم كه انس و جن هرگز دروغ بر خدا نميبندند. (۵) وَأَنَّهُ كَانَ رِجَالٌ مِنَ الْإِنْسِ يَعُوذُونَ بِرِجَالٍ مِنَ الْجِنِّ فَزَادُوهُمْ رَهَقًا ﴿۶﴾ و اينكه مرداني از بشر به مرداني از جن پناه ميبردند، و آنها سبب افزايش گمراهي و طغيانشان ميشدند. (۶)"، گواه نظریات فوق است: 1- جنیان از سخنان خاتم الانبیاء حضرت محمد سلام الله علیه دریافته اند که مقام پروردگار بسیار عظیم و بلند است و خداوند همسر و فرزندی انتخاب نکرده است، به عبارتی خداوند نیازی به همسر و فرزند ندارد و همه خلقت و انسانها و جنیان مخلوقات خداوند هستند و خداوند مالک و خالق یکتای بی همتا، همۀ مخلوقات می باشد. 2- بعضی جنیان جاهل و نادان دربارۀ خداوند سخنان نادرست می گفتند. 3- بعضی از جنیان گمان می کردند اصلا جنیان و انسانها هرگز درباره خداوند حرف نادرست و دروغ نمی گویند. 4- بعض از انسانها به جنیان پناه برده اند و آن جنیان گمراه و نادان و جاهل موجب افزایش گمراهی و طغیان انسانها شده اند. 5- انسانها نباید در مورد خداوند دروغ بگویند . 6- انسانها نباید به جنیان پناه ببرند، بلکه در مسائلشان باید به خداوند پناه ببرند و از خداوند و حجتهای معصوم خداوند کمک و راهنمائی بخواهند. 7- جنیان از سخنان وحی شده به حضرت محمد سلام الله علیه پی می برند که هم در جامعه جنیان گمراه و طغیانگر وجود دارد و هم در جامعۀ انسانها گمراه و طغیانگر وجود دارد. 3- در آیات هفتم تا نهم سوره جن در عبارتهای" وَأَنَّهُمْ ظَنُّوا كَمَا ظَنَنْتُمْ أَنْ لَنْ يَبْعَثَ اللَّهُ أَحَدًا ﴿۷﴾ و اينكه آنها گمان كردند همانگونه كه شما گمان ميكرديد كه خداوند هرگز كسي را (به نبوت) مبعوث نميكند. (۷) وَأَنَّا لَمَسْنَا السَّمَاءَ فَوَجَدْنَاهَا مُلِئَتْ حَرَسًا شَدِيدًا وَشُهُبًا ﴿۸﴾ و اينكه ما آسمان را جستجو كرديم، و همه را پر از محافظان قوي و تيرهاي شهاب يافتيم! (۸) وَأَنَّا كُنَّا نَقْعُدُ مِنْهَا مَقَاعِدَ لِلسَّمْعِ فَمَنْ يَسْتَمِعِ الْآنَ يَجِدْ لَهُ شِهَابًا رَصَدًا ﴿۹﴾ و اينكه ما پيش از اين به استراق سمع در آسمانها مينشستيم. اما اكنون هر كس بخواهد استراق سمع كند شهابي را در كمين خود مييابد! (۹)"، گواه نظریات فوق است: 1- بعضی از جنیان مانند بعضی انسانها فکر می کردند که خداوند دیگر کسی را به پیامبری و هدایت مردم مبعوث نمی کند تا خاتم الانبیاء حضرت محمد سلام الله علیه به پیامبری مبعوث شد و بعضی جنیان مانند بعضی انسانها به دین حضرت محمد سلام الله علیه که از طرف خداوند به پیامبری مبعوث شده اند، به دین اسلام و رهنمودهای خداوند و پیامبر اکرم حضرت محمد سلام الله علیه ایمان آوردند. 2- جنیان آسمان را جستجو كردند، و همه را پر از محافظان قوي و تيرهاي شهاب يافتند! 3- قبل از اینکه خداوند در آسمان نگهبانانی برای محافظت از آسمان بگذارد، جنیان حرفهای آسمانی را استراق سمع می نمودند ( و به اصلاح پا گوش می ایستادند) ولی خداوند دستور داده است که از نزدیک شدن جنها به آسمان برای استراق سمع بوسیله تیرها و ترکشهای شهابها جلوگیری شود. 2- در آیات دهم تا دوازدهم سوره جن کتاب قرآن در عبارتهای"( وَأَنَّا لَا نَدْرِي أَشَرٌّ أُرِيدَ بِمَنْ فِي الْأَرْضِ أَمْ أَرَادَ بِهِمْ رَبُّهُمْ رَشَدًا ﴿۱۰﴾ و اينكه (با اين اوضاع و احوال) ما نميدانيم آيا اراده شري درباره اهل زمين شده يا پروردگارشان اراده كرده است آنها هدايت كند. (۱۰) وَأَنَّا مِنَّا الصَّالِحُونَ وَمِنَّا دُونَ ذَلِكَ كُنَّا طَرَائِقَ قِدَدًا ﴿۱۱﴾ و اينكه در ميان ما افرادي صالح و افرادي غير صالحند، و ما گروههاي متفاوتي هستيم. (۱۱) وَأَنَّا ظَنَنَّا أَنْ لَنْ نُعْجِزَ اللَّهَ فِي الْأَرْضِ وَلَنْ نُعْجِزَهُ هَرَبًا ﴿۱۲﴾ و اينكه ما يقين داريم هرگز نميتوانيم بر اراده خداوند در زمين غالب شويم، و نميتوانيم از پنجه قدرت او فرار كنيم. (۱۲)"، گواه نظریات فوق است: 1- با وجودی که سخنان وحی پیامبر اکرم حضرت محمد سلام الله علیه را شنیدند بعضی از جنیان دارای جهل نسبت به مسائلی هستند و دقیقاً نمی دانند که جنها و انسانها دارای اراده و عوامل شری هستند که به گمراهی و طغیان بعضی جنیان و انسانها منجر می شود و یا خداوند می خواهد آنها را هدایت نماید، تا گمراه و طغیانگر نباشند. 2- در جامعه جنیان و انسانها افراد صالح و غیر صالح وجود دارد و انسانها و جنیان از گروههای متفاوتِ مؤمن و کافر به دین اسلام هستند. 3- بعضی از جنیان مؤمن یقین دارند که هرگز نمی توانند بر اراده خداوند در زمین غالب شوند و نمی توانند از توان قدرت خداوند فرار نمایند. 4- بعضی از جنیان مؤمن به میزان رُشد و تعالی و منزهی رسیده اند که یقین دارند، اراده خداوند برهمه موجودات احاطه دارد وکسی نمی تواند از گستره احاطه و قدرت خداوند قوی فرار نماید. 3- در آیات سیزدهم و چهاردهم سوره جن در عبارتهای " وَأَنَّا لَمَّا سَمِعْنَا الْهُدَى آمَنَّا بِهِ فَمَنْ يُؤْمِنْ بِرَبِّهِ فَلَا يَخَافُ بَخْسًا وَلَا رَهَقًا ﴿۱۳﴾ و اينكه ما هنگامي كه هدايت قرآن را شنيديم به آن ايمان آورديم، و هر كس به پروردگارش ايمان بياورد نه از نقصان ميترسند و نه از ظلم. (۱۳) وَأَنَّا مِنَّا الْمُسْلِمُونَ وَمِنَّا الْقَاسِطُونَ فَمَنْ أَسْلَمَ فَأُولَئِكَ تَحَرَّوْا رَشَدًا ﴿۱۴﴾ و اينكه گروهي از ما مسلمانان، و گروهي ظالمند، هر كس اسلام را اختيار كند راه راست را برگزيده. (۱۴))"، گواه نظریات فوق است: 1- بعضی از جنیان وقتی آیات وحی قرآن را از پیامبر اکرم حضرت محمد سلام الله علیه شنیدند به دینِ اسلام ایمان آوردند و مسلمان شدند. 2- هر فردی از انسانها و یا جنیان به دین اسلام و پروردگار یکتا به درستی و کمالات ایمان واقعی و جامع بیاورد از نقصان و ظلم نمی ترسد. 3- بعضی از گروههای جنیان مسلمان شده اند و بعضی از گروههای جنیان ظالمند و مسلمان نشده اند. 4- هر کس به راستی مسلمان شود به رُشد می رسد و به میزان هر رهنمودی از اسلام که می پذیرد و مؤمن می شود به صراط مستقیم دینِ خدا دست میابد و در صراط مستقیم دین قرار می گیرد. 5- بعضی از جنها گر چه نسبت به بعضی مسائل ناآگاه بوده اند امّا بعد از شنیدن آیات وحی قرآن از بیانِ حضرت محمد سلام الله علیه، از جهل و ناآگاهی نسبت به آن مسائل درآمده اند و آگاه و دانا نسبت به مسائلی شده اند که در مورد انسانها و خود نمی دانستند. 5- موضوع آیات اول تا چهاردهم سوره جن کتاب قرآن در رابطه با چگونگی ایمان آوردن گروهی از جنیان و انسانها می باشد و همچنین در رابطه به این است که خداوند به آنچه که برای جنیان پیش آمده است، حضرت محمد سلام الله علیه را مُطلع می نموده است و از نظر اصول و مبانی اعتقادی دین اسلام به اصول توحید نظری و توحید عملی و به نبوت مربوط می شود.
|
- آیات پانزدهم و شانزدهم و هفدهم سوره جن کتاب قرآن در عبارتهای"( وَأَمَّا الْقَاسِطُونَ فَكَانُوا لِجَهَنَّمَ حَطَبًا ﴿۱۵﴾ و اما ظالمان آتشگيره دوزخند! (۱۵) وَأَنْ لَوِ اسْتَقَامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ لَأَسْقَيْنَاهُمْ مَاءً غَدَقًا ﴿۱۶﴾ و اگر آنها (جن و انس) بر طريقه (ايمان) استقامت ورزند ما آنها را با آب فراوان سيراب ميكنيم. (۱۶) لِنَفْتِنَهُمْ فِيهِ وَمَنْ يُعْرِضْ عَنْ ذِكْرِ رَبِّهِ يَسْلُكْهُ عَذَابًا صَعَدًا ﴿۱۷﴾ هدف اين است كه ما آنها را با اين نعمت فراوان بيازمائيم و هر كس از ذكر پروردگارش روي گردان شود او را به عذاب شديد و روز افزوني گرفتار ميسازد. (۱۷)"، گواه نظریات فوق است: 1- ظالمان در دوزخ در دنیای دیگر عذاب آتشگیر شعله های آتش را دارند. 2- اگر جنها و انسانها بر طریقه ایمان به خداوند استقامت ورزند و از رهنمودهای خداوند و حجتهای معصوم خداوند اطاعت ورزند خداوند برکت و رحمتش را بر آنان از جمله بهره مندی از نعمتهای باران را نصیبشان می نماید و با آب فراوان سیرابشان می سازد. 3- باید انسانها از هدفمند بودن نعمتهای خدا مطلع باشند و همیشه شاکر نعمتهای خدا باشند و سپاس خداوند گویند و از ذکر یاد خدا و سپاسگزاری از خداوند رویگردان نباشند و بدانند که همه نعمتهای خداوند امتحانست تا سطح ادب و تعالی انسانها توسط خداوند آزموده شود. 4- همه جنها و انسانها، باید آگاه باشند به اینکه اگر از آیات و رهنمودها و فرامینِ حقِّ خداوند روی برگردانند و کافر و منکر و ظالم شوند مورد عذاب الهی قرار خواهند گرفت.
- آیات هیجدهم تا بیست و سوم سوره جن کتاب قرآن در عبارتهایِ" وَأَنَّ الْمَسَاجِدَ لِلَّهِ فَلَا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَدًا ﴿۱۸﴾ و اينكه مساجد از آن خدا است، در اين مساجد احدي را با خدا نخوانيد؟ (۱۸) وَأَنَّهُ لَمَّا قَامَ عَبْدُ اللَّهِ يَدْعُوهُ كَادُوا يَكُونُونَ عَلَيْهِ لِبَدًا ﴿۱۹﴾ و اينكه هنگامي كه بنده خدا (محمد (صلي اللّه عليه و آله و سلّم) به عبادت) برمي خاست، و او را ميخواند گروهي سخت اطراف او جمع ميشدند. (۱۹) قُلْ إِنَّمَا أَدْعُو رَبِّي وَلَا أُشْرِكُ بِهِ أَحَدًا ﴿۲۰﴾ بگو: من تنها پروردگارم را ميخوانم، و هيچكس را شريك او قرار نميدهم. (۲۰) قُلْ إِنِّي لَا أَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَلَا رَشَدًا ﴿۲۱﴾ بگو: من مالك زيان و هدايتي براي شما نيستم. (۲۱) قُلْ إِنِّي لَنْ يُجِيرَنِي مِنَ اللَّهِ أَحَدٌ وَلَنْ أَجِدَ مِنْ دُونِهِ مُلْتَحَدًا ﴿۲۲﴾ بگو: (اگر من بر خلاف فرمانش رفتار كنم) هيچكس مرا در برابر او پناه نميدهد و پناهگاهي جز او نمييابم. (۲۲)اِلَّا بَلَاغًا مِنَ اللَّهِ وَرِسَالَاتِهِ وَمَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَإِنَّ لَهُ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ﴿۲۳﴾ تنها وظيفه من ابلاغ از سوي خدا، و رساندن رسالات او است و هر كس نافرماني خدا و رسولش كند آتش دوزخ از آن او است، جاودانه در آن ميمانند. (۲۳)"، گواه نظریات فوق می باشد: 1- مساجد از آن خداوند است و تعلق به خداوند بزرگ دارد و نباید جز خداوند برای مساجد صاحبی قائل بود و نباید کسی ادعا نماید که صاحب مسجد است و صاحب همه مساجد خداوند است و مسجد خانه خدا می باشد و در مالکیّت خداوند است. 2- هنگامی که حضرت محمد برای عبادت بر می خواسته گروهی اطراف او سخت جمع می شدند، خداوند از حضرت محمد می خواهد تا به آنها بگوید: 1- من تنها پروردگارم را ميخوانم، و هيچكس را شريك او قرار نميدهم. 2- من مالك زيان و هدايتي براي شما نيستم. 3- (اگر من بر خلاف فرمانش رفتار كنم) هيچكس مرا در برابر او پناه نميدهد و پناهگاهي جز او نمييابم. 4- تنها وظيفه من ابلاغ از سوي خدا، و رساندن رسالات او است و هر كس نافرماني خدا و رسولش كند آتش دوزخ از آن او است، جاودانه در آن ميمانند. 5- خداوند توحید نظری و عملی را در آیات هیجدهم تا بیست و سوم نبی اکرم حضرت محمد سلام الله علیه را به مردم آنطور که خداوند می خواسته است، ابلاغ نموده است.
- آیات بیست و چهارم تا بیست و هشتم سوره جن کتاب قرآن در عبارتهای" حَتَّى إِذَا رَأَوْا مَا يُوعَدُونَ فَسَيَعْلَمُونَ مَنْ أَضْعَفُ نَاصِرًا وَأَقَلُّ عَدَدًا ﴿۲۴﴾ (اين كارشكني كفار همچنان ادامه مييابد) تا زماني كه آنچه را به آنها وعده داده شده ببينند، آنگاه ميدانند چه كسي ياورش ضعيفتر و جمعيتش كمتر است. (۲۴) قُلْ إِنْ أَدْرِي أَقَرِيبٌ مَا تُوعَدُونَ أَمْ يَجْعَلُ لَهُ رَبِّي أَمَدًا ﴿۲۵﴾ بگو من نميدانم آنچه به شما وعده داده شده نزديك است، يا پروردگارم زماني براي آن قرار ميدهد؟! (۲۵) عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا ﴿۲۶﴾ عالم الغيب او است، و هيچكس را بر اسرار غيبش آگاه نميسازد، (۲۶) اِلَّا مَنِ ارْتَضَى مِنْ رَسُولٍ فَإِنَّهُ يَسْلُكُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ رَصَدًا ﴿۲۷﴾ مگر رسولاني كه آنها را برگزيده است و مراقبيني از پيش رو و پشت سر براي آنها قرار ميدهد. (۲۷) لِيَعْلَمَ أَنْ قَدْ أَبْلَغُوا رِسَالَاتِ رَبِّهِمْ وَأَحَاطَ بِمَا لَدَيْهِمْ وَأَحْصَى كُلَّ شَيْءٍ عَدَدًا ﴿۲۸﴾ تا بداند پيامبرانش رسالتهاي پروردگارشان را ابلاغ كرده اند، و او به آنچه نزد آنها است احاطه دارد، و هر چيزي را احصا كرده است. (۲۸)"، گواه نظریات فوق است: 1- منکران و کافران به آیات خداوند کارشکنیشان ادامه دارد تا به قیامت ایمان بیاورند. 2- خداوند از پیامبر اکرم حضرت محمد سلام الله علیه خواسته است تا به کافران و منکران ابلاغ نماید که زمان وقوع قیامت معلوم نیست که زود است یا خداوند چه زمانی برای آن قائل شده است. 3- اسرار غیبی هست ( مانند وقوع قیامت) که فقط خداوند از آن اطلاع دارد و عالم به همه غیب خداوند یکتای بی همتا می باشد و کسی بر آن اسرار که فقط خداوند می داند آگاه نیست، مگر آنچه را که خداوند خواسته است کسانی بدانند که آنها را هم رسولاني كه آنها را برگزيده است و مراقبيني از پيش رو و پشت سر براي آنها قرار ميدهد. 4- خداوند می داند که پيامبرانش رسالتهاي پروردگارشان را ابلاغ كرده اند، و خداوند به آنچه نزد آنها است احاطه دارد، و خداوند از همه چيز آگاه است. 4- آیات پانزدهم تا بیست و هشتم سوره جن کتاب قرآن در رابطه با کافران و مؤمنان جنیان و انسانها و سزا و پاداش اعمال آنهاست همچنین در رابطه با چگونگی برخورد و مواجه شدن پیامبر اکرم حضرت محمد سلام الله علیه با آنها می باشد و در مورد مالکیت مساجد و زمان قیامت و صفات خداوند می باشد و از نظر اصول اعتقادی دین اسلام در رابطه با توحید و نبوت و امامت و قیامت و عدل می باشد.
دعای متناسب شرحی بر انشراح سوره جن کتاب قرآن
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ. به نام خداوند رحمتگر مهربان
خداوندا! بر محمد و آل محمد درود فرست و همواره جنیان و انسانها را به صراط مستقیم، منزه از عیبها و نقصها هدایت نما.
پروردگارا! به الطاف عمیمت، چنان نما که انساها و جنیان چنان نفس زکیه داشته باشند و چنان به رُشد عقلانی و اعتقادی و فضائل اخلاقی ارتقاء یابند که هرگز به رهنمودهای شما ای خالق هستی بخش حتّی لحظه ای منکر و کافر نباشند.
خداوندا! بر محمد و آل محمد درود فرست و به حق بی نیازیت و به حق احدیتت و به حقِّ اینکه دارای همسر و فرزند نیستید، چنان نما که جنیان و انسانها به گمراه نمودن خود و یکدیگر نپردازند و هر گز احدی به خود یا دیگری ظلم و ستم روا ندارد و همواره همه در صراط مستقیم دینت به اعلا علیین و احسنت تقویم زندگی سعادتمندانه ای داشته باشند.
پروردگارا! به الطاف عمیمت، به مقام بلندت و به عظمت تعالی و صفات عالیه ات چنان نما که جنیان و انسانها سفیه و نادان و جاهل و منکر و کافر به آیات حقّت نباشند و همواره توحید و نبوّت و امامت و عدل و معاد اصول پنجگانه صراط مستقیم دینت را با شفع دل و جان پذیرا باشند و همیشه مورد مقبولیتشان باشد.
خداوندا! بر محمد و آل محمد درود فرست و به تعالی عظمت توانمندیهایت و نورت و توان هدایتگریهایت چنان نما که همواره سوره حمد و نصر و قدر به شایستگی تعالی مخلوقات محقق شود و همه به صراط مستقیم دینت موحد شوند و به تعالی قدر خداوند خود و حجتهای معصومش را به تعالی بدانند و همیشه قدرشناس نعمتهای بزرگ پیامبران بخصوص حضرت محمد خاتم الانبیاء و حجتهای معصومت امامان معصوم سلام الله علیهم باشند.
پروردگارا! به الطاف عمیمت، به وحدانیتت و بزرگی توان کن فیکون نمودنت چنان نما که همه فقط به خداوند و حجتهای معصومت پناه بیاورند و جز به خداوند خود و حجتهای معصومش به کس پناه نیاورند تا هرگز گمراه نشوند و عمرشان به تباهی و گمراهی تلف و ضایع نشود و به گناه و عصیان نگذرند و فقط برای رضایت خداوند خالق یکتای بی همتا تلاش نمایند و به خداوند هستی بخش ایمان و اعتماد داشته باشند و توکل نمایند.
خداوندا! بر محمد و آل محمد درود فرست و به نعمت بزرگ بعثت پیامبران بخصوص بعثت خاتم الانبیاء حضرت محمد سلام الله علیه چنان نما که همه جنیان و انسانها همواره راه هدایت صراط مستقیم دینِ خالق خود را بپیمایند و به دستورات و رهنمودهای خالق خود و حجتهای معصومش به تعالی و آگاهی و دانائی و تقوا و پارسائی عمل نمایند و به کمالات شیعه و پیرو حضرت محمد سلام الله علیه و حجتهای معصومت سلام الله علیهم باشند.
پروردگارا! به الطاف عمیمت، و به عظمت صفات و علم الهیّت چنان نما که همه جنیان و انسانها به تعالی و به کمالات رسند و همواره در صراط مستقیم دینت منزه از همه گناهان و آثار گناه باشند و تجلی صفات تعالیت و کمالاتی شوند که شما ای خداوند متعال سزاوار انسانها و جنیان مسلمان و با ایمان و مؤمن لازم می دانید و برای همیشه آنها را امتهای بزرگ و مؤمن چهارده معصوم سلام الله علیهم قرار ده تا همواره به تعالی عملشان شایسته بنده مؤمن خداوند و شیعۀ شایستۀ حجتهای معصومت باشند تا در دو دنیا همه سعادتمند شوند و هرگز دچار استضعاف و بی دینی و انحراف از صراط مستقیم دین خداوند نگردند تا هم خداوند هستی بخش از همه جنیان و انسانها راضی باشد و همۀ جنیان و انسانها به توفیق عالی بندگی خداوند، شاکر خداوند و راضی از هدایت خداوند و حجتهای معصومت باشند. الهی آمین یا ارحم الراحمین، به برکت و حرمت محمداٍ و آله طاهرین. اللهم صل علی محمد وآل محمد و عجل فرجهم. اللهم عجل لولیک الفرج صاحب الزمان وجعلنا من خیر انصارهی و اعوانهی و شیعته
فضیلت خواندن سوره جن کتاب قرآن در نظریات بزرگان جهان
- پيامبر(ص)فرمود:« هر كس سوره جن را بخواند به تعداد هر جن و شيطاني كه تصديق بر محمد(ص)يا تكذيب او كرده است ثواب آزاد كردن برده اي به او داده مي شود». مجمع البيان جلد 10 ص 365- آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 102 – جعفر شيخ الاسلامي.
- حضرت صادق(ع)فرمودند: كسي كه سوره قل احي«سوره جن»را بسيار بخواند در زندگاني دنيا چيزي از شر و بدي چشم و دميدن جنيان و سحر و جادو و مكر و نيرنگ ايشان به او نرسد و در قيامت با محمد(ص)است پس مي گويد: پروردگار به جز اينان كسي را و به جز اين درجه، درجه و جاي ديگر را نمي خواهم. قرآن عظيم ترجمه و خلاصه تفسير – فيض الاسلام. تفسير مجمع البيان
- امام صادق علیه السلام در روایتی آورده اند: هر کس سوره جن را زیاد قرائت کند در دنیا آزاری از جنیان به او نمی رسد و نه چشم زخمی و نه سحر و نه مکری و نیز، همراه حضرت محمد صلی الله علیه و آله وسلم خواهد بود و می گوید : پروردگارا چیزی در عوض آن نمی خواهم و آن را با هیچ چیز عوض نمی کنم و نمی خواهم تغییری در آن ایجاد شود. ثواب الاعمال، ص120
- از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم روایت شده است: هر کس بر تلاوت سوره جن مداومت ورزد پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم را در خواب می بیند و هر چه بخواهد به او داده می شود. بحارالانوار،ج53، ص33
- امام صادق علیه السلام فرمودند: قرائت سوره جن موجب فرار شیطان از آن جایگاه می شود و کسی که می خواهد به سراغ سلطان و حاکم ستمگری برود با خواندن این سوره امنیت می یابد. و نیز کسی که سرگردان است با قرائت این سوره خداوند راه برون شدنش را آیان می کند همچنین هر کس بر قرائت این سوره مداومت ورزد در حالی که در تنگی و سختی باشد خداوند در گشایش را بر روی او باز می کند. تفسیرالبرهان، ج5، ص505
- راهکارهای تعلیم و تربیّتی و فرهنگی:
1- مسئولین و عوامل تهیه محتوای تحقیقاتی و مطالعاتی پژوهشکدههای علوم انسانی و اسلامی و حوزهها و دانشگاهها مجموعه ای از آموزه های رفتارها و نگرشهائی که می تواند تعالی نگرشی و گفتاری و رفتاری را، که طبق موازین الهی و اسلامی، موجب رشد شود را، در اختیار عوامل تعلیم و تربیّت ( از جمله انتشارات و وزارت آموزش و پرورش و حوزهها و دانشگاهها و مراکز و معاونتهای فرهنگی و پرورشی و وزارت ارشاد اسلامی و مبلغین و رسانه ها)، برای نشر و ترویج و آموزش فرهنگ الهی اسلام، قرار دهند.
- عوامل مؤثر در تهیه محتوای کتابهای درسی و غیر درسی، و تولید کنندگان محتوای ادبیّات و بسترهای تبلیغاتی و لوازم التحریر و بازیها و فیلم و نمایشها و برنامه ها و مطالب رسانه ها ( رسانه ها، مطبوعات، فضای مجازی تبلیغات و بسترهای تکنولوژیهای مختلف) و مبلغین برای ارتقاء فرهنگ تعلیم و تربیّت اسلامی جامعه به آموزههای رفتارها و نگرشهائی که می تواند تعالی نگرشی و گفتاری و رفتاری را طبق موازین الهی و اسلامی محقق نماید و جامعه را در ابعاد مختلف ( اعتقادی، فضائل اخلاقی، بصیرت، معارف و دانش و مهارتها و توانمندیهای لازم زندگی)، به رشد رساند، باید متناسب با سن و به اندازه لازم هماهنگ با دیدگاههای قرآن و چهارده معصوم سلام الله علیهم، به تهیه مطالب تعلیم و تربیتی اهمیّت لازم را بدهند و به مطالب به اندازه پرداخته شود و محصولات را به جامعۀ هدف به تعالی لازم عرضه نمایند.
- طرحها و برنامه های گفتمان و برنامه ریزی با زبانهای مختلف بین المللی و مردم دنیا بطور جهانی، با محصولات متناسب و بهره مندی از همه بسترها و سازوکارها و ساختارهای تعلیم و تربیتی برای بهره مندی از ولایت خداوند و پیامبران و حجتهای عالم و دانشمند و فاضل و معصوم سلام الله علیهم نهضتی نرم افزاری و عملیاتی برای تعالی نگرشی و نفسانی به تعالی توسط همه افراد توانمندی که در نهادها و سازمانهای دولتی و بخش خصوصی نقش آفرینی می نمایند، برای نشر و ترویج فرهنگ والای الهی نقش آفرینی های مفید و مؤثر و خداپسندانه صورت پذیرد تا رنگ استثمار استعمار شرک و کفر و نفاق و استکبار و جهلها و رزیلتها و احاطه طاغوتهای مختلف از جهانیان زدوده شود و تعالی و رشد و آگاهی و علم و دانش مفید و اعتقادات و نگرشها و تفکّر و گفتار و رفتار و تمایلات و روحیات و اخلاق خداپسندانه در جهان توسعه یابد.
الگوی سوره جن در راهبردها و راهکارهای سیاستگذاریها و قانونگذاریها و قضاوتها و برنامه ریزیها
-
- خداوند حضرت محمد سلام الله علیه را از هر آنچه که باید آگاه نماید، آگاه می نموده است.
- خداوند پیامبرش حضرت محمد سلام الله علیه را پیامبر جنیان هم قرار داده است.
- حضرت محمد سلام الله علیه همواره تحت تعلیم و تربیّت و اطلاع رسانی خداوند بلند مرتبه بوده است.
- با آگاهی و دانائی هست که جنیان و انسانها به صراط مستقیم دین هدایت می شوند.
- خداوند و حجتهای معصومش بخصوص حضرت محمد سلام الله علیه بین جن و انس فرقی قائل نشده اند و با صفات عالیه ای که دارند همه را به صراط مستقیم هدایت نموده اند.
- مساجد مراکز هدایت برای همه انسانها و جنیان است و خداوند برای اینکه جنیان مایل بوده اند که هدایت شوند آنها را سرزنش نکرده است، بلکه حضرت محمد سلام الله علیه را در هدایت آنها یاری داده است.
- خداوند امر به مهروف و نهی از منکر را از روی عشق و محبت و دوستدار بودن بندگانش انجام داده است و با آیات وحی قرآن تلاش نموده است تا انسانها و حتّی جنیان را به صراط مستقیم دینش هدایت نماید.
- قرآن کتاب هدایت برای زندگی هم انسانهاست و هم کتاب هدایت برای زندگی جنیان هست و رُشد و تعالی کمالات فقط مخصوص انسانها نیست بلکه لازمۀ هدایت و تعالی برای جنیان هم می باشد.
گل افشان گل محمدی