به منظرگاه مدیریتی حضرت فاطمه سلام الله علیه خوش آمدید.
مهر | فرهنگی و هنری | دوشنبه، 03 آذر 1404 - 11:00
کتاب «ریحانه پیامبر»، از آثار جدید منتشرشده در مجموعه «گنجشکهای جمکران»، با هدف ارائه تصویری روشن از بخشهایی از زندگی حضرت فاطمه زهرا(سلاماللهعلیها) برای گروه سنی نوجوان تألیف شده است.
خلاصه خبر
هدف اصلی نویسنده، فراهمکردن امکانی برای آشنایی نوجوانان با شخصیت حضرت زهرا(س) در سطحی متناسب با دوران رشد فکری آنان است.
نویسنده با تأکید بر اینکه زندگی حضرت زهرا(س) سرشار از رخدادهای الهامبخش است، تلاش کرده از خلال ۱۳ داستان کوتاه، مجموعهای از این رویدادها را به شکلی ساده، کوتاه و قابلدرک برای نوجوانان مطرح کند.
در این اثر، شخصیت حضرت زهرا(س) نه بهعنوان چهرهای دوردست و دستنیافتنی، بلکه بهعنوان بانویی با روح بلند، رفتارهای انسانی، و شیوه زیستی مبتنی بر اخلاق و معنویت معرفی میشود.
«ریحانه پیامبر» از ۱۳ داستان کوتاه تشکیل شده است؛ هر یک از داستانها به بخشی از زندگی حضرت فاطمه زهرا(س) اشاره دارد.
بخش دیگر کتاب به نقل دیدار سلمان فارسی از حضرت زهرا(س) اختصاص دارد.
او از این زاویه توصیف میشود که جایگاه معنوی حضرت را فراتر از تصور عموم مردم مدینه میدانسته و معتقد بوده است اگر تمام عالم قلم و جوهر شود، باز هم فضائل فاطمه(س) قابلشرح کامل نیست.
این روایتها با هدف انتقال پیامهای تربیتی تنظیم شدهاند تا نوجوان مخاطب کتاب دریابد که جایگاه والا و شخصیت معنوی حضرت زهرا(س) با زندگی ساده و دور از تجمل همراه بوده است و این هماهنگی میان مقام معنوی و سبک زندگی، بخشی از عظمت ایشان را شکل میدهد.
این مسیر روایی، فرصت مناسبی برای نوجوانان ایجاد میکند تا بخشهایی از تاریخ اسلام را بشناسند و در عین حال با شخصیت حضرت فاطمه(س) ارتباط برقرار کنند.
مهر | دین و اندیشه | دوشنبه، 03 آذر 1404 - 08:34
حضرت زهرا (سلامالله علیها) در خطبه فدکیه با کلامِ متقن، و تکیه بر منطق استوار قرآنی و سیره پدر بزرگوارش، راهبردهای اساسی مبتنی بر مؤلفههای جنگ شناختی را ارائه کرد.
خلاصه خبر
خطبه فدکیه حضرت زهرا (سلامالله علیها) که به بهانه غصب فدک و برای احقاق حقوق الهی خاندان اهلبیت (علیهمالسلام) ایراد شد، فراتر از یک نزاع مادی یا سیاسی است.
این خطبه بیانیهای بنیادین در حفظ اصالت دین، تبیین ساختار حکومتی مبتنی بر وحی و پاسداری از میراث نبوی محسوب میشود.
یادداشت حاضر با استناد به متن خطبه فدکیه بر آن است تا نشان دهد حضرت زهرا (سلامالله علیها) در این کلامِ متقن، با تکیه بر منطق استوار قرآنی و سیره پدر بزرگوارش، راهبردهای اساسی مبتنی بر مؤلفههای جنگ شناختی را ارائه کرد که میتوان از آن به عنوان الگویی برای «مقاومت شناختی و فرهنگی» در هر دورهای بهره برد.
اقدام حضرت فاطمه (سلامالله علیها) در ایراد خطبه فدکیه، صرفاً دفاع از یک ملک مادی نبود، بلکه عملیاتی تبیینی و افشاگرانه در سطح جامعه بود.
حضرت فاطمه (سلامالله علیها) در آغاز خطبه، پیش از هر چیز، مقام الهی خویش و جایگاه امامت را روشن میسازد:
وَ أَشْهَدُ أَنَّ أَبِی مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ..»
«وَ جَعَلَ اللّهُ طاعَتَنا نِظاماً لِلْمِلَّةِ وَ إِمامَتَنا أَماناً مِنَ الْفُرْقَةِ..
فَابْتَزُّوا حَقَّنا وَ حَمَلُوا النّاسَ عَلَی مَنابِرِهِم»
«و خداوند اطاعت از ما (اهلبیت) را موجب نظم ملت و امامت ما را مایه امنیت از تفرقه قرار داد..
ایشان در این شرایط، سکوت را جایز ندانست و با ورود به عرصه خطابه و گفتمان عمومی، چارچوب مشروعیتزدایی از حاکمیت را بنیان نهاد.
این بخش از خطبه فدکیه، عمق رنج و در عین حال استحکام اراده حضرت را نشان میدهد که ریشه در شناخت کامل وظیفه الهی و شکیبایی دارد.
یکی از مهمترین کارکردهای خطبه فدکیه، ثبت اسناد تاریخی و اخلاقی برای آیندگان است.
«أَلا وَ قَد قُلتُ عَلی مَعرِفَةٍ مِنّی بِالخَذلَةِ الّتی خامَرَتکُم وَ الغَدرَةِ الّتی استَشعَرَتها قُلوبُکُم..»
من این سخنان را با آگاهی کامل از سستیای که شما را فرا گرفته و پیمانشکنیای که در دلهایتان ریشه دوانده، گفتم..»
تطبیق ساختار «سیره فاطمی» با متن خطبه فدکیه، فراتر از یک اعتبارسنجی زبانی است؛ این انطباق نشان میدهد که سیره عملی حضرت زهرا (سلاماللهعلیها) در بحرانیترین شرایط پس از رحلت پیامبر (صلیاللهعلیهوآله)، مدلی عملیاتی برای مدیریت بحرانهای معرفتی و سیاسی ارائه میدهد.
بدین ترتیب، خطبه فدکیه حضرت زهرا (سلاماللهعلیها) تنها یک حادثه تاریخی نیست، بلکه منبعی راهبردی و بیپایان به شمار میرود.
مشرق | سیاسی | دوشنبه، 03 آذر 1404 - 21:40
مراسم شام شهادت حضرت زهرا(س) با حضور حضرت آیتالله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی و هزاران نفر از عزاداران فاطمی و اقشار مختلف مردم برگزار شد.
خلاصه خبر
به گزارش مشرق، همزمان با چهارمین شب عزاداری در حسینیه امام خمینی (ره)، مراسم شام شهادت حضرت زهرا(س) امشب (شامگاه دوشنبه) با حضور حضرت آیتالله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی و هزاران نفر از عزاداران فاطمی و اقشار مختلف مردم برگزار شد.
مهر | فرهنگی و هنری | یکشنبه، 02 آذر 1404 - 13:52
اسماعیل امینی با انتشار یادداشتی کوتاه در صفحه شخصیاش، خاطرهای از شعرخوانی حسین منزوی برای حضرت زهرا(س) و ارادت او به اهلبیت(ع) روایت کرد.
خلاصه خبر
به گزارش خبرنگار مهر، اسماعیل امینی شاعر و منتقد ادبی با انتشار یادداشتی کوتاه در صفحه شخصیاش، خاطرهای از شعرخوانی حسین منزوی برای حضرت زهرا (س) روایت کرد.
نظیر چنین روزی برای بزرگداشت مقام حضرت فاطمه علیهاالسلام، دوستان شاعر شعرهای فاطمی میخواندند.
بله من شاعر مناسبتی نیستم، من شاعر عشقم.
جز ناخدای کشتی مولا شدن نیست
با هیچ زن ظرفیت زهرا شدن نیست
مجموعهشعر «ذرّه بیتاب» و داستان «قدرت عشق» منتشر شد
مهر | فرهنگی و هنری | یکشنبه، 02 آذر 1404 - 12:06
مجموعهشعر آیینی «ذرّه بیتاب» و داستان «قدرت عشق» از تازههای عباس جوهری است که به تازگی توسط نشر ساطع منتشر شده است.
خلاصه خبر
«ذرّه بیتاب» در فصلهای حضرت حق، حضرت محمد(ص)، حضرت علی(ع)، حضرت زهرا(س)، امام حسن(ع)، امام حسین(ع)، امام موسی کاظم(ع)، امام رضا(ع)، حضرت ولیعصر(عج) و حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) ۹۶ شعر آیینی در قالبهای مختلف ادبی به مخاطب عرضه میکند.
«جملهای از حضرت آیت الله العظمی بهجت که بالای اعلامیه چاپ شده بود: ایشان قطعا تاج شهادت به سر دارد و انشاالله مأجور است.
یعنی خود حضرت آیتالله العظمی بهجت چنین حرفی زده است؟
واقعا سوال داشتم که اول چه ارتباطی بین قدرتالله و حضرت آیت الله بهجت، آن عارف بزرگ، آن مرد وارسته و آن مجتهد عظیم الشأن شیعه، وجود داشته یا دارد؟
قدرتاللهی که طلبه سال دوم حوزه علمیه بود و به تعبیری طلبه صفر کیلومتر بود کجا و ایشان کجا؟!
ثانیا چرا و به چه مناسبتی حضرت آیتالله بهجت، قدرتالله را شهید خطاب کرده است؟»
مهر | دین و اندیشه | یکشنبه، 02 آذر 1404 - 15:06
اوج عظمت عرفانی حضرت فاطمه (س) در بخش پایانی حدیث کساء، هنگام معرفی اهل بیت (ع) توسط خداوند به فرشتگان نمایان میشود.
خلاصه خبر
محوریت حضرت زهرا (س) در این واقعه، از «راوی بودن حدیث» تا «محوریت معرفی اهل بیت» توسط خداوند، نشاندهنده قطبیت وجودی ایشان در سلسله مراتب هستی، واسطه فیض بودن و نقش حیاتی آن حضرت در استمرار خط ولایت و هدایت الهی است.
حدیث کساء از جمله دلایل اثبات فضیلت، برتری و استحقاق امامان شیعه در امر خلافت بهشمار آمده است.
شروع حدیث کساء با نام و کلام حضرت فاطمه زهرا (س) از اهمیت ویژهای برخوردار است:
اوج عظمت عرفانی حضرت فاطمه (س) در بخش پایانی حدیث کساء، هنگام معرفی اهل بیت (ع) توسط خداوند به فرشتگان نمایان میشود.
وقتی جبرئیل از خداوند میپرسد که اینان کیانند، پاسخ الهی نقطه اوج تبیین جایگاه حضرت زهرا (س) است:
خداوند متعال برای معرفی پنج تن که افضل مخلوقاتاند، حضرت فاطمه (س) را محور (Hub/Axis) قرار میدهد.
ولایت از حضرت زهرا (س) سرچشمه میگیرد و در طول تاریخ توسط فرزندانش جریان مییابد.
•ب) محور تداوم فیض: حضرت فاطمه (س) واسطهی استمرار نور نبوت و ولایت در نسلهای بعدی است.
حدیث کساء از منظر عرفانی، سندی است بر اینکه حضرت فاطمه زهرا (س)، در مقامی قرار دارند که واسطه اتصال نبوت به امامت، منبع فیض ولایت، و محور غایی خلقت هستند، و شناخت ایشان، شرط لازم برای دستیابی به معرفت کامل به سایر معصومین و توحید الهی است
در برخی تفاسیر عرفانی، حضرت فاطمه (س) در حدیث کساء، در مقام «قلب» قرار میگیرد.
حضرت زهرا (س) بین رسول الله (ص) و امیرالمؤمنین (ع)، امام حسن (ع) و امام حسین (ع) قرار میگیرد و نقش واسطهی الوهی و اتصال نبوت به امامت را ایفا میکند.
«وقتی دلت شکست، **بیا حدیث کسا بخوان
هر جا غمت نشست، **بیا حدیث کسا بخوان
هر لحظه رشتهات گسست، **بیا حدیث کسا بخوان»
این ابیات، فاطمه (س) را حبل المتین (رشته محکم اتصال به خدا) و حدیث کساء را کلید گشایش در عالم معنا معرفی میکنند، که خود بیانگر نقش واسطهگری ایشان در فیض و شفاعت است.
برای تعمیق بحث عرفانی، لازم است از دیگر احادیث قدسی و روایی که مقام حضرت زهرا (س) را تبیین میکنند، بهره گرفته شود.
این روایات، زمینهساز درک دیدگاههای عرفان نظری معاصر (همچون کتاب «پدیدار شناسی فاطمه در قرآن، روایات و هنر») درباره جایگاه حضرت زهرا (س) به عنوان حقیقت محمدیه و محور آفرینش هستند.
مقام «اُمِّ اَبیها» و سرّ حقیقت محمدیه
•معنای ظاهری: حمایت عاطفی و عملی حضرت از پدر بزرگوارشان (پیامبر اکرم ص) در دوران سخت رسالت.
به تعبیر برخی عرفا، حضرت فاطمه (س) تجلی کامل وجه زنانه و رحمانی حق در عالم خلق است و ذات و جوهر نبوی از این حقیقت تغذیه میکند.
آفرینش نور فاطمه (س) قبل از خلقت عالَم
احادیث متعددی بر این حقیقت دلالت دارند که نور مقدس اهل بیت (ع)، و به ویژه نور حضرت فاطمه (س)، پیش از آفرینش عالم خلق شده است.
•حدیث جابر بن عبدالله انصاری: در روایتی آمده است که خداوند، نور حضرت زهرا (س) را پیش از آفرینش آسمانها و زمین آفرید.
حضرت فاطمه (س)، آئینهی تمامنمای این نور الهی است که در قالب انسانی ظاهر شده و قابلیت جمع بین عصمت، شفاعت و ولایت را دارد.
تطبیق حضرت فاطمه (س) بر لیلة القدر، به این معناست که ایشان کانون نزول حقایق قرآن و ولایت بوده و فهم ایشان، کلید رسیدن به معرفت تام و کامل (شب قدر) است.
کتاب «پدیدارشناسی فاطمه (س) در قرآن، روایات و هنر»، با رویکرد پدیدارشناسی به شخصیت حضرت زهرا (س)، ابعاد وجودی ایشان را در عرصههای عرفان، اجتماع و سیاست تحلیل کرده و نکات مهمی را در راستای بحث عرفانی حدیث کساء مطرح میسازد.
فاطمه (س) محور تقریب مذاهب و انسان کامل
حضرت فاطمه (س) با نگاه پدیدارشناسانه، محور تقریب مذاهب است، چرا که شخصیت ایشان مورد احترام همه فرق اسلامی است.
ایشان حضرت زهرا (س) را نمونه یک انسان کامل برای عصر حاضر معرفی میکند که توانست جمع بین اخلاق، سیاست، عفاف و فعالیت اجتماعی را فراهم آورد.
۲.«ام ابیها» به معنای ذات حقیقت محمدیه
این نظریه با تأکید بر مقام عرفانی حضرت زهرا (س)، لقب «ام ابیها» را به معنای «ذات و حقیقت محمدیه» تفسیر میکند.
شخصیت عرفانی حضرت زهرا (س) قائل به خود است و صرفاً به نسبتهای اضافی (همسر امیرالمؤمنین یا دختر رسول الله) محدود نمیشود.
این دیدگاه، حضرت زهرا (س) را در بالاترین مرتبه وجودی قرار میدهد که هستی محمدی از آن منشأ میگیرد.
حضرت فاطمه (س) مظهر جمال و رحمانیت حق در کنار ستیز حق با باطل است.
بخش پنجم: ابعاد شفاعت و ولایت فاطمی
شفاعت و برکت حاصل از کساء
•پاسخ الهی: «… فَقَدْ غَفَرْتُ لَکَ وَ لَهُمْ وَ قَبِلْتُ شَفاعَتَکُمْ» (آمرزیدم تو و ایشان را و شفاعت شما را پذیرفتم.)
مقام شفاعت کبری: پذیرش شفاعت پنج تن از جانب خداوند، نشاندهنده مقام شفاعت کبری و واسطهگری ایشان در امر مغفرت است.
از آنجایی که فاطمه (س) محور این جمع است، او کانون و منشأ جریان شفاعت است.
•ولایت در تاریخ: همانگونه که در مقدمه اشاره شد، حضرت فاطمه (س) اُمُّ الائمه و سرچشمه ولایت از امام حسن تا امام مهدی (عج) است.
پدیدارشناسی فاطمه (س) در قرآن، روایات و هنر.