ماههای قمری (یا عربی) دوازده ماه است که به ترتیب عبارتاند از:
محرم، صفر، ربیع الاول، ربیع الثانی (یا ربیع الاخر)، جمادی الاول، جمادی الثانی (یا جمادی الاخر)، رجب، شعبان، رمضان، شوال، ذیقعده و ذیحجه.
چهار ماه از این ماهها به ماههای حرام مشهور است که عبارتند از: رجب، ذیقعده، ذیحجه و محرم.
همچنین به ماه های شوال، ذیقعده و ذیحجه ماههای حج می گویند.
مبدأ ماههای قمری و ماههای شمسی، هجرت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم به مدینه است. اولین ماه قمری محرم و آخرین آن ذیحجه است، تعداد روزهای ماههای قمری در مجموع 354 روز است که حدود 10 یا 11 روز از تعداد روزهای سال شمسی کمتر است چون در ماههای قمری، یک ماه، 30 روز است و ماه دیگر 29 روز.
هنگام دیدن هلال ماه نو، خواندن دعاهای هلال مستحب است، و از همه بهتر دعای 43 صحیفه کامله سجادیه است. اما اگر امکان خواندن این دعا نباشد، بهتر است که سه مرتبه « الله اکبر » و سه مرتبه « لا اله الا الله » بگوییم و در روز اول هر ماه دو رکعت نماز بگذاریم و در رکعت اول بعد از حمد سی مرتبه توحید و در رکعت دوم بعد از حمد سی مرتبه « انا انزلنا » (سوره قدر) را بخوانیم و بعد از نماز صدقه بدهیم که موجب سلامتی ما در آن ماه خواهد شد.
منابع:
هدایة الانام الی وقایع الایام، محدث قمی
مهر | دین و اندیشه | جمعه، 15 بهمن 1400 - 11:34
برنامه «صدای نیایش» با رویکرد معرفی آداب دعا و مناسک ماههای سه گانه (رجب، شعبان و رمضان) به روی آنتن رادیو قرآن میرود.
خلاصه خبر
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پایگاه اطلاع رسانی رادیو قرآن؛ صدای نیایش، عنوان ویژه برنامه شبکه رادیویی قرآن است؛ که در ماههای مبارک رجب، شعبان و رمضان با موضوع دعا و نیایش تقدیم شنوندگان خواهد شد.
این برنامه به تهیه کنندگی علیرضا صفرزاده و اجرای محمد محمدی نصرآبادی به موضوع آداب دعا و مناسک ماههای مبارک رجب، شعبان و رمضان در بیان بزرگان دین میپردازد.
مهر | دین و اندیشه | شنبه، 16 بهمن 1400 - 08:52
رجب نام نهری در بهشت است و بر اساس روایات، رحمت خداوند در این ماه به مؤمنان، بسیار اصابت میکند، از این رو آن را «رجب الأصَبّ» نامیدند .
خلاصه خبر
به گزارش خبرنگار مهر، ماه رجب المرجب، ماه دعا و نیایش از راه رسیده است و جانها و دلهای مشتاق یاد خدا، با راز و نیاز با خداوند تبارک و تعالی، جانهای خود را جلا میدهند.
پیشینه عبادت در ماه رجب
شرافت و بزرگی این ماه سبب شده تا استجابت دعا به تأخیر نیفتد.
با فرا رسیدن ماه رجب، او دست به دعا برداشت و نابودی همه آنها را از خدا درخواست کرد و دعای او مستجاب شد .[۴]
تاکید بر استغفار در ماه رجب
ماه رجب از الطاف الهی و فرصت مغتنمی است که خداوند برای بندگانش فراهم ساخته و در آن استجابت دعا را تضمین کرده است.
ماه رجب، ماه استغفار است و ماهی است که «این الرّجبیون» در مورد آن وارد شده است.
انسانی که به ذکر خدا و طاعت او توجه کند، میتواند از این ماه شریف بهره داشته باشد.
قرآن به مسلمانان امر فرموده: «وَ ابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسیلَةَ ؛[۷] و در جستجوی وسیله برای رسیدن به خدا باشید.» امیرالمؤمنین (علیه السلام) در ذیل این آیه فرمودند: «من همان وسیلهای هستم که خدا به جستوجوی آن فرمان داده است .»[۸] بیشک تضرع در درگاه خداوند به واسطه این بزرگواران، سبب مشکلگشایی از از گرههای زندگی خواهد شد.
دعا میکنیم که خداوند توفیق استفاده از این فرصتها را به ما عطا کند تا از نیلکنندگان به خدا باشیم.
صدوق، ثواب الأعمال، ص: ۵۳.
ایسنا | فرهنگی و هنری، استانها | پنجشنبه، 14 بهمن 1400 - 19:55
ماه رجب ماه پر خیر و برکتی است که با انجام چند عمل مجوز ورود به بهشت برای کسی که خودسازی کرده باشد صادر و درهای رحمت و بخشش الهی به روی هر کسی باز میشود؛ ماهی که مناسبتهای برجسته ای مانند لیله الرغائب، میلاد امیرالمؤمنین(ع) و شکافته شدن کعبه و مبعث رسول خاتم(ص) در آن است و اعمال ویژه ای مانند اعتکاف و ادعیه خاصی برای استفاده از فرصت های این ماه وارد شده است.
خلاصه خبر
یکی از ماههای پرفضیلتی که توجه به اعمال آن در روایات بسیار تأکید شده است ماه رجب است که اعمال مستحب فراوانی ازجمله نمازها، دعاها و روزه برای این ماه عزیز سفارش شده است.
دریکی از روایات نقلشده است: هر کسی در ماه رجب، در زمان صبح، ۷۰ مرتبه و شب ۷۰ مرتبه بگوید اَسْتَغْفِرُ اللّهَ وَ أَتُوبُ اِلَیْهِ و بعد از آن دستان خود را بلند کرده و بگوید أَللّهُمَّ اغْفِرْ لی وَ تُبْ عَلَیَّ چنانچه در همان ماه رجب بمیرد، رضایت و خشنودی خداوند از آن او خواهد بود.
در روایت دیگر نقل شده است که در طول این ماه هزار مرتبه بگویید «اَسْتَغْفِرُ اللّهَ ذَاالْجَلالِ وَ الاْکْرامِ مِنْ جَمیعِ الذُّنُوبِ وَالاْثامِ» تا خداوند رحمان و رحیم آمرزشش را برایتان نشان دهد.
از سوی رسول خدا (ص) اعمالی برای آن شب به این کیفیت بیان شد: که روز پنجشنبه اول ماه را روزهبگیرید؛ و بهمحض رسیدن شب جمعه، میان نماز مغرب و عشا ۱۲ رکعت نماز بگذارید (هر دو رکعت به یک سلام) و در هر رکعت از آن، یکمرتبه سوره «حمد» و سه مرتبه «إنا انزلناه» و ۱۲ مرتبه «قل هو الله احد» را بخوانید.
پس از اتمام نماز ۷۰ مرتبه بگویید:
أللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد النَّبِیِّ الاْمِّیِّ وَ عَلی آلِهِ آنگاه به سجده میروید و ۷۰ بار بگویید: «سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ» و بعد سر از سجده برمی دارید و ۷۰ بار میگویید: «رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ تَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمُ، إِنَّکَ أنْتَ العَلِیُّ الاْعْظَمُ» بار دیگر نیز به سجده بروید و ۷۰ مرتبه بگویید: «سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ» آنگاه حاجتتان راکنید که انشاءالله برآورده خواهد شد.
اول: از رسول خدا (ص) نقلشده است که هنگامیکه هلال ماه رجب را رؤیت میکرد، این دعا را میخواند: اَللّهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَیْنا بِالاْمْنِ وَ الاْیمانِ، وَ السَّلامَةِ وَ الاْسْلامِ، رَبّی وَ رَبُّکَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ؛ خدایا این ماه را بر ما نو کن به امنیت و ایمان و سلامت و دین اسلام پروردگار من و پروردگار تو (ای ماه) خدای عزوجل است.
همچنین از آن حضرت نقل شده است که وقتی هلال ماه رجب را میدید، میفرمودند: اَللّهُمَّ بارِکْ لَنا فی رَجَب وَ شَعْبانَ، وَ بَلِّغْنا شَهْرَ رَمَضانَ، وَ اَعِنّا عَلَی الصِّیامِ وَ الْقِیامِ، وَ حِفْظِ اللِّسانِ، وَ غَضِّ الْبَصَرِ، وَ لا تَجْعَلْ حَظَّنا مِنْهُ الْجُوعَ وَ الْعَطَشَ.
پنجم: پس از نماز عشا، دو رکعت نماز بهجا آورد، در رکعت اول «حمد» و «الم نشرح» را یکمرتبه و سوره «قل هو الله احد» را سه مرتبه خوانده و در رکعت دوم، سورههای «حمد»، «اَلَم نشرح»، «قل هو الله احد» و معوّذتین و سورههای ناس و فلق را یک بار بخواند و پس از سلام ۳۰ مرتبه بگوید: «لا اله الاّ الله» و ۳۰ مرتبه «صلوات» بفرستد.
خواندن ۱۲ رکعت نماز (هر دو رکعت به یک سلام) و در هر رکعت یکبار حمد و یکبار «سوره» را میخوانی و پس از پایان نمازها هر یک از سورههای حمد، فلق، ناس، توحید و «آیة الکرسی» و همچنین سوره قدر را چهار مرتبه میخوانی و پس از آن، چهار مرتبه میگویی: سُبْحانَ اللهِ وَ الْحَمْدُ لِلّهِ وَ لاَ اِلهَ إِلاَّ اللهُ وَاللهُ اَکْبَر، سپس میگویی: أللّهُ أللّهُ رَبِّی، لا أُشْرِکُ بِهِ شَیْئاً، ما شاءَ اللهُ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلاَّ بِاللهِ الْعَلِیِّ الْعَظیمِ.
این شب نیز دارای اعمالی است که انجام آنها با ثواب و پاداش زیادی همراه است و همچنین بجا آوردنشان مستحب است.
فرمودند: بعدازاینکه نماز عشا را بهجا آوردی و در وقت خواب، خوابیدی قبل از نیمهشب، یا بعد از نیمهی شب، از خواب بلند شو و ۱۲ رکعت نماز بخوان.
مهر | دین و اندیشه | پنجشنبه، 14 بهمن 1400 - 06:41
ویژگی مهم کتاب المراقبات این است که دستوراتش برای مراقبت و سیر و سلوک جنبه همگانی دارد و به کار عارف و عامی میآید.
خلاصه خبر
به گزارش خبرنگار مهر، برخی در طول سال منتظر فرارسیدن ماه رجب هستند تا در شب جمعه اول این ماه که به لیلة الرغائب معروف است به نماز و دعا و نیایش بپردازند.
در چنین شبی که موسوم به لیله الرغائب است، نقل است فرشتگان از آسمان به زمین خاکی سرازیر میشوند و ساکن زمین میشوند و پیغامبر نیتهای پاک بندگان خداوند هستند.
آیت الله میرزا جواد ملکی تبریزی درباره این شب با فضیلت میگوید: «چنانچه شب اول ماه مصادف با شب جمعه بود، سزاوار است عمل لیلة الرغائب را نیز انجام دهد.
از پیامبر اکرم (صلیالله علیه و آله و سلم) روایت شده است که فرمودند: از اولین شب جمعه در ماه رجب غافل نشوید.
زیرا شبی است که فرشتگان آن را لیلة الرغائب مینامند.
فرشتگان عرض میکنند: حاجات ما این است که از روزه داران رجب درگذری.
خداوند میفرماید: این کار را انجام دادم.
در اینجا این سوال پیش میآید که، ظاهر روایت این است که لیلة الرغائب اولین شب جمعه ماه رجب است؛ و اگر اعمالی که در این روایت ذکر شده از اعمال این شب بوده و شب جمعه اول ماه، مصادف با اول ماه شد، چگونه میتوان این عمل را بجا آورد؟
مهر | دین و اندیشه | پنجشنبه، 14 بهمن 1400 - 11:18
نخستین شب جمعه ماه پربرکت رجب در حالی فرا میرسد که با نمایان شدن هلال ماه در آسمان، یکی از بهترین ایام برای دعا و درخواست از خدا است این شب موسوم به لیله الرغائب است.
خلاصه خبر
به گزارش خبرنگار مهر، نخستین شب جمعه ماه پربرکت رجب در حالی فرا میرسد که با نمایان شدن هلال ماه در آسمان، یکی از بهترین ایام برای دعا و درخواست از خدا است.
در چنین شبی که موسوم به لیله الرغائب است، نقل است فرشتگان از آسمان به زمین خاکی سرازیر میشوند و ساکن زمین میشوند و پیغامبر نیتهای پاک بندگان خداوند هستند.
اولین پنجشنبه ماه رجب را روزه میگیری، چون شب جمعه در آید، بین نماز مغرب و عشاء، دوازده رکعت نماز میخوانی، هر دو رکعت با یک سلام به این ترتیب که: در هر رکعت «یک مرتبه» سوره «حمد» و «سه مرتب» سوره «قدر» و «دوازده مرتبه» سوره «توحید» میخوانی و هنگامی که از نماز فارغ شدی «هفتاد مرتبه» میگویی:
سپس به سجده میروی و «هفتاد مرتبه» میگویی:
پاک و منزّه است پروردگار فرشتگان و روح.
آنگاه سر از سجده برمیداری و «هفتاد مرتبه» میگویی:
پروردگارا!
دوباره به سجده میروی و «هفتاد مرتبه» میگویی:
پاک و منزّه است پروردگار فرشتگان و روح.
سپس حاجت خود را بخواه که به خواست خدا برآورده خواهد شد.
مهر | دین و اندیشه | چهارشنبه، 13 بهمن 1400 - 09:24
ماه رجب به معنای ماهی است که بزرگ و محترم شمرده میشود،مرحوم شیخ عباس قمی در کتاب شریف مفاتیحالجنان در خصوص اعمال اختصاصی شب اول ماه رجب مواردی را نقل کرده است.
خلاصه خبر
از حضرت جواد (علیهالسلام) روایت شده: که مستحب است هرکسی این دعا را در شب اوّل رجب بعد از عشاء آخر بخواند:
اللّٰهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِأَنَّکَ مَلِکٌ، وَأَنَّکَ عَلَیٰ کُلِّ شَیْءٍ مُقْتَدِرٌ، وَأَنَّکَ مَا تَشاءُ مِنْ أَمْرٍ یَکُونُ.
اللّٰهُمَّ بِنَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ وَالْأَئِمَّةِ مِنْ أَهْلِ بَیْتِهِ صَلَّی اللّٰهُ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ أَنْجِحْ طَلِبَتِی.
سپس حاجتت را از خدا بخواه.
اللّٰهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنَ الْعَدِیلَةِ عِنْدَ الْمَوْتِ، وَمِنْ شَرِّ الْمَرْجِعِ فِی الْقُبُورِ، وَمِنَ النَّدامَةِ یَوْمَ الْآزِفَةِ، فَأَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَجْعَلَ عَیْشِی عِیشَةً نَقِیَّةً، وَمِیْتَتِی مِیتَةً سَوِیَّةً، وَمُنْقَلَبِی مُنْقَلَباً کَرِیماً غَیْرَ مُخْزٍ وَلَا فاضِحٍ؛
اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الْأَئِمَّةِ یَنابِیعِ الْحِکْمَةِ، وَأُوْلِی النِّعْمَةِ، وَمَعادِنِ الْعِصْمَةِ، وَاعْصِمْنِی بِهِمْ مِنْ کُلِّ سُوءٍ، وَلَا تَأْخُذْنِی عَلَیٰ غِرَّةٍ وَلَا عَلَیٰ غَفْلَةٍ، وَلَا تَجْعَلْ عَواقِبَ أَعْمالِی حَسْرَةً، وَارْضَ عَنِّی، فَإِنَّ مَغْفِرَتَکَ لِلظَّالِمِینَ وَأَنَا مِنَ الظَّالِمِینَ.
اللّٰهُمَّ اغْفِرْ لِی مَا لَایَضُرُّکَ، وَأَعْطِنِی مَا لَایَنْقُصُکَ، فَإِنَّکَ الْوَسِیعُ رَحْمَتُهُ، الْبَدِیعُ حِکْمَتُهُ، وَأَعْطِنِی السَّعَةَ وَالدَّعَةَ، وَالْأَمْنَ وَالصِّحَّةَ، وَالبُّخُوعَ وَالْقُنُوعَ، وَالشُّکْرَ وَالْمُعافاةَ وَالتَّقْویٰ وَالصَّبْرَ وَالصِّدْقَ عَلَیْکَ وَعَلَیٰ أَوْلِیائِکَ وَالْیُسْرَ وَالشُّکْرَ، وَاعْمُمْ بِذٰلِکَ یَا رَبِّ أَهْلِی وَوَلَدِی وَ إِخْوانِی فِیکَ وَمَنْ أَحْبَبْتُ وَأَحَبَّنِی وَوَلَدْتُ وَوَلَدَنِی مِنَ الْمُسْلِمِینَ وَالْمُؤْمِنِینَ یَا رَبَّ الْعالَمِینَ.
و به من عطا کن: گشایش، راحتی، امنیت، سلامت، فروتنی، قناعت، سپاسگزاری، تندرستی کامل، پروا پیشگی، شکیبایی، راستی بر تو و دوستانت، آسانی، شکر و همه اینها را پروردگارا به خانواده و فرزند و برادران دینیام و هر که را دوست دارم و دوستم دارد و هر که فرزندم باشد و فرزندش باشم از مسلمانان و مؤمنان فراگیر کن، ای پروردگار جهانیان.
الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِی لَاتَنْفَدُ خَزائِنُهُ، وَلَا یَخافُ آمِنُهُ، رَبِّ إِنِ ارْتَکَبْتُ الْمَعاصِیَ فَذٰلِکَ ثِقَةٌ مِنِّی بِکَرَمِکَ، إِنَّکَ تَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبادِکَ، وَتَعْفُو عَنْ سَیِّئاتِهِمْ وَتَغْفِرُ الزَّلَلَ، وَ إِنَّکَ مُجِیبٌ لِدَاعِیکَ وَمِنْهُ قَرِیبٌ، وَأَنَا تائِبٌ إِلَیْکَ مِنَ الْخَطایا، وَراغِبٌ إِلَیْکَ فِی تَوْفِیرِ حَظِّی مِنَ الْعَطایا،
ستایش ویژۀ خداست که خزانههایش پایان نمیپذیرد و آنکه را امان دهد هرگز نمیترسد، پروردگارا، اگر مرتکب گناهانی شدم در اثر اطمینانم به کرم تو بود، همانا توبه بندگان را میپذیری و از بدیهایشان درمیگذری و لغزشها را میآمرزی، همانا تو درخواستکنندهات را پاسخ میدهی و به او نزدیکی و من از خطاها فقط بهسوی تو باز میگردم و در کامل کردن بهرهام از عطاها تنها بهسوی تو رغبت دارم،
یَا خالِقَ الْبَرایا، یَا مُنْقِذِی مِنْ کُلِّ شَدِیدَةٍ، یَا مُجِیرِی مِنْ کُلِّ مَحْذُورٍ، وَفِّرْ عَلَیَّ السُّرُورَ، وَاکْفِنِی شَرَّ عَواقِبِ الْأُمُورِ، فَأَنْتَ اللّٰهُ عَلَیٰ نَعْمائِکَ وَجَزِیلِ عَطائِکَ مَشْکُورٌ، وَ لِکُلِّ خَیْرٍ مَذْخُورٌ.