رذائل اخلاقی
امام على عليه السلام :
اَلحِلمُ غِطاءٌ ساتِرٌ وَالعَقلُ حُسامٌ قاطِعٌ، فَاستُر خَلَلَ خَلقِكَ بِحِلمِكَ وَقاتِل هَواكَ بِعَقلِكَ؛
بردبارى پرده اى پوشاننده و عقل شمشيرى برنده است، پس عيبهاى اخلاقى خود را با بردبارى بپوشان و با عقلت به جنگ هوا و هوست برخيز.
(الذریه الی الحافظ الشریعه،ج1،ص213)
امام على عليه السلام :
أَعقَلُ النّاسِ أَبعَدُهُم عَن كُلِّ دَنيَّةٍ؛
عاقل ترين مردم كسى است كه از همه پَستى ها دورتر باشد.
(تصنیف غررالحکم و دررالکلم،ص197)
امام جعفر صادق سلام الله علیه :
اَوْحَى اللّهُ عَزَّوَجَلَّ اِلى مُوسى عليهالسلام يا مُوسى لا تَفْرَحْ بِكَثْرَةِ الْمالِ وَ لا تَدَعْ ذِكْرى عَلى كُلِّ حالٍ فَاِنَّ كَثْرَةَ الْمالِ تُنْسِى الذُّنوبَ وَ اِنَّ تَرْكَ ذِكرى يُقْسِى الْقُلوبَ؛
خداى عزّوجلّ به موسى عليهالسلام وحى كرد: اى موسى! به زيادى ثروت شاد مشو و در هيچ حالى مرا فراموش مكن، زيرا با زيادى ثروت گناهان فراموش مىشود و از ياد بردن من قساوت قلب مىآورد.
کافی(ط-الاسلامیه) ج2،ص497
مهر | استان‌ها | شنبه، 19 آبان 1403 - 15:12
ساری- نماینده ولی فقیه در مازندران کنترل خشم را از ویژگی های مهم اخلاقی و سفارش شده در اسلام بیان کرد.
خلاصه خبر
وی افزود: یکی از ویژگی‌های اخلاقی که بسیار روی آن حساب باز شده همین مسئله خشم و خشونت و کظم غیض است.
نماینده ولی فقیه در مازندران بیان کرد: برای حذف عوامل محرک عصبانیت مردم هم باید کارهای ایجابی و هم اقدامات سلبی داشته باشیم، در اقدامات ایجابی نهادهای تربیتی، فرهنگی و آموزشی همچون مدارس، دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه باید اهمیت کظم غیض، ضرر و زیان خشم و خشونت، ابراز و اعمال آن را فرهنگ‌سازی کنند.
نماینده مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه انسان‌ها باید طوری تربیت شوند که بر خودشان مسلط شوند، تاکید کرد: ایمان دینی باید در دل‌ها تقویت شود، کلمات خدا دل انسان را نرم می‌کند، خشم انسان را سخت می‌کند.
مهر | دین و اندیشه | سه شنبه، 01 آبان 1403 - 10:44
امام امیرالمومنین (ع) در مقاطع مختلف و در بیان های مختلف پیرامون صفت نکوهیده طمع و آثاری که بر آن مترتب است تذکر داده اند.
خلاصه خبر
وَ قَالَ الامام امیرالمومنین (علیه السلام): أَزْرَی بِنَفْسِهِ مَنِ اسْتَشْعَرَ الطَّمَعَ، وَ رَضِیَ بِالذُّلِّ مَنْ کَشَفَ عَنْ ضُرِّهِ، وَ هَانَتْ عَلَیْهِ نَفْسُهُ مَنْ أَمَّرَ عَلَیْهَا لِسَانَه؛ آنکه طمع را شعار خود گرداند خود را خرد نمایاند، و آنکه راز سختی خویش بر هر کس گشود، خویشتن را خوار نمود.
حجت الاسلام حمیدرضا مهدوی ارفع پژوهشگر نهج‌البلاغه در تبیین حکمت دوم نهج‌البلاغه بیان کرد: امیرالمومنین (ع) سه عامل از عوامل خفت و ذلت در نهج‌البلاغه را بیان فرمودند اول طمع که تفاوت طمع با حرص در این است که طمعکار به آنچه که از مال و قدرت و احترام و شهرت متعلق به دیگران است چشم دوخته است اما حریص دوست دارد مال و مقام بیشتری داشته باشد، چه در دست دیگران باشد چه نباشد.
مهدوی ارفع بیان داشت: شش اثر برای طمع‌ورزی در نهج‌البلاغه بیان شده است، خواری و ذلت، بردگی که بالاترین مصداق خفت و ذلت است: در حکمت ۱۸۰ می‌فرمایند: «طمع ورزی بردگی همیشگی است، آفت تفکر و بی اثر کردن عقلانیت که در حکمت ۲۱۹ می‌فرمایند: «قربانگاه اندیشه‌ها زیربیرق طمع‌ورزی ها است» اثر دیگر مقدم کردن دنیا بر آخرت یا به تعبیر قرآن کریم، فروختن آخرت باقی به دنیای فانی است و در بند ۷ خطبه ۹۱ در صفات والای فرشتگان می‌فرمایند: «طمع ها به آنان شبیخون نزده تا تلاش دنیا را بر کار آخرت مقدّم دارند.» اثر بعدی ایجاد ناامیدی و یاس است همچنان که در حکمت ۱۰۸ در حالات قلب می‌فرمایند: «پس اگر در دل امیدی پدید آید، طمع آن را از بین خواهد برد.»
مهدوی ارفع تصریح کرد: اثر دیگر خواری و ذلت است که حضرت در حکمت ۲ نهج‌البلاغه و در حکمت ۲۲۶ به آن اشاره کرده و فرمودند: «طمع کار همواره زبون و خوار است.» ایشان در انتهای بند ۴ خطبه ۱۶۰ در مورد حضرت عیسی (ع) فرمودند: «آز و طمعی نداشت تا او را خوار و ذلیل نماید.»
طمعکار خود را خوار می‌کند
اوّل؛ خود را خوار کرد، آنکه طمع را پیشه ساخت.
این سخن جهت برحذر ساختن از طمع است که مخالف فضیلت قناعت می‌باشد، با یادآوری پیامدهای طمع، از قبیل خوار ساختن و پست کردن خود.
توضیح آنکه چشم طمع داشتن به مال دیگران، باعث نیازمندی بدیشان و کرنش در برابر آنهاست، و این خود انگیزه پستی در نظر آنان، و افتادن از چشم آنهاست، صفت استشعار را استعاره برای پیوستگی و مباشرت طمع، نسبت به قلب آدمی همانند لباس زیر که مباشر و پیوسته به جسم است.
رسول خدا صلي الله عليه واله می فرمایند :
دروغگوئي مجاز نيست جز در سه مورد: آنجا که شوهر در جهت جلب رضاي همسرش سخن مي گويد و دروغ در جنگ با دشمن و نيز دروغ در جهت اصلاح ميان مردم.
لا يَحلُ الکذبَ الا في ثلاثٍ: يُحدثُ الرجلَ امرئتَهُ ليرضَيها و الکذبُ في الحربِ و الکذبُ في الاصلاح بينَ الناسِ.
وسائل الشيعه، جلد 8، صفحه 578
https://janat1.ir/hadith/?SN=1208
امام رضا عليه السلام می فرمایند :
شخصي با سخن راست خود ضربه اي به برادر مؤمن وارد مي آورد پس در پيشگاه خدا کذاب محسوب مي شود و شخصي به منظور دستيابي برادر مؤمن خود به خير و منفعت، دروغ مي گويد پس در پيشگاه خدا صادق قلمداد مي گردد.
انَّ الرجلَ لَيصدقُ علي اخيهِ فَينالُهُ عنتٌ من صدقٍ فيکوُن کذاباً عندَاللهِ و انَّ الرجلَ لَيکذبُ علي اخيهِ يريدُ به نفعه فيکونُ عندَاللهِ صادقاً.
وسائل الشيعه، جلد 12، صفحه 255
https://janat1.ir/hadith/?SN=1231
امام محمد باقر عليه السلام می فرمایند :
خداوند متعال براي بديها قفل هايي قرار داده و کليد اصلي اين قفلها شراب است اما دروغ از شراب هم بدتر است.
قال: انَّ اللهَ عزوجل: جَعَلَ للشرِ اقفالاً و جَعل مفاتيحَ تلک الاقفالِ الشرابَ والکذبُ شرٌ من الشرابِ.
بحار الأنوار، جلد 72، صفحه 236
رسول خدا صلي الله عليه واله می فرمایند :
غیبت در نابود کردن نیکی‌های بندگان سریعتر است از آتش در [مواد] خشک.
مَا النّارُ فِی الیُبْسِ بِأسْرَعَ مِنَ الغَیْبَةِ فِی حَسَناتِ العَبْدِ.
No fire is faster in consuming dry wood than Ghayba is in consuming a devout Muslim`s virtues.
بحارالأنوار، جلد 72، صفحه 229
https://janat1.ir/hadith/?SN=2340
رسول خدا صلي الله عليه واله می فرمایند :
غيبت در نابود كردن نيكی‌های بندگان سريعتر است از آتش در [مواد] خشک.
مَا النّارُ فِي الیُبْسِ بِأسْرَعَ مِنَ الغَیْبَةِ فِي حَسَناتِ العَبْدِ.
No fire is faster in consuming dry wood than Ghayba is in consuming a devout Muslim`s virtues.
بحارالأنوار، جلد 72، صفحه 229
https://janat1.ir/hadith/?SN=2982
خداوند تبارک و تعالی می فرمایند :
اي کساني که ايمان آورده‌ايد! از بسياري از گمانها بپرهيزيد، چرا که بعضي از گمانها گناه است؛ و هرگز (در کار ديگران) تجسس نکنيد؛ و هيچ يک از شما ديگري را غيبت نکند، آيا کسي از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده خود را بخورد؟! (به يقين) همه شما از اين امر کراهت داريد؛ تقواي الهي پيشه کنيد که خداوند توبه‌پذير و مهربان است!
يا أَيهَا الَّذِينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِيرًا مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَلَا تَجَسَّسُوا وَلَا يغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضًا أَيحِبُّ أَحَدُكُمْ أَنْ يأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيتًا فَكَرِهْتُمُوهُ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحِيمٌ
O you who believe! Avoid much suspicions, indeed some suspicions are sins. And spy not, neither backbite one another. Would one of you like to eat the flesh of his dead brother? You would hate it (so hate backbiting) . And fear Allâh. Verily, Allâh is the One Who accepts repentance, Most Merciful.
قرآن / حجرات / 12
امام جعفر صادق عليه السلام می فرمایند :
دنیا دوستی منشأ هرگناه است
حُبُّ الدُّنْیا رَأسُ کُلِّ خَطیِئَةِ
The love of this [material] world is the origin of all vices
اصول کافی، جلد 2، صفحه 315
https://janat1.ir/hadith/?SN=2612
رسول خدا صلي الله عليه واله می فرمایند :
برترین هجرت، هجرت از چیزی است که خدا آن را خوش ندارد.
أفْضَلُ الهِْجرَةِ أنْ تَهْجُرَ ما کَرِهَ اللهُ.
The best emigration is keeping away from what God does not like.
کنز العمال، ح 46263
https://janat1.ir/hadith/?SN=3161
امیرالمومنین علیه السلام می فرمایند :
برای انسان عیب نیست که حقش تاخیر افتد، عیب آن است که چیزی را بگیرد که حقش نیست.
لا یُعابُ المَرْءُ بِتَأخیرِ حَقِّهِ، اِنّمَا یُعابُ مَنْ اَخَذَ ما لَیسَ لَهُ.
It is not shame of a man if his right is postponed, but it is shame if he gives something to which he has no right.
أمالی، جلد 1، صفحه 76
https://janat1.ir/hadith/?SN=4025
مهر | فرهنگی و هنری | دوشنبه، 26 شهریور 1403 - 12:45
کتاب «عاقل‌تر از همه» نوشته دیمیتری مامین سیبیریاک توسط انتشارات سروش منتشر و راهی بازار نشر شد.
خلاصه خبر
به گزارش خبرگزاری مهر، کتاب «عاقل تر از همه» نوشته دیمیتری مامین سیبیریاک به تازگی با ترجمه فریبا صفرپور و تصویرگری داریا کراوچوک توسط انتشارات سروش منتشر و روانه بازار نشر شده است.
داستان «عاقل‌تر از همه» در مورد بوقلمون نر خودخواهی است که خود را عاقل‌تر از همه و بعضی حیوانات را نادان می‌داند، او برای ثابت کردن اینکه عاقلترین پرنده است، به‌زحمت می‌افتد؛ اما می‌داند که ماه پشت ابر پنهان نمی‌ماند.