رذائل اخلاقی
حسد و تحقیر با دانش نمی سازد
حضرت امام محمدباقر سلام الله علیه:
لا یکونُ اَلعَبدُ عالِماً حَتّی لا یکونَ حاسِداً لِمَن فَوقَهُ و لا مُحَقِّراً لِمَن دُونَهُ.
حضرت امام محمدباقر سلام الله علیه می فرماید:
هیچ بنده ای عالم نباشد تا اینکه به بالادست خود حسد نبرد و زیردست خود را خوار نشمارد.
تحف العقول ص۲۹۳.
امام حسن مجتبی(ع) فرمود:
هَلاک الْمَرْءِ فی ثَلاث: اَلْکبْرُ، وَالْحِرْصُ، وَالْحَسَدُ; فَالْکبْرُ هَلاک الدّینِ،، وَبِهِ لُعِنَ إبْلیسُ. وَالْحِرْصُ عَدُوّ النَّفْسِ، وَبِهِ خَرَجَ آدَمُ مِنَ الْجَنَّهِ. وَالْحَسَدُ رائِدُ السُّوءِ، وَمِنْهُ قَتَلَ قابیلُ هابیلَ.1
هلاکت و نابودی دین و ایمان هر شخص در سه چیز است: تکبر، حرص و حسد. تکبر، سبب نابودی دین و ایمان شخص است و به وسیله تکبر، شیطان با آن همه عبادت ملعون شد. حرص و طمع، دشمن شخصیت انسان است، همان طوری که حضرت آدم(ع) به وسیله آن از بهشت خارج شد. حسد سبب همه خلاف ها و زشتی هاست و به همان جهت، قابیل برادر خود هابیل را به قتل رساند.
- أعیان الشّیعه، ج1، ص577؛ بحارالانوار، ج75، ص111، ح6.
قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی(ع): «عَنِ الْبُخْلِ؟ فَقالَ: هُوَ أنْ یری الرَّجُلُ ما أنْفَقَهُ تَلَفاً، وَما أمْسَکهُ شَرَفاً».1
از امام حسن مجتبی(ع) درباره بُخل سؤال شد؟ در جواب فرمود: «معنای آن چنین است که انسان آنچه را به دیگری کمک و انفاق کند، فکر نماید که از دست داده و تلف شده است و آنچه را ذخیره کرده و نگه داشته است، خیال کند برایش می ماند و موجب شخصیت و شرافت او خواهد بود».
- أعیان الشّیعه، ج1، ص577؛ بحارالانوار، ج75، ص113، ح7.
امام حسن مجتبی(ع) فرمود: «مَنِ اسْتَخَفَّ بِإخوانِهِ فَسَدَتْ مُرُوَّتُهُ؛ کسی که دوستان و برادرانش را سبک شمارد و نسبت به آنها بی اعتنا باشد، مروت و جوان مردیش فاسد گشته است».1
- کلمه الإمام الحسن(ع)، ص209.
امام حسن مجتبی(ع) فرمود: «ألْمِزاحُ یأْکلُ الْهَیبَهَ، وَ قَدْ أکثَرَ مِنَ الْهَیبَهِ الصّامِت؛ مزاح و شوخی های زیاد و بی جا، شخصیت و وقار انسان را از بین می برد و چه بسا افراد ساکت دارای شخصیت و وقار عظیمی می باشند».1
- کلمه الإمام الحسن(ع)، ص139؛ بحارالانوار، ج75، ص113.
امام حسن علیه السلام:
الغَفلَةُ تَرکُکَ المَسجِدَ، وطاعَتُکَ المُفسِد.
غفلت آن است که مسجد [رفتن براى نماز]را ترک کنى و از تبهکار فرمان برى.
بحار الأنوار: ۷۸/۱۱۵/۱۰
امام حسن علیه السلام:
الرّاغِبُ فیها عَبدٌ لِمَن یَملِکُها.
دنیاخواه، بنده دنیادار است.
کنز العمّال: ج ۱۶ ص ۲۱۴ ح ۴۴۲۳۶ نقلاً عن ابن النجّار
امام حسن علیه السلام:
إذا سَمِعتَ أحَدا یَتَناوَلُ أعراضَ النّاسِ فَاجتَهِد أن لایَعرِفَک.
هر گاه شنیدى شخصى آبروى مردم را مى ریزد، بکوش تا تو را نشناسد.
همان، ج ۷۴، ص ۱۹۸
مهر | دین و اندیشه | پنجشنبه، 01 تیر 1402 - 10:40
تولیت مدرسه علمیه قائم (عج) چیذر گفت: مومن کسی است که هنگام غضب از حق خارج نمی شود چرا که غضب آتشی زیر خاکستر در قلب انسان است که با کنار رفتن خاکسترها در قلب انسان افروخته میشود.
خلاصه خبر
پس خود غضب آثار و برکات بسیاری دارد.
اثر دیگر غلبه غضب بر انسان این است که گاهی شدت غضب به حدی است که جان انسان غضبناک را در همان حال غضب میگیرد؛ گویا انسان با دست خویش، خود را بکشد.
گاهی در شدت غضب انسان اسرار طرف مقابل را فاش میکند.
و گاه غضب موجب حسد میشود.
گاهی هم از دست رفتن کنترل غضب، موجب عذاب اخروی برای فرد میشود.
در هنگام غضب مرا به یاد آور تا من هم در برابر تو غضب خود را کوتاه کنم»؛ گاهی خدا آنقدر از گناه بندهای غضبناک میشود که هرگز او را نمیپذیرد.
پروردگار میفرماید با اعتماد و توکل بر او و انتقام گیری او، ظالم را رها کن و به او بسپار، زیرا انسان در این دنیا توان انتقام گیری از ظالم را ندارد و چه بسا باعث نابودی خودش شود.
برای جهنم بابی است، که فقط افرادی از آن وارد میشوند که غضب خود را با گناه آرام و خاموش میکنند.
مؤمن کسی است که وقتی غضب کرد، غضب اش او را از حق خارج نکند.