فضائل اخلاقی
مهر | فرهنگی و هنری | شنبه، 14 مهر 1403 - 12:40
عبید زاکانی در نوشتههایش ضمن توجه به نقد اجتماعی و طنز، به نکات تربیتی و اخلاقی نیز توجه داشته و به نامِ خنداندن دیگران، به تخریب فرهنگ و تمسخر دیگران و دیگر روشهای سخیف اقدام نکرده است.
خلاصه خبر
خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب: محمدجواد گودینی پژوهشگر ادبیات و استاد دانشگاه بهتازگی یادداشتی درباره عبید زاکانی طنزپرداز معروف ادبیات کلاسیک فارسی نوشته که با عنوان «اخلاق گرایی در ادبیات انتقادی عبید زاکانی» در اختیار مهر قرار گرفته است.
آنچه در نوشتههای این سراینده و طنزپرداز مبتکر ادب پارسی حائز اهمیت است، اینکه وی در سخنان و نوشتههایش به اخلاق و ادب پایبند بوده و به بهانه طنز و خنداندن دیگران، پای از دایره ادب و احترام بیرون نمیگذارد.
در این مختصر به برخی از نکات طنز آمیز این چهره پرآوازه ادب پارسی (با اندک تغییری در متن) همراه با توضیحی اندک اشاره میگردد:
(کلیات عبید زاکانی (رساله دلگشا)، ص ۲۵۲).
(نقد جدی بد زبانی و بد اخلاقی به ویژه در منزل و ضرورت دوری از آزار همسر و تشبیه سخنانِ گزنده و آزار دهنده به نیش مار).
آن مرد گفت اگر این خر روز شنبه هم مرا به مسجد رساند، نیک بخت باشم!
مردی ادعای پیامبری کرد او را نزد معتصم خلیفه عباسی بردند.
مردی خرش را گم کرده بود در شهر میچرخید و خدا را شکر میکرد.
گفت: زیرا بر آن خر ننشسته بودم و گرنه من نیز همراه آن الاغ گم میشدم!
چنانکه مشاهده نمودیم، عبید زاکانی در نوشتههایش ضمن توجه به نقد اجتماعی و طنز، به نکات تربیتی و اخلاقی نیز توجه داشته و به نامِ خنداندن دیگران، به تخریب فرهنگ و تمسخر دیگران و دیگر روشهای سخیف اقدام ننموده است.
عبید زاکانی در کتاب «اخلاق الاشراف»، تسلط خود بر کتب اخلاقی، تربیتی و ادبی پیشینیان را نشان داده و سخنانی همراه با حکمت، اندزر و نکات تربیتی پرمعنی را ارائه مینماید و برخی اشعار بزگانی همچون سعدی و نظامی را نیز به فراخور، نقل مینماید.
(اخلاق الاشراف، ص ۹۹- ۹۵).
متأسفانه در زمان حاضر، برخی از طنز پردازان و فیلم سازان به بهانه طنز و ایجاد نشاط در میان مخاطبان، فیلمها و مجموعههایی را میسازند که در آن به اخلاق، تربیت و فرهنگ مخاطبان (از کودک و نوجوان گرفته تا بزرگسال) توجهی نداشته، رواج بی ادبی، بد زبانی، بی بند و باری، بی توجهی به امور فرهنگی و دینی و گسترش بی قیدی و اباحه گرایی در آن به وفور یافت میشود!
این در حالی است که اولاً هدف طنز پردازی در ادب پارسی و چهرههای کلاسیک این فن همچون عبید زاکانی، حل مسائل اجتماعی و نشان دادن زشتی رذیلتهای اخلاقی با زبان طنز و فکاهه بوده و در خدمت اخلاق و فضیلت و دعوت به پارسایی، آراستگی و فرزانگی بوده است.
به دیگر سخن، ادبیات انتقادی با هدف اصلاح و بهبود وضعیت فرهنگی و اجتماعی بوده و ثروتمندانِ مغرور، بی هنر و بی توجه به تهی دستان، ریاکاران، دروغگویان، بدزبانان و … آماج انتقادهای تند و گاه گزنده ادیبان اجتماعی و طنز پردازان بوده اند.
۲- حلبی، علی اصغر (تصحیح و توضیح)، اخلاق الاشراف، تهران، نشر اساطیر ۱۳۷۴
تسنیم | سیاسی | دوشنبه، 09 مهر 1403 - 17:11
هیئات دانشجویی و مردمی عصر امروز با برپایی دسته عزاداری از مقابل سردر دانشگاه تهران تا میدان انقلاب در سوگ سید حسن نصرالله عزاداری کردند.
خلاصه خبر
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم، هیئات دانشجویی و مردمی عصر امروز با برپایی دسته عزاداری از مقابل سردر دانشگاه تهران تا میدان انقلاب در سوگ سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان عزاداری کردند.
وَ قالَ أبُوالحَسَن الرِّضا عليه السلام:
يـَكُونُ الرَّجـُلُ يَصِلُ رَحِمَهُ فَيَكُونُ قَدْ بَقِىَ مِنْ عُمْرِهِ ثَلاثُ سِنينَ، فَيُصَيِّرُهَا اللّه ُ ثَلاثينَ سَنـَةً وَ يَفْعـَلُ اللّه ُ ما يَشـاءُ.
[اصول كافى، ج 2، ص 150.]
امام رضا عليه السلام فرمود: گـاهى كسى صـله رحـم مى كنـد، در حالى كه از عمرش سه سال باقى است. خـداونـد (بـه خـاطر ايـن عمـل) باقى مانده عمر او را سى سال مى كند و خــدا آنچـه بخـواهد مى كنـد.
امام صادق علیه السلام فرموده اند:
« افضل الاعمال : الصلوه لوقتها و بر الوالدین و الجهاد فی سبیل الله»
بهترین اعمال به جا آوردن نماز است در وقت آن و نیکی کردن به والدین و جهاد در راه خداست.
تحف العقول، ص 238 به نقل از رساله حقوق امام سجاد علیه السلام شرح نراقی
وَ قالَ الرِّضا عليه السلام:
اِصْحَبِ السُّلْطانَ بِالْحَذَرِ، وَ الصَّديقَ بِالتَّواضُعِ، وَ الْعـَدُوَّ بِالْحـَذَرِ، وَ الْعامَّةَ بِالْبِشْـرِ.
[بحار الانوار، ج 75، ص 355.]
امام رضا عليه السلام فرمود: با حاكم، با احتياط همنشينى كن، با دوسـت هـمراه با تواضـع، با دشمن، همراه با هشيارى و پرهيز، و با عمـوم مـردم با خوشـرويى.
سُئِلَ عَنْ خِيارِ الْعِبادِ، فَقالَ عليه السلام:
اَلَّذينَ اِذا اَحْسَنُوا اسْتَبْشَرُوا، وَاِذا اَساؤُوا اسْتَغْفَرُوا، وَ اِذا اُعْطُوا شَكَرُوا، وَ اِذَا ابْتَلَوْا صَبَرُوا، وَ اِذا غَضِبُوا عَفَوا.
[مسند الامام الرضا عليه السلام، ج 1 ص 284.]
از حضرت رضا عليه السلام درباره بهترين بندگان پرسيدند. حضـرت فـرمــود: آنان كه هرگاه نيكى مى كنند، خوشحال مى شوند، هرگاه بدى مى كنند، استغفار مى كنند، هرگاه چيزى به آنان داده مى شود، سپاس مى گويند، هرگاه مبتلا و گرفتار مى شوند، شكيبايى مى كنند، و هرگاه خشمگين مى شوند، عفو و گذشت مى كنند.
1- سه ويژگى برجسته مؤمن
لا يَكُونُ الْمُؤْمِنُ مُؤْمِنًا حَتّى تَكُونَ فيهِ ثَلاثُ خِصال:1ـ سُنَّةٌ مِنْ رَبِّهِ. 2ـ وَ سُنَّةٌ مِنْ نَبِيِّهِ. 3ـ وَ سُنَّةٌ مِنْ وَلِيِّهِ. فَأَمَّا السُّنَّةُ مِنْ رَبِّهِ فَكِتْمانُ سِرِّهِ. وَ أَمَّا السُّنَّةُ مِنْ نَبِيِّهِ فَمُداراةُ النّاسِ. وَ أَمَّا السُّنَّةُ مِنْ وَلِيِّهِ فَالصَّبْرُ فِى الْبَأْساءِ وَ الضَّرّاءِ.
مؤمن، مؤمن واقعى نيست، مگر آن كه سه خصلت در او باشد:سنّتى از پروردگارش و سنّتى از پيامبرش و سنّتى از امامش. امّا سنّت پروردگارش، پوشاندن راز خود است،امّا سنّت پيغمبرش، مدارا و نرم رفتارى با مردم است،امّا سنّت امامش، صبر كردن در زمان تنگدستى و پريشان حالى است.
2- پاداش نيكى پنهانى و سزاى افشا كننده بدى
« أَلْمُسْتَتِرُ بِالْحَسَنَةِ يَعْدِلُ سَبْعينَ حَسَنَةً، وَ الْمُذيعُ بِالسَّيِّئَةِ مَخْذُولٌ، وَالْمُسْتَتِرُ بِالسَّيِّئَةِ مَغْفُورٌ لَهُ ».
پنهان كننده كار نيك [پاداشش] برابر هفتاد حسنه است، و آشكاركننده كار بد سرافكنده است، و پنهان كننده كار بد آمرزيده است.
مهر | دین و اندیشه | یکشنبه، 11 شهریور 1403 - 16:46
چهارمین شماره از فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات اخلاق به همت پژوهشکده الهیات و خانواده دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم منتشر شد.
خلاصه خبر
به گزارش خبرنگار مهر، چهارمین شماره از فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات اخلاق در ۱۸۰ صفحه چاپ و منتشر شد.
مؤلفههای روان شناختی عزت نفس از منظر قرآن کریم و منابع حدیثی با رویکرد مقایسهای و تاکید بر اخلاق کاربردی، تأملی در امکان و الزامات کاربرد «ملامت» به مثابه یک شیوه اصلاح اخلاقی، اخلاق باور فقهی؛ رویکرد و اصول، تحلیلی بر نظریه اخلاقی علامه مجلسی در پارادایم نظریات اخلاق هنجاری و پیامدهای کاربردی آن، بررسی اثربخشی آموزش درس اخلاق حرفه ای معلم بر جهت گیری و تنیدگی تحصیلی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان از جمله مقالههای چاپ شده در این شماره از نشریه است.
تسنیم | فرهنگی و هنری | جمعه، 18 خرداد 1403 - 23:12
پیامبر(ص) می فرمایند: ویژگی عاقل آن است که در برابر نادان بردباری کند، از آن کس که به او ظلم کرده بگذرد و ذهن خود را مشغول آن نکند.
خلاصه خبر
پیامبر (ص) میفرمایند: «صِفَةُ الْعاقِلِ اَنْ یَحْلُمَ عَمَّنْ جَهِلَ عَلَیْهِ وَ یَتَجاوَزَ عَمَّنْ ظَلَمَهُ»؛ ویژگی عاقل، آن است که در برابر نادان بردباری کند، از آن کس که به او ظلم کرده بگذرد و ذهن خود را مشغول آن نمیکند.
«وَ یَتَواضَع َلِمَنْ هُوَ دونَهُ»؛ نسبت به زیردستان متواضع باشد.
«وَ اِذا اَرادَ اَنْ یَتَکَلَّمَ تَدَبَّرَ»؛ و هرگاه خواست سخن بگوید، بیندیشد که اگر خیر باشد تکلم کند و اگر شر باشد ساکت شود.
«وَ اِذا عَرَضَتْ لَهُ فِتْنَةٌ اِسْتَعْصَمَ بِاللّهِ»؛ اگر بلا و امتحانی برایش پیش آمد به خدا پناه ببرد.
«وَ اَمْسَکَیَدَهُ وَ لِسانَهُ»؛ و دست و زبان خود را نگه دارد.
در روایت دیگری پیامبر اکرم (ص) میفرمایند: «المُسلِمُ مَن سَلِمَ المُسلمونَ مِن لِسانِهِ و یَدِهِ»؛ مسلمان کسی است که مسلمانان از زبان و دست او آسوده باشند.
«وَ اِذا رَأی فَضیلَةً اِنْتَهَزَ بِها»؛ اگر فضیلتی دید، به سرعت از آن بهره گیرد.
«لا یُفارِقُهُ الْحَیاءُ وَ لا یَبْدو مِنْهُ الْحِرْصُ»؛ حیا از او جدا نگردد و حرص از او سر نزند.
حضرت فرمودند: از عذاب خدا بترس.
امام صادق علیه السلام فرمودند: «أن لا یَفقِدَکَ اللّه ُ حَیثُ أمَرَکَ ، و لا یَراکَ حَیثُ نَهاکَ»؛ تقوا این است که خداوند متعال تو را در جایی که فرمانت داده است غایب نبیند و در آنجا که نهیت کرده است، حاضر نیابد.
توضیحات شنیدنی مدیریت بنیاد ام الیتامی خديجة الکبری(س) در برنامه به افق فلسطين
مردم عزیزمان توجه داشته باشید که با کمک های شما، از بيست بهمن ١٤٠٢ تا كنون ، #بدون_وقفه ، هر روز در ۵ تکیه در نقاط مختلف از جنوب تا شمالِ غزّه ، غذای گرم ، طبخ و بین آوارگان و یتیمان توزیع می شود با حمايت خيّرين شير خشك و نان هم توزيع میشود .
در این امر خیر از طریق شماره کارت های زیر و یا درگاه پرداخت اينترنتى سهیم باشید.
شماره کارت های خیریه:
بانک پاسارگاد 5022291329674046بانک ملت6104338926896834 بانک ملی 6037997599838944
جزئیات بیشتر حساب ها https://zil.ink/bonyadkhadijah WWW.KhadijaFoundation.com
باعضويت دركانال خيريه وارسال به ديگران از ياورانِ مظلومانِ غزّه شويد @bonyadkhadijah
بنیاد خیریه امالیتامی خديجة الکبری(س)
سلام دوستان عزیز با سایت خلاصه خبری خبیر نیوز آشنا شوید. سایتی که اخبار را با هوش مصنوعی انتخاب و خلاصه می نماید و با متن کامل خبر و خلاصه خبر در اختیار شما می گذارد. سایت خلاصه نویس خبیر نیوز با توانمندی جستجو نمودن و به ثانیه به روز بودن در خدمت همه مشتاقان فن آوری اخبار در خدمت شماست. https://www.khabirnews.ir