احکام دین. نماز
مهر | استانها | شنبه، 19 فروردین 1402 - 00:28
قم-عضو مجلس خبرگان رهبری بیان داشت: مؤمنان باید در دعوت خانواده خود به اقامه نماز جدیت داشته باشند و نسبت به این امر مهم نباید غفلت داشت.
خلاصه خبر
عضو مجلس خبرگان رهبری بیان داشت: مؤمنان باید در دعوت خانواده خود به اقامه نماز جدیت داشته باشند و نسبت به این امر مهم نباید غفلت داشت.
وی عنوان داشت: امام صادق (عف) فرمود برترین چیزی که بندگان با آن به خدا نزدیک میشوند بعد از معرفت نسبت به پروردگار؛ نماز است و نماز آثار تربیتی فراوانی دارد.
حجت الاسلام حاج قاسم افزود: قرآن اقامه نماز را در صدر وظایف دولتمردان میداند و صاحبان اندیشه و خرد و دارندگان رسانه میبایست در راستای تبیین این فریضه الهی گام بردارند.
مهر | دین و اندیشه | جمعه، 18 فروردین 1402 - 04:56
دعای شانزدهمین روز ماه مبارک رمضان مصادف با جمعه ۱۸ فروردین به همراه اوقات شرعی تقدیم مخاطبان میشود.
خلاصه خبر
اللهمّ وَفّقْنی فیهِ لِموافَقَةِ الأبْرارِ وجَنّبْنی فیهِ مُرافَقَةِ الأشْرارِ وأوِنی فیهِ بِرَحْمَتِکَ الی دارِ القَرارِبالهِیّتَکِ یا إلَهَ العالَمین.
خدایا، مرا در این ماه به همراهی و همسویی با نیکان توفیق ده و از هم نشینی با بدان دور بدار و به حق رحمتت به خانه آرامش جایم ده، به خدایی خودت ای معبود جهانیان.
«خدایا، مرا در این ماه به همراهی و همسویی با نیکان توفیق ده و از همنشینی با بدان دور بدار و بهحق رحمتت به خانه آرامش جایم ده، به پرستیدگیات ای پرستیدهی جهانیان»
مرا به هماهنگی و همراهی با ابرار موفق بدار.
در سوره آلعمران آیه ۱۹۳ میفرماید: رَبَّنا فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ کَفِّرْ عَنَّا سَیِّئاتِنا وَ تَوَفَّنا مَعَ الْأَبْرارِ (پروردگارا، گناهان ما را بیامرز، و بدیهایمان را از ما محو کن، و ما را در زمره نیکوکاران بمیران)
حضرت زینالعابدین (ع) در حدیثی فرمودند: «اَشَدُّ ساعات ابنُ آدم ثَلاثَ ساعتٍ: … و السّاعَةِ التّی یَقِفُ فیها بَینَ یَدَیِ الله عَزَّ وَ جَلَّ…» (سختترین اوقات زندگی انسان سه وقت است؛ و وقتی که در برابر خداوند متعال میایستد…)
قیامت و آخرت نامهای مختلفی دارد:
پناه رو قیامت باید، سایهسار رحمت خداوند جهانیان است.
مهر | دین و اندیشه | چهارشنبه، 16 فروردین 1402 - 05:40
دعای چهاردهمین روز ماه مبارک رمضان مصادف با چهارشنبه ۱۶ فروردین ماه به همراه اوقات شرعی تقدیم مخاطبان میشود.
خلاصه خبر
اللّهُمَّ لَاتُؤاخِذْنِی فِیهِ بِالْعَثَراتِ، وَأَقِلْنِی فِیهِ مِنَ الْخَطایا وَالْهَفَواتِ، وَلَا تَجْعَلْنِی فِیهِ غَرَضاً لِلْبَلایا وَالْآفاتِ، بِعِزَّتِکَ یَا عِزَّ الْمُسْلِمِینَ
با اینکه جایگاه اصلی عقوبت گناهان آخرت است ولی به تصریح آیات قرآن، در مواردی دنیا نیز چنین بستری دارد.
اگرچه این عذاب در مقایسه با عذاب آخرت کمتر است ولی هست و راه فراری از آن وجود ندارد.
«وَأَقِلْنِی فِیهِ مِنَ الْخَطایا وَالْهَفَواتِ»
«إِلَهِی لَمْ أَعْصِکَ حِینَ عَصَیْتُکَ وَ أَنَا بِرُبُوبِیَّتِکَ جَاحِدٌ وَ لا بِأَمْرِکَ مُسْتَخِفٌّ وَ لا لِعُقُوبَتِکَ مُتَعَرِّضٌ وَ لا لِوَعِیدِکَ مُتَهَاوِنٌ لَکِنْ خَطِیئَةٌ عَرَضَتْ وَ سَوَّلَتْ لِی نَفْسِی وَ غَلَبَنِی هَوَایَ» خدای من، هنگامی که تو را نافرمانی کردم به این دلیل نبود که پروردگاریت را منکرم یا برای فرمانت ارزش قائل نیستم یا اینکه از کیفر تو باکی ندارم یا اینکه وعیدت به جهنم را جدی نمیدانم بلکه خطایی بود که در برابر من قرار گرفت، نفس اماره مرا فریب داد و هوا و هوس بر من چیره شد.
عبادت و بندگی
حضرت امیرالمؤمنین (ع) میفرمایند: «إِنَّ الْبَلَاءَ لِلظَّالِمِ أَدَبٌ وَ لِلْمُؤْمِنِ امْتِحَانٌ وَ لِلْأَنْبِیَاءِ دَرَجَهٌ وَ لِلْأَوْلِیَاءِ کَرَامَهٌ» سنتِ ابتلاء برای ظالم ادب شدن، برای اهل ایمان امتحان (جدا شدن مؤمن واقعی از غیر آن)، برای انبیا باعث رسیدن به درجات و مقامات عالیه و برای ائمه کرامت و بزرگواری است.
مهر | دین و اندیشه | چهارشنبه، 16 فروردین 1402 - 13:50
دعاهایی که از شریعت و حاملان علم و حکمت به ما رسیده از بزرگترین نعمتهای خداوند بر بندگان است. به مناسبت ماه مبارک رمضان به شرح دعای سحر امام خمینی (ره) می پردازیم.
خلاصه خبر
حضرت باقر (ع) در آخر کلام خویش این دعا را، دعای «مباهله» میخوانند.
مسأله رحیمیت خداوند در دو عالم از منظر شیخ محیالدین عربی کاملاً روشن است، زیرا صفت «ارحم الراحمین» نزد صفت «منتقم» شفاعت میکند و دولت از آن او میشود و منتقم تحت سلطه و فرمان او قرار میگیرد .
پس، خداوند تعالی دارای رحمت رحمانی و رحیمیت ذاتی است که عبارت است از تجلی ذات برای ذات و ظهور صفات و اسماء و لوازم آنها، که همان اعیان ثابته باشند، به ظهور علمی و کشف تفصیلی در عین علم اجمالی در حضرت واحدیت.
همچنین، خداوند دارنده رحمت رحمانی و رحیمی فعلی است که عبارت است از تجلی ذات در لباس افعال به طریق بسط فیض و کمال فیض بر اعیان و اظهار کردن عینی آن، به طوری که مطابق غایت کامل و نظام اتمّ الهی باشد.
پس، اگر «الرحمن الرحیم» در «بسم الله الرحمن الرحیم» وصف کلمه «الله» قرار داده شود، اشاره به رحمانیت و رحیمیت ذاتی پروردگار دارد، ولی «الرحمن الرحیم» بعدی اشاره به رحمانیت و رحیمیت فعلی خواهد داشت.
بنابراین، معنا چنین خواهد بود: به نام خداوندی که دارای رحمت رحمانی و رحیمی ذاتی است.
و از نبی مکرم اسلام منقول است که: « إنّ لله تعالی مئة رحمة انزل منها واحدة الی الارض فقسمها بین خلقه، فبها یتعاطفون ویتراحمون.
اما نود و نه رحمت خود را کنار گذارده که در روز واپسین بر بندگان خود میبخشاید» .
ومن نظر الیه باعتبار ایجاده فکانّه لم ینظر الّا الی الرحمن؛ اطلاق الرحمن الرحیم بر خداوند تعالی از آن رو که خالق رحمت رحمانی و رحیمی است بدان لحاظ است که رحمت رحمانیه و رحیمیه به نحو قیام صدوری (و نه قیام حلولی) قائم به اوست.
پس، رحمت رحمانی او افاضه وجود منبسط است که بر همه آفریدهها گسترده شده.
پس، ایجاد کردن او رحمانیت اوست و موجودات همه رحمت اویاند.
و رحمت رحیمی او اعطای هدایت و کمال بر بندگان مؤمنش است در این دنیا و جزا و پاداشی است که از کرامت خویش بر بندگانش در آخرت ارزانی میدارد.
آنچه که مذکور داشته نیز، به اعتبار فنای مظهر در ظاهر درست تواند بود که مقام رحمانیت از این نظر همان مقام الهیت است، آن چنانکه خداوند فرموده: « قل ادعوا الله او ادعوا الرحمن ایّاما تدعوا فله الاسماء الحسنی؛ خدا را به نام الله یا الرحمن، به هر کدام، که بخوانید اسمای نیکو از آن اوست» . و فرمود: « الرحمن علّم القرآن.
و فرمود:«الهکم اله واحد لا اله الّا هو الرحمن الرحیم؛ و خدای شما خدای یگانه است، نیست خدایی مگر او که بخشاینده و مهربان است» .
مهر | دین و اندیشه | سه شنبه، 15 فروردین 1402 - 05:40
دعای سیزدهمین روز ماه مبارک رمضان مصادف با سه شنبه ۱۵ فروردین ماه به همراه اوقات شرعی تقدیم مخاطبان میشود.
خلاصه خبر
اللهمّ طَهّرنی فیهِ من الدَنَسِ والأقْذارِ وصَبّرنی فیهِ علی کائِناتِ الأقْدارِ ووَفّقْنی فیهِ للتّقی وصُحْبةِ الأبْرارِ بِعَوْنِکَ یا قُرّةَ عیْنِ المَساکین.
«اللّهُمَّ طَهِّرْنِی فِیهِ مِنَ الدَّنَسِ وَالْأَقْذارِ، وَصَبِّرْنِی فِیهِ عَلَی کائِناتِ الْأَقْدارِ، وَوَفِّقْنِی فِیهِ لِلتُّقی وَصُحْبَةِ الْأَبْرارِ، بِعَوْنِکَ یَا قُرَّةَ عَیْنِ الْمَساکِینِ.»
«اللّهُمَّ طَهِّرْنِی فِیهِ مِنَ الدَّنَسِ وَالْأَقْذارِ»
برده و بنده دنیا شدن عارضهای است که انسان را در مقابل خدا قرار میدهد.
گناه، عصیان و نافرمانی خدا که در واقع شیطان در ایجاد این آلودگیها بسیار مؤثر است.
انسان با انجام واجبات و ترک محرمات بکوشد که خدا از او راضی شود.
یعنی هر آنچه را که خدا انجام میدهد بپسندد و به آن رضایت دهد.
اساساً راه رسیدن به بهشت مملو از سختیها است «الجَنَّةُ مَحْفُوفَةٌ بِالمَکارِهِ وَ الصَّبْرِ»
راهکار بعدی تقوا است.
در سوره توبه آیه ۳۶ میفرماید: وَ اِعْلَمُوا أَنَّ اَللّهَ مَعَ اَلْمُتَّقِینَ (بدانید خدا با پرهیزکاران است.
تقوا همان خویشتنداری و تملک نفس است که انسان باید با این ملکه همواره اطاعت کند و معصیت نکند، شکر کند و کفران نکند و همیشه به یاد خدا باشد.
در راه خدا با تمام توان مجاهدت نماید و از ملامت ملامتکنندگان نترسد و در هیچ شرایطی از مسیر اعتدال خارج نگردد.
قرآن کریم نیز در سوره توبه آیه ۱۱۹ به ما دستور میدهد: یا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا اِتَّقُوا اَللّهَ وَ کُونُوا مَعَ اَلصّادِقِینَ ای اهل ایمان، تقوا پیشه کنید و با راستگویان باشید.
مهر | دین و اندیشه | دوشنبه، 14 فروردین 1402 - 05:42
دعای دوازدهمین روز ماه مبارک رمضان مصادف با دوشنبه ۱۴فروردین به همراه اوقات شرعی تقدیم مخاطبان میشود.
خلاصه خبر
«اللّهُمَّ زَیِّنِّی فِیهِ بِالسِّتْرِ وَالْعَفافِ، وَاسْتُرْنِی فِیهِ بِلِباسِ الْقُنُوعِ وَالْکَفافِ، وَاحْمِلْنِی فِیهِ عَلَی الْعَدْلِ وَالْإِنْصافِ، وَآمِنِّی فِیهِ مِنْ کُلِّ مَا أَخافُ، بِعِصْمَتِکَ یَا عِصْمَةَ الْخائِفِینَ»
پوشیدن جامه قناعت و کفاف
حرکت به سوی عدل و انصاف
اما دانشمندان علم اخلاق، عفت را گاهی به مفهوم عام تعریف میکنند که اعتدال در قوه شهویه است.
در سوره نور آیه ۳۰ میفرماید: قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ (به مردان با ایمان بگو دیده فرو نهند و پاکدامنی ورزند)
در آیه ۳۱ سوره نور میفرماید: وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ (و به زنان با ایمان بگو دیدگانه خود را فرو بندند و پاکدامنی ورزند)
عدالت ورزیدن سخت است.
عدالت، رعایت حقوق دیگران و عطاء نمودن حق هر صاحب حقی به اوست.
جامعهای بر محور عدالت است که قانونگرایی در تعاملات افراد مختلف آن جامعه حاکم است.
برای تحقق عدالت، قانون باید شفاف و جامع باشد یعنی تمام نیازهای جامعه را شناخته باشد.
کسی به عدالت رفتار نمیکند مگر آنکه عدالت را دوست داشته باشد و سعادت جامعه برایش مهم باشد، نه منافع افراد و احزاب برایش مهم است و نه ملاحظات دیگر.
به عدالت زندگی کردن دستور الهی است.
در سوره نحل آیه ۹۰ میفرماید: إِنَّ اَللّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ اَلْإِحْسانِ خداوند به دادگری و نیکوکاری فرمان میدهد.
بنابراین از خدا در این روز میخواهیم که ما را به عدل و انصاف وادار کن.
«وَآمِنِّی فِیهِ مِنْ کُلِّ مَا أَخافُ»
در سوره انعام آیه ۱۷ و ۱۸ میفرماید: وَ إِنْ یَمْسَسْکَ اَللّهُ بِضُرٍّ فَلا کاشِفَ لَهُ إِلاّ هُوَ وَ إِنْ یَمْسَسْکَ بِخَیْرٍ فَهُوَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ وَ هُوَ اَلْقاهِرُ فَوْقَ عِبادِهِ (و اگر خدا به تو آسیب و گزندی برساند، کسی جز او برطرف کننده آن نیست، و اگر به تو خیری برساند [حفظ و دوامش فقط به دست اوست]؛ پس او بر هر کاری تواناست.
باشگاه خبرنگاران | فرهنگی و هنری | یکشنبه، 13 فروردین 1402 - 09:39
وجوب قصر فقط در خصوصِ نمازهای روزانه چهار رکعتی است که عبارت از نمازهای ظهر و عصر و عشا است و نماز صبح و مغرب قصر نمیشود.
خلاصه خبر
پاسخ: آیا وجوب قصر بر مسافر شامل همه نمازهای فریضه میشود یا اختصاص به بعضی از آنها دارد؟
پاسخ: وجوب قصر فقط در خصوصِ نمازهای روزانه چهار رکعتی است که عبارت از نمازهای ظهر و عصر و عشا است و نماز صبح و مغرب قصر نمیشود.
سوال: شرایط وجوب قصر بر مسافر در نمازهای چهار رکعتی کدام است؟
سفر از نظر شرعی برای او جایز باشد، بنا بر این اگر سفر معصیت و حرام باشد، اعم از این که خودِ سفر حرام باشد مثل فرار از جنگ یا هدف از سفر، کار حرامی باشد مثل سفر برای راهزنی، حکم سفر را ندارد و نماز تمام است.
مهر | دین و اندیشه | یکشنبه، 13 فروردین 1402 - 19:40
دعاهایی که از شریعت و حاملان علم و حکمت به ما رسیده از بزرگترین نعمتهای خداوند بر بندگان است. به مناسبت ماه مبارک رمضان به نقل شرح دعای سحر از امام خمینی (ره) می پردازیم.
خلاصه خبر
خبرگزاری مهر-گروه دین و اندیشه: عارف عابد و زاهد سالک، سید بن طاووس در کتاب «اقبال الاعمال» از شیخ طوسی و ابن ابی قره از ایوب بن یقطین روایت میکند که پیرامون دعای سحر از امام رضا علیه السلام پرسش کرد؛ و حضرت رضا (ع) در پاسخ وی فرمودند: «این دعای ابوجعفر محمد بن علی الباقر علیهما السلام در سحرهای ماه مبارک رمضان بوده است.» و حضرت رضا (ع) ویژگیهای زیر را در مورد دعای سحر از پدرشان از امام باقر (ع) نقل میفرمایند: بزرگی درخواستهای این دعا در درگاه حق تعالی، سرعت اجابت برای دعاکننده، وجود اسم اعظم در این دعا، دعای سحر از مکنون علم حق تعالی است، سفارش به حفظ این دعا از دسترسی نااهلان.
حضرت باقر (ع) در آخر کلام خویش این دعا را، دعای «مباهله» میخوانند.
حضرت امام خمینی در سن ۲۷ سالگی دعای سحر را شرح کردهاند.
در ادامه قسمت یازدهم شرح دعای سحر حضرت امام خمینی به نقل از ترجمه فارسی این کتاب تقدیم نگاه مخاطبان میشود:
حال، اگر مراد از غیر را اسما و صفات در حضرت الهیه بدانیم، نور از اسما صفات میشود؛ ولی اگر مراد از این غیر مراتب ظهورهای عینی و خارجی باشد، نور از اسما افعال خواهد بود؛ چنانکه در کلام خداوند تعالی آمده است: «الله نور السموات والارض؛ خداوند نور آسمانها و زمین است».
و میفرماید: «یهدی الله بنوره من یشاء؛ خداوند هر کس را که بخواهد به نور خود هدایت میکند».
اللهم انّی اسئلک من رحمتک بأوسعها و کلّ رحمتک واسعه.
پروردگارا، از تو درخواست میکنم به وسیعترین رحمتت و همه رحمت تو وسیع است.
بارالها، از تو درخواست میکنم به همه رحمتت.
رحمت رحمانی مقام بسط کمال وجود است و رحمت رحیمی مقام بسط وجود.