علما و مراجع و محققین و پژوهشگران علوم اسلامی
در این مطلب، مجموعه روایات و احادیث احیاء زمین که در متون دینی ما آورده شده است را جمع آوری کرده ایم و در نهایت جمع بندی و نتیجه گیری از مجموعه روایات و نظر فقها آورده شده است.
اولین و شاید معروفترین روایتی که در مورد احیاء زمین و مالکیت زمینِ احیاء شده در متون دینی ما آمده است، این روایت است که در تقریبا ۱۲ منبع از منابع اصلی روایی به این شکل آمده است.
روایت به سندی که اورده شده به نقل از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم آورده شده است.
احادیث احیاء زمین
شش روایت مهم و معتبر که در زمینه احیاء زمین در کتب معتبر روایی شیعه وجود دارد در ادامه به همراه ترجمه آورده شده است.
روایت اول
عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ حَمَّادٍ عَنْ حَرِیزٍ عَنْ زُرَارَهَ وَ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ وَ أَبُو بَصِیرٍ وَ فُضَیْلٌ وَ بُکَیْرٌ وَ حُمْرَانُ وَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ وَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالا قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ أَحْیَا أَرْضاً مَوَاتاً فَهِیَ لَه (تهذیب الاحکام ج ۷ ص ۱۵۲، وسائل الشیعه ج ۲۵ ص ۴۱۱ و …)
حدیث (1) رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم :
إِنَّ اللّهَ تَعالى جَميلٌ يُحِبُّ الجَمالَ، سَخىٌّ يُحِبُّ السَّخاءَ، نَظيفٌ يُحِبُّ النَّظافَةَ؛
خداوند زيباست و زيبايى را دوست دارد، بخشنده است و بخشش را دوست دارد، پاكيزه است و پاكيزگى را دوست دارد.
نهج الفصاحه ص293 ، ح 690
حدیث (2) رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم :
تَنَظَّفوا بِكُلِّ مَا استَطَعتُم فَإِنَّ اللّهَ تَعالى بَنَى السلامَ عَلَى النَّظافَةِ وَ لَن يَدخُلَ الجَنَّةَ إِلاّكُلُّ نَظيفٍ؛
خودتان را با هر وسيله اى كه مى توانيد پاكيزه كنيد، زيرا كه خداى متعال اسلام را برپايه پاكيزگى بنا كرده است و هرگز به بهشت نمى رود، مگر كسى كه پاكيزه باشد.
نهج الفصاحه ص391، ح 1182
حدیث (3) امام على علیه السلام :
اَلنَّظيفُ مِنَ الثِّيابِ يُذهِبُ الهَمَّ وَ الحُزنَ و َهُوَ طَهورٌ لِلصَّلاةِ؛
لباس پاكيزه غم و اندوه را برطرف مىكند و باعث پاكيزگى نماز است.
كافى(ط-الاسلامیه) ج6، ص444، ح14
۱ - احادیث درباره طبیعت
روایات و احادیث وارده از امامان معصوم (علیهمالسلام) در این رابطه، به صورت کنایهای و به لحاظ مناسبتهایی که رخ داده، بیان شده است؛ از جمله این موارد، عبارتاند از:
۱.۱ - طلب باران از خدا
امام علی (علیهالسلام) در خطبهای که در آن از خدا طلب باران میکند؛ چنین میفرماید: «... وَانْشُرْ عَلَيْنَا رَحْمَتَكَ بِالسَّحَابِ الْمُنْبَعِقِ، وَالرَّبِيعِ الْمُغْدِقِ، وَالنَّبَاتِ الْمُونِقِ، سَحّاً وَابِلا، تُحْيِي بِهِ مَا قَدْ مَاتَ، وَتَرُدُّ بِهِ مَا قَدْ فَات ...؛
خدایا! رحمت خود را با ابر پرباران و بهار پر آب و گیاهان خوش منظر شاداب بر ما نازل فرما، بارانی درشت قطره بر ما فرو فرست که مردگان را زنده و آنچه از دست ما رفته به ما بازگرداند».
امام علی (علیهالسلام) در این خطبه، علاوه بر طلب باران پر رحمت از درگاه حق، نظام طبیعت و دگرگونی نباتات را در خلال این گفتوگو به خوبی بیان فرموده است. طبیعتی که بعد از مردن با نمایان شدن فصل رویش، کالبدی دوباره و به روح زندگی، طراوت میبخشد. در ضمن در یک جای قرآن اشاره به این موضوع (فوق) شده است.
۱.۱.۲ - سخن خداوند متعال
آنجا که میفرماید: «و انزلنا من السماء ماء فانبتنا فیها من کل زوج کریم؛
و از آسمان آبی فرو فرستادیم و در آن «زمین» از هر نوع (گیاه) نیکویی رویاندیم».
در روایات متعددی از اهل بیت(ع) درباره خواص گل و گیاه صحبت شده است. از بین بردن استرس، رهایی از اضطراب، درمان برخی بیماریها و ایجاد شادابی و نشاط بعضی از این موارد است. حتی در بعضی از روایات آمده است که پیامبر اکرم(ص) گل هدیه میدادند و منشأ آنها را بهشت معرفی کردهاند.
گلها و گیاهان از دیرباز مورد توجه بشر بودهاند و امروزه هم همه جا با ما هستند، از تولد تا مرگ. از زمانی که با دسته گلی به استقبال ولادتها میرویم تا شرکت در مراسم ازدواج و عیادتها و صله رحم، و بالاخره آن هنگام که عمر انسان به آخر میرسد، دستههای گل تا دم مرگ و تا مزار تازه گذشته، او را بدرقه میکنند.
در عهد یونان باستان گلها رابط بین انسان و خدایان بودند و هر گیاهی به شکل نمادین خود مورد توجه بوده است و رسم بر این بود که بر مزار مردگان زنبق سفید میکاشتند و زنبق را الهه زیبایی میدانستند. در اوستا گل سرخ نهاد مذهبی دارد و در جهان مسیحیت برای ساخت پنجرهها از گل سرخ الهام گرفته شده است. دین مبین اسلام به گیاهان اهمیت فراوانی داده است و دستورات چندی از ائمه اطهار(ع) و پیشوایان مذهبی در باب کاشت و تکثیر گیاهان و استعمال بوی خوش به جا مانده است.
مهر | دین و اندیشه | یکشنبه، 10 فروردین 1404 - 15:59
خلاصه خبر
به گزارش خبرنگار مهر، ماه پرفضیلت رمضان، فرصتی برای نزدیک بیشتر به خداوند و ارتباط قلبی با اوست.
میهمانی خدا با روزه داری، شب زنده داری، تلاوت قرآن کریم و عبادت و انجام اعمالی که ذکر شده است بهترین وسیله برای جسم و روح در نزدیکی به خداوند است.
خوانی گسترده از کرم و بخشش خداوند گسترانیده شده که همه مردم را در کنار ان جای داده است همانطور که رسول اکرم (ص) میفرمایند: «ماه مبارک رمضان ابتدایش رحمت و میانه اش مغفرت و پایانش آزادی از آتش جهنم است.»
در این ماه درهای رحمت خداوند باز میشود و هر عمل ثواب مؤمنان اجری مضاعف دارد.
خداوند با بخشش گناهان بندگانش در شبهای قدر، و بخشش گناهان روزه داران رحمت و مغفرت خود را نسبت به بندگان مؤمن خود تمام میکند.
در خاطرهای از آیت الله سید نورالدین حسینی اراکی به تهجد و عبادت او در شبهای ماه مبارک رمضان اشاره و آورده شده است:
یکی از شبهای ماه رمضان بود و آن مرحوم عدّهای از جمله آقا سید محمود خوانساری را برای افطار دعوت کرد.
سحر که فرا رسید، دیدم از جای خویش برخاست و رفت بیرون، وضو گرفت و مشغول نماز شد.
تسنیم | فرهنگی و هنری | سه شنبه، 05 فروردین 1404 - 15:53
روایتی از پیامبر(ص) است که امام علی (ع) فرمود: «یَا عَلِیُّ هَلَاکَ أُمَّتِی عَلَى یَدَیْ کُلِّ مُنَافِقٍ عَلِیمِ اللِّسَان» نابودی و هلاکت امت من به دست این هایی است که خوش بیانند امّا از نظر عملی، مرزهای الهی را رعایت نمی کنند.
خلاصه خبر
درس توحید است، اما از زبان شیطان است.
روایتی از امام علی (ع) است که حضرت فرمود: «قَطَعَ ظَهْرِی رَجُلَانِ مِنَ الدُّنْیا رَجُلٌ عَلِیمُ اللِّسَانِ فَاسِق»؛ دو دسته کمر مرا در این دنیا شکستند؛ یکی همین دانشمندانِ خوشبیان امّا فاسق است.
بعد هم میفرماید: «فَاتَّقُوا الْفَاسِقَ مِنَ الْعُلَمَاء».(بحارالانوار، 2، 106) بپرهیزید و بر حذر باشید از این فاسقانِ دانشمند.
یک روایت هم از پیغمبر اکرم(ص) بود که حضرت به علی فرمودند: «یا عَلِی هَلَاکَ أُمَّتِی عَلَى یدَی کُلِّ مُنَافِقٍ عَلِیمِ اللِّسَان».(بحارالانوار، 2، 106) نابودی و هلاکت امت من به دست اینهایی است که خوشبیانند امّا از نظر عملی، مرزهای الهی را رعایت نمیکنند.
با ارزشترین و بیارزشترین علم
شخصی خوب درس میگوید.
دقت کنید که حضرت «علم» میگوید، علم خاصی را مطرح نمیکند.
«العلم» اسم جنس است.
بعد هم میفرماید: «وَ أَرْفَعُهُ مَا ظَهَرَ فِی الْجَوَارِحِ وَ الْأَرْکَانِ».(نهج البلاغه، کلمات قصار، 92) یعنی برترین علم، آن است که در همه اندام هویدا و آشکار باشد.
دو معلم و دو استاد هستند؛ هر دو یک درس را میگویند، اما فهمیدنِ درسِ یکی برای من آسانتر است و دیگری نه، فهمیدنِ درسش برای من مشکل است.
استاد دینی بیدین
یک وقت هست به طور کلی از معلم و شاگرد و جنبه تعلیمی بحث میکنیم و علم هر چه میخواهد باشد، فرقی نمیکند؛ بحث ما هم تا اینجا کلی بود.
اما یک وقت هست نه، مطلب از این بالاتر است؛ بحث درباره معلم دینی و استاد معارف است.
(غررالحکم، 152) بر اساس این روایات، معلمی که درس دین میدهد ولی از نظر تربیتی اثر تخریبی دارد، به تعبیری بسیار ساده، بذر نفاق را در درون آن شاگرد میافشاند.
این استاد بذر نفاق را از همان موقع که میخواهد فراگیری داشته باشد و از نظر روحی روانی، ساختار وجودی پیدا کند، در دل این شاگرد میافشاند.
«أشدُّ النّاسِ عَذاباً یومَ القیامَة»،(بحارالانوار، 2، 38) اینها هستند.
مهر | دین و اندیشه | شنبه، 02 فروردین 1404 - 12:46
یکی از شروط توبه این است که فرد خیلی سریع توبه کنند و آن را تا موقع مرگ عقب نیندازند چرا که توبه فقط تا مشاهدهی آثار مرگ قبول میشود.
خلاصه خبر
رمضان پس از ماههای رجب و شعبان مقدمهای برای خودسازی و زمینه سازی معنوی و دوری از گناهان و نزدیک شدن به خداوند است.
بهترین ساعاتی است که خداوند به بندگانش نظر رحمت میکند.»
سه شرط پذیرش توبه
اولین گام ما برای ورود به ماه رمضان و مهمانی خدا، توبه است.
گناه، قهر با خداست، چون اطاعت از غیر اوست.
توبه تلاشی برای آشتی با خدا و ورود به کانون محبت اوست.
کانون محبت خدا، توبه است.
امام باقر (ع) فرمودند: محبوب ترین بندگان نزد خدا، انسان تائب نیکوکار است.
خداوند در سوره زمر آیه ۵۳ در نهایت رحمت و محبت فرموده است: «ای بندگان من که [با ارتکاب گناه] بر خود زیادهروی کردید!
از رحمت خدا ناامید نشوید، یقیناً خدا همه گناهان را میآمرزد؛ زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است.»
توبه به ۳ شرط پذیرفته میشود همانطور که خداوند در آیات ۱۷ و ۱۸ سورهی نساء میفرماید: «بی تردید توبه نزد خدا فقط برای کسانی است که از روی نادانی مرتکب کار زشت میشوند.
سپس به زودی توبه میکنند؛ اینان هستند که خدا توبه آنان را میپذیرد، و خدا همواره دانا و حکیم است.
مهر | دین و اندیشه | یکشنبه، 26 اسفند 1403 - 10:12
فراخوان مقاله بیست و نهمین همایش بزرگداشت ملاصدرا با موضوع «فلسفه و مسائل زنان» که خردادماه ۱۴۰۴، به مناسبت روز ملی بزرگداشت ملاصدرا برگزار میشود، منتشر شد.
خلاصه خبر
فلسفه، جایگاه و حقوق طبیعی زن
فلسفه، عقلانیت و مطالعه معاهدات بینالمللی در باب زنان
سهم زنان در تاریخ فلسفه
زنان فیلسوف و فلسفه زنانه
فلسفه، زن و جنسیت
فلسفه، زن، اخلاق و معنویت
فلسفه، رسانه و جریانسازی در مسائل زنان
فلسفه اخلاقی و کرامت زن در رسانه
فلسفه، جایگاه و حقوق اجتماعی زن
نقش و جایگاه زن در جامعه مدنی
فلسفه سیاست و جایگاه زن در حکومت و مدیریت جامعه
فلسفه غرب معاصر و جایگاه زنان در ساختار قدرت
فلسفه، انقلاب اسلامی و مسائل زنان
فلسفه، زن، خانواده و موضوع جوان سازی جمعیت
فلسفه، آموزش و توانمندسازی زنان
به نشریه علمی «اسلام شناسی و قرآن پژوهی در جهان معاصر» خوش آمدید
نشریه علمی «اسلام شناسی و قرآن پژوهی در جهان معاصر» با هدف بررسی و تولید ادبیات اسلامی و بومی و به منظور ارتقاء و تحول دانش با رویکرد اسلامی - ایرانی و پاسخگویی به نیازهای کاربردی سازمانها و نهادهای اسلامی در زمینههای تخصصی منتشر میشود.
این نشریه با تبعیت از «منشور و موازین اخلاق پژوهش جمهوری اسلامی ایران» و «آیین نامه اجرایی قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در آثار علمی جمهوری اسلامی ایران» و پیروی از قوانین کمیته اخلاق در انتشار (COPE) فعالیت می کند.
فرم تعارض منافع و تعهد اخلاقی
-
نمودار روند پذیرش مقاله در نشریه علمی «اسلام شناسی و قرآن پژوهی در جهان معاصر یصورت کاملا جزیی و شفاف
- عنوان: اسلام شناسی و قرآن پژوهی در جهان معاصر
- رتبه ارزیابی در سامانه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال1402: ب
- دوره انتشار: دو فصلنامه
- شاپا الکترونیکی: 6209-3060
- محل چاپ: ایران، تهران
- ناشر: انجمن علمی مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی
برخی اعمال و اذکار مستحب در روز جمعه مطابق کتاب «مفاتیح الجنان» چنین است:
- ۱. مستحب است که انسان در نماز صبح جمعه، در رکعت اول، سوره جمعه و در رکعت دوم سوره توحید را بخواند.
- ۲. مستحب است که انسان بعد از نماز صبح جمعه، پیش از آنکه سخن بگوید، این دعا را بخواند تا کفاره گناهان او از جمعه تا جمعه دیگر باشد: «اللهم ما قلتُ فی جمعتی هذه من قول او حلفتُ فیها من حلف او نذرتُ فیها من نذر فمشیتک بین یدی ذلک کله فما شئت منه أن یکون کان و ما لم تشاء منه لم یکن اللهم اغفرلی و تجاوز عنی اللهم من صلیتَ علیه فصلواتی علیه و من لعنتَ فلعنتی علیه». (بار خدایا هر چه گفته ام در این جمعه از گفتاری یا هر سوگندی در آن خوردم یا هر نذری در آن کردم، خواست تو برابر همه آنهاست. هر کدام را که بخواهی باشد، هست و هر کدام را نخواهی باشد، نباشد. خدایا بیامرزم و از من درگذر! خدایا هر که را تو رحمت کنی رحمت او را بخواهم و هر که را لعنت کنی، لعنت او را جویم.)
- ۳. روایت است هر که بعد از نماز ظهر و نماز صبح در روز جمعه و غیر جمعه بگوید: «اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم»، نمی میرد تا حضرت قائم (علیه السلام) را دریابد و اگر صد مرتبه این صلوات را بخواند، حق تعالی شصت حاجت او را برآورد، سی حاجت از دنیا و سی حاجت از آخرت.