به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از دانشگاه علامه طباطبایی، عبدالله معتمدی در سومین همایش «علوم انسانی قرآن بنیان با محوریت مبانی و آرای علمی علامه طباطبائی(ره)» اظهار کرد: رسیدن به علوم انسانی قرآن بنیان کار دشواری است و باید مسیری طولانی در این جهت طی شود.
علوم انسانی امروز نقاط ضعف و قوتی دارد.
نقطه قوتش این است که تنومند است و ریشه در تاریخ چند صد ساله غرب دارد، عقیم نیست و مرتب زایش دارد.
علوم انسانی در غرب در پاسخ به اقتضائات اجتماعی آنجا شکل گرفته و متناسب با مسائل آنجا و در چارچوب سیستماتیک حرکت کرده و دارای منطق و استدلال است.
وی افزود: علوم انسانی غربی دارای نقطه ضعف‌هایی است که یکی از آن ضعف ها به دلیل وارداتی بودن است.
این علوم در غرب شکل گرفته و با بستر فرهنگی ایران و به طور کلی جوامع غیرغربی بیگانه است و امروزه تمام گرایش ها و تحقیقات علمی، عمومی بودن علوم غربی را زیر سؤال برده‌اند، به همین دلیل از علوم انسانی قرآن‌بنیان صحبت می‌کنیم.
معتمدی ادامه داد: مشکل دیگر علوم انسانی غربی این است که مبتنی بر مبانی معرفتی و جهان‌بینی مادی‌گرایانه است و بر اساس همین مبانی معرفتی است که دیدگاه‌های پوزیتیویستی مطرح می‌شود و در این رویکرد، انسان هم مانند سایر پدیده‌های دیگر همانند اشیاء قابل مطالعه قلمداد می‌شود.
بر اساس این دیدگاه، اصلی‌ترین راهکار نیز راهکارهای آزمایشی است که شاید بخشی از مشکل را حل می کند اما مشکلات دیگری را ایجاد می‌کند.
رویکردهای تفسیری که در غرب ایجاد شد نیز همچنان با محدودیت مواجه هستند و این نقطه ضعفی برای علوم غربی است.
وی بیان کرد: مشکل دیگر این است که علوم غربی به دلیل خاستگاهی که دارند با جوامع دیگر بیگانه هستند و در نتیجه اثربخشی آنها در جوامع دیگر پائین می‌آید و ترویج آنها منجر به نوعی از خودبیگانگی و اختلال در هویت ملی جوامع غیر غربی می‌شود.
همچنین ایراد دیگر این است که این علوم فاقد جامعیت نسبت به انسان هستند و ساحت‌های مختلف انسان را مد نظر قرار نداده‌اند.
رئیس دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه یکی دیگر از عیوب علوم انسانی غربی، خُردنگری‌های افراطی است، افزود: این علوم ساحت‌های مختلفی از انسان را بدون توجه گذاشته‌اند.
برای مثال درباره غیب یا نقش خداوند در افعال و رفتار انسان‌ها اظهارنظری نکرده‌اند بنابراین خود را از یک بخش معرفتی محروم کرده‌اند.
اگر بخواهیم به علوم انسانی قرآن‌بنیان برسیم باید خصوصیاتی را برای آن مد نظر قرار دهیم.
یکی از نگاه‌هایی که باید در علوم انسانی قرآن بنیان وجود داشته باشد جامعیت در ساحت‌ها است که در اندیشه غربی مورد توجه قرار نگرفته است.
نکته خیلی مهم ابتنای علوم انسانی قرآنی بر اساس مبانی هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی است که از قرآن گرفته می شود.
وی در پایان سخنان خود گفت: یکی دیگر از نتایج علوم انسانی قرآن بنیان، گسترش، برجسته کردن و ظهور عقل است که علوم انسانی غربی از آن غفلت کرده است.
اقتضای دیگر علوم انسانی قرآن بنیان این است که یک منظومه و هندسه رفتاری جامعی را از انسان داشته و ارتباط انسان با خداوند و دیگران را بر اساس علوم انسانی قرآن بنیان تعریف کنیم تا از مزایای آن بهره‌مند شویم.
همچنین علوم انسانی قرآن‌بنیان به ما کمک می‌کند بر اساس معارف اسلامی، زایش علمی داشته و حوزه‌های جدید تفکر را ایجاد کنیم.