بعثت پیامبران از اقامه عدل تا آزادگی/«حکمرانی دینی»مهم‌ترین فلسفه
استاد حوزه و دانشگاه و مؤلف کتاب «اسوه حسنه» با بیان اینکه مهم‌ترین فلسفه بعثت ایجاد نظام سیاسی و حکمرانی دینی است، اهداف بعثت پیامبران از قسط و عدل تا آزادی و آزادگی را تشریح کرد.
خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: ایام بعثت نبی مکرم اسلام بهانه‌ای شد برای گفت‌وگو با آیت‌الله سید احمد میرعمادی مؤلف کتاب «اسوه حسنه» تا بستری برای بازخوانی اهداف و فلسفه بعثت پیامبران الهی باشد.
مشروح گفتگو با مؤلف این کتاب و مفسر قرآن را در ادامه می‌خوانید.
بعثت پیامبر اکرم منشأ تحول بزرگ برای بشریت
آیت‌الله سید احمد میرعمادی با اشاره به فلسفه بعثت در ایجاد نظام سیاسی و حکمرانی دینی، به خبرنگار مهر اظهار داشت: بدون تردید بعثت پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله و سلم، بزرگترین نعمت و منشأ تحول بزرگ برای بشریت بود برای اینکه بعثت پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله و سلم تمام مؤلفه‌های جاهلیت را در هم پیچید و فرهنگ و تمدن جاودانه و سعادت‌بخش اسلام را به ارمغان آورد.
وی ادامه داد: مهم‌ترین شاخصه‌های فرهنگ جاهلیت، جهل و نادانی، فساد و تباهی، ظلم و تبعیض، خرافه گرایی، تکبر و خودبزرگ‌بینی، جنگ و خونریزی، قوم‌گرایی، بت‌پرستی، لهو و لعب و… بوده است.
بعثت پیامبر اکرم انقلابی بزرگ بر ضد جهل و گمراهی
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: اما ره‌آورد بعثت پیامبر اکرم فرهنگ و تمدنی بوده است که دارای مؤلفه‌هایی همچون یکتاپرستی و عبودیت الله، دوری از طاغوت و استکبار، قسط و عدل، اخلاق و پاکی، تعلیم و تربیت، علم و ادب، صلح و دوستی، آزادی و آزادگی، صداقت و امانت، عقلانیت و حکمت و … است.
آیت‌الله میرعمادی یادآور شد: لذا بعثت پیامبر اکرم صلی‌الله علیه واله و سلم انقلابی بزرگ بر ضد جهل و گمراهی، ظلم و تبعیض بود.
ایستادگی پیامبر اکرم در مقابل تفکر انحرافی، جاهلی و الحادی
وی افزود: پیامبر اکرم با فرهنگ و تفکر اسلامی در مقابل سه تفکر انحرافی، جاهلی، الحادی و التقاطی ایستادگی و بر همه آن‌ها غلبه پیدا کرد به همین جهت خداوند به خاطر بعثت پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله و سلم بر بشریت منت گذاشت و فرمود «لقد من الله علی المومنین از بعث فیهم رسولا من انفسهم».
این مفسر قرآن در ادامه سخنان خود اظهار داشت: در قرآن در آیات متعدد به فلسفه پیامبران اشاره‌شده که تحقق این اهداف تنها در سایه نظام سیاسی و حکمرانی دینی امکان‌پذیر است.
توحید و خداپرستی و پرهیز از استکبار از اهداف بعثت
وی با بیان اینکه برای پی بردن به این موضوع لازم است به چند مورد از اهداف بعثت پیامبران اشاره‌کنیم، بیان کرد: یکی از اهداف زیر بنایی و بنیادین بعثت پیامبران توحید و خداپرستی و پرهیز از طاغوت و استکبار است.
آیت‌الله میرعمادی با اشاره به آیه ۳۶ سوره مبارکه نحل مبنی بر «و لقد بعثنا فی کل امه رسولا ان اعبدوالله واجتنبوا الطاغوت»، عنوان کرد: توحید به معنای حاکمیت الهی است، مبارزه با طاغوت و سرنگونی طاغوتیان به معنای جایگزین کردن حکومت دینی و تشکیل نظام سیاسی دینی است بنابراین اولین و مهم‌ترین هدف بعثت برای ایجاد نظام سیاسی و حکمرانی دینی است.
دومین هدف بعثت پیامبران برپایی قسط و عدل
این استاد حوزه و دانشگاه دومین هدف بعثت پیامبران را برپایی قسط و عدل عنوان کرد و گفت: از اهداف مهم بعثت پیامبران مبارزه با ظلم و فساد و تبعیض و برقراری قسط و عدل در جوامع بشری است.
آیت‌الله میرعمادی با اشاره به آیه «لقد ارسلنا رسلنا بالبینات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم الناس بالقسط» سوره حدید، افزود: همچنین خداوند متعال در آیه ۱۵ سوره شوری مأموریت پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله و سلم را برقراری عدالت دانسته و فرمود «و امرت العدل بینکم».
وی تصریح کرد: بر اساس این دو آیه شریفه مأموریت اصلی مردم و پیامبران برقراری قسط و عدالت است.
تشکیل نظام سیاسی و حکمرانی دینی مقدمه تحقق عدالت اجتماعی
این مفسر قرآن بیان کرد: تحقق عدالت اجتماعی به‌عنوان یکی از اهداف بعثت پیامبران نیازمند مقدماتی است که روشن‌ترین و ضروری‌ترین مقدمه آن تشکیل نظام سیاسی و حکمرانی دینی است.
آیت‌الله میرعمادی ادامه داد: تلاش، مجاهدت و مبارزات پیامبران الهی با ظالمان، مستکبران، فاسدان و متجاوزان برای ریاست‌طلبی، فزون‌خواهی، رفاه و آسایش و مطامع دنیوی نبوده است بلکه برای تشکیل نظام سیاسی در جهت اجرای قانون الهی و احقاق حقوق محرومان و ستمدیدگان و برقراری عدالت اجتماعی بوده است.
سومین هدف بعثت پیامبران تحکیم وحدت انسان‌ها
وی سومین هدف بعثت پیامبران را تحکیم وحدت انسان‌ها مطرح کرد و گفت: از اهداف بعثت پیامبران تحکیم وحدت انسان‌ها، داوری در خصومت‌ها، مرافعه‌ها و رفع اختلافات است.
خداوند در قرآن می‌فرماید «کان الناس امه واحده فبعث الله النبیین مبشرین و منذرین و انزل معهم الکتاب بالحق لیحکم بین الناس فیما اختلفوا فیه».
پیام بعثت دعوت به صلح و آشتی و وحدت و برادری است آیت‌الله میرعمادی ادامه داد: تشکیل اجتماع و تعارض منافع همچنین خصلت‌های طبیعی انسان‌ها مانند قدرت‌طلبی و خودخواهی، خودمحوری، برتری‌جویی، استثمارگری، هوا و هوس و … زمینه اختلاف و تفرقه را در جامعه فراهم می‌سازد و این اختلاف همیشه سبب از بین رفتن نیروهای عظیم بشری و سرمایه‌های فراوان مادی و معنوی می‌شود در چنین موقعیتی پیام بعثت که دعوت به صلح و آشتی و وحدت و برادری است می‌تواند فصل الخطاب همه دعواها باشد.
مردم در سایه کلمه توحید و توحید کلمه می‌توانند گرد هم آیند
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه مردم در سایه کلمه توحید و توحید کلمه می‌توانند گرد هم آیند، یادآور شد: قطعاً تحکیم وحدت انسان‌ها و پایان بخشیدن به دامنه اختلافات در دایره وسیع بدون تشکیل نظام سیاسی و حکمرانی دینی امکان‌پذیر نیست.
وی ادامه داد: حکم کردن و داوری نمودن مقدمات و لوازمی دارد که مهم‌ترین آن‌ها وجود نظام سیاسی حکمرانی دینی است؛ همچنین لازمه قضاوت و اجرای احکام، داشتن قدرت سیاسی است و اگر قدرت سیاسی نباشد قلدرها و زورگویان زیر بار نمی‌روند.
آیت‌الله میرعمادی افزود: پس برای ایجاد وحدت، اتحاد و اخوت و برادری باید به دنبال تشکیل نظام سیاسی و حکمرانی دینی بود.
بالاترین ره‌آورد بعثت پیامبران ترویج آزادی و آزادگی است
این مفسر قرآن در ادامه سخنان خود به «آزادی انسان‌ها» به‌عنوان یکی دیگر از اهداف بعثت پیامبران اشاره کرد و گفت: بالاترین ره‌آورد بعثت پیامبران نشر حریت، ترویج آزادی و آزادگی است؛ قرآن کریم دراین‌باره می‌فرماید «الذین یتبعون الرسول النبی الامی الذین یجدونه مکتوبا عندهم … و یضع عنهم و الاغلال التی کانت علیهم»، یعنی خداوند پیامبر امی برای بشریت فرستاد تا غل و زنجیر را از گردن افراد بردارد و آن‌ها را آزاد کند.
آیت‌الله میرعمادی بیان کرد: مبعوث شدن پیامبر امی برای رهایی بخشیدن انسان‌ها از قیدوبند و زنجیر اسارت است، پیامبران که از سوی خداوند مبعوث به رسالت می‌شوند در برابر حاکمان ظالم و مستکبر که برای استعمار و استثمار، توده‌های مردم را به غل و زنجیر می‌کشند مبارزه و انسان‌های دربند کشیده را آزاد می‌کنند و قطعاً انجام چنین رسالتی سنگین بدون نظام سیاسی و حکمرانی دینی امکان‌پذیر نیست.
هیچ رسالتی مهم‌تر از پرورش نیروی انسانی نیست
وی در بخش دیگری از سخنان خود نظام تعلیم و تربیت را از دیگر اهداف و محورهای بعثت پیامبران دانست و گفت: در چهار آیه قرآن کریم هدف از بعثت پیامبران الهی را تعلیم کتاب، آموزش حکمت، تزکیه و پرورش روح انسان‌ها دانسته است ازجمله می‌فرماید «هو الذی بعث فی الامیین رسولا منهم یتلوا علیهم آیاته و یزکیهم و یعلمهم الکتاب و الحکمة و ان کانوا من قبل لفی ضلال مبین».
هیچ نظام و حکومتی بدون توجه به سرمایه انسانی نمی‌تواند دوام بیاورد ازاین‌رو نظام تعلیم و تربیت، آموزش‌وپرورش رکن عظیمی از نظام سیاسی و حکمرانی دینی به شمار می‌آید آیت‌الله میرعمادی ادامه داد: هرچند شاید در ابتدای امر به ذهن بیاید که انجام این سه امر نیازمند به تشکیلات و نظام و حکومت نباشد لکن اگر با دقت به این سه رسالت سنگین نظر بیفکنیم به‌خوبی درمی‌یابیم که هیچ رسالتی مهم‌تر از پرورش نیروی انسانی نیست.
وی افزود: هیچ نظام و حکومتی بدون توجه به سرمایه انسانی نمی‌تواند دوام بیاورد ازاین‌رو نظام تعلیم و تربیت، آموزش‌وپرورش رکن عظیمی از نظام سیاسی و حکمرانی دینی به شمار می‌آید.
استاد حوزه علمیه قم بیان کرد: علاوه بر این مواردی که از اهداف بعثت پیامبران ذکر شد اهداف دیگری همچون ترویج ارزش‌ها، تکمیل مکارم اخلاق، امربه‌معروف و نهی از منکر و … از اهداف بعثت پیامبران است که همه این‌ها بدون تشکیل نظام سیاسی و حکمرانی دینی امکان‌پذیر نیست.
