به گزارش مشرق، هشتم ربیع الاول سال ۲۶۰ هـ.
ق، روزی که امام حسن عسکری (ع)؛ پدر بزرگوار حضرت مهدی (عج) بر اثر مسمومیت از زهری که ۸ روز پیش توسط معتمد به ایشان خورانده شده، به شهادت رسیدند و شیعیان را به دست پسر خود حجت بن الحسن (ع) سپردند.
روزی که طبق گزارش مورخان صحرای قیامتی بود در سامرا، طبق گفته شیخ صدوق، خود امام زمان علیه السلام بر بدن پدر بزرگوارشان نماز خواندند.
امام حسن عسکری (ع) در دوران عمر ۲۹ ساله خود آثار مهمی از تفسیر قرآن و نشر احکام و بیان مسائل فقهی و جهت دادن به حرکت انقلابی شیعیانی که از راه‌های دور برای کسب فیض به محضر امام (ع) می‌رسیدند بر جای گذاشتند.
اما آغاز امامت مهدی موعود (عج)
دوران امامت امام حسن عسکری (ع) به دلیل مقارن شدن با آغاز دوران غیبت و سپری شدن دوران حضور مستقیم حضرت مهدی (عج) در بین مردم، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود و امام برای آماده سازی جامعه برنامه‌ای گسترده، ساماندهی و اجرا کردند که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
معرفی حضرت مهدی (ع)؛
تبیین مسئلۀ غیبت امام زمان (عج)
تقویت سازمان وکالت
نصب کلی عالمان عادل به عنوان مرجع
ایجاد رغبت به حکومت مهدوی
زمینه سازی قیام جهانی آن حضرت به شیوۀ امام سجاد (ع)
و در نهایت شهادتی غمبار که پس از آن نقطه آغازی شد بر امامت حضرت مهدی (عج) و شیعیان نهمین روز از ماه ربیع الاول را بمناسبت نخستین روز از امامت و ولایت امام زمانشان جشن می‌گیرند.
معرفی حضرت مهدی (عج)
یکی از حساس‌ترین و مهم‌ترین اقدامات امام حسن عسکری (ع)، معرفی فرزندشان به جامعۀ شیعه بود.
این موضوع از آن جهت دارای حساسیت بود که از طرفی دشمنان امام زمان (عج) در صدد پیدا کردن و به شهادت رساندن آن حضرت بودند؛ چون طبق روایات متعددی می‌دانستند که فرزندی از خاندان اهل بیت (ع) به دنیا خواهد آمد که منجی عالم و درهم کوبندۀ ستمگران خواهد بود و همچون پدران خود با دستگاه ظالم بیعت نخواهد کرد.
بنابراین، اقدامات متعددی برای جلوگیری از تولد آن حضرت انجام دادند و حتی نقشۀ قتل امام حسن عسکری (ع) را کشیدند؛ چنانچه در روایات، تولد امام زمان (عج) به ولادت حضرت موسی (ع) تشبیه شده است.
نشانه‌ای برای امامت امام زمان (عج)
احمد بن اسحاق، از بزرگان شیعه و یاران امام یازدهم علیه السلام نقل کرده است که؛ روزی خدمت آن حضرت شرفیاب شدم و می‌خواستم در مورد امام بعد از او سؤال کنم، ولی پیش از آنکه سخنی بگویم فرمود:‌ای احمد!
همانا خدای متعالی از آن زمان که آدم علیه السلام را آفرید، زمین را از حجت خود خالی نگذاشته است و تا قیامت نیز چنین نخواهد کرد!
به واسطه حجت خدا، بلا از اهل زمین برداشته می‌شود و به برکت وجود او باران باریده و بهره‌های زمینی بیرون می‌آید.
غیبت امام عصر (عج) و عدم رهایی مردم
پس از شهادت امام حسن عسکری علیه السلام در پی فشار و شرایط سخت زمانه؛ حضرت مهدی (عج) از نظرها غایب شدند البته به طوری که حتی شیعیان خاص نیز جز در موارد نادر از دیدار ایشان محروم گشتند.
در این زمان رابطه امام و امت به کلی قطع نشد، بلکه مردم به وسیله نایبان خاص ایشان، که همگی از بزرگان شیعه و برگزیدگان امام عصر علیه السلام بودند، با مولای خویش ارتباط داشتند.
نتیجه آن شد که در همین دوره، شیعیان به رفت و آمد و ارتباط گسترده‌تر با عالمان دینی خو گرفتند و دانستند که در شرایط غیبت امام نیز راه شناخت وظایفی دینی به روی آن‌ها بسته نیست.
عثمان بن سعید عمری، محمد بن عثمان عمری، حسین بن روح نوبختی و علی بن محمد سمری، چهار نماینده‌ای بودند که از سوی امام عسکری علیه السلام و امام مهدی (عج) انتخاب و به مردم معرفی شدند.
شعارهای امام زمان (عج)
رهبر انقلاب در بیاناتشان در دیدار اقشار مختلف مردم در سالروز میلاد خجسته امام زمان (عج) در روز ۲۲ آبان سال ۱۳۷۹ و در تشریح شعارهای امام زمان (عج) فرمودند:
شعارهایی که امام زمان (علیه الصّلاة والسّلام و عجّل الله تعالی فرجه) بر سر دست خواهد گرفت و عمل خواهد کرد امروز شعارهای مردم ماست، شعارهای یک کشور و یک دولت است، این خودش یک گام بسیار بلندی به سوی اهداف امام زمان است یک روزی شعار توحید، شعار معنویت، شعار دینداری در دنیا منسوخ شده بود، سعی کرده بودند به طور کلی آن را به دست فراموشی بسپارند، اما امروز در این منطقه‌ی عالم، این شعارها، شعارهای رسمی حکومت است، شعارهای رسمی اداره‌ی کشور و آحاد ملت است، علاوه بر این شعارها آرزوی ملت‌های مسلمان در بسیاری از کشورهای دنیاست و این شعارها یک روز تحقّق پیدا خواهد کرد.
نحوه ارتباط با امام زمان (عج) در زمان حاضر
شیعیان در عصر غیبت علاوه بر پیامبر اکرم (ص) و سایر معصومان، به طور ویژه به امام زمان (عج) توسل می‌کنند و دعاها و توجهات ویژه او خواستار می‌شوند.
آیات و روایات متعدد نشان می‌دهند امامان با اذن و اجازه خداوند از حال و شرایط زندگی انسان‌ها باخبرند و می‌توانند در بهبود شرایط مادی و معنوی افراد اثرگذار باشند و هر چه پیروی، توسل و ارتباط با آنان بیشتر باشد، این آثار نیز بیشتر خواهد بود.
دعای عهد، دعای توسل، نماز امام زمان (عج) و حضور در مسجد جمکران، زیارت آل یاسین، صدقه دادن برای سلامتی امام زمان (عج) ، جشن‌های نیمه شعبان و اشعار فراوانی که در این زمینه سروده شده، جلوه‌هایی از ارتباط شیعیان با امام زمان (عج) است.