ابراهیم پسر رسول خدا

نسب و تولد

فرزندان پیامبر اسلام(ص)
قاسم (درگذشت:قبل از بعثت) عبدالله (درگذشت:قبل از هجرت) رقیه (قبل از هجرت - ۲ هجری) زینب (سال ۳۰عام الفیل - ۸ هجری) ام کلثوم(قبل از هجرت - ۹ هجری) ابراهیم(۸ هجری - ۱۰ هجری) فاطمة الزهرا(س)( ۵ بعثت - ۱۱ هجری)
ن ب و

ابراهیم بن محمد بن عبدالله بن عبدالمطلب فرزند پیامبر اسلام است. مادرش ماریه قبطیه از دختران ملوک مصر بود که مقوقس حاکم مصر و اسکندریه او را به پیامبر بخشید.^[۱]

ابراهیم در ذی الحجه سال ۸ هجری متولد شد. پیامبر به اصحابش فرمود: برای من پسری متولد شده و من نام پدرم ابراهیم را بر او گذاردم.^[۲] پیامبر روز هفتم تولدش برای او عقیقه کرد و سر او را تراشید و هم‌وزن آن به مساکین، نقره داد.^[۳]

پس از تولد ابراهیم، جبرئیل نازل ­شد و حضرت را با عنوان "اباابراهیم" سلام ­داد.^[۴] نقل است که بعد از تولد ابراهیم، پیامبر شاد شد و او را به عایشه نشان داد و فرمود: «ببین چقدر این بچه شبیه من است!»^[۵]

قابله و دایه

بنابر گزارش‌های تاریخی، قابله او سلمی خادمه پیامبر بود. سلمی پس از تولد ابراهیم، شوهرش ابو رافع را باخبر کرد و او نزد پیامبر رفت و خبر تولد را به او داد. پیامبر شاد شد و بنده‌ای به او بخشید.^[۶]

پس از تولد ابراهیم، زنان انصار برای شیر دادن او بر یکدیگر پیشی می‌گرفتند. پیامبر ابراهیم را به ام بردة دختر منذر بن زید سپرد.^[۷]

درگذشت

ابراهیم بنابر نقلی در دهم یا آخر ربیع الاول سال ۱۰ قمری در ۱۶ ماهگی^[۸] و بنابر نقلی در ۱۸ ماهگی^[۹] و به نقل دیگر پس از یک سال و ده ماه و هشت روز، از دنیا رفت و در بقیع در کنار قبر عثمان بن مظعون (درگذشته ۲ق) دفن شد.^[۱۰] پیامبر سنگی بر سر مزار او قرار داد و بر قبر او آب پاشید.^[۱۱]

نقل ابن شهرآشوب

ابن شهرآشوب در کتاب المناقب از ابن عباس نقل کرده است که روزی پیامبر، فرزندش ابراهیم و نوه‌اش حسین را در دامن خود نشانده بود. پس جبرئیل نازل شد و گفت خدا به تو سلام می‌رساند و می‌گوید: «بین این دو جمع نمی‌کنم؛ یکی را فدای دیگری کن.» پس پیامبر امام حسین(ع) را برگزید و پس از سه روز ابراهیم از دنیا رفت.^[۱۲]

اندوه پیامبر

پیامبر از مرگ ابراهیم سخت اندوهگین شد و گریست و در پاسخ به اعتراض برخی فرمود:

«

من نیز انسانم؛ چشم می‌گرید و قلب اندوهگین می‌شود ولی سخنی که خداوند را به خشم آورد نمی‌گوییم.‌ ای ابراهیم! به خدا سوگند ما بخاطر (مرگ) تو ناراحتیم.[۱۳]

»

نیز نقل شده که پیامبر رو به کوه ایستاد و گفت:

«

ای کوه! اگر آنچه بر من وارد شده بر تو وارد می‌شد، تو را درهم می‌کوبید، ولی ما همان‌گونه که خدا فرمان داده، می‌گوییم: إنّا لِلهِ وَ إنّا اِلَیْهِ راجِعونَ وَ الْحَمدُ لِلهِ رَبِّ الْعالَمینَ.[۱۴]

»

خورشیدگرفتگی

روزی که ابراهیم درگذشت، کسوف (خورشید گرفتگی) رخ داد. برخی گفتند: خورشید بخاطر مرگ ابراهیم گرفته است. پیامبر وقتی این سخن را شنید، بیرون آمد و پس از حمد الهی فرمود:

«خورشید و ماه دو نشانه از نشانه‌های الهی هستند و بخاطر مرگ یا زندگی هیچ کس نمی‌گیرند.»^[۱۵]

به گفته مرتضی مطهری پيغمبر نمی‌‏خواهد از نقاط ضعف مردم براى هدايت مردم استفاده كند، می‌خواهد از نقاط قوّت مردم استفاده كند. پيغمبر نمی‌خواهد از جهالت و نادانى مردم به نفع اسلام استفاده كند، می‌خواهد از علم و معرفت مردم استفاده كند. پيغمبر نمی‌خواهد از ناآگاهى و غفلت مردم استفاده كند، می ‏خواهد از بيدارى مردم استفاده كند. ^[۱۶]

جستارهای وابسته

• قاسم پسر پیامبر

پانویس

• ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۲۰۰.
•  
• ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۰۸.
•  
• ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۰۷.
•  
• بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۵۰.
•  
• بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۵۰.
•  
• ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۰۷.
•  
• ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۰۸.
•  
• ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۱۵؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۵۱.
•  
• ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۱۴؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۵۰.
•  
• ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۱۵؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۵۱.
•  
• ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۱۵؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۵۱.
•  
• ابن شهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۸۱.
•  
• مجلسی، بحار الأنوار، ۱۳۶۳ش، ج۷۹، ص۹۱؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۱۴.
•  
• بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۵۲.
•  
• بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۵۲؛ مجلسی، بحارالأنوار، ۱۳۶۳ش، ج۷۹، ص۹۱.
•