کارگردان مستند «رخ مادر» بیان کرد که این مجموعه روایتی تاریخی از ناگفتههای خانوادههای شهدا دارد.
امیرحسین اکاتی تهیهکننده و کارگردان مستند «رخ مادر» درباره تغییرات این فصل که هر شب از شبکه یک پخش می شود به خبرنگار مهر بیان کرد: برخی موقعیتها و مکانهایی که مادران در روایتهایشان به آنها اشاره میکنند، همچنان دستنخورده باقی مانده است و تصمیم گرفتیم همان موقعیتها را بازسازی کنیم تا فضا باورپذیرتر شود و مخاطب ارتباط عمیقتری بگیرد.
به همین دلیل، فصل جدید حالوهوایی تصویریتر و داستانیتر یافته اما همچنان وفادار به روایت مستقیم مادران باقی مانده است.
وی اضافه کرد: در این فصل، قصههایی از جناحها، شهرها و روستاهای مختلف کشور به تصویر کشیده میشود؛ روایتهایی که گاهی دههها پس از جنگ هنوز در زندگی مادران جریان دارد.
نمونهاش روایت مادری در بندرماهشهر است که بیش از ۴۳ سال برای انتقال پیکر فرزندش تلاش کرده بود؛ روایتی که بار عاطفی و تاریخی ویژهای به این فصل بخشیده است.
این کارگردان یادآور شد: «رخ مادر» تا امروز در سه فصل و ۴۵ قسمت، روایت مادران شهدا از ۲۴ استان کشور را ثبت کرده است.
بخش پژوهش، ستون اصلی کار بوده است.
ابتدا در هر استان فهرست مادران شهدای در قید حیات بررسی میشود، سپس بهترین روایتها در اتاق فکر انتخاب و برای ضبط آماده میشود.
حدود ۹۰ درصد ساختار مستند پیش از اجرا طراحی میشود، اما محتوای گفتگوها کاملاً واقعی و برگرفته از روایت مادران است و هیچگاه برای ایجاد درام، واقعیت را دستکاری نکردیم.
اکاتی سپس درباره تمرکز مستند روی مادران شهدا عنوان کرد: در خانوادهها نقش تربیتی مادران پررنگتر است و یادبود شهدا اغلب با محوریت مادران صورت میگیرد.
این مادران آخرین نسل از روایتگران بیواسطه دفاع مقدس هستند و ثبت روایتهایشان ضرورتی تاریخی است، نه صرفاً یک انتخاب تصویری.
وی در بخش دیگری از سخنانش به نقش اسناد خانوادگی در غنیتر شدن روایتها اشاره و بیان کرد: آرشیوهایی که سالها در صندوقچهها و آلبومهای قدیمی ماندهاند، از عکسهای سیاهوسفید تا یادداشتهایی که مادران پشت آنها نوشتهاند، بخشی جداییناپذیر از ساختار «رخ مادر» شده است و هویت این مستند را شکل میدهد.
همین یادگارها به تیم تولید اجازه داده تا فضای داستانها واقعیتر شود و روایتها عمق بیشتری پیدا کنند.
اکاتی در پایان بیان کرد: حضور این اسناد در کنار گفتگوهای صمیمی مادران، «رخ مادر» را از یک برنامه گفتگومحور فراتر برده و آن را تبدیل به روایتی زنده از تاریخ ناگفته خانوادهها کرده است.
فصل تازه این مستند، آغاز راهی است برای پرداختن به روایتهایی که هنوز شنیده نشدهاند؛ روایتهایی که بخش مهمی از حافظه جمعی دوران دفاع مقدس را در سینه دارند و ثبت آنها برای تاریخ معاصر ایران حیاتی است.
فصل تازه مجموعه مستند «رخ مادر» هر شب ساعت ۱۹:۱۵ از شبکه یک سیما روی آنتن میرود.