سوره ۶۲: الجمعة - جزء ۲۸ - ترجمه مکارم شیرازی

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

يُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ الْمَلِكِ الْقُدُّوسِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ ﴿۱﴾

آنچه در آسمانها و زمين است همواره تسبيح خدا مي‏گويند، خداوندي كه مالك و حاكم است، و از هر عيب و نقصي مبرا و عزيز و حكيم است. (۱)

هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ ﴿۲﴾

او كسي است كه در ميان جمعيت درس نخوانده رسولي از خودشان برانگيخت تا آياتش را بر آنها بخواند، و آنها را پاكيزه كند، و كتاب و حكمت بياموزد، هر چند پيش از آن در گمراهي آشكاري بودند. (۲)

وَآخَرِينَ مِنْهُمْ لَمَّا يَلْحَقُوا بِهِمْ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿۳﴾

و رسول بر گروه ديگري كه هنوز به آنها ملحق نشده‏ اند، و او عزيز و حكيم است. (۳)

ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ ﴿۴﴾

اين فضل خدا است كه به هر كس بخواهد (و شايسته بداند) مي‏بخشد و خداوند صاحب فضل عظيم است. (۴)

مَثَلُ الَّذِينَ حُمِّلُوا التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ يَحْمِلُوهَا كَمَثَلِ الْحِمَارِ يَحْمِلُ أَسْفَارًا بِئْسَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ ﴿۵﴾

كساني كه مكلف به تورات شدند ولي حق آن را ادا ننمودند مانند درازگوشي هستند كه كتابهائي را حمل مي‏كند، قومي كه آيات الهي را تكذيب كردند مثال بدي دارند، و خداوند جمعيت ظالمان را هدايت نمي‏كند. (۵)

قُلْ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ هَادُوا إِنْ زَعَمْتُمْ أَنَّكُمْ أَوْلِيَاءُ لِلَّهِ مِنْ دُونِ النَّاسِ فَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ ﴿۶﴾

بگو اي يهوديان! اگر گمان مي‏كنيد كه شما دوستان خدا غير از مردم هستيد آرزوي مرگ كنيد اگر راست مي‏گوئيد! (تا به لقاي محبوبتان برسيد). (۶)

وَلَا يَتَمَنَّوْنَهُ أَبَدًا بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِالظَّالِمِينَ ﴿۷﴾

ولي آنها هرگز تمناي مرگ نمي‏كنند به خاطر اعمالي كه از پيش ‍ فرستاده‏ اند، و خداوند ظالمان را بخوبي مي‏شناسد. (۷)

قُلْ إِنَّ الْمَوْتَ الَّذِي تَفِرُّونَ مِنْهُ فَإِنَّهُ مُلَاقِيكُمْ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿۸﴾

بگو اين مرگي كه از آن فرار مي‏كنيد سرانجام با شما ملاقات خواهد كرد، سپس به سوي كسي كه از پنهان و آشكار با خبر است برده مي‏شويد و شما را از آنچه انجام مي‏داديد خبر مي‏دهد. (۸)

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نُودِيَ لِلصَّلَاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَى ذِكْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَيْعَ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿۹﴾

اي كساني كه ايمان آورده‏ ايد! هنگامي كه براي نماز روز جمعه اذان گفته مي‏شود به سوي ذكر خدا بشتابيد، و خريد و فروش را رها كنيد كه اين براي شما بهتر است اگر مي‏دانستيد. (۹)

فَإِذَا قُضِيَتِ الصَّلَاةُ فَانْتَشِرُوا فِي الْأَرْضِ وَابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَاذْكُرُوا اللَّهَ كَثِيرًا لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ﴿۱۰﴾

و هنگامي كه نماز پايان گرفت شما آزاديد در زمين پراكنده شويد و از فضل الهي طلب كنيد، و خدا را بسيار ياد نمائيد تا (۱۰)

وَإِذَا رَأَوْا تِجَارَةً أَوْ لَهْوًا انْفَضُّوا إِلَيْهَا وَتَرَكُوكَ قَائِمًا قُلْ مَا عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَمِنَ التِّجَارَةِ وَاللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقِينَ ﴿۱۱﴾

هنگامي كه تجارت يا سرگرمي و لهوي را ببينند پراكنده مي‏شوند و به سوي آن مي‏روند، و تو را ايستاده به حال خود رها مي‏كنند، بگو آنچه نزد خدا است بهتر از لهو و تجارت است و خداوند بهترين روزي دهندگان است. (۱۱)

http://www.parsquran.com/data/show.php?lang=far&sura=62&ayat=0&user=far&tran=2

فضیلت و آثار و خواندن سوره جمعه

۰ زمان تقریبی مطالعه 3 دقیقه

شصت و دومین سوره قرآن کریم جمعه نام دارد و یکی از سوره‌های مدنی قرآن به‌شمار می‌رود. این سوره در جزء بیست و هشتم از قرآن کریم جای گرفته است. این سوره به نماز جمعه و اهمیت آن می‌پردازد. در مورد فضیلت این سوره در روایات آمده که خواندن آن موجب اعطای پاداش و کفاره گناهان خواهد شد. از آثار خواندن سوره جمعه در روایات به بخشش گناهان و حفظ زراعت و محصولات اشاره شده است. اگر به‌دنبال این هستید که سوره جمعه را بیشتر بشناسید، در ادامه با ما باشید.

دلیل نامگذاری سوره جمعه و ویژگی‌های آن

دلیل نامیدن سوره جمعه بدین نام این است «که در آن به حکم نماز جمعه و آداب اعمال پس از آن اشاره می‌کند» (۱). این سوره «در ترتیب نزول سوره صد و نهمی است که بر رسول گرامی اسلام نازل شده است» (۲). سوره جمعه« ۱۱ آیه، ۱۷۷ کلمه و ۷۶۸ حرف دارد و یکی از سوره‌های مسبحات (سوره‌هایی که با تسبیح خداوند آغاز می‌شوند) است» (۳). سوره جمعه همچنین «در گروه سوره‌های ممتحنات (به دلیل تناسب محتوایی با سوره ممتحنه) آمده است» (۴). محتوای آن «به نماز جمعه و برپا داشتن آن می‌پردازد» (۵).

فضیلت‌های خواندن سوره جمعه

در فضیلت قرائت سوره جمعه در روایات به موارد زیر اشاره شده است.

اعطای پاداش

از رسول خدا (ص) روایت شده است که «هر کس سوره جمعه را بخواند خداوند به او ده برابر افرادی که در نماز جمعه شرکت می‌کنند و نیز کسانی که در شهرهای مسلمان‌نشین به نماز جمعه نمی‌روند، پاداش عطا می‌کند» (۶).

کفاره گناهان

از امام صادق (ع) نقل شده است که «هر کسی سوره جمعه را در هر شب جمعه بخواند، کفاره گناهان بین دو جمعه خواهد بود» (۷).

سنت

در روایتی از امام محمد باقر (ع) آمده است که «سوره جمعه و منافقون را قرائت کن؛ زیرا خواندن این دو سوره در روز جمعه در نمازهای صبح و عصر سنت است» (۸).

رفتن به بهشت

از امام صادق روایت شده که «بر هر مؤمنی شایسته است که اگر شیعه ما است سوره جمعه و اعلی را در شب جمعه قرائت کند و در نماز ظهر روز جمعه سوره جمعه و منافقون را قرائت نماید و اگر چنین کند به مانند آن است که همسنگ عمل رسول خدا (ص) را انجام داده و پاداش کارها و ثواب‌های او تنها بهشت است» (۹).

بشارت برای مؤمنان

امام محمد باقر در مورد فضیلت خواندن این سوره فرموده‌اند که «خداوند به وسیله سوره جمعه مؤمنان را گرامی می‌دارد. پیامبر گرامی اسلام سوره جمعه را بشارتی برای مؤمنان و سوره منافقون را برای منافقان توبیخ قرار داد به همین دلیل نباید خواندن این دو سوره را در نماز جمعه ترک کرد» (۱۰).

آثار و برکات خواندن سوره جمعه

خواندن سوره جمعه آثار فراوانی دارد که در ادامه آن‌ها را بیان می‌کنیم.

دورکننده امور خوفناک

آمده است که «هرکسی در هر شب و روز سوره جمعه را بخواند از آنچه می‌ترسد، در امان است و هر چیز ترسناک و خوفناکی از او دور خواهد شد» (۱۱). در روایتی دیگر ایشان فرموده‌اند که «هر کس در خواندن سوره جمعه مداومت نماید، اجر عظیمی نصیب او می‌شود و از هر چیزی که موجب ترس اوست در امان خواهد بود» (۱۲).

دور نمودن وسوسه شیاطین

از امام صادق (ع) در این مورد ذکر شده است که «هر کس شب و روز در هنگام صبح و عصر سوره جمعه را قرائت کند، از وسوسه شیطان در امان است و خداوند گناه آن روز او را خواهد بخشید» (۱۳).

حفظ زراعت

آمده است که «برای حفظ محصول و زراعت از آفت‌ها و نیز ایجاد برکت در آن‌ها آیه ۴ سوره جمعه «ذَلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشَاءُ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ» را بر یک صدف در روز جمعه نوشته و آن را در زمین کشاورزی بیندازد و همچنین اگر این آیه را بنویسد و در چیزی قرار دهد، موجب حفظ و نیز برکت در آن خواهد شد» (۱۴).

کلام پایانی

سوره جمعه یکی از سوره‌های قرآن کریم است که آیه پنجم آن از مثل‌های قرآنی و نیز آیه نهم آن در مورد حکم نماز جمعه از آیات مشهور قرآن به شمار می‌روند. در روایات آمده که خواندن این سوره بشارتی است برای مؤمنان و موجب رفتن به بهشت می‌شود. از آثار قرائت سوره جمعه نیز رهایی از امور خوفناک و نیز وسوسه شیطان است.

جهت مشاهده سایر مقالات و نوشته های نمازی میتوانید روی مقالات نمازی کلیک کنید.
کاری از تحریریه ستاد اقامه نماز

پی‌نوشت

خرمشاهی، سوره جمعه، ص ۱۲۵۵ ـ ۱۲۵۶.
معرفت، آموزش علوم قرآن، ج۲، ص ۱۶۸.
خرمشاهی، سوره جمعه، ص ۱۲۵۶.
رامیار، تاریخ قرآن، ص ۳۶۰ ـ ۵۹۶. فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ج۱، ص ۲۶۱۲.
طباطبایی، المیزان، ج۱۹، ص ۲۶۳.
مجمع‌البیان، ج۱۰، ص ۵.
بحارالانوار، ج۸۶، ص ۳۶۲.
علل‌الشرائع، ج۲، ص ۳۵۶.
ثواب‌الاعمال، ص ۱۱۸.
تهذیب‌الاحکام، ج۳، ص ۶.
تفسیر البرهان، ج۵، ص ۳۷۱.
همان.
همان.
خواص‌القرآن و فوائده، ص ۱۳۱.

ثواب و آثار قرائت سوره های قرآن مطالب ویژه

متن و ترجمه سوره جمعه و فضیلت خواندن سوره جمعه کتاب قرآن