به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری سی‌ونهمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی صبح امروز (۱۵ شهریورماه ۱۴۰۴) با حضور حجت‌الاسلام حمید شهریاری دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در محل دانشگاه مذاهب اسلامی برگزار شد.
حجت‌الاسلام شهریاری در ابتدای این نشست با تبریک فرارسیدن هفته وحدت، بر اهمیت این رویداد علمی و دینی تأکید کرد و گفت: سی‌ونهمین دوره کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی همزمان با یک‌هزار و پانصدمین سالگرد ولادت پیامبر اعظم اسلام (ص) از ۱۷ تا ۱۹ شهریورماه ۱۴۰۴ (۸ تا ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۵) برگزار می‌شود و مقدمات آن از روز گذشته، ۱۴ شهریورماه آغاز شده است.
وی با اشاره به شعار امسال این کنفرانس تحت عنوان «پیامبر رحمت و امت اسلامی» افزود: این اجلاس با حضور علما، اندیشمندان، رهبران دینی و شخصیت‌های فرهنگی و سیاسی از سراسر جهان اسلام برگزار خواهد شد تا درباره ابعاد مختلف سیره نبوی، نقش پیامبر اسلام در تأسیس امت واحده و نیز چالش‌های پیش‌روی جهان اسلام به تبادل نظر بپردازند.
سه لایه وحدت؛ از داخلی تا جهانی
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود با مرور تأثیرات سی‌ونُه دوره بر مفاهیم دیپلماسی و گفتمان همگرایی، مفهوم وحدت را دارای سه لایه دانست و تصریح کرد: لایه نخست، وحدت داخلی است که ریشه در درون‌زایی جامعه اسلامی دارد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی به الگویی الهام‌بخش برای دیگر کشورها تبدیل شد.
وی از اقدامات علما و خطیبان اهل سنت در نمازهای جمعه و خطبه‌های وحدت‌آفرین به عنوان نمونه‌های بارز این همگرایی یاد کرد.
لایه دوم، منطقه‌نگری است که با تکیه بر اخوت اسلامی میان ملت‌های مسلمان شکل گرفته است.
حجت‌الاسلام شهریاری تأکید کرد: ما باید دیپلماسی وحدت‌محور را با کشورهای مسلمان نظیر پاکستان، ترکیه، مصر و عربستان توسعه دهیم.
تجربه‌هایی همچون موضع‌گیری کشورهای اسلامی در محکومیت حملات رژیم صهیونیستی علیه ایران نشان‌دهنده ظرفیت همگرایی منطقه‌ای است.
حجت الاسلام شهریاری لایه سوم را، وحدت انسانی و جهانی دانست و در این خصوص گفت: اگر امروز بر محور فلسطین وحدت شکل گرفته، ریشه در کرامت انسانی و عدالت دارد.
این وحدت فراتر از وحدت اسلامی است و به یک مفهوم جهانی تبدیل شده که در برابر یکجانبه‌گرایی آمریکا ایستادگی می‌کند.
امنیت، عدالت و کرامت انسانی؛ پایه‌های وحدت جهانی
شهریاری با تأکید بر اینکه هیچ معاهده‌ای با آمریکا قابل اتکا نیست، خاطرنشان کرد: کشورهای اسلامی دریافته‌اند که امنیت و عدالت تنها با همکاری جمعی و نفی تفرقه حاصل می‌شود.
حتی کشورهایی که زمانی به ترویج تکفیر دامن می‌زدند، امروز به سوی هم‌پیمانی در مسیر وحدت اسلامی حرکت کرده‌اند.‌
حضور ۸۰ تن از علما و مفتی‌های کشورهای اسلامی در کنفرانس سی‌ونهم
وی اعلام کرد: مهمانان این برنامه بیش از ۸۰ تن از علمای برجسته، مفتی‌ها، رؤسای احزاب و نخست‌وزیران اسبق کشورهای مختلف خواهند بود.
دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب ادامه داد: برنامه‌های جانبی این مراسم رونمایی از کتب تازه در حوزه تقریب مذاهب، برگزاری بیش از ۲۰۰ وبینار با حضور اندیشمندان بین‌المللی بوده است.
بیش از ۲ هزار و ۸۰۰ دعوت‌نامه ارسال شده که حدود هزار نفر در سالن اجلاس حضور خواهند داشت.
شهریاری ادامه داد: تاکنون ۳۹۲ مقاله دریافت شده که ۱۴۸ مقاله مورد تأیید قرار گرفته است.
موضوعات اصلی مقالات، پیرامون مفاهیم وحدت و شکل‌گیری امت واحده در بیش از ۴۰ عنوان فرعی خواهد بود.
وی گفت: کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی که همه ساله با سازماندهی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و با استقبال گسترده نهادهای علمی و دینی جهان اسلام برگزار می‌شود، در سال جاری فرصتی مضاعف برای تأکید بر مشترکات اسلامی و ترویج گفتمان وحدت در برابر تفرقه خواهد بود؛ گفتمانی که از وحدت داخلی آغاز شده و امروز به وحدت انسانی در سطح جهانی ارتقا یافته است.
عملکرد دولت‌های اسلامی در قبال فلسطین
وی با اشاره به مواضع کشورهای اسلامی در قبال فلسطین تأکید کرد: کشورهای اسلامی معذوریت‌های خود را دارند اما نباید فراموش کنیم که برخی حکام در مسئله فلسطین و حمایت از ملت مظلوم غزه مردود شدند.
با این حال، همگرایی اسلامی که امروز در سطح دولت‌ها شاهد آن هستیم، در گذشته سابقه نداشته است.
شهریاری با اشاره به موضع‌گیری اخیر رئیس‌جمهور ترکیه خاطرنشان کرد: آقای اردوغان صراحتاً رژیم صهیونیستی را کافر و جنایتکار معرفی کرد و این موضع مورد استقبال علمای جهان اسلام قرار گرفت.
امروز دولت‌ها دریافته‌اند که اگر همراهی نکنند، از نخبگان عقب خواهند ماند.
وی همچنین افزود: امارات که نوک پیکان روابط با اسرائیل بود، به‌تازگی اعلام کرده است کرانه باختری خط قرمز ماست و در صورت الحاق آن، در همکاری‌های قبلی با تل‌آویو تجدیدنظر خواهد کرد.
این موضع یک تغییر بزرگ است.
تغییر در ادبیات و رفتار دولت‌های منطقه
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی گفت: ادبیات جدید رژیم صهیونیستی مبتنی بر اشغال سرزمین‌های سوریه، تبلیغ اسرائیل بزرگ و تشدید حملات به غزه است.
با این حال، دولت‌های اسلامی دیگر سکوت نکرده‌اند و شاهدیم که مصر، ترکیه و عربستان مواضعی متفاوت و صریح‌تر نسبت به گذشته اتخاذ کرده‌اند.
این روند باید مورد تشویق قرار گیرد تا به همگرایی پایدار منجر شود.
رسالت کنفرانس وحدت؛ گفتمان‌سازی در سطح جهانی
وی ادامه داد: کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی رسالت اصلی خود را گفتمان‌سازی می‌داند.
ما باید اندیشه وحدت را از سطح داخلی به منطقه‌ای و جهانی ارتقا دهیم.
سی‌ونهمین کنفرانس، در بالاترین سطح ممکن این نقش را ایفا کرده است.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی ادامه داد: تغییر اندیشه، تغییر در عمل به دنبال دارد و مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی توانسته در عرصه جنگ شناختی و جهاد تبیین، سربازان فکری و رسانه‌ای خود را به‌خوبی سازماندهی کند.
عربستان و گفتمان وحدت
شهریاری در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت: دو سال است که عربستان سعودی نیز کنفرانسی مشابه کنفرانس وحدت اسلامی برگزار می‌کند.
امسال میزبانی شایسته‌ای از هیئت ایرانی داشتند و بیانیه پایانی آن‌ها تفاوت جدی با بیانیه کنفرانس وحدت نداشت.
این نشان می‌دهد گفتمان وحدت به یک ارزش منطقه‌ای تبدیل شده است.
وی با اشاره به دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران در عرصه وحدت گفت: ما در کشور خود توانسته‌ایم علاوه بر وحدت درون‌زای اسلامی و منطقه‌ای، یک وحدت انسانی جهانی را نیز کلید بزنیم.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی همچنین به نام‌گذاری سال جاری از سوی سازمان کنفرانس اسلامی به عنوان سال نبی‌الرحمه اشاره کرد و گفت: این نام‌گذاری نشان‌دهنده نقش محوری پیامبر اسلام (ص) در ایجاد وحدت میان مسلمانان است.
هیچ پیامبری پس از اعتقاد به خداوند، بی‌اعتقاد به پیامبر اکرم (ص) نبوده و این از مشترکات بنیادین همه مذاهب و احزاب اسلامی است.
وی تأکید کرد: شخصیت پیامبر اسلام الگویی برای جهانیان است.
محبت به ایشان امروز فراتر از احساسات، به عقلانیتی تبدیل شده که وحدت انسانی را در سطح جهانی شکل داده است.
محور ویژه فلسطین در کنفرانس سی‌ونهم
شهریاری در پایان خاطرنشان کرد: به دلیل شرایط حساس منطقه و جهان، موضوع فلسطین امسال به‌صورت ویژه در دستور کار کنفرانس قرار گرفته است در سطح جهانی از این موضوع حمایت می‌شود.