در عرصه فقه کتبی مانند «المقنعه»، «الاعلام»، «المسائل الصاغانیه»، «جوابات اهل الرقه فی الأهله و العدد» در زمینه علم کلام و عقاید کتاب‌هایی مانند «اوائل المقالات»، «شرح عقاید صدوق»، «اجوبه المسائل السرویه»، «نکت الأعتقادیه» و کتب «الفرائض»، «الکلام فی دلائل القرآن»، «وجوه اعجاز القرآن»، «النصره فی فضل القرآن»، «البیان فی تألیف القرآن»، الافصاح»، «الایضاح»، «الارکان» و «الارشاد» را در زمینه‌های گوناگون قرآنی، اخلاقی و تاریخی به نگارش درآورده است.

در عظمت علمی مکتب شیخ مفید وجود شاگران ممتازی چون «سیدمرتضی»، «سیدرضی»، «نجاشی»،«شیخ طوسی» و غیره است که هر کدام از بزرگان و ستون‌های علمی شیعه محسوب می‌شوند، کافی است.

 

وی مورد تحسین و احترام بزرگان اهل تسنن از قبیل، ابن حجر عسقلانی، ابن عماد حنبلی، شافعی و دیگران بود.

شیخ طوسی درباره او در الفهرست می‌نویسد: «محمد بن محمد بن نعمان، معروف به ابن المعلم (ابوالعلی معری این لقب را به وی داده)، از متکلمان امامیه است.در عصر خویش ریاست و مرجعیت شیعه به او منتهی گردید.در فقه و کلام بر هر کس دیگر مقدم بود. حافظه خوب و ذهن دقیق داشت و در پاسخ به سؤالات حاضر جواب بود. او بیش از ۲۰۰ جلد کتاب کوچک و بزرگ دارد.»

 

برخی گفته‌اند لقب «مفید» را علی بن عیسی معتزلی در عهد جوانی، در نتیجه مباحثه با وی به او داد.