در بسیاری از آیات قرآن به مباحث علمی گوناگونی اشاره شده است. برخی از این مطالب در زمان نزول قرآن کشف نشده بود و بشر قرن‌ها بعد به بخشی از آنها پی برد، از همین رو وجود چنین مطالب علمب در قرآن از اخبار غیبی و اعجاز علمی این کتاب آسمانی محسوب می‌شود. در تفسیر نمونه ذیل آیات علمی قرآن، با اکتشافات و تحقایقات روز دنیا مورد توجه بوده و اعجازهای علمی قرآن مشخص شده است. برای بررسی 5 اعجاز علمی شگفت انگیز قرآن، کافیست تا انتهای این مقاله همراه ما باشید…
دسترسی سریع به بخش های مقاله
اعجاز علمی در قرآن
از مهم ترین اعجازهای قرآن در عصر امروزی، اعجاز علمی قرآن می باشد. یکی از کتاب های تفسیر معروف به نام تفسیر «نمونه» که توسط مرجع عاليقدر حضرت آيت الله العظمي مكارم شيرازي و همکاران نوشته و جمع آوری شده است از جمله تفاسيري است كه به اعجاز علمی قرآن اشاره کرده و رویکرد مثبتی نسبت به آن داشته است. شيوه اين تفسير استخدام علوم در فهم، تفسير و بيان اعجاز علمي قرآن است و با بهره بردن از علوم قطعی در این زمینه سعی در فهماندن و توضیح دارد و مطالب و نظریه های غیر معتبر و تایید نشده در آن جایی ندارد.
در تفسیر آیه ۸۹ از سوره مبارکه اسراء می‌نویسد:
«این آیه در حقیقت نشان گر جامعیت قرآن و اهمیت آن برای تمام انسان ها می باشد. ایجاد این تعداد تنوع از انسانی که سوادی ندارد امری عجیب است؛ چرا که در این کتاب آسمانی، هم دلایل متین عقلی با ریزهکاریهای مخصوصش در زمینه عقاید آمده و هم بیان احکام متین و استوار بر اساس نیازمندی‌های بشر در همه زمینه ها. موضوعات تاریخی قرآن بسیار دقیق، زیبا و بدون خرافات می باشد و همچنین مباحث اخلاقی آن که دل‌های آماده را همچون زمینی می سازد که با باران تراوت تازه ایی گرفته است! اعجاز علمی قرآن به برخی از مطالبی اشاره کرده است که در زمان خود هیچ کدام از دانشمندان از آن خبر نداشتند » (همان، ۱۲/ ۲۷۶).
در قسمتی دیگر از این کتاب بیان شده است که: «توجه داشته باشید که کتاب قرآن یک کتاب بررسی علوم نیست، بلکه یک کتاب انسان‌سازی است و بنابر‌این، وجود مطالبی در باب مسائل مربوط به تکامل، تشریح، جنینشناسی، گیاهشناسی و مانند آن در قرآن امری غیرطبیعی می باشد، اما این موضوع باعث نخواهد شد که به تناسب بحث‌های تربیتی اشارة کوتاهی به قسمت‌هایی از این علوم در قرآن نشود» (همان، ۱۱/ ۸۱).
1- اعجاز علمی قرآن: حرکت زمین
وَتَرَى الْجِبَالَ تَحْسَبُهَا جَامِدَةً وَهِیَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ صُنْعَ اللَّهِ الَّذِی أَتْقَنَ کُلَّ شَیْءٍ إِنَّهُ خَبِیرٌ بِمَا تَفْعَلُونَ (نمل/ ۸۸)؛ «می پندارید که کوه ها ثابت و ساکن هستند اما آنها همچون ابر ها در حال حرکت هستند. این صنع و آفرینش خداوندی است که همه چیز را متقن آفریده است. او از کار‌هایی که شما انجام میدهید، آگاه است».
حرکت زمین را می توان به عنوان اولین اعجاز علمی قرآن دانست. در این آیه از قرآن به موضوعاتی مانند مبدأ و معاد و نشانه های قدرت و عظمت خداوند در عالم هستی و همچنین حوادث رستاخیز اشاره شده است.
برخی از مفسران قرآن اعتقاد دارند که در این آیه به موضوع اتفاقات و حوداث روز رستاخیز اشاره کرده است و در پایان این دنیا زلزله های و دگرگونی های عظیمی اتفاق خواهد افتاد و کوه‌ها از هم متلاشی میگردند. به این موضوع در برخی از سوره های پایانی قرآن اشاره شده است. یکی از مهم ترین دلایلی که باعث شده است که این نتیجه برسند قرار گرفتن این آیه در بین آیات رستاخیز قرآن می باشد، ولی قراین فراوانی در آیه وجود دارد که تفسیر دیگری را تأیید میکند و آن اینکه آیه فوق نشانگر عظمت خداوند در این دنیا و یگانگی و توحید اوست و همچنین به حرکت نامحسوس کره زمین اشاره دارد.
2- تزیین آسمان ستارگان
إِنَّا زَیَّنَّا السَّمَاء الدُّنْیَا بِزِینَةٍ الْکَوَاکِبِ (الصافات/ ۶)؛ «در حقیقت، ما آسمان نزدیک را با زیور سیّارات آراستیم».
در این آیه از قرآن کریم اشاره شده است که: «آسمان پایین را با کواکب تزیین کردیم»، در حالی که فرضیه ای که در آن زمان بر افکار و دانشمندان حاکم بود میگفت فقط آسمان بالا (آسمان هشتم طبق فرضیه بطلمیوس) آسمان ستارگان ثوابت است. همانطور که می دانیم این موضوع امروزه ثابت شده است و با وجود عقاید نادرست در زمان گذشته با این حال تسلیم آن افکار نشده، که خود معجزه زنده‌ای از این کتاب آسمانی است.
جالب است که بدانید امروزه نیز به اثبات رسیده است که چشمک زدن ستارگان بر اثر هوایی است که در دور زمین قرار گرفته است و باعث رخ دادن چنین اتفاقی می شود و این با تعبیر «السماء الدنیا»؛ (آسمان پایین) بسیار مناسب است، اما در بیرون جو زمین، چنین حالتی در ستارگان یافت نخواهد شد.
3 ـ آماده شدن زمین برای زراعت به وسیله باران
فَلْیَنظُرِ الْإِنسَانُ إِلَى طَعَامِهِ أَنَّا صَبَبْنَا الْمَاء صَبًّا ثُمَّ شَقَقْنَا الْأَرْضَ شَقًّا فَأَنبَتْنَا فِیهَا حَبًّا وَعِنَبًا وَقَضْبًا (عبس/ ۲۴ ـ ۲۸)؛ «و انسان باید به غذایش نظر کند؛ که ما آب را با بارشى فرو ریختیم؛ سپس زمین را کاملاً شکافتیم؛ و در آن دانه (ها) رویاندیم؛ و (نیز) انگور و سبزى».
یکی دیگر از اعجاز های علمی قرآن نزول باران و آماده سازی زمین برای کشاورزی و تولید غذا می باشد. در ابتدا سطح زمین پوشیده از سنگ های بزرگ و پیوسته بود که بر اثر بارش باران های پی در پی فرو ریختند و از هم شکافتند. ذرات ریز شکسته شده جدا شدند و در گودی فرو ریختند و زمین های قابل کشت را تشکیل دادند و هم اکنون نیز سیلاب‌ها قسمتی از آنها را در خود حل کرده، به دریا میریزند. به وسیله برف و باران، خاک های جدید و مناسب برای زراعت شکل می گیرند تا انسان دچار کمبود نشود. این اعجاز علمی قرآن نشان میدهد ابتدا به وسیله باران زمین ها شکافته می شوند و آماده زراعت میگردند. این امر الهی امروزه نیز ادامه دارد و به اتمام نرسیده است. (مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۶/ ۱۴۸).
4 ـ شکل‌گیری استخوان‌ها در جنین
ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا فَکَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا (مومنون/ ۱۴)؛ «سپس آب اندک سیّال را به صورت [خون بسته]آویزان آفریدیم؛ و [خون بسته]آویزان را به صورت (چیزى شبیه) گوشت جویده شده آفریدیم؛ و گوشت جویده شده را به صورت استخوانهایى آفریدیم و بر استخوان‌ها گوشتى پوشاندیم».
تفسیر نمونه ذیل آیه این گونه بیان می کند.
نویسنده «تفسیر فی ظلال» ذیل آیه مورد بحث نکات جالبی را بیان می کند. جنین بعد از آنکه مرحله علقه و مضغه را پشت سر گذاشت، تمام سلول‌های بدن او به سلول‌های استخوانی تبدیل می‌شود و به تدریج آنها توسط عضلات و گوشت پوشانده می شوند. در این آیه از قرآن، جمله کَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا نشان دهنده اعجاز علمی قرآن می باشد که به مسئله ایی اشاره می کند که تا آن زمان برای هیچکس آشکار نبود؛ زیرا قرآن نمیگوید: «ما مضغه» را به استخوان و گوشت تبدیل کردیم، بلکه میگوید: ما «مضغه» را به استخوان تبدیل کردیم و استخوان‌ها را با گوشت پوشاندیم. طبق این مطلب می توان فهمید که مضغه ابتدا به استخوان تبدیل می‌شود و بعد از آن، به وسیله گوشت و عضله پوشانده می شود (مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۴/ ۲۱۳).
5 ـ بریدگی میان رشته کوه‌ها
وَأَلْقى فِی الْأَرْضِ رَواسِیَ أَنْ تَمِیدَ بِکُمْ وَأَنْهاراً وَسُبُلاً لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ (نحل/ ۱۵)؛ «و در زمین کوههاى ثابت و محکمى افکند تا لرزش آن را نسبت به شما بگیرد و نهر‌ها ایجاد کرد و راه‌هایى تا هدایت شوید».
امروزه حتما این موضوع را شنیده اید که ریشه کوه ها در زمینه به هم متصل هستند و در واقع مانند زرهی می مانند که زمین را در بر گرفته اند و مانع از لرزش های شدید بر اثر فشار انفجار گازهای درونی زمین میشوند. علاوه بر آن وجود کوه ها موجب افزایش مقاومت زمین را در مقابل نیروزه جاذبه ماه می شود و این امر را تا حد زیادی از بین می برد.
از طرفی وجود کوه ها باعث جلوگیری از وقوع طوفان های شدید بر پوسته زمین خواهد شد و از سرعت آنها میکاهند. اگر کوه ها نبودند زمین دائما در معرض تندبادها قرار داشت و آرامش موجودات از بین می رفت. یکی از مهم ترین دلایل تشکیل نهر ها و ایجاد رود، کوه ها هستند که بلافاصله به آن اشاره شده است. هم از طریق تجمع آب ها و هم از طریق برف های روی آنها. همان طور که در آیات به آن اشاره شده است: «و براى شما نهرهایى قرار دادیم» «وَأَنْهاراً» با توجه به این که وجود کوه های ممکن است شما را دچار توهم کند که زمین را جدا می کند و راه ها را از بین می برد، در ادامه بیان می کند که: «و براى شما راه‌ها قرار داد تا هدایت شوید» (وَسُبُلًا لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ).
در پاورقی این گتاب اشاره شده است که: «این نیز بی شک یکی از اعجازهای علمی قرآن برای انسان می باشد که در آن زمان هیچ یک از دانشمندان و محققان از آن خبر نداشتند و برای آنها آشکار نبود» (همان، ۱۱/ ۱۸۲).
https://tolidierfani.com/scientific-miracle-quran/