سوره 105ـ سوره فيل ـ مكي ـ 5 آيه ـ 23 كلمه ـ 96 حرف
(معني): فيل.
(علت نامگذاري):در آيه اول(و آيات بعدي)داستان فيل سواران ابرهه که براي ويران كردن خانه خدا عازم بودند و به اذن خداوند فیل سواران نابود شدند. آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 135 – جعفر شيخ الاسلامي.
(مأخذ نامگذاري): سوره فيل به معني فيل يا پيل(منظور سپاه ابرهه است كه براي خراب كردن خانه خدا از يمن به طرف مكه حركت كردند و انا به اذن خداوند نابود شدند)مأخذ نامگذاري آيه اول سوره است. دانستنيهاي قرآن – ص 184 – مصطفي اسرار.
(نامهاي ديگر): الم تركيف.
(ترتيب نزول و جمع آوري سوره فيل):
به ترتيب جمع آوري،صد و پنجمين سوره است.
به ترتيب نزول، هيجدهمين سوره است كه بعد از سوره«كافرون» و قبل از سوره«فلق» نازل شده است.
(ترتيب آغاز و پايان سوره فيل):
آغاز:«اَلَمْ تَرَكَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِاَصْحابِ اَلْفيلِ».
پايان:«فَجَعَلَهُمْ كَعَصْفٍ مَأْكُولٍ». آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 135 – جعفر شيخ الاسلامي.
(اطلاعات عمومي سوره فيل):
1ـ نام ديگر سوره فيل چيست؟سوره الم ترکیف.
2ـ سوره فيل بيانگر چه ماجرايي است؟اين سوره در جهت گزارش حمله ابرهه به خانه خدا و از بين رفتن خود ابرهه و لشكريانش نازل گرديد. پرسش و پاسخ هايي در شناخت تاريخ و علوم قرآني – ص 117 / 213 – دكتر مجيد معارف.
(محتواي سوره فيل):
1. داستان تاريخي معروف كه در سال تولد پيامبر(ص)واقع شد(معروف به عام الفيل)و خداوند خانه كعبه را از شر لشكر كفر كه از سرزمين يمن سوار بر فيل آمده بودند حفظ كرد.
2. به كفار مغرور و لجوج در هر زمان، يادآوري داستان هشداري عبرت آمیز است.
3. اعجاز خداوند در نابود شدن لشكر عظيم فيل سوار به وسيله پرندگان كوچك و سنگريزه هاي كوچك به قدرت خداوند. آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 135 – جعفر شيخ الاسلامي.
4. اين سوره به داستان تاريخي معروفي اشاره مي كند كه در سال تولد پيامبر اسلام(ص)واقع شده است و اينكه خداوند خانه كعبه را از شر لشكر عظيم كفار كه از سرزمين يمن سوار بر فيل آمده بودند حفظ كرد. دانستنیهای قرآن، ص 67 – مصطفي اسرار.
(فضيلت خواندن سوره فيل):
امام صادق(ع)فرمود:«هر كس سوره فيل را در نماز واجب بخواند در قيامت هر كوه و زمين هموار و كلوخي براي او شهادت مي دهند كه او از نماز گزاران است و منادي صدا مي زند درباره بنده من راست گفتيد شهادت شما را به سود يا زيان او مي پذيرم بنده ام را بدون حساب وارد بهشت كنيد او كسي است كه من وي را دوست دارم و عملش را نيز دوست دارم».(مجمع البيان جلد 10 ص 539) - آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 135 – جعفر شيخ الاسلامي.
2ـ امام صادق(ع)فرمودند:كسي كه زياد سوره«لا يلاف قريش»را بخواند خداوند روز قيامت او را وارد محشر سازد در حالي كه بر اسبي بهشتي سوار است تا بر خوانهاي«سفره هاي» نور بهشتي نشيند.
3ـ صدوق(ره)فرموده: هر كس در هر ركعت از ركعات نماز واجبش سوره فيل را بخواند پس بايد سوره ايلاف را هم با آن بخواند زيرا اين دو سوره با هم يك سوره محسوب مي شوند و جايز نيست اكتفا به يكي از آن دو بدون ديگري در يك ركعت از نمازهاي واجب.
4ـ در حديث ابي بن كعب است كه هر كس سوره فيل را بخواند خداوند او را در دوران زندگيش در دنيا از مسخ و مبتلا شدن به افترا و تهمت رهايي بخشد و در حديث ابي است كه هر كس سوره ايلاف را بخواند خداوند به او به عدد هر كس كه طواف كعبه نموده و معتكف به آن باشد ده حسنه عطا نمايد(از نبي اكرم«ص»).درمان با قرآن – ص 163 تا 166 – محمد رضا كريمي.
تحقیق و تدوین گل افشان گل محمدی