مشهد - کارشناس حوزه دین و اندیشه گفت: امام جواد (ع) در دوران خفقان و ریاکاری عباسیان، عَلَم‌دار جهاد تبیین بود و با روشنگری‌های خود، چهره واقعی حاکمان جور را آشکار می‌ساخت.
حجت‌الاسلام حسین ابراهیمی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به ویژگی خاص برخی از شخصیت‌های تاریخ اسلام اظهار کرد: در عالم اسلام، شخصیت‌هایی وجود دارند که با وجود عمر کوتاهشان در این دنیا، تأثیرات گسترده و درخشانی بر تاریخ و سرنوشت بشریت گذاشته‌اند.
یکی از این شخصیت‌های بی‌بدیل، قطعاً امام نهم شیعیان، امام جواد (ع)، جواد الائمه هستند.
کارشناس دینی افزود: ایشان آن مولود مبارکی بودند که خداوند در سن خردسالی، ایشان را به امامت رساند تا به همگان ثابت کند که خداوند رسالتش را در هر جایی که بخواهد قرار می‌دهد و او را حجت برای همگان قرار داد.
وی با اشاره به نبوغ علمی امام (ع) در کودکی، خاطرنشان کرد: این امام بزرگوار، در همان سنین کودکی، قدرت و مقام علمی خود را در جلسات باشکوهی که صاحبان تفکر و اندیشه حضور داشتند، به رخ همگان می‌کشید و نشان می‌داد که وجود ایشان، علم ایشان، مقام امامت و عصمت و کرامت ایشان، همگی معجزه‌ای الهی است.
ضرورت شناخت مأمون عباسی برای درک عمق مبارزات امام جواد (ع)
ابراهیمی با بیان اینکه جامعه ما گاهی تصویر مشخصی از فعالیت‌های امام جواد (ع) در عمر کوتاهشان ندارد، بر اهمیت مطالعه تاریخ برای درک بهتر این فعالیت‌ها تأکید کرد: اگر بخواهیم اهمیت کار امام جواد (ع) را بیشتر درک کنیم و به عمق فعالیت‌های ایشان پی ببریم، باید در مورد تاریخ عباسی و حاکم زمان امام، یعنی مأمون عباسی، مطالعات عمیق‌تری داشته باشیم.
کارشناس دینی به ویژگی‌های خاص مأمون اشاره کرد و گفت: مأمون عباسی از کسانی نبود که به صورت آشکار و بارز به دشمنی با اهل بیت (ع) روی آورد.
او اهل ریا و فریبکاری بود، اهل دورویی بود.
مأمون یک شخصیت ظاهرساز بود و خود را طوری به مردم نشان می‌داد که گویا طرفدار خاندان اهل بیت (ع)، طرفدار اسلام و حکومت اسلامی است؛ اما در باطن، دشمنی عمیقی با اهل بیت (ع) داشت.
وی تأکید کرد: در چنین شرایط پیچیده و دوگانه‌ای، کار امام جواد (ع) بسیار سخت بود.
آنچه این موضوع را جذاب‌تر می‌کند این است که امام جواد (ع) نه تنها در عرصه سیاسی، بلکه در عرصه‌های فکری و فرهنگی به مبارزه پرداختند.
رسالت امام جواد (ع) در افشای ریاکاری
ابراهیمی با تأکید بر نقش روشنگرانه امام (ع)، ایشان را پیشگام جهاد تبیین دانست و بیان کرد: امام جواد (ع) با این روش، برای رسوا کردن حکومت جور و حکومت طاغوت، برای روشن کردن مردم و تبیین حقایق تلاش می‌کردند.
نکته مهم اینجاست که امام جواد (ع) در عصر خودشان علم‌دار جهاد تبیین بودند.
کارشناس دینی افزود: اهمیت کار امام را وقتی بهتر می‌فهمیم که می‌بینیم این حکام جور هرگز کاری را نمی‌کردند که به ضررشان تمام شود و همواره سعی می‌کردند کارها را با ظاهرسازی پیش ببرند.
اما فعالیت‌های امام (ع) به گونه‌ای پیش رفت که حتی در سنین جوانی، برای آن حاکم ظالمی که اهل ظاهرسازی بود، قابل تحمل نبود.
وی با بیان مظلومیت شهادت امام جواد (ع)، خاطرنشان کرد: سرانجام، این امام بزرگوار، در عنفوان جوانی و در سن بیست و پنج سالگی، با مظلومیت به شهادت رسیدند.
ابراهیمی در ادامه بر لزوم استفاده از ایام مربوط به ائمه معصومین (ع) برای افزایش شناخت و معرفت اشاره کرد و گفت: ان‌شاءالله خدا به همه ما توفیق دهد که از ایامی که مربوط به اهل بیت (ع) و ائمه معصومین (ع) است، استفاده ببریم و بهره‌مند شویم تا به شناخت بیشتری نسبت به آن‌ها برسیم.
ان‌شاءالله اهل مطالعه باشیم و به همین بهانه، چند خطی در مورد ائمه (ع) مطالعه کنیم.
کارشناس دینی با ابراز تأسف از کمبود شناخت برخی افراد نسبت به امامانشان، تصریح کرد: این خیلی بد است برای کسی که یک معرفت حداقلی هم نسبت به امامش نداشته باشد.
پس باید از این فرصت‌ها، مانند ایام شهادت امام جواد (ع)، برای معرفت‌افزایی استفاده کرد و حداقلش این است که به مطالعه در مورد زندگی امام (ع) بپردازیم.
یکپارچگی ظاهر و باطن؛ درس اخلاقی از امام جواد (ع)
وی در ادامه سخنان خود، به مرور روایتی گهربار از امام جواد (ع) پرداخت و همگان را به عمل به دستورات ایشان دعوت کرد و افزود: در پایان می‌خواهم یک روایت هم از امام جواد (ع) مرور کنیم تا ان‌شاءالله اهل عمل به دستورات اهل بیت و دستور جواد الائمه (ع) باشیم.
جواد الائمه (ع) می‌فرمایند: انسان باید ظاهر و باطنش یکی باشد و حتی باطنش باید از ظاهرش بهتر باشد، نه اینکه خدایی نکرده برعکس باشد.
ابراهیمی با تفسیر این حدیث، به تشریح معنای لا تکن ولی الله فی علانیته و عدوه فی سرّه پرداخت و تصریح کرد: نکند خدایی نکرده، در ظاهر و در مرعا و منظر مردم، در پیش چشم مردم، ما ظاهرسازی بکنیم، خودمان را انسان مقدسی نشان دهیم، ظاهر دینی برای خودمان درست کنیم، مانند اولیا الله لباس بپوشیم و قیافه درست کنیم؛ اما خدایی نکرده در باطن و در خلوت، اهل گناه باشیم.
کارشناس دینی با نهیب به چنین افرادی، تأکید کرد و گفت: امام (ع) در این مورد نهیب می‌زنند.
در روایت دیگری داریم که چنین کسی هیچ یک از اعمال او پذیرفته نمی‌شود.
کسی که در باطن از خدا نترسد و حرام الهی را انجام دهد و حرمت خدا را از بین ببرد، هر یک از اعمالی که در جلَوَت داشته باشد و در پیش چشم مردم و آشکار انجام دهد، آن‌ها هم مورد قبول واقع نمی‌شود؛ چرا که چنین شخصی در واقع نشان می‌دهد که ایمان واقعی به خدا ندارد.
ایمان واقعی در خلوت‌ها خودش را نشان می‌دهد که انسان نشان دهد چقدر اهل ایمان و چقدر اهل تقوای واقعی است.