92 ـ ليل ـ مكی ـ 21 آيه ـ 71 كلمه ـ 302 حرف
(معني): شب.
(علت نامگذاري):اولين آيه سوره كه به شب هنگامي كه جهان و انسانها را فرا مي گيرد سوگند خورده است. آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 122 – جعفر شيخ الاسلامي.
(مأخذ نامگذاري):سوره ليل به معني شب،مأخذ نامگذاری آيه اول سوره است. دانستنيهای قرآن – ص 183 – مصطفي اسرار.
(نامهاي ديگر): ندارد.
(ترتيب نزول و جمع آوري سوره ليل):
به ترتيب جمع آوري،نود و دومين سوره است.
به ترتيب نزول،هشتمين سوره است كه بعد از سوره«اعلي»و قبل از سوره«فجر»نازل شده است.
(ترتيب آغاز و پايان سوره ليل):
آغاز:«وَ الَّيْلِ اِذا يَغْشي».
پايان:«اِلا ابْتِغاءَ وَجْهِ رَبِّهِ الاعْلي وَ لَسَوْفَ يَرْضي». آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 122 – جعفر شيخ الاسلامي.
سوره لیل جزء سوره هايي است كه با سوگند آغاز شده اند. آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 21 – جعفر شيخ الاسلامي.
پرسشهای سوره ليل:
1ـ ليل به چه معني است؟ ليل به معناي شب است. پرسش و پاسخ هايي در شناخت تاريخ و علوم قرآني – ص 116 – دكتر مجيد معارف.
2- محتواي سوره ليل در رابطه با چه موضوعاتی می باشد؟
1- تقسيم مردم به دو گروه بعد از سه سوگند: انفاق كنندگان با تقوا كه پايان كارشان خوشبختي و سهولت و آرامش است و بخيلان منكر پاداش قيامت كه پايان كارشان:سختي و تنگي و بد بختي است.
2- هدايت همه در دست خداست.
3- انذار همگان از آتش فروزان دوزخ و بشارت به محفوظ ماندن نیکوکاران از آتش جهنم.
4- توصيه به انفاق مال در راه خدا. آشنايي با سوره هايي قرآن – ص 122 – جعفر شيخ الاسلامي.
5- اين سوره مردم را به دو گروه تقسيم مي كند: انفاق كنندگان با تقوي و بخيلاني كه منكر پاداش الهي هستند و پايان كار گروه اول را خوشبختي و آرامش و پايان كار گروه دوم را سختي و بد بختي مي شمرد. دانستنيهاي قرآن – ص 64 – مصطفي اسرار.
بیشتر بدانیم:
*- تعدادی از نظریات و رهنمودهای بزرگان دین در رابطه با عبارت مقدس بسم الله الرحمن الرحیم:
1- پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:هر که در ابتدای وضویش «بسم الله الرحمن الرحیم» بگوید همه‌ی اعضایش از گناهان پاک میشود. (وسائل الشیعه ج. ۱ ص. ۳۹۸)
- امام کاظم (علیه السلام) فرمودند: هر کس دچار کاری شود که غمگینش کند یا ناخوشایندی ناراحتش کند و او سرش را به سوی آسمان بلند کره و سه بار «بسم الله الرحمن الرحیم» بگوید، خداوند گره از کارش بگشاید و غمش را بزداید. (مکارم الاخلاق ص. ۳۴۷)
- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: هر کس «بسم الله الرحمن الرحیم» را قرائت کند خداوند به ازای هر حرف آن، چهار هزار حسنه برایش مینویسد و چهار هزار گناه از او پاک میکند و چهار هزار درجه او را بالا میبرد. (بحار ج. ۸۹ ص. ۲۵۸)
- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می‌فرمانید: هر کار با ارزشی که با «بسم الله الرحمن الرحیم» آغاز نشود به پایان نمیرسد و ناقص است. (بحارالانوار ج. ۷۳ ص. ۳۰۵)
- امام باقر عليه السلام : أَوَّلُ كُلِّ كِتَابٍ نَزَلَ مِنَ السَّمَاءِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ- فَإِذَا قَرَأْتَ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ- فَلَا تُبَالِي أَلَّا تَسْتَعِيذَ وَ إِذَا قَرَأْتَ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ- سَتَرَتْكَ فِيمَا بَيْنَ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ. ابتداى هر كتابى كه از آسمان نازل شده، بسم اللّه الرحمن الرحيم است. هر گاه بسم اللّه الرحمن الرحيم را قرائت كردى اشكالى ندارد كه استعاذه نكنى (نگويى كه پناه مى برم به خدا) و هر گاه بسم اللّه الرحمن الرحيم را تلاوت كردى، تو را از آنچه ميان آسمان و زمين است محفوظ مىدارد. كافى(ط-الاسلامیه) ج 3 ، ص 313 ، ح3
- امام صادق عليه السلام :اِحتَجِز مِنَ النّاسِ كُلِّهِم بـِ «بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ» و بـِ «قُلْ هُوَ اللّهُ أحَدٌ» اِقرَأها عَن يَمينِكَ و عَن شِمالِكَ و مِن بَينِ يَدَيكَ و مِن خَلفِكَ و مِن فَوقِكَ و مِن تَحتِكَ؛ خود را از تمامى مردم با بسم اللّه الرحمن الرحيم و قل هو اللّه احد حفظ كن. آن را از سمت راست و چپ و جلو و عقب و بالا و پايين بخوان. كافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 624 ، ح 20
- امام صادق علیه السلام :إذا تَوَضَّأَ أحَدُكُم و لَم يُسَمَّ كانَ لِلشَّيطانِ فى وُضوئِهِ شِركٌ و إن أكَلَ أو شَرِبَ أو لَبِسَ و كُلُّ شَىءٍ صَنَعَهُ يَنبَغى أن يُسَمِّى عَلَيهِ فَإن لَم يَفعَل كانَ لِلشَّيطانِ فيهِ شِركٌ؛هر گاه يكى از شما وضو بگيرد و بسم اللّه الرحمن الرحيم نگويد. شيطان در آن شريك است و اگر غذا بخورد و آب بنوشد يا لباس بپوشد و هر كارى كه بايد نام خدا را بر آن جارى سازد، انجام دهد و چنين نكند، شيطان در آن شريك است. محاسن ص 433 ، ح 260
- امام صادق علیه السلام :الْبَاءُ بَهَاءُ اللَّهِ وَ السِّينُ سَنَاءُ اللَّهِ وَ الْمِيمُ مَجْدُ اللَّهِ وَ رَوَى بَعْضُهُمْ الْمِيمُ مُلْكُ اللَّهِ وَ اللَّهُ إِلَهُ كُلِّ شَيْءٍ الرَّحْمَنُ بِجَمِيعِ خَلْقِهِ وَ الرَّحِيمُ بِالْمُؤْمِنِينَ خَاصَّةً. باء (بسم اللّه الرحمن الرحيم) بهاء (روشنى) خدا و سين آن سناء (بزرگى) خدا و ميم آن مجد (عظمت) خدا، و اللّه معبود همه چيز، رحمن مهربان به همه خلق، رحيم مهربان فقط به مؤمنان است.كافى(ط-الاسلامیه) ج 1، ص 114 ، ح 1 - محاسن ص 238 ، ح 213
- امام علی عليه السلام :قولوا عِندَ افتِتاحِ كُلِّ أَمرٍ صَغيرٍ أو عَظيمٍ: بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ؛ أَىْ أَستَعينُ عَلى هذَا الأَمرِ بِاللّهِ الَّذى لا يَحِقُّ العِبادَةُ لِغَيرِهِ، المُغيثِ إذَ ا استُغيثَ، المُجيبِ إذا دُعىَ، الرَّحمنِ الَّذى يَرحَمُ بِبَسطِ الرِّزقِ عَلَينا، الرَّحيمِ بِنا فى أديانِنا و دُنيانا و آخِرَتِنا، خَفَّفَ عَلَينَا الدِّينَ و جَعَلَهُ سَهلاً خَفيفا، و هُوَ يَرحَمُنا بِتَمييزِنا مِن أعدائِهِ؛ هنگام آغاز هر كار كوچك و بزرگى بسم اللّه الرحمن الرحيم بگوييد. يعنى براى اين كار، از خدا مدد مى جويم. خدايى كه جز او كسى سزاوار پرستش نيست. پناهگاه پناهجو و فريادرس فرياد خواه است. خداوند بخشنده اى كه با گسترش روزى بر ما رحم مى كند، مهربان به ما، در آيين و دنيا و آخرتمان. دين را بر ما آسان و سبك و سهل گرفت. و به ما رحم مى كند با جدا كردن از دشمنانش. توحيد(صدوق) ص 232
- امام حسن عسكرى عليه السلام :عَلاماتُ المُؤمِنِ خَمسٌ: ... وَ الجَهرُ بـِ «بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ»؛نشانه هاى مؤمن پنج چيز است: ... و بلند گفتن بسم اللّه الرحمن الرحيم.تهذيب الأحكام(تحقیق خرسان) ج 6 ، ص 52 ، ح 37
- امام صادق عليه السلام :اِغْلِقُوا أَبوابَ الْمَعصيَةِ بِالإْسْتِعاذَةِ وَ افْتَحُوا أبوابَ الطّاعَةِ بِالتَّسميَةِ ؛درهاى گناهان را با استعاذه (پناه بردن به خدا) ببنديد و درهاى طاعت را با بسم اللّه گفتن بگشاييد.دعوات(راوندی) ص 52 ، ح 130
- امام رضا عليه السلام : مَعْنَى قَوْلِ الْقَائِلِ بِسْمِ اللَّهِ أَيْ أَسِمُ عَلَى نَفْسِي سِمَةً مِنْ سِمَاتِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ هِيَ الْعِبَادَةُ معناى گفته كسى كه بسم اللّه مى گويد، يعنى نشانى از نشانه هاى خداوند را بر خود مى گذارم و آن عبادت است. توحيد(صدوق)، ص 229
- امام رضا عليه السلام :إنَّ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ أقرَبُ إلَى اسْمِ اللّهِ الأْعظَمِ مِن سَوادِ الْعَينِ إلى بَياضِها؛
- بسم اللّه الرحمن الرحيم، به اسم اعظم نزديكتر است از سياهى چشم به سفيدى اش.عيون أخبار الرضا ج 2 ، ص 5 ، ح 11
- امام صادق عليه السلام :اَلْبَسمَلَةُ تيجانُ. بسم اللّه الرحمن الرحيم، تاج است. عوالم العلوم ص 751
- امام صادق عليه السلام :رُبَّمَا تَرَكَ بَعْضُ شِيعَتِنَا فِي افْتِتَاحِ أَمْرِهِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ- فَيَمْتَحِنُهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِمَكْرُوهٍ لِيُنَبِّهَهُ عَلَى شُكْرِ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى وَ الثَّنَاءِ عَلَيْهِ وَ يَمْحَقَ عَنْهُ وَصْمَةَ تَقْصِيرِهِ عِنْدَ تَرْكِهِ قَوْلَ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم بسا كه يكى از شيعيان ما در آغاز كارى، بسم اللّه الرحمن الرحيم نمىگويد و به همين خاطر، خداوند، او را گرفتار چيزى ناخوشايند مىسازد تا به شكر و ثناى الهى متوجّه گردد و كوتاهىاش را در گفتن بسم اللّه، جبران كند .بحارالانوار(ط-بیروت) ج 89 ، ص 232 ، ح 14
- امام صادق علیه السلام :الْبَاءُ بَهَاءُ اللَّهِ وَ السِّينُ سَنَاءُ اللَّهِ وَ الْمِيمُ مَجْدُ اللَّهِ وَ رَوَى بَعْضُهُمْ الْمِيمُ مُلْكُ اللَّهِ وَ اللَّهُ إِلَهُ كُلِّ شَيْءٍ الرَّحْمَنُ بِجَمِيعِ خَلْقِهِ وَ الرَّحِيمُ بِالْمُؤْمِنِينَ خَاصَّةً.باء (بسم اللّه الرحمن الرحيم) بهاء (روشنى) خدا و سين آن سناء (بزرگى) خدا و ميم آن مجد (عظمت) خدا، و اللّه معبود همه چيز، رحمن مهربان به همه خلق، رحيم مهربان فقط به مؤمنان است.كافى(ط-الاسلامیه) ج 1، ص 114 ، ح 1 - محاسن ص 238 ، ح 213
- امام صادق علیه السلام :بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ اسْمُ اللّهِ الأْكبَرِ أو قالَ الأْعظَمِ؛ بسم اللّه الرحمن الرحيم، بزرگترين ـ اسم خداوند ـ يا با عظمت ترين نام خداوند است.. بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 90، ص 223 ، ح 1
- امام صادق علیه السلام :لا تَدَعْ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ و إن كانَ بَعدَهُ شِعرٌ؛ بسم اللّه الرحمن الرحيم را رها مكن حتى اگر بعدش شعر باشد.كافى(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 672 ، ح 1
- امام صادق عليه السلام :اِحتَجِز مِنَ النّاسِ كُلِّهِم بـِ «بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ» و بـِ «قُلْ هُوَ اللّهُ أحَدٌ» اِقرَأها عَن يَمينِكَ و عَن شِمالِكَ و مِن بَينِ يَدَيكَ و مِن خَلفِكَ و مِن فَوقِكَ و مِن تَحتِكَ؛ خود را از تمامى مردم با بسم اللّه الرحمن الرحيم و قل هو اللّه احد حفظ كن. آن را از سمت راست و چپ و جلو و عقب و بالا و پايين بخوان. كافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 624 ، ح 20
- امام كاظم عليه السلام :سُئِلَ الكاظِمُ عليه السلام : و أىُّ آيَةٍ أَعظَمُ فى كِتابِ اللّهِ؟ فَقالَ: بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ؛ از امام كاظم عليه السلام پرسيدند: كداميك از آيات كتاب خدا برتر و بزرگتر است؟ فرمودند: بسم اللّه الرحمن الرحيم. بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 89 ، ص 238 ، ح38
- امام علی علیه السلام :ألا فَمَن قَرَأها (بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ) مُعتَقِدا لِمُوالاةِ مُحَمَّدٍ و آلِهِ الطَّيِّبِينَ مُنقادا لأَمرِها مُؤمِنا بِظاهِرِهِما و باطِنِهِما أعطاهُ اللّهُ عَزَّ وَ جلَّ بِكُلِّ حَرفٍ مِنها حَسَنَةً كُلُّ واحِدَةٍ مِنها أفضَلُ مِنَ الدُّنْيا و ما فيها مِن أصنافِ أموالِها و خَيراتِها؛ هر كه بسم اللّه الرحمن الرحيم را با اعتقاد و دوستى محمد و آل پاكش و با تسليم در برابر دستوراتشان و با ايمان به ظاهر و باطنش بخواند خداوند عزيز و جليل در مقابل هر حرف آن، چيزى برتر از دنيا و آنچه در آن است، از ثروت و خوبىها را به او مىبخشد. عيون أخبار الرضا علیه السلام ج 1، ص 302
- امام علی علیه السلام :بِسمِ اللّهِ شِفاءٌ مِن كُلِّ داءٍ و عَونٌ لِكُلِّ دَواءٍ؛ بسم اللّه، شفاى هر دردى و يارى كننده هر دارويى است. نزهة الناظر و تنبيه الخاطر ص 42
- امام علی علیه السلام :مَنِ اسْتَمَعَ إلى قارىءٍ يَقرَؤُها [بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ] كانَ لَهُ بِقَدرِ ما لِلْقارِئ؛ هر كس به صداى قارى اى كه بسم اللّه الرحمن الرحيم را قرائت مى كند گوش دهد، براى او آن خواهد بود، كه براى قارى است. عيون أخبار الرضا علیه السلام ج 1 ، ص 302
- امام علی علیه السلام :إنَّ الْعَبدَ إذا أرادَ أن يَقرَأَ أو يَعمَلَ عَمَلاً و يَقولُ... بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ فَإنَّهُ يُبارَكُ لَهُ فيهِ؛ هر بندهاى بخواهد چيزى بخواند يا كارى انجام دهد و بسم اللّه الرحمن الرحيم بگويد، در كارش بركت داده مى شود. تفسير منتسب به امام حسن عسكرى عليه السلام ص 25
- پيامبر صلی الله علیه و آله :أُمَّتِي يَأْتُونَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ هُمْ يَقُولُونَ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ- فَتَثْقُلُ حَسَنَاتُهُمْ فِي الْمِيزَانِ فَيُقَالُ أَلَا مَا أراجح [أَرْجَحَ] مَوَازِينَ أُمَّةِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله و سلم ) فَتَقُولُ الْأَنْبِيَاءُ (علیهمالسلام) إِنَّ ابْتِدَاءَ كَلَامِهِمْ ثَلَاثَةُ أَسْمَاءٍ مِنْ أَسْمَاءِ اللَّهِ لَوْ وُضِعَتْ فِي كِفَّةِ الْمِيزَانِ وَ وُضِعَتْ سَيِّئَاتُ الْخَلْقِ فِي كِفَّةٍ أُخْرَى لَرَجَحَتْ حَسَنَاتُهُم. امت من در روز قيامت مى آيند در حالى كه بسم اللّه الرحمن الرحيم مى گويند. آنگاه اعمال نيك آنها در ترازوى اعمال، سنگين مى شود. گفته مى شود: چه چيزى باعث شده كه ترازوى اعمال امّت محمد سنگين شود. پيامبران جواب مى دهند: چون سخن ايشان به سه نام از نام هاى پروردگار شروع مى شود كه اگر در يك كفه ترازو قرار گيرد و گناهان مردم در كفه ديگر گزارده شود، حسنات آنها برترى مى يابد. مجموعه ورام ج1، ص 32
- پيامبر صلی الله علیه و آله :بسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ مِفتاحُ كُلِّ كِتابٍ؛ بسم اللّه الرحمن الرحيم، كليد هر نوشته اى است. مکاتیب الرسول ج 1 ، ص 56
- پيامبر صلی الله علیه و آله :لَو قَرَأتَ بِسمِ اللّهِ تَحفَظُكَ الْمَلائِكَةُ إلَى الْجَنَّةِ و هُوَ شِفاءٌ مِن كُلِّ داءٍ؛ اگر بسم اللّه را قرائت كنى، فرشتگان، تا بهشت تو را حفظ مى كنند و آن شفاى هر دردى است. مستدرک الوسایل ج 4 ، ص 389 ، ح 4995
- پيامبر صلی الله علیه و آله :إذا مَرَّ الْمُؤمِنُ عَلَى الصِّراطِ فَيَقولُ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ طَفِئَتْ لَهبُ النِّيرانِ وَ نَقولُ: جُز يا مُؤمِنُ فَإنَّ نورَكَ قَد أطفَأ لَهِبى؛ هنگامى كه مؤمن بر صراط مىگذرد، و مىگويد: بسم اللّه الرحمن الرحيم. ناگاه زبانههاى آتش خاموش مىشود و مىگويد: اى مؤمن عبور كن زيرا نور تو آتش مرا خاموش كرد.جامع الاخبار(شعیری) ص 42
- پيامبر صلی الله علیه و آله :مَن أرادَ أَنْ يُنجِيَهُ اللّهُ مِنَ الزَّبانيَةِ التِّسعَةِ عَشَرَ فَلْيَقرَأْ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ فَإنَّها تِسعَةَ عَشَرَ حَرفا لِيَجعَلَ اللّهُ كُلَّ حَرفٍ مِنها جُنَّةً مِن واحدٍ مِنهُم؛ هر كس مى خواهد خداوند او را از زبانيه (فرشتگان عذاب) نوزدهگانه برهاند، بسم اللّه الرحمن الرحيم را قرائت كند زيرا آن نوزده حرف است. تا خداوند هر حرف آن را سپرى در مقابل يكى از آن فرشتگان قرار دهد. مستدرک الوسایل ج 4 ، ص 387 ، ح 4989
- پيامبر صلی الله علیه و آله: مَنْ حَزَنَهُ أَمْرٌ تَعَاطَاهُ فَقَالَ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ-وَ هُوَ مُخْلِصٌ لِلَّهِ يُقْبِلُ بِقَلْبِهِ إِلَيْهِ لَمْ يَنْفَكَّ مِنْ إِحْدَى اثْنَتَيْنِ إِمَّا بُلُوغِ حَاجَتِهِ فِي الدُّنْيَا وَ إِمَّا يُعَدُّ لَهُ عِنْدَ رَبِّهِ وَ يُدَّخَرُ لَدَيْهِ- وَ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ وَ أَبْقى لِلْمُؤْمِنِين. هر كس كارى او را اندوهگين و به خود مشغول كند و او با اخلاص براى خدا بسم اللّه الرحمن الرحيم بگويد و با قلبش به سوى او رو كند، يكى از اين دو براى او خواهد بود: يا در دنيا به حاجتش مىرسد و يا حاجتش نزد پروردگار بوده و براى او ذخيره مىشود و آن براى مؤمنان ماندگارتر است. التوحيد(صدوق)، ص 232
- پيامبر صلی الله علیه و آله :عَنِ اللّهِ جَلّ وَ عزَّ أنَّهُ قالَ: كُلُّ أمرٍ ذى بالٍ لَم يُذكَر فيهِ بِسمِ اللّهِ فَهُوَ أَبْتَرُ؛ از خداوند عزيز و جليل نقل كرده است كه فرمود: هر كار ارزشمندى كه در آن بسم اللّه ذكر نشود ناقص است. بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 73، ص 305
- پيامبر صلی الله علیه و آله :مَن كَـتَبَ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ فَجَوَّدَهُ تَعظيما لِلّهِ غَفَرَ اللّهُ لَهُ؛ هر كس بسم اللّه الرحمن الرحيم را براى بزرگداشت خداوند زيبا بنويسد، خداوند او را مى بخشد. بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 89، ص 35
- پيامبر صلی الله علیه و آله :أنَّهُ إذا قالَ الْمُعَلِّمُ لِلصَّبىِّ قُل بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ فَقالَ الصَّبىُّ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ كَـتَبَ اللّهُ بَراءَةً لِلصَّبِىِّ و بَراءَةً لأِبـَوَيهِ و بَراءَةً لِلمُعَلِّمِ؛ وقتى معلم به كودك بگويد: بگو بسم اللّه الرحمن الرحيم و كودك آن را تكرار كند خداوند براى كودك و پدر و مادرش و معلم، برائت از آتش در نظر خواهد گرفت. بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 89 ، ص 257
- پيامبر صلی الله علیه و آله :مَنْ قَرَأ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ كَـتَبَ اللّهُ لَهُ بِكُلِّ حَرفٍ أربَعَةَ آلافٍ حَسَنَةً و مَحا عَنهُ أربَعَةَ آلافِ سَيِّـئَةٍ و رَفَعَ لَهُ أربَعَةَ آلافِ دَرَجَةٍ؛ هر كس بسم اللّه الرحمن الرحيم را قرائت كند خداوند به ازاى هر حرفِ آن چهار هزار حسنه برايش مىنويسد و چهار هزار گناه از او پاك مىكند و چهار هزار درجه او را بالا مىبرد.جامع الاخبار(شعیری) ص 42 - بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 89 ، ص 258
36- پيامبر صلی الله علیه و آله :زَيـِّنوا مَوائِدَكُم بِالْبَقْلِ؛ فإِنَّها مَطرَدَةٌ لِلشَّياطينِ مَعَ التَّسميَةِ؛ سفره هايتان را با سبزى، زينت دهيد ؛ زيرا سبزى با بسم اللّه الرحمن الرحيم، شيطان را طرد مى كند. طب النبی، ص 30
- پيامبر صلی الله علیه و آله :اَلْعَبد... إِنْ قالَ فى أوَّلِّ وُضوئِهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ طَهُرَت أعضاؤُهُ كُلُّها مِنَ الذُّنوبِ؛ اگـر بنـدهاى... در ابتداى وضويش، بسم اللّه الرحمن الرحيم بگويد همه اعضايش از گناهان پاك مىشود. تفسير منتسب به امام حسن عسكرى عليه السلام ص 521 ، ح 319
- پيامبر صلی الله علیه و آله :إِذَا قَالَ الْعَبْدُ عِنْدَ مَنَامِهِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ- يَقُولُ اللَّهُ مَلَائِكَتِي اكْتُبُوا نَفَسَهُ إِلَى الصَّبَاحِ. هر گاه بندهاى هنگام خوابش، بسم اللّه الرحمن الرحيم بگويد، خداوند به فرشتگان مى گويد: به تعداد نفسهايش تا صبح برايش حسنه بنويسيد. بحار الانوار(ط-بیروت) ج 89 ، ص 258
39- پيامبر صلی الله علیه و آله :مَن رَفَعَ قِرطاسا مِنَ الأْرضِ مَكتوبا عَلَيهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ إجلالاً لِلّهِ و لاِسْمِهِ عَنْ أن يُداسَّ كانَ عِندَ اللّهِ مِنَ الصِّدِّيقينَ و خُفِّفَ عَن والِدَيهِ و إن كانا مُشرِكَينِ؛ هر كس كاغذى را كه روى آن بسم اللّه الرحمن الرحيم نوشته شده است از روى زمين بردارد و اين كار براى بزرگداشت خداوند و جلوگيرى از اهانت به نام او باشد، نزد خداوند از صديقين بهشمار مىرود و از بار گناه پدر و مادرش برداشته خواهد شد، حتى اگر مشرك باشند. مجموعه ورام ج 1 ، ص 32
- پيامبر صلی الله علیه و آله :لا يُرَدُّ دُعاءٌ أَوَّلُهُ بِسْمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ؛ دعايى كه با بسم اللّه الرحمن الرحيم شروع شود، رد نمى شود. الدعوات(راوندی) ص 52 ، ح 131
- پيامبر صلی الله علیه و آله :اَلتَّسْميَةُ مِفْتاحُ الْوُضوءِ و مِفْتاحُ كُلِّ شَيءٍ؛ بسم اللّه الرحمن الرحيم، كليد وضو و كليد هر چيزى است. مستدرك الوسائل ج1، ص 323
- پيامبر صلی الله علیه و آله: إِذَا وُضِعَتِ الْمَائِدَةُ حَفَّتْهَا أَرْبَعَةُ آلَافِ مَلَكٍ فَإِذَا قَالَ الْعَبْدُ بِسْمِ اللَّهِ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ بَارَكَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ فِي طَعَامِكُمْ ثُمَّ يَقُولُونَ لِلشَّيْطَانِ اخْرُجْ يَا فَاسِقُ لَا سُلْطَانَ لَكَ عَلَيْهِم. هرگاه سفره پهن مى شود، چهار هزار فرشته در اطراف آن گرد مى آيند. چون بنده بگويد: «بسم اللّه» فرشتگان مى گويند: «خداوند، به غذايتان بركت دهد!» سپس به شيطان مى گويند: «اى فاسق! بيرون شو. تو بر آنان، راه تسلّط ندارى».كافى(ط-الاسلامیه) ج 6، ص 292، ح 1
- پيامبر صلی الله علیه و آله :قالَ اللّهُ عَزَّ و َجَلَّ... اِذا قالَ العَبدُ: «بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ» قالَ اللّهُ ـ جَلَّ جَلالُهُ ـ : بَدَاَ عَبدى بِاسمى، وَ حَقٌّ عَلَىَّ اَن اُتـَمِّمَ لَهُ اُمورَهُ و اُبارِكَ لَهُ فى اَحوالِهِ؛ خداوند می فرماید: «... هرگاه بنده بگويد: بسم اللّه الرحمن الرحيم، خداى متعال مىگويد: بنده من با نام من آغاز كرد. بر من است كه كارهايش را به انجام رسانم و او را در همه حال، بركت دهم». امالی(صدوق) ص 1774 - عيون اخبار الرضا ج 1 ، ص 300 ، ح 59
تدوین و تحقیق گل افشان گل محمدی