96 ـ علق ـ مكي ـ 19 آيه ـ 92 كلمه ـ 280 حرف
(معني):خون بسته.
(علت نامگذاري):آيه دوم آغاز خلقت انسان را از علق مي داند و به ماده اوليه آفرينش انسان كه همان خون بسته يا لخته خون است اشاره دارد. آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 126 – جعفر شيخ الاسلامي.
(مأخذ نامگذاري):سوره علق به معني خون بسته مأخذ نامگذاري آيه اول سوره است. دانستنيهاي قرآن – ص 183 – مصطفي اسرار.
(نامهاي ديگر):اقراء،عنوان القرآن.
(ترتيب جمع آوري و نزول سوره علق):
به ترتيب جمع آوري،نود و ششمين سوره است.
به ترتيب نزول،اولين سوره قرآن است كه قبل از سوره«قلم»نازل شده است.
(ترتيب آغاز و پايان سوره علق):
آغاز:«اِقْرَاْ بِاَّسمِ رَبِّكَ الَّذي خَلَقَ».
پايان:«كَلا لا تُطِعْهُ وَ اسْجُدْ وَ اقْتَرِبْ». آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 126 – جعفر شيخ الاسلامي.
پرسشهای قرآنی سوره علق:
سه ویژگی سوره علق را بنویسید؟1ـ اولين سوره اي كه بر پيامبر اسلام(ص)نازل شد. 2ـ سوره علق در«غار حرا»در نزديكي مكه نازل شده. 3- در سوره علق سجده واجب وجود دارد. آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 17 / 21 – جعفر شيخ الاسلامي.
2ـ معنی علق رابنویسید؟ علق يعني خون بسته يا لخته خون است.
3ـ نام ديگر سوره علق چيست؟سوره اقرأ يا اقرا باسم ربك. پرسش و پاسخ هايي در شناخت تاريخ و علوم قرآني – ص 116 – دكتر مجيد معارف.
4- محتواي سوره علق در مورد چه موضوعاتی هست؟
- دستور قرائت و تلاوت به پيامبر اسلام(ص).
- آفرينش اين انسان با عظمت از يك قطعه خون بي ارزش.
- تكامل انسان در پرتو لطف و كرم پروردگار.
- آشنايي انسان به علم و دانش و قلم.
- انسانهاي ناسپاس و طغيان آنها عليرغم اين همه موهبت و اكرام الهي.
- مجازات دردناك كساني كه مانع هدايت مردم و اعمال نيك هستند.
- دستور به سجده و تقرب به درگاه خدا(سجده واجب در آخرين آيه سوره).آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 126 – جعفر شيخ الاسلامي.
- اين سوره ابتدا به پيامبر دستور قرائت و تلاوت قرآن را مي دهد و سپس به آفرينش انسان اشاره مي كند و به انسانهاي ناسپاس وعده مجازات دردناك مي دهد. دانستنيهاي قرآن – ص 65 – مصطفي اسرار.
5- ـ آیه هم معنی انسان و طغيانگري را بنویسید؟«اِنَّ الانْسانَ لَيَطْغي.اَنْ رَاهُ اسْتَغْني»(همانا(كه)انسان طغيان مي كند آنگاه كه خود را غني و بي نياز ببيند). (سوره علق:آيات 6 و 7)
6- ـ در سوره علق«اَرَاَيْتَ الَّذي يَنْهي عَبْداً اِذا صَلّي»در شأن چه كسي نازل گرديد؟در شأن ابو جهل كه مزاحم برگزاري نماز رسول خدا(ص)در مسجد الحرام مي گشت(معي آيه آيا ديدي آن كسي كه باز مي داشت بنده اي(از ما را)هنگامي كه به نماز مي ايستاد). پرسش و پاسخ هايي در شناخت تاريخ و علوم قرآني – ص 86 / 212 – دكتر مجيد معارف.
تدوین و تحقیق گل افشان گل محمدی