80 ـ عبس ـ مكي ـ 42 آيه ـ 133 كلمه ـ 533 حرف
(معني):چهره در هم كشيده.
( علت نامگذاري): به اين جهت كه در حضور پيامبر اسلام(ص)جايي كه جمعي از بزرگان قريش جمع بودند نابينايي وارد شد و يك نفر چهره در هم كشيد و خداوند در اين آيه از او انتقاد كرده است. آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 110 – جعفر شيخ الاسلامي.
(مأخذ نامگذاري): سوره عبس به معني روي ترش نمودن(منظور شخص نابينايي است كه حضور پيامبر آمد و شخصي روي در هم كشيد كه در اين سوره است)مأخذ نامگذاري آيه اول سوره است. دانستنيهاي قرآن – ص 182 – مصطفي اسرار.
(نامهاي ديگر): اعمي، السفره.
(ترتيب نزول و جمع آوري سوره عبس):
به ترتيب جمع آوري، هشتادمين سوره است.
به ترتيب نزول،بيست و سومين سوره است كه بعد از سوره «نجم» و قبل از سوره «قدر» نازل شده است.
(ترتيب آغاز و پايان سوره عبس):
آغاز:«عَبَسَ وَ تَوَلّي اَنْ جاءَهُ الاعْمي».
پايان:«اُولئِكَ هُمُ الْكَفَرَهُ الْفَجَرَهُ». آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 110 – جعفر شيخ الاسلامي.
پرسشهای قرآنی سوره عبس کتاب قرآن
1ـ عبس يعني چه؟ عبس از عبوس گرفته شده يعني روي در هم كشيدن.
2ـ نامهاي ديگر سوره عبس را ذكر كنيد؟ اعمي(نابينا)، سفره(فرستادگان خدا)(نام«اعمي» از آيه دوم و نام«سفره» از آيه پانزدهم همين سوره اقتباس شده است). پرسش و پاسخ هايي در شناخت تاريخ و علوم قرآني – ص 114 – دكتر مجيد معارف.
3- محتواي سوره عبس در رابطه با چه موضوعاتی است؟
1- عتاب شديد و انتقاد خدا از كسي در برابر مرد نابيناي حقيقت جو برخورد مناسبي نداشت و اينكه نبايد ثروتمندان خود را بر ضعفا و مساكين مومن مقدم بدانند.
2- ارزش و اهميت قرآن كريم.
3- ناسپاسي انسان در برابر نعمتهاي خداوند.
4- گوشه اي از نعمتهاي خدا در زمينه تغذيه انسان و حيوان و منابع تهيه غذا براي تحريك حس شكر گزاري بشر.
5- حوادث قيامت و سرنوشت مؤمنان و كفار در آن روز. آشنايي با سوره هاي قرآن – ص 110 – جعفر شيخ الاسلامي.
6- طرح مسأله معاد و اشاره به كسي كه در برابر مرد نابيناي حقيقت جو برخورد مناسبي نداشت و بيان و ارزش و اهميت قرآن. دانستنيهاي قرآن – ص 62 – مصطفي اسرار
تدوین: گل افشان گل محمدی