- الصّادق (علیه السلام) عَنْ جَعْفَرِ‌بْنِ‌مُحَمَّدِ‌بْنِ‌عُقْبَهًَْ عَمَّنْ رَوَاهُ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَ لابِثِینَ
- الصّادق (علیه السلام): عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) سُئِلَ عَنِ الرَّجْعَهًِْ أَ حَقٌّ هِیَ قَالَ نَعَمْ فَقِیلَ لَهُ مَنْ أَوَّلُ مَنْ یَخْرُجُ قَالَ الْحُسَیْنُ یَخْرُجُ عَلَی أَثَرِ الْقَائِمِ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) قُلْتُ وَ مَعَهُ النَّاسُ کُلُّهُمْ قَالَ لَا بَلْ کَمَا ذَکَرَ اللهُ تَعَالَی فِی کِتَابِهِ یَوْمَ یُنْفَخُ فِی الصُّورِ فَتَأْتُونَ أَفْواجاً قَوْمٌ بَعْدَ قَوْمٍ.
-
امام صادق (علیه السلام): از حضرت صادق (علیه السلام) پرسیدند: «آیا رجعت صحیح است»؟ فرمود: «آری»! گفتند: «نخستین کسی که می‌آید کیست»؟ فرمود: «امام حسین (علیه السلام) است که بعد از ظهور قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) می‌آید». عرض شد: «آیا همه‌ی مردم با او هستند»؟ فرمود: «نه! بلکه چنان است که خدا میفرماید: یَوْمَ یُنْفَخُ فِی الصُّورِ فَتَأْتُونَ أَفْواجاً؛ مردمی بعد از مردمی می‌آیند». بحارالأنوار، ج۵۳، ص۱۰۳/ منتخب الأنوارالمضییهًْ، ص۲۰۱
- أمیرالمؤمنین (علیه السلام): وَ تَذِلُ الشُّمُ الشَّوَامِخُ وَ الصُّمُّ الرَّوَاسِخُ فَیَصِیرُ صَلْدُهَا سَرَاباً {رَقْرَاقاً} رَقْرَقاً وَ مَعْهَدُهَا قَاعاً سَمْلَقاً.
-
امام علی (علیه السلام) :و کوه‌های بلند و صخره‌های پا برجا درهم ریزند، و جای آنها را سراب موّاج و درخشان گیرد، آثار و بناها چون زمینی نرم و هموار شود. نهج البلاغه، ص۳۱۰/ نورالثقلین
أَحْقاباً قَالَ الْأَحْقَابُ ثَمَانِیَهًُْ أَحْقَابٍ وَ الْحُقْبَهًُْ ثَمَانُونَ سَنَهًًْ وَ السَّنَهًُْ ثَلَاثُمِائَهًٍْ وَ سِتُّونَ یَوْماً وَ الْیَوْمُ کَأَلْفِ سَنَهًٍْ مِمَّا تَعُدُّون.
امام صادق (علیه السلام): لَابِثِینَ فِیهَا أَحْقَابًا، احقاب یعنی سال‌ها و حقب یعنی یک سال و هر سال سیصدوشصت روز است که هر روز آن معادل هزار سال از آن سال‌هایی است که شما میشمارید (سال‌های این دنیا».معانی الأخبار، ص۲۲۰/بحارالأنوار، ج۸، ص۲۸۳/ بحارالأنوار، ج۸، ص۲۹۵ و القمی، ج۲، ص۴۰۱ و البرهان و نورالثقلین؛ فیهم: «السنین» بدل «ثمانیهًْ»
- الرّسول (صلی الله علیه و آله): لَا یَخْرُجُ مِنَ النَّارِ مَنْ دَخَلَهَا حَتَّی یَمْکُثَ فِیهَا أَحْقَاباً وَ الْحُقْبُ بِضْعٌ وَ سِتُّونَ سَنَهًًْ وَ السَّنَهًُْ ثَلَاثُ مِائَهًٍْ وَ سِتُّونَ یَوْماً کُلُّ یَوْمٍ کَأَلْفِ سَنَهًٍْ مِمَّا تَعُدُّونَ فَلَا یَتَّکِلَنَّ أَحَدٌ عَلَی أَنْ یَخْرُجَ مِنَ النَّارِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله): هرکس وارد آتش شد از آن بیرون نمی‌آید تا حقب‌ها در آن بماند و یک حقب شصت و چند سال است و یک سال سیصدوشصت روز است و هر روزی هزار سال از سال‌هایی است که شما می‌شمرید، پس کسی نگوید از آتش بیرون می‌آید. بحارالأنوار، ج۸، ص۲۷۶/ نورالثقلین
- الصّادق (علیه السلام): عَنْ حُمْرَانَ‌بْنِ‌أَعْیَنَ قَال سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ لابِثِینَ فِیها أَحْقاباً *لا یَذُوقُونَ فِیها بَرْداً وَ لا شَراباً *إِلَّا حَمِیماً قَالَ هَذِهِ فِی الَّذِینَ یَخْرُجُونَ مِنَ النَّارِ.
امام صادق (علیه السلام): حمران‌بن‌اعین گوید: از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی این آیات: لَابِثِینَ فِیهَا أَحْقَابًا * لَّا یَذُوقُونَ فِیهَا بَرْدًا وَلَا شَرَابًا، پرسیدم. فرمود: «این در مورد کسانی است که از آتش دوزخ خارج نمی‌شوند».بحارالأنوار، ج۸، ص۲۹۵/ نورالثقلین
- الصّادق (علیه السلام): عَنْ حُمْرَانَ‌بْنِ‌أَعْیَنَ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ لابِثِینَ فِیها أَحْقاباً * لا یَذُوقُونَ فِیها بَرْداً وَ لا شَراباً إِلَّا حَمِیماً وَ غَسَّاقاً قَالَ: هَذِهِ فِی الَّذِینَ لَا یَخْرُجُونَ مِنَ النَّارِ.
امام صادق (علیه السلام): حمران‌بن‌اعین گوید: از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی سخن خداوند متعال: لابِثِینَ فِیها أَحْقاباً لا یَذُوقُونَ فِیها بَرْداً وَ لا شَراباً إِلَّا حَمِیماً وَ غَسَّاقاً پرسیدم. فرمود: «این [آیات] درباره‌ی کسانی است که از آتش بیرون نمی‌آیند». القمی، ج۲، ص۴۰۲/ نورالثقلین/ البرهان
- الصّادق (علیه السلام): البرد النَّوْمَ هَاهُنَا. امام صادق (علیه السلام) اینجا برد همان خواب است. بحرالعرفان، ج۱۶، ص۲۸۲
- الباقر (علیه السلام): إِنَّ فِی جَهَنَّمَ لَوَادٍ یُقَالُ لَهُ غَسَّاقٌ فِیهِ ثَلَاثُونَ وَ ثَلَاثُ مِائَهًِْ قَصْرٍ فِی کُلِّ قَصْرٍ ثَلَاثُونَ وَ ثَلَاثُ مِائَهًِْ بَیْتٍ فِی کُلِّ بَیْتٍ ثَلَاثُونَ وَ ثَلَاثُ مِائَهًِْ عَقْرَبٍ فِی حُمَهًِْ کُلِّ عَقْرَبٍ ثَلَاثُونَ وَ ثَلَاثُ مِائَهًِْ قُلَّهًِْ سَمٍّ لَوْ أَنَّ عَقْرَباً مِنْهَا نَضَحَتْ سَمَّهَا عَلَی أَهْلِ جَهَنَّمَ لَوَسِعَتْهُمْ سَمّاً.
امام باقر (علیه السلام): در جهنّم وادی‌ای وجود دارد که به آن «غسّاق» گفته می‌شود. در آن سیصدوسی قصر وجود دارد، در هر قصری سیصدوسی خانه و در هر خانه‌ای سیصدوسی عقرب وجود دارد. در نیش هر عقربی سیصدوسی کوزه زهر وجود دارد که اگر یک عقرب از آنها زهرش را بر اهل جهنّم بپاشد، زهرش آنها را در بر می‌گیرد. بحارالأنوار، ج۸، ص۳۱۴
- الباقر (علیه السلام): فِی قَوْلِهِ: إِنَّ لِلْمُتَّقِینَ مَفازاً، قَالَ فَهِیَ الْکَرَامَات.امام باقر (علیه السلام): إِنَّ لِلْمُتَّقِینَ مَفَازًا؛ مفاز به‌معنای کرامتها است.القمی، ج۲، ص۴۰۲/ البرهان/ بحارالأنوار، ج۸، ص۱۳۴/ نورالثقلین
- الباقر (علیه السلام): أَمَّا قَوْلُهُ ... وَ کَواعِبَ أَتْراباً أَیِ الْفَتَیَاتِ نَاهِدَاتٍ. امام باقر (علیه السلام): منظور از این فرموده‌ی خدای تبارک و تعالی؛ وَکَوَاعِبَ، به‌معنای دختران نار پستان است. القمی، ج۲، ص۴۰۲/ بحارالأنوار، ج۸، ص۱۳۴/ بحارالأنوار، ج۶۷، ص۲۸۲
- أمیرالمؤمنین (علیه السلام): وَ اعْلَمُوا عِبَادَ اللَّهِ أَنَّ الْمُؤْمِنَ یَعْمَلُ لِثَلَاث ... إِمَّا لِخَیْرِ الْآخِرَهًِْ فَإِنَّ اللَّهَ یُکَفِّرُ عَنْهُ بِکُلِّ حَسَنَهًٍْ سَیِّئَهًًْ یَقُولُ إِنَّ الْحَسَناتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئاتِ ذلِکَ ذِکْری لِلذَّاکِرِینَ حَتَّی إِذَا کَانَ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ حُسِبَتْ لَهُمْ حَسَنَاتُهُمْ وَ أُعْطُوا بِکُلِّ وَاحِدَهًٍْ عَشْرَ أَمْثَالِهَا إِلَی سَبْعِمِائَهًِْ ضِعْفٍ فَهُوَ الَّذِی یَقُولُ جَزاءً مِنْ رَبِّکَ عَطاءً حِساباً.
امام علی (علیه السلام): بندگان خدا! بدانید که مؤمن به خاطر سه پاداش کار می‌کند؛.. و یا به‌جهت خیر آخرت است، که خدای عزّوجلّ به هر کار نیکی گناهی را از (نامه‌ی عمل) آنان پاک سازد، خدای عزّوجلّ فرموده است: چرا که حسنات، سیئات (و آثار آنها را) از بین می‌برند این تذکّری است برای کسانی که اهل تذکّرند! (هود/۱۱۴)، تا اینکه چون روز قیامت فرا رسد کارهای نیکشان به حساب آنان منظور شود، سپس خداوند به عدد هر کار نیکی پاداش آن را ده برابر تا هفتصد برابر به آنان ارزانی می‌دارد و خدای عزّوجلّ فرموده: جَزاءً مِنْ رَبِّکَ عَطاءً حِساباً. الأمالی للطوسی، ص۲۴/ الأمالی للمفید، ص۲۶۰/ الغارات، ج۱، ص۱۴۶/ بحارالأنوار، ج۷۴، ص۳۸۷/ بشارهًْ المصطفی، ص۴۳
- أمیرالمؤمنین (علیه السلام): عَنِ الْأَصْبَغِ‌بْنِ‌نُبَاتَهًْ أَنَّ رَجُلًا سَأَلَ عَلِیّاً (علیه السلام) عَنِ الرُّوحِ قَالَ لَیْسَ هُوَ جَبْرَئِیلَ فَإِنَّ جَبْرَئِیلَ مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ وَ الرُّوحَ غَیْرُ جَبْرَئِیلَ وَ کَانَ الرَّجُلُ شَاکّاً فَکَبُرَ ذَلِکَ عَلَیْهِ فَقَالَ لَقَدْ قُلْتَ عَظِیماً مَا أَجِدُ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَزْعُمُ أَنَّ الرُّوحَ غَیْرُ جَبْرَئِیلَ قَالَ عَلِیٌّ (علیه السلام) أَنْتَ ضَالٌّ تَرْوِی عَنْ أَهْلِ الضَّلَالِ یَقُولُ اللَّهُ تَعَالَی ... یَوْمَ یَقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلائِکَةُ صَفًّا.
امام علی (علیه السلام): اصبغ‌بن‌نباته گوید: مردی خدمت امیرالمؤمنین (علیه السلام) آمد و درباره‌ی روح پرسید که: «آیا او همان جبرئیل است»؟ امیرالمؤمنین (علیه السلام) به او فرمود: «جبرئیل (علیه السلام) از ملائکه است و روح غیر جبرئیل است». و این سخن را تکرار نمود. عرض کرد: «سخن بزرگی گفتی!! هیچ‌کس عقیده ندارد که روح غیر از جبرئیل است». امیرالمؤمنین (علیه السلام) به او فرمود: «تو خود گمراهی و از اهل گمراهی روایت می‌کنی... یَوْمَ یَقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلائِکَةُ صَفًّا. مستدرک الوسایل، ج۷، ص۴۶۳/ الغارات، ج۱، ص۱۰۷/ بحارالأنوار، ج۹۴، ص۵
- أمیرالمؤمنین (علیه السلام): عَنْ أَبِی‌حَمْزَهًَْ الثُّمَالِیِّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَر (علیه السلام) فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ عَمَّ یَتَساءَلُونَ فَقَالَ کَانَ أَمِیرُ‌الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) یَقُولُ لِأَصْحَابِهِ أَنَا وَ اللَّهِ النَّبَأُ الْعَظِیمُ الَّذِی اخْتُلِفَ فِی جَمِیعِ الْأُمَمِ بِأَلْسِنَتِهَا وَ اللَّهِ مَا لِلَّهِ نَبَأٌ أَعْظَمُ مِنِّی وَ لَا لِلَّهِ آیَهًٌْ أَعْظَمُ مِنِّی.
امام علی (علیه السلام): ابوحمزه ثمالی گوید: از امام باقر (علیه السلام) درباره‌ی تفسیر عَمَّ یَتَساءَلُونَ* عَنِ النَّبَإِ الْعَظِیمِ، سؤال کردم. فرمود: «علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) به اصحاب خود می‌گفت: به خدا سوگند! من نباء عظیم هستم که تمامی امّت درباره‌ی من اختلاف کردند. به خدا سوگند! خدای سبحان را نبئی عظیم‌تر و بزرگتر از من نیست و هیچ آیه‌ای از من بزرگتر برای پروردگار جهانیان نیست». بحارالأنوار، ج۳۶، ص۳
- الباقر (علیه السلام): عَنْ أَبِی حَمْزَهًَْ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ إِنَّ الشِّیعَهًَْ یَسْأَلُونَکَ عَنْ تَفْسِیرِ هَذِهِ الْآیَهًِْ عَمَّ یَتَساءَلُونَ عَنِ النَّبَإِ الْعَظِیمِ قَالَ ذَلِکَ إِلَیَ إِنْ شِئْتُ أَخْبَرْتُهُمْ وَ إِنْ شِئْتُ لَمْ أُخْبِرْهُمْ ثُمَّ قَالَ لَکِنِّی أُخْبِرُکَ بِتَفْسِیرِهَا قُلْتُ عَمَّ یَتَساءَلُونَ قَالَ فَقَالَ هِیَ فِی أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) کَانَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) یَقُولُ مَا لِلَّهِ عَزَّوَجَلَّ آیَهًٌْ هِیَ أَکْبَرُ مِنِّی وَ لَا لِلَّهِ مِنْ نَبَإٍ أَعْظَمُ مِنِّی.
امام باقر (علیه السلام): ابوحمزه ثمالی گوید: به امام باقر (علیه السلام) عرض کردم: «فدایت شوم! شیعه از شما تفسیر این آیه را می‌پرسند: «عَمَّ یَتَساءَلُونَ عَنِ النَّبَإِ الْعَظِیمِ»! فرمود: «اختیار با من است، اگر خواهم به آنها می‌گویم و اگر خواهم نمی‌گویم»، سپس فرمود: «ولی من تفسیرش را برای تو می‌گویم». عرض کردم: «از چه از یکدیگر می‌پرسند»؟ فرمود: «این آیه درباره‌ی امیرالمؤمنین (علیه السلام) است، آن حضرت (علیه السلام) می‌فرمود: «خدا را آیه‌ای بزرگتر از من نیست، خدا را خبری بزرگتر از من نیست».الکافی، ج۱، ص۲۰۷/ نورالثقلین/ البرهان
- أمیرالمؤمنین (علیه السلام): وَتَّدَ بِالصُّخُورِ مَیَدَانَ أَرْضِه. امام علی (علیه السلام): و عرصه‌ی زمین را به سنگ‌های گران میخکوب کرد. نهج البلاغه، ص۳۹/ الثقلین
- الباقر (علیه السلام): أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّ أَهْلَ بَیْتِ نَبِیِّکُمْ شَرَّفَهُمُ اللَّهُ بِکَرَامَتِهِ وَ أَعَزَّهُمْ بِهُدَاهُ وَ اخْتَصَّهُمْ {خَصَّهُمْ} لِدِینِهِ وَ فَضَّلَهُمْ بِعِلْمِهِ وَ اسْتَحْفَظَهُمْ وَ أَوْدَعَهُمْ عِلْمَهُ {وَ أَطْلَعَهُمْ} عَلَی غَیْبِهِ عِمَادٌ لِدِینِهِ شُهَدَاءُ عَلَیْهِ وَ أَوْتَادٌ فِی أَرْضِه.
امام باقر (علیه السلام): ای مردم! خداوند اهل بیت پیامبرتان را با کرامتش شریف و بزرگوار کرد و آنها را با هدایتش عزیز گردانید و آنها را به دینش اختصاص داد و آنها را با علمش برتر ساخت و آنها را نگهدار و امانتدار علمش بر غیب قرار داد؛ پس آنها تکیه‌گاه دینش و گواهان بر آن و وسیله‌ی ثبات در زمینش هستند.
فرات الکوفی، ص۳۳۷
- أمیرالمؤمنین (علیه السلام): الْحُسَیْنُ‌بْنُ‌عَلِیٍّ (علیه السلام) قَالَ: کَانَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی طَالِبٍ (علیه السلام) بِالْکُوفَهًِْ فِی الْجَامِعِ إِذْ قَامَ إِلَیْهِ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ الشَّامِ فَقَالَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِین ... وَ سَأَلَهُ عَنِ النَّوْمِ عَلَی کَمْ وَجْهٍ هُوَ فَقَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) النَّوْمُ عَلَی أَرْبَعَهًِْ أَصْنَافٍ الْأَنْبِیَاءُ تَنَامُ عَلَی أَقْفِیَتِهَا مُسْتَلْقِیَهًًْ وَ أَعْیُنُهَا لَا تَنَامُ مُتَوَقِّعَهًًْ لِوَحْیِ رَبِّهَا عَزَّوَجَلَّ وَ الْمُؤْمِنُ یَنَامُ عَلَی یَمِینِهِ مُسْتَقْبِلَ الْقِبْلَهًِْ وَ الْمُلُوکُ وَ أَبْنَاؤُهَا تَنَامُ عَلَی شِمَالِهَا لِیَسْتَمْرِءُوا مَا یَأْکُلُونَ وَ إِبْلِیسُ وَ أَخَوَاتُهُ وَ کُلُ مَجْنُونٍ وَ ذُو عَاهَهًٍْ یَنَامُونَ عَلَی وُجُوهِهِمْ مُنْبَطِحِین.
امام علی (علیه السلام): علی‌بن‌موسی الرّضا (علیه السلام) از قول پدرانشان از حسین‌بن‌علی نقل نمود که علی‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) در مسجد جامع کوفه بود که مردی از اهل شام برخاست و گفت: سؤالاتی دارم: ... «نحوه‌ی خوابیدن بر چند صورت است»؟ امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: «چهار نوع است: انبیا (علیهم السلام) طاقباز می‌خوابند و چشمانشان نمی‌خوابد و در انتظار وحی پروردگارشان می‌باشد؛ مؤمن بر طرف راست رو به قبله می‌خوابد؛ پادشاهان و فرزندانشان به سمت چپ می‌خوابند تا آنچه می‌خورند بر ایشان گوارا باشد؛ و ابلیس و برادرانش و هر دیوانه و مریضی، دمر می‌خوابند». عیون أخبارالرضا، ج۱، ص۲۴۶
- الرّسول (صلی الله علیه و آله): عَنْ جَابِرِ‌بْنِ‌عَبْدِ‌اللَّهِ (رحمة الله علیه) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّه (صلی الله علیه و آله) قَالَتْ أُمُّ سُلَیْمَانَ‌بْنِ‌دَاوُدَ لِسُلَیْمَانَ - إِیَّاکَ وَ کَثْرَهًَْ النَّوْمِ بِاللَّیْلِ فَإِنَّ کَثْرَهًَْ النَّوْمِ بِاللَّیْلِ تَدَعُ الرَّجُلَ فَقِیراً یَوْمَ الْقِیَامَهًْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله): مادر حضرت سلیمان‌بن‌داود (علیه السلام) به او گفت: «پسر جانم! مبادا در شب پرخوابی کنی که پرخوابی شب، مرد را روز قیامت فقیر می‌دارد». بحرالعرفان، ج۱۳، ص۱۲
- الرّسول (صلی الله علیه و آله): عَنْ أَبِی الْحَسَنِ مُوسَی‌بْنِ‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَال لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) ثَلَاثَهًًْ الْآکِلَ زَادَهُ وَحْدَهُ وَ النَّائِمَ فِی بَیْتٍ وَحْدَهُ وَ الرَّاکِبَ فِی الْفَلَاهًِْ وَحْدَهُ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله): رسول خدا (صلی الله علیه و آله) سه کس را لعنت کرد: «آنکه توشه‌ی تنها خورد، آنکه تنها در بیابان سفر کند، آنکه تنها در خانه بخوابد». من لایحضره الفقیه، ج۲، ص۲۷۷
- الصّادق (علیه السلام): ثَلَاثَهًٌْ فِیهِنَ الْمَقْتُ مِنَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ نَوْمٌ مِنْ غَیْرِ سَهَرٍ وَ ضَحِکٌ مِنْ غَیْرِ عَجَبٍ وَ أَکْلٌ عَلَی الشِّبَعِ. امام صادق (علیه السلام): در سه چیز دشمنی خدای عزّوجلّ است؛ خواب فزون که از بیداری است و خنده‌ای که نه از شگفتی است و خوردن در سیری. من لایحضره الفقیه، ج۱، ص۵۰۳
- الرّضا (علیه السلام): وَ جَعَلْنَا اللَّیْلَ لِباساً قَالَ یُلْبَسُ عَلَی النَّهَارِ. امام رضا (علیه السلام): وَجَعَلْنَا اللَّیْلَ لِبَاسًا یعنی اینکه لباسی است بر تن روز و ( روز را می‌پوشاند.). القمی، ج۲، ص۴۰۱/ البرهان/ بحارالأنوار، ج۹، ص۲۴۷/ نورالثقلین
- الرّضا (علیه السلام): وَ جَعَلْنَا اللَّیْلَ لِباساً عَلَی النَّهَارِ.امام رضا (علیه السلام): شب را لباسی برای روز قرار دادیم. بحرالعرفان، ج۱۶، ص۲۷۶
- الرّسول (صلی الله علیه و آله): عَنْ یَزِیدَ‌بْنِ‌سَلَّام ... یَا مُحَمَّدُ فَأَخْبِرْنِی لِمَ سُمِّیَ اللَّیْلُ لَیْلًا قَالَ لِأَنَّهُ یُلَایِلُ الرِّجَالَ مِنَ النِّسَاءِ جَعَلَهُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ أُلْفَهًًْ وَ لِبَاساً وَ ذَلِکَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ جَعَلْنَا اللَّیْلَ لِباساً وَ جَعَلْنَا النَّهارَ مَعاشاً. پیامبر (صلی الله علیه و آله)- یزیدبن‌سلّام گوید: ... از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) پرسیدم: «چرا شب، لیل نامیده شد»؟ فرمود: «زیرا (زمان) انس و الفت گرفتن مردان با زنان است. و خداوند عزّوجلّ آن را الفت و پوشش قرار داده است همان‌گونه که خود او میفرماید: وَجَعَلْنَا اللَّیْلَ لِبَاسًا * وَجَعَلْنَا النَّهَارَ مَعَاشًا».بحارالأنوار، ج۹، ص۳۰۴/ بحارالأنوار، ج۵۵، ص۱۵۸/علل الشرایع، ج۲، ص۴۷۰/ نورالثقلین
- الرّسول (صلی الله علیه و آله): جَاءَ عَبْدُ اللَّهِ‌بْنُ‌سَلَام إِلَی النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) فَقَالَ ... أَنَا رَسُولُ الْیَهُودِ إِلَیْکَ مَعَ آیَاتٍ مِنَ التَّوْرَاهًِْ تُبَیِّنُ لَنَا مَا فِیهَا نَرَاکَ مِنَ الْمُحْسِنِینَ فَقَالَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) فَسَلْ عَمَّا تَشَاءُ قَالَ أَنْصَفْت ... یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) فَأَخْبِرْنِی مَا الْوَاحِدُ وَ مَا الِاثْنَانِ وَ مَا الثَّلَاثَهًُْ وَ مَا الْأَرْبَعَهًُْ وَ مَا الْخَمْسَهًُْ وَ مَا السِّتَّهًُْ وَ مَا السَّبْعَهًُْ ... قَالَ نَعَمْ یَا ابْنَ‌سَلَامٍ أَمَّا الْوَاحِدُ فَ هُوَ اللهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ ... وَ أَمَّا السَّبْعَهًُْ فَسَبْعُ سَمَاوَاتٍ شِدَادٍ وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ تَعَالَی وَ بَنَیْنا فَوْقَکُمْ سَبْعاً شِداداً.
پیامبر (صلی الله علیه و آله): عبدالله‌بن‌سلام نزد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) آمد ... گفت: «من نماینده‌ی یهودیان هستم؛ آیاتی از تورات آورده‌ام که اگر برای ما توضیح دهید ما شما را از نیکوکاران می‌شماریم». پیامبر اکرم فرمود: اینک هرچه مایلی بپرس. گفت انصاف دادی ای محمّد ... ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! بگو ببینم واحد چیست و دو تا و سه تا و چهار تا و پنج تا و شش تا و هفت چیست؟ ... فرمود: «آری، پسر سلام! امّا واحد خدای یکتای قهّار است... امّا هفت تا، پس هفت آسمان محکم است و این آیه اشاره به همان است: وَ بَنَیْنا فَوْقَکُمْ سَبْعاً شِداداً». بحارالأنوار، ج۹، ص۳۴۰/ الاختصاص، ص۴۴
- أمیرالمؤمنین (علیه السلام): عَنْ طَاوُسٍ قَالَ: أَتَی قَوْمٌ مِنَ الْیَهُود ... فَقَالَ لَهُمْ عَلِیٌّ (علیه السلام) أَمَّا الْوَاحِدُ فَاللَّهُ الْوَاحِدُ ... وَ أَمَّا السَّبْعَهًُْ فَقَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ بَنَیْنا فَوْقَکُمْ سَبْعاً شِداداً. امام علی (علیه السلام): گروهی از یهمود نزد امام علی (علیه السلام) آمدند. ... علی (علیه السلام) به آنها گفت: «... امّا هفت تا، فرموده‌ی خدای عزّوجلّ است که فرمود: وَ بَنَیْنا فَوْقَکُمْ سَبْعاً شِداداً.بحارالأنوار، ج۱۰، ص۷/ الخصال، ج۲، ص۴۵۶
- الصّادق (علیه السلام): إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَهًِْ وَ جَمَعَ اللَّهُ الْخَلَائِقَ مِنَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ فِی صَعِیدٍ وَاحِدٍ خَلَعَ قَوْلَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مِنْ جَمِیعِ الْخَلَائِقِ إِلَّا مَنْ أَقَرَّ بِوَلَایَهًِْ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ هُوَ قَوْلُهُ تَعَالَی یَوْمَ یَقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلائِکَةُ صَفًّا لا یَتَکَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنُ وَ قالَ صَواباً.
امام صادق (علیه السلام): آنگاه که روز قیامت فرا رسد و خدای عزّوجلّ تمامی مخلوقات، از پیشینیان و پسینیان را در یک جا گرد آورد، گفتن لا إله إلاّ الله از تمامی مخلوقات گرفته می‌شود، مگر کسانی که به ولایت علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) اعتراف کرده باشند و این همان سخن خداوند عزّوجلّ است که فرمود: یَوْمَ یَقُومُ الرُّوحُ وَالْمَلَائِکَةُ صَفًّا لَّا یَتَکَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرحْمَنُ وَقَالَ صَوَابًا.
بحارالأنوار، ج۲۴، ص۲۶۲
- الکاظم (علیه السلام): عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌الْفُضَیْل عَنْ أَبِی‌الْحَسَنِ‌الْمَاضِی (علیه السلام) قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَل ... یَوْمَ یَقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلائِکَةُ صَفًّا لا یَتَکَلَّمُونَ الْآیَهًَْ قَالَ نَحْنُ وَ اللَّهِ الْمَأْذُونُ لَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ وَ الْقَائِلُونَ صَوَاباً قُلْتُ مَا تَقُولُونَ إِذَا تَکَلَّمْتُمْ قَالَ نُمَجِّدُ رَبَّنَا وَ نُصَلِّی عَلَی نَبِیِّنَا وَ نَشْفَعُ لِشِیعَتِنَا فَلَا یَرُدُّنَا رَبُّنَا.
امام کاظم (علیه السلام): محمّدبن‌فضیل گوید: به امام کاظم (علیه السلام) عرض کردم: «منظور از یَوْمَ یَقُومُ الرُّوحُ وَالْمَلَائِکَةُ صَفًّا لَّا یَتَکَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرحْمَنُ وَقَالَ صَوَابًا چیست»؟ فرمود: «به خدا سوگند! ما هستیم که در روز قیامت به آنها اجازه داده می‌شود و سخن راست میگویند». به ایشان عرض کردم: «آنگاه که سخن خواهید گفت، چه می‌گویید»؟ فرمود: «پروردگارمان را حمد می‌گوییم و بر پیامبر (صلی الله علیه و آله) درود می‌فرستیم و برای شیعه‌ی خویش شفاعت می‌کنیم که پروردگارمان بر سینه‌ی ما دست رد نمیزند (شفاعت ما را می‌پذیرد)».الکافی، ج۱، ص۴۳۴/ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۳۳۸/ المحاسن، ج۱، ص۱۸۳/ نورالثقلین/
- الباقر (علیه السلام): عَنْ أَبِی الْجَارُودِ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ (علیه السلام) {فِی عَنْ قَوْلِهِ تَعَالَی} یَوْمَ یَقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلائِکَةُ صَفًّا لا یَتَکَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنُ وَ قالَ صَواباً قَالَ إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَهًِْ خُطِفَ قَوْلُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مِنْ {عَنْ} قُلُوبِ الْعِبَادِ فِی الْمَوْقِفِ إِلَّا مَنْ أَقَرَّ بِوَلَایَهًِْ عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی طَالِبٍ (علیه السلام) وَ هُوَ قَوْلُهُ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنُ مِنْ أَهْلِ وَلَایَهًِْ عَلِیٍّ فَهُمُ الَّذِینَ یُؤْذَنُ لَهُمْ بِقَوْلِ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ.
امام باقر (علیه السلام): از ابوالجارود آمده است: امام باقر (علیه السلام) درباره‌ی سخن خداوند عزّوجلّ: یَوْمَ یَقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلائِکَةُ صَفًّا لا یَتَکَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنُ، فرمود: «چون روز قیامت شود، گفتن لا اله الا اللَّه از دل‌های بندگان در موقف، فراموش می‌شود جز کسانی که به ولایت علی (علیه السلام) اقرار کرده باشند و این است معنای سخن خداوند: إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنُ یعنی از اهل ولایت علی (علیه السلام)، آنان هستند که به آنها اجازه داده می‌شود که بگویند: لا اله الا اللَّه». شواهدالتنزیل، ج۲، ص۴۲۱/ بحارالأنوار، ج۷، ص۲۰۶/ فرات الکوفی، ص۵۳۴
- الباقر (علیه السلام):عَنْ أَبِی‌حَمْزَهًَْ الثُّمَالِیِّ قَال دَخَلْتُ عَلَی مُحَمَّدِ‌بْنِ‌عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ قُلْتُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) حَدِّثْنِی بِحَدِیثٍ یَنْفَعُنِی قَالَ یَا أَبَاحَمْزَهًَْ کُلٌّ یَدْخُلُ الْجَنَّهًَْ إِلَّا مَنْ أَبَی قَالَ قُلْتُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أَحَدٌ یَأْبَی یَدْخُلُ الْجَنَّهًَْ قَالَ نَعَمْ قَالَ قُلْتُ مَنْ قَالَ مَنْ لَمْ یَقُلْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ قَالَ قُلْتُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) لَا أَرْوِی هَذَا الْحَدِیثَ عَنْکَ قَالَ وَ لِمَ قُلْتُ إِنِّی تَرَکْتُ الْمُرْجِئَهًَْ وَ الْقَدَرِیَّهًَْ وَ الْحَرُورِیَّهًَْ وَ بَنِی أُمَیَّهًَْ کُلٌّ یَقُولُونَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ قَالَ أَیْهَاتَ أَیْهَاتَ إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَهًِْ سَلَبَهُمُ اللَّهُ تَعَالَی إِیَّاهَا لَا یَقُولُهَا إِلَّا نَحْنُ وَ شِیعَتُنَا وَ الْبَاقُونَ بُرَآءُ أَ مَا سَمِعْتَ اللَّهَ یَقُولُ یَوْمَ یَقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلائِکَةُ صَفًّا لا یَتَکَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنُ وَ قالَ صَواباً قَالَ مَنْ قَالَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ.
امام باقر (علیه السلام): ابوحمزه ثمالی گوید: نزد امام باقر (علیه السلام) رفتم و عرض کردم: «ای پسر پیامبر (صلی الله علیه و آله)! برای من حدیثی بگو که مرا سودمند باشد». گفت: «ای ابوحمزه! همه‌ی مردم وارد بهشت خواهند شد مگر کسی که از آن خودداری کند»! گفتم: «آیا کسی پیدا می‌شود که از رفتن به بهشت خودداری کند»؟ گفت: «آری! هرکس که نگوید: لا اله الا اللَّه محمّد رسول اللَّه». گفتم: «من مرجئه و قدریّه و خوارج و بنی‌امیّه را ترک کردم درحالی‌که همگی می‌گفتند: لا اله الا اللَّه محمّد رسول اللَّه». پس گفت: «هیهات هیهات! چون روز قیامت شود خداوند آن را از ایشان سلب می‌کند و آن کلمات را جز ما و شیعیان ما نمی‌گویند و بقیّه از آن بیزارند، آیا سخن خداوند را نشنیدی که می‌گوید: یَوْمَ یَقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلائِکَةُ صَفًّا لا یَتَکَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنُ وَ قالَ صَواباً یعنی هرکس که بگوید لا اله الا اللَّه محمّد رسول اللَّه».
بحارالأنوار، ج۷، ص۲۰۶/ فرات الکوفی، ص۵۳۴/ شواهدالتنزیل، ج۲، ص۴۲۰
- الرّسول (صلی الله علیه و آله): إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَالَ الْمُکَنَّی أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) أَبُو تُرَاب. پیامبر (صلی الله علیه و آله): این رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بود که کنیه‌ی امیرالمؤمنین (علیه السلام) را ابوتُراب گذاشت. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۳۳۴
- الصّادق (علیه السلام): عَنْ سَعِیدٍ السَّمَّانِ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ قَوْلُهُ تَعَالَی یَوْمَ یَنْظُرُ الْمَرْءُ ما قَدَّمَتْ یَداهُ وَ یَقُولُ الْکافِرُ یا لَیْتَنِی کُنْتُ تُراباً یَعْنِی عَلَوِیّاً أَتَوَالَی أَبَا تُرَابٍ. امام صادق (علیه السلام): منظور از: یَوْمَ یَنظُرُ الْمَرْءُ مَا قَدَّمَتْ یَدَاهُ وَیَقُولُ الْکَافِرُ یَا لَیْتَنِی کُنتُ تُرَابًا این است که ای کاش علوی بودم که به ولایت ابوتراب علی (علیه السلام) ایمان داشته باشد. بحارالأنوار، ج۷، ص۱۹۴/ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۲۶۲
- الرّسول (صلی الله علیه و آله): عَنْ عَبَایَهًَْ‌بْنِ‌رِبْعِیٍّ قَال قُلْتُ لِعَبْدِ‌اللَّهِ‌بْنِ‌عَبَّاسٍ لِمَ کَنَّی رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) عَلِیّاً أَبَا تُرَابٍ قَالَ لِأَنَّهُ صَاحِبُ الْأَرْضِ وَ حُجَّهًُْ اللَّهِ عَلَی أَهْلِهَا بَعْدَهُ وَ بِهِ بَقَاؤُهَا وَ إِلَیْهِ سُکُونُهَا وَ لَقَدْ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) یَقُولُ إِنَّهُ إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَهًِْ وَ رَأَی الْکَافِرُ مَا أَعَدَّ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی لِشِیعَهًِْ عَلِیٍّ (صلی الله علیه و آله) مِنَ الثَّوَابِ وَ الزُّلْفَی وَ الْکَرَامَهًِْ یَقُولُ یَا لَیْتَنِی کُنْتُ تُرَابِیّاً أَیْ یَا لَیْتَنِی مِنْ شِیعَهًِْ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ ذَلِکَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ یَقُولُ الْکافِرُ یا لَیْتَنِی کُنْتُ تُراباً. پیامبر (صلی الله علیه و آله): عبایه ربعی گوید: از عبدالله‌بن‌عبّاس پرسیدم: «چرا رسول خدا (صلی الله علیه و آله) کنیه‌ی علی (علیه السلام) را ابوتراب قرار داده است»؟ گفت: «چون ایشان صاحب زمین است و حجّت خداوند بر روی زمین و برای ساکنان آن است و بقا و دوام زمین به خاطر ایشان است و سکون و آرامش زمین از رهگذر ایشان است». و شنیدهام رسول خدا (صلی الله علیه و آله) میفرماید: «هنگامی‌که روز قیامت فرا رسد و کافر، آن همه پاداش و قرب الهی و کرامتی را که خداوند عزّوجلّ برای شیعه‌ی علی (علیه السلام) مهیّا کرده است ببیند، می‌گوید: یَا لَیْتَنِی کُنْتُ تُرَابِیّاً یعنی اینکه از شیعه‌ی علی (علیه السلام) بودم و این همان سخن خداوند عزّوجلّ است که میفرماید: وَیَقُولُ الْکَافِرُ یَا لَیْتَنِی کُنتُ تُرَابًا». بحارالأنوار، ج۳۵، ص۵۱/ بشارهًْ المصطفی، ص۹/ علل الشرایع، ج۱، ص۱۵۶/ البرهان/ نورالثقلین تدوین» گل افشان گل محمدی