ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«دین شناسی از دیدگاه حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف » اثر فارسی علی اصغر رضوانی، مجموعه‌ای است از کلمات، توقیعات و دعاهای حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف که به صورت تقطیع شده و با موضوعات مختلف دسته بندی شده است.
کتاب با مقدمه مؤلف در بیان اهمیت بحث و بررسی توقیعات حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف آغاز شده و مطالب در نه فصل ارائه گردیده است.
فصل‌های مختلف کتاب، عباراتی از امام زمان علیه‌السّلام در موضوعات ذیل است: خداشناسی، پیامبرشناسی، امام شناسی، حضرت زهرا سلام‌الله‌علیهم ، معاد شناسی، احکام، اخلاق، گناه شناسی و دعا.
نویسنده بر این عقیده است که متن دعا و توقیعات به صورت تفکیکی، می‌تواند به صورت احادیث کوتاه و کاربردی مورد استفاده علاقمندان قرار گیرد.
وی معتقد است که بحث و بررسی کلمات، توقیعات و دعاهای حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف می‌تواند افق‌های جدید و وسیعی را درباره معرف اسلامی اعم از اعتقادی، فقهی و اخلاقی در برابر محققان بگشاید.
فصل اول، خداشناسی از دیدگاه حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف را بررسی کرده است.
نویسنده، پس از نقل فرمایشات حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف مبنی عدم احاطه عقل، به کنه ذات خداوند، حیرت صاحب نظران از درک ذات او و شناخت خداوند به وسیله آیاتش، براهینی که برای اثبات خداوند در کلمات ایشان ذکر شده را توضیح داده است؛ از جمله: برهان هدایت و رهیابی بر وجود خداوند، نظم و اتقان و برهان محدودیت مخلوقات.
در ادامه، به جنبه‌های توحیدی که در این کلمات وجود دارد اشاره شده و در مورد برخی، توضیح مختصری داده شده است؛ از جمله: توحید در الوهیت، معبودیت، کبریایی، مالکیت، فاعلیت، عبودیت، عظمت، علم، قدرت، ستایش، خالقیت، رازقیت، حق و عزت.
نویسنده از این دعا که «به واسطه او- امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف - ما را به مسائل اختلافی هدایت کرده و حق را به اذن خود واضح گردان» چنین استفاده کرده است که می‌شود، هدایت خداوند به واسطه امام انجام گیرد و در عین حال همه کارها به اذن، اراده و مشیت خدا باشد؛ زیرا در حقیقت اوست که مردم را به راه راست هدایت می‌کند.
۲.۱ - پیامبرشناسی از دیدگاه حضرت مهدی
در دوم، پیامبر شناسی از دیدگاه حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف مورد بررسی قرار گرفته است.نویسنده با استفاده از کلمات آن حضرت، دو خصوصیت را برای پیامبران اثبات کرده است: فرستادن کتاب و وحی به سوی آن‌ها و فرستادن فرشته‌های وحی بر ایشان.
وی طبق این فرمایش که «برای هر کدام آیینی پدید آوردی و شیوه‌ای ارائه دادی»، چنین برداشت کرده است که هر پیامبری شریعت و راه و روش خاصی برای رساندن به دین، اسلام و روحیه تسلیم داشته است.
در این که آیا هر پیامبری اوصیا و جانشیانانی داشته است یا خیر، نزد متکلمان اختلاف است؛ ولی نویسنده با استناد به این فراز از دعای ندبه که «تخیرت له اوصیاء» قائل به این شده است که تمام پیامبران الهی دارای وصی بوده‌اند.
لزوم ایمان به رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ، بشارت انبیا به پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ، عصمت ایشان، وسیله بین خدا و خلق بودن او، رسیدن ایشان به مقام محمود، مظهر رحمت و نور الهی بودن، معراج، خاتمیت و مبعوث شدن ایشان به جن و انس، از دیگر اموری است که از خلال فرمایشات حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف اثبات شده است.
۲.۲ - امام شناسی از دیدگاه حضرت مهدی
امام شناسی از دیدگاه حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف ، در سوم بررسی شده است.در این فصل، پس از اثبات وجود حجت در بین مؤمنین، علت وجوب نص الهی بر امام و عامل اختیار در رسیدن اولیای الهی به مقام خلافت، مورد تحلیل قرار گرفته است.
نویسنده فلسفه امتیاز امام بر ماموم را چنین استنباط کرده است که اگر امام و هادی علی الاطلاق با دیگران فرقی نداشته باشد، در نتیجه همگی یکسان بوده و هر کسی می‌تواند ادعای ارتباط به خدا و امارت مردم را نموده و دیگر حق از باطل و عالم از جاهل شناخته نمی‌شود.
وی تعدد حجت‌ها در عرض هم و در یک زمان را به دلایل نقلی و عقلی باطل دانسته و معتقد است، به همین دلیل است که اوصیا و امامان بعد پیامبر علیه‌السّلام یکی پس از دیگری آمده و به مقام امامت رسیده‌اند.
نویسنده، تمام شدن حجت بر بندگان، جلوگیری از تحریف، غلبه باطل و عذر تراشی را از اهداف بزرگ نصب اوصیا دانسته و با استفاده از کلام حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف ، معصوم بودن امام از گناه، مبرا بودن از عیوب، بطلان تفویض در حق ائمه علیه‌السّلام، عصمت اهل بیت علیه‌السّلام و وجوب پیروی از ایشان، ارتباط ایشان با ملائکه، عالم به مقدرات الهی بودن، شقاوت مخالفان ایشان و صفات هر یک از ائمه علیه‌السّلام را اثبات کرده است.
۲.۳ - حضرت زهرا از دیدگاه حضرت مهدی
در چهارم، حضرت زهرا سلام‌الله‌علیهم از دیدگاه حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف و توسل ایشان به این بانوی بزرگ، بررسی شده است.نویسنده با استفاده از کلمات امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف ، صفاتی را برای حضرت زهرا سلام‌الله‌علیهم برشمرده است؛ از قبیل:
۱- بهترین انتخاب شده‌ها.
۲- مادر امامانی که همگی نور هدایت‌اند.
۳- انسانی که همچون حورالعین است.
۴- پرتوافکنی و نور افشانی.
باز گرفته از آتش دوزخ و...
۲.۴ - فصل پنجم
پنجم، به فرازهایی در کلمات امام زمان علیه‌السّلام که به مسائل مربوط به معاد اشاره می‌کند، اختصاص دارد؛ مسائلی از قبیل: حقانیت مرگ، لزوم اقرار به حقانیت برزخ و معاد، سؤال در برزخ، پایان پذیرفتن خلقت عالم، احیای اموات به وسیله روح القدس، محشور شدن مردم، حقانیت صراط، مرصاد، میزان، حساب و سؤال از ولادت در بهشت.۲.۵ - فصل ششم
حرمت نماز در پوست سمور و انواع روباه، حکم حیوان ماکول الحم، مس میت در حال گرمی بدن، رکوع و سجود طولانی، نماز خواندن پشت قبور امامان علیه‌السّلام ، حکم گرداندن تسبیح در حال نماز، سجده بر قبور امامان علیه‌السّلام در حال نماز، ملحق شدن به جماعت در حال رکوع و...۲.۶ - فصل هفتم
منشا امان از فتنه بودن تقوا، عاریه بودن نعمت‌های خداوند در دست ما، سخاوت نسبت به ارحام، موفقیت انسان در اطاعت خدا، اخلاص در دین، امکان گمراهی بعد از هدایت و...۲.۷ - گناه شناسی
گناه شناسی از دیدگاه حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف در فصل هشتم مورد بررسی قرار گرفته است.ظلم، ناامیدی، عاقبت به شری، پیروی از هوای نفس، مجالست با منحرفان، دیون مردم، غرور و تجاهر به فسق، زنا و خیانت چشم، از جمله گناهانی هستند که حضرت مهدی علیه‌السّلام از شر آن‌ها به خدا پناه برده است.
۲.۸ - فرازهایی از کلمات امام زمان
در آخرین فصل، به فرازهایی از کلمات امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف اشاره شده است که می‌توان اهمیت دعا کردن از دیدگاه ایشان را به وسیله آن‌ها بررسی کرد.استحباب دعا برای اموات، دعا برای ریشه کن شدن مرض، ضمانت اجابت بر عموم دعاکنندگان، توصیف خداوند قبل از درخواست حاجت و فرستادن صلوات قبل از دعا، از اموری است که نویسنده از خلال فرمایشات امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف استنباط کرده است.
فهرست اجمالی مطالب در ابتدا و فهرست تفصیلی و منابع مورد استفاده مؤلف در انتهای کتاب آمده است.
پاورقی‌ها بیشتر به ذکر منابع اختصاص دارد.
| ۱. | ↑ دين شناسى از ديدگاه حضرت مهدى(عليه السلام)، علی اصغر رضوانی، ص۱۱. |
| ۲. | ↑ دين شناسى از ديدگاه حضرت مهدى(عليه السلام)، علی اصغر رضوانی، ص۷۳. |
| ۳. | ↑ دين شناسى از ديدگاه حضرت مهدى(عليه السلام)، علی اصغر رضوانی، ص۹۱. |
| ۴. | ↑ دين شناسى از ديدگاه حضرت مهدى(عليه السلام)، علی اصغر رضوانی، ص۲۵۱. |
| ۵. | ↑ دين شناسى از ديدگاه حضرت مهدى(عليه السلام)، علی اصغر رضوانی، ص۲۵۷. |
نرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
https://fa.wikifeqh.ir/%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA_%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8)#%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%20%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8