پژوهشگران دانشگاه تهران توانستند با استفاده از فناوری هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، دستگاهی منحصر به فرد برای تشخیص رسیده یا نارسیده بودن میوه ازگیل ژاپنی طراحی کنند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از دانشگاه تهران، طراحی و ساخت دستگاه تشخیص رسیده بودن میوه ازگیل ژاپنی که در قالب پروژه کارشناسی ارشد محمدحسن ثابت دیزاوندی و به راهنمایی دکتر سید سعید محتسبی، عضو هیأت علمی گروه مهندسی ماشین‌های کشاورزی دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران انجام شده است، نمونه‌ای از به کارگیری فناوری‌های نوین در حوزه کشاورزی است.
دکتر محتسبی در معرفی این پروژه گفت: «در سال‌های اخیر، توسعه فناوری‌های پیشرفته مبتنی بر هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، تحولات شگرفی را در صنایع مختلف، از جمله کشاورزی و صنایع غذایی موجب شده است.
مزیت دستگاه‌هایی که با بهره‌گیری از این فناوری‌ها طراحی می‌شوند این است که از قابلیت تحلیل دقیق ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی محصول کشاورزی برخوردارند.
دستگاه تشخیص رسیده بودن میوه ازگیل ژاپنی نیز با استفاده از همین فناوری‌ها، قادر است میوه رسیده را شناسایی و درجه رسیده بودن آن را تعیین کند.»
ثابت دیزاوندی ساختار این دستگاه را این‌گونه توصیف کرد: «این دستگاه از دو بخش ماشین بویایی و ماشین بینایی تشکیل شده است.
ماشین بویایی، ترکیبات آلی فرار را که از میوه منتشر می‌شود، تحلیل می‌کند.
ماشین بینایی نیز با استفاده از دوربین‌ها و تکنیک‌های یادگیری عمیق، ویژگی‌های ظاهری میوه مانند رنگ، اندازه و بافت سطحی را بررسی می‌کند.
این بخش‌ها به شکل مکمّل یکدیگر عمل می‌کنند تا دستگاه بتواند داده‌های مختلف را از میوه استخراج کند و با دقت و سرعت پردازش بالا، میزان رسیده بودن آن را تشخیص دهد.»
وی در توضیح امتیازات دستگاه طراحی‌شده در این پروژه اظهار داشت: «دقت بالا، سرعت پردازش و پیشگیری از صدمه فیزیکی به محصول کشاورزی از جمله ویژگی‌های این دستگاه است.
این ویژگی‌ها به نوبه خود منتج به کاهش ضایعات در فرایند برداشت، بهبود کیفیت محصول برداشت‌شده، صرفه‌جویی در هزینه نیروی انسانی، بهینه‌سازی زنجیره تأمین و افزایش صادرات خواهد شد.»
ثابت دیزاوندی در پاسخ به پرسش درباره امکان استفاده از این دستگاه در تشخیص رسیده بودن سایر میوه‌ها، گفت: «هرچند این دستگاه به طور خاص برای میوه ازگیل ژاپنی طراحی شده است، اما قابلیت آموزش و تنظیم برای سایر میوه‌ها را نیز دارد.
این انعطاف‌پذیری، کاربرد دستگاه را گسترش داده و بازاریابی آن را تسهیل می‌کند.»
محتسبی در پایان درباره ظرفیت استفاده از فناوری‌های نوین در طراحی ماشین‌های کشاورزی اظهار داشت: «این دستگاه، نمونه‌ای موفق از بهره‌گیری از فناوری‌های نوین برای حل مشکلات واقعی حوزه کشاورزی است و می‌تواند الگویی برای طراحی‌های مشابه در دیگر زمینه‌ها باشد.»
گفتنی است دستگاه تشخیص رسیده بودن میوه ازگیل ژاپنی، یکی از دستاوردهای برگزیده پژوهشگران دانشگاه تهران است که در بیست و پنجمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهش، فناوری و فن‌بازار که از ۲۳ تا ۲۶ آذرماه جاری در محل نمایشگاه بین‌المللی در حال برگزاری است، ارائه شده است.