گزیده سخنان امام جواد(ع)
گزیده سخنان امام جواد عليه السلام از کتاب «مروارید درخشان»
مِن كَلامِ الإِمامِ مُحَمَّدٍ التَّقِيِّ عليه السلام
از سخنان امام محمّد تقى عليه السلام ۱
۱۱۱.كَيفَ يَضيعُ ۲ مَنِ اللّهُ كافِلُهُ ؟ ! وَكَيفَ يَهرُبُ ۳ مَنِ اللّهُ طالِبُهُ ؟ ! ۴
۱۱۱.آن كه در تكفّل خداوند است چگونه درماند و آن كه خداوند در پى اوست چگونه بگريزد؟!
۱۱۲.مَنِ انقَطَعَ إلى غَيرِ اللّهِ وَكَلَهُ اللّهُ إلَيهِ. ۵
۱۱۲. آن كه به غير خدا روى آورد، خداوند به همو واگذارش كند.
۱۱۳.مَن عَمِلَ عَلى غَيرِ عِلمٍ كانَ ۶ ما أفسَدَ أكثَرَ مِمّا يُصلِحُ. ۷
۱۱۳.كسى كه ناآگاهانه عمل مى كند، آن چه تباه مى گرداند بيش از آن است كه به سامان مى آورد.
۱۱۴.القَصدُ إلَى اللّهِ تَعالى بِالقُلوبِ أبلَغُ مِن إتعابِ الجَوارِحِ بِالأَعمالِ. ۸
۱۱۴.با دل ها آهنگ خدا كردن، رساتر از زحمت دادن اعضا با اعمال است.
۱۱۵.مَن أطاعَ هَواهُ أعطى عَدُوَّهُ مُناهُ. ۹
۱۱۵.آن كه از هوسش پيروى كند، آرزوى دشمنش را برآورد.
۱۱۶.مَن هَجَرَ المُداراةَ قارَبَهُ المَكروهُ. ۱۰
۱۱۶.آن كه مدارا و نرمش را وانهد، بدبختى به او نزديك گردد.
۱۱۷.مَن لَم يَعرِف المَوارِدَ أعيَتهُ المَصادِرُ. ۱۱
۱۱۷.آن كه محلّ ورود را نشناسد، در بيرون آمدن به زحمت افتد.
۱۱۸.مَنِ انقادَ إلَى الطُّمَأنينَةِ قَبلَ الخُبرَةِ فَقَد عَرَّضَ نَفسَهُ لِلهَلَكَةِ، وَلِلعاقِبَةِ المُتعِبَةِ. ۱۲
۱۱۸.آن كه پيش از آزمودن اطمينان كند، بى گمان خود را در معرض هلاكت و فرجامى پر رنج قرار داده است.
۱۱۹.مَن عَتَبَ مِن غَيرِ ارتِيابٍ اُعتِبَ مِن غَيرِ استِعتابٍ. ۱۳
۱۱۹.آن كه بدون شك بردن سرزنش كند، بى درخواست ببخشد.
۱۲۰.راكِبُ الشَّهَواتِ لا يُستَقالُ لَهُ عَثرَةٌ. ۱۴
۱۲۰.سوار بر شهوات، پس از افتادن بلند نمى شود.
۱۲۱.الثِّقَةُ بِاللّهِ ثَمَنٌ لِكُلِّ غالٍ، وَسُلَّمٌ إلى كُلِّ عالٍ. ۱۵
۱۲۱.اعتماد به خداوند بهاى هر چيز گران بها و نردبان هر بلندى است.
۱۲۲.إيّاكَ وَمُصاحَبَةَ الشِّرّيرِ ؛ فَإِنَّهُ كَالسَّيفِ المَسلولِ ؛ يَحسُنُ مَنظَرُهُ، وَيَقبُحُ أثَرُهُ. ۱۶
۱۲۲.زنهار از همراهى شرور كه مانند شمشير آخته، سيمايش زيبا و اثرش زشت است.
۱۲۳.اِتَّئِد، تُصِب أو تَكَد. ۱۷
۱۲۳.درنگ و تأمل كن تا برسى و يا نزديك گردى.
۱۲۴.إذا نَزَلَ القَضاءُ ضاقَ الفَضاءُ. ۱۸
۱۲۴.آن گاه كه سرنوشت فرود آيد، مجالى نمى ماند.
۱۲۵.كَفى بِالمَرءِ خِيانَةً أن يَكونَ أمينًا لِلخَوَنَةِ. ۱۹
۱۲۵.در خيانت آدمى همين بس كه امين خيانت كاران باشد.
۱۲۶.عِزُّ المُؤمِنِ غِناهُ عَنِ النّاسِ. ۲۰۲۱
۱۲۶.عزّت مؤمن، در بى نيازى او از مردم است.
۱۲۷.نِعمَةٌ لا تُشكَرُ كَسَيِّئَةٍ لا تُغفَرُ. ۲۲
۱۲۷.نعمتى كه سپاسگزارى نشود، چون گناهى است كه آمرزيده نشود.
۱۲۸.لا يَضُرُّكَ سَخَطُ مَن رِضاهُ الجَورُ. ۲۳
۱۲۸.ناخشنودى كسى كه بى عدالتى خشنودش مى كند، به تو زيان نرساند.
۱۲۹.مَن لَم يَرضَ مِن أخيهِ بِحُسنِ النِّيَّةِ لَم يَرضَ بِالعَطِيَّةِ. ۲۴
۱۲۹.آن كه از برادرش به خوش نيّتى خشنود نشود، از بخشش او نيز خشنود نگردد.
۱.امام محمّد تقى در دهم ماه رجب و يا نيمه رمضان ، سال ۱۹۵ هجرى در مدينه به دنيا آمد و در آخر ماه ذى القعده سال ۲۲۰ در سن ۲۵ سالگى در بغداد رحلت كرد و در كاظمين كنار جدّش ،امام كاظم به خاك سپرده شد . پدر بزرگوارشان امام رضا عليه السلام و مادرشان ، سبيكه نام داشت . لقب ديگر حضرت ، «جواد» و كنيه ايشان «ابوجعفر» است . امام فرزندان فراوانى نداشته اند . دوره امامت حضرت ۱۷ سال و مقارن با حكومت مأمون و معتصم عباسى بود . مأمون امام را فراخواند و دخترش را به عقد ايشان در آورد . با مرگ مأمون امام به مدينه بازگشت ولى معتصم دوباره ايشان را به بغداد طلبيد . مباحثه امام با يحيى بن اكثم ، در حضور مأمون و تفوق علمى حضرت كه در سالهاى نوجوانى بسر مى بردند از فرازهاى بسيار درخشان زندگى ايشان مى باشد . برخى از سخنان و مكاتبات ايشان در «كتب اربعه» و «نزهة الناظر» آمده است .
۲.في نسخة «أ» : «يصنع» .
۳.في نسخة «ب» : «ينجو» كنزهة الناظر .
۴.نزهة الناظر : ۱۳۴ / ۱ ، كشف الغمّة : ۳ / ۱۵۸ ، أعلام الدين : ۳۰۹ ، بحار الأنوار : ۷۸ / ۳۶۳ / ۴ .
۵.نزهة الناظر : ۱۳۴ / ۱ ، كشف الغمّة : ۳ / ۱۵۸ ، أعلام الدين : ۳۰۹ ، بحار الأنوار : ۷۱ / ۱۵۵ / ۶۹ .
۶.في نسخة «أ» : «من عمل بغير علم ما أفسد أكثر مما يصلحه» .
۷.المحاسن : ۱ / ۳۱۴ / ۶۲۱ ، تحف العقول : ۴۷ كلاهما عن رسول اللّه صلى الله عليه و آله ، نزهة الناظر : ۱۳۴ / ۱ مع تفاوت يسير ، كشف الغمّة : ۳ / ۱۵۸ ، أعلام الدين : ۳۰۹ ، بحارالانوار : ۷۸/۳۶۳/۴
۸.نزهة الناظر : ۱۳۴ / ۲ ، كشف الغمّة : ۳ / ۱۵۸ ، مشكاة الأنوار : ۴۴۸ / ۱۵۰۵ عن الإمام الصادق عليه السلام ،
۹.نزهة الناظر : ۱۳۴ / ۳ ، أعلام الدين : ۳۰۹ ، بحار الأنوار : ۷۸ / ۳۶۳ / ۴ .
۱۰.. نزهة الناظر : ۱۳۵ / ۵ ، أعلام الدين : ۳۰۹ ، بحار الأنوار : ۷۸ / ۳۶۳ / ۴ .
۱۱.. نزهة الناظر : ۱۳۵ / ۵ ، أعلام الدين : ۳۰۹ ، بحار الأنوار : ۷۸ / ۳۶۳ / ۴ .
۱۲.. نزهة الناظر : ۱۳۵ / ۵ ، أعلام الدين : ۳۰۹ ، بحار الأنوار : ۷۸ / ۳۶۳ / ۴ .
۱۳.نزهة الناظر : ۱۳۵ / ۶ ، بحار الأنوار : ۷۸ / ۳۶۳ / ۴ .
۱۴.نزهة الناظر : ۱۳۵ / ۷ وفيه : «لاتستقال عثرته» ، أعلام الدين : ۳۰۹ ، بحار الأنوار : ۷۸ / ۳۶۳ / ۴ .
۱۵.. نزهة الناظر : ۱۳۶ / ۹ و ۱۰ ، أعلام الدين : ۳۰۹ ، بحار الأنوار : ۷۸ / ۳۶۳ / ۴ .
۱۶.. نزهة الناظر : ۱۳۶ / ۹ و ۱۰ ، أعلام الدين : ۳۰۹ ، بحار الأنوار : ۷۸ / ۳۶۳ / ۴ .
۱۷.نزهة الناظر : ۱۳۵ / ۸ ، بحار الأنوار : ۷۸ / ۳۶۳ / ۴ .
۱۸.نزهة الناظر : ۱۳۶ / ۱۲ ، أعلام الدين : ۳۰۹ ، بحار الأنوار : ۷۸ / ۳۶۳ / ۴ .
۱۹.نزهة الناظر : ۱۳۶ / ۱۶ ، شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد : ۲۰ / ۳۲۱ / ۶۸۶ عن الإمام عليّ عليه السلام ، بحار الأنوار : ۷۸ / ۳۶۳ / ۴ .
۲۰.الحديث في نسخة «أ» هكذا: «المؤمن غناه عن الخلق».
۲۱.تحف العقول : ۸۹ عن الإمام عليّ عليه السلام ، نزهة الناظر: ۱۳۷ / ۱۷ ، أعلام الدين : ۳۰۹ ، تنبيه الخواطر «مجموعة ورّام» : ۱ / ۱۶۹ عن الإمام عليّ عليه السلام ، بحار الأنوار : ۷۸ / ۳۶۳ / ۴ .
۲۲.نزهة الناظر : ۱۳۷ / ۱۸ ، أعلام الدين : ۳۰۹ ، بحار الأنوار : ۷۸ / ۳۶۳ / ۴ .
۲۳.نزهة الناظر : ۱۳۷ / ۱۹ ، أعلام الدين : ۳۰۹ ، بحار الأنوار : ۷۸ / ۳۶۳ / ۴ .
۲۴.نزهة الناظر : ۱۳۷ / ۲۰ ، أعلام الدين : ۳۰۹ ، بحار الأنوار : ۷۸ / ۳۶۳ / ۴ .
http://hadith.net/post/66598