به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست شورای سیاستگذاری نخستین کنگره بین‌المللی قرآن و علم با حضور حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ سید محمد مقیمی، رئیس دانشگاه تهران و مهدی گلشنی، عضو شورای سیاستگذاری کنگره بین‌المللی قرآن و علم برگزار شد.
رئیس دانشگاه تهران در این نشست ضمن ابراز احترام به شهدای مدافع حرم در دمشق و مدافعان امنیت در شرق کشور اظهار داشت: نقش قرآن در علم، علم و الهام از قرآن، قرآن و شبهات علمی، قرآن و علم و فناوری‌های نوین، قرآن، عقلانیت و ارزش‌های اخلاقی و همچنین علم و حکمت قرآنی شش محور اصلی کنگره را تشکیل خواهند داد.
لزوم ایجاد زمینه مناسب و فضای باز برای تبیین تعامل قرآن و علم
مقیمی بر لزوم ایجاد زمینه مناسب و فضای باز برای تبیین تعامل قرآن و علم از سوی دانشمندان و محققان علوم مختلف تأکید کرد و گفت: امکان دارد محققی بر اساس فهم خودش از قرآن و آیه‌های قرآنی، یک موضوع علمی و برخی نظریه‌ها را با آیات قرآن مورد بررسی قرار دهد، اما ممکن است در دنیای علم، آن موضوع یا مفروضه تغییر کند یا رد شود.
او ادامه داد: برخی افرادی که قصد شبهه‌افکنی دارند منتظر می‌مانند تا یک نظریه علمی که طبق ذوق یک دانشمند از علوم غیر دینی با یک نشانه از آیات الهی انطباق‌پذیر شده بوده، توسط یک نظریه علمی جدیدتری باطل شود تا پس از باطل شدن آن نظریه، ابطال‌پذیری آیات الهی را نتیجه‌گیری کنند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه دقت شود شبهه‌افکنی‌ها خدشه‌ای به جایگاه قرآن وارد نکند، خاطرنشان کرد: ما اعتقاد داریم که فهم بشر از قرآن است که در آن دوره زمانی می‌تواند به کار بشر بیاید.
با وجود اینکه ممکن است علم تغییراتی کند، باید این فضا را ایجاد کنیم که اساتید نوآوری‌هایی داشته باشند و اجازه دهیم فهم خود را از قرآن تبیین کنند.
او تصریح کرد: امکان دارد دانشمند یا اندیشمندی فهم خود را راجع به نظریاتی که درباره طبیعت مطرح است از قرآن بیان کند و بعد از مدتی همان نظریه علمی تغییراتی پیدا کند.
باید مراقب باشیم که این تغییر نظریه علمی نتواند بر روی اصل قرآن خدشه‌ای وارد کند.
به همین علت این تطبیق‌پذیری باید با احتیاط انجام شود.
رئیس دانشگاه تهران با اشاره به اهمیت برگزاری کنگره قرآن و علم یادآوری کرد: پیش‌نشست‌های این کنگره از شش ماه قبل در دانشگاه‌های مختلف کشور برگزار شده است.
به طوری که آخرین پیش‌نشست کنگره در اسفند ماه 1402 به میزبانی دانشگاه تهران و با حضور قرآن‌پژوهان و شخصیت‌های علمی از تخصص‌های مختلف برگزار شد.
او تصریح کرد: پیش‌نشست‌های دیگری در دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه علوم پزشکی و دانشکده‌های مختلف دانشگاه تهران خواهیم داشت.
مقیمی به فعالیت‌های مشترک دانشگاه تهران با دانشگاه علوم پزشکی تهران در عرصه بین‌المللی اشاره کرد و گفت: لازم است دعوت از اساتید بین‌المللی در حوزه قرآن و علم برای سخنرانی حضوری و مجازی در مراسم افتتاحیه و اختتامیه و نشست‌های تخصصی کنگره نهایی شود.
اثبات تعامل علم و قرآن و پاسخ به شبهات تعارضات در کنگره بین‌المللی
در این نشست همچنین حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، طی سخنانی با اشاره به اهداف کنگره اظهار داشت: سه هدف «نشان دادن عقلانیت و انسانیت و جهانی بودن قرآن»، «اثبات تعامل علم و قرآن» و «پاسخ به شبهات تعارض علم و قرآن» باید در این کنگره مورد توجه باشد.
خسروپناه خاطرنشان کرد: علاوه بر دانشمندان از علوم پایه، دعوت از دانشمندان و اندیشمندانی که دارای ظرفیت استخراج نظریه اقتصادی و نظریه حکمرانی از قرآن هستند نیز برای ارائه اثر و سخنرانی در کنگره مورد توجه قرار گیرند.
الهام از قرآن کریم در دریافت و درک علوم
سخنران دیگر این نشست حجت‌الاسلام سید سعید رضا عاملی، رئیس دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، بود که درباره مهمانان خارجی کنگره اظهار داشت: حدود یکصد اندیشمند بین‌المللی از 40 کشور جهان در دهه ولایت و امامت، در کنگره بین‌المللی قرآن و علم حضور خواهند داشت.
این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی یادآوری کرد: منظور از کنار هم گذاشتن قرآن و علم، الهام از قرآن کریم در علوم است و این کنگره در فضای ملی و بین‌المللی مسیری برای اثبات بهره‌مندی از قرآن در دریافت و درک علوم ایجاد خواهد کرد.
او تصریح کرد: لازم است در طول این کنگره تعبیر الهام از قرآن را برجسته کنیم و علوم را به معنای علوم تجربی، انسانی و اجتماعی در نظر بگیریم.
دانشمندان غربی به نقش کلیدی قرآن در هدایت‌های علمی اذعان دارند
مهدی گلشنی، عضو شورای سیاستگذاری کنگره بین‌المللی قرآن و علم، در این نشست طی سخنانی علم روز را متغیر ارزیابی کرد و گفت: این مطلب ادعای بزرگان علم است و آنها اعتقاد دارند که علم هیچ گاه حرف آخر را نمی‌زند.
گلشنی با اعتقاد به اینکه تغییر وضعیت دین و فلسفه در سطح سرآمدان در جهان غرب مورد غفلت واقع شده، اظهار داشت: در گذشته فلسفه در سطح دانشکده‌های فیزیک مطرح نبود اما اکنون فیزیکدان تراز اول دارد حرف فلسفه را می‌زند و کیهان‌شناس تراز اول می‌گوید الهیات باید چتر الهیات بر سر علم باشد.
عضو شورای سیاستگذاری کنگره بین‌المللی قرآن و علم نتیجه‌گیری کرد: وضعیت بسیار تغییر کرده است و بسیاری از سرآمدان علوم، دلایل شکوفایی تمدن اسلامی را ناظر بر نقش محوری قرآن می‌دانند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: علمای مهم جهان و زیست‌شناسان تراز اول اذعان دارند که نقش واقعی علم در هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی باید مورد توجه قرار گیرد؛ و این نکته‌ای است که باید مد نظر قرار دهیم.
گلشنی همچنین پیشنهاد کرد: کنگره بی‌المللی قرآن و علم در جمع‌بندی به این نکته اشاره کند که جریان علم در کشور ما و جهان اسلام چگونه باشد.
قرآن می‌تواند نقش کلیدی در هدایت‌های کلی علم داشته باشد و این نکته‌ای است که امروزه در غرب به آن رسیده‌اند و بسیاری از نظریات آنها به جهان اسلام نزدیک شده است.
او ادامه داد: در حال حاضر فلسفه‌ای که در میان فلاسفه تراز اول غرب مطرح است به فلسفه اسلامی بسیار نزدیک شده ولی این اتفاق در داخل کشور ما انعکاسی ندارد.
در این کنگره باید این پیام را داشته باشیم که اینجا هم حرف‌های تازه‌ای وجود دارد.
غلامرضا اعوانی، عضو پیوسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران در این نشست با بیان اینکه قرآن تبیان همه چیز است و اصول هدایت را در همه زمینه‌ها به صورت خلاصه شده در یک آیه از آیات داریم، گفت: ما باید احیای هدایت الهی قرآن در ارتباط با علم و خود معنای علم در قرآن را مورد توجه قرار دهیم.
قاسم عموعابدینی، معاون آموزشی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نیز با اشاره به نقش محوری دانشگاه تهران در برگزاری این کنگره بین‌المللی، از گروه‌های علمی و اجرایی دانشگاه تهران که برای برگزاری هر چه باشکوه‌تر و مؤثرتر این کنگره تلاش می‌کنند قدردانی کرد و یادآور شد: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از شش ماه گذشته فعالیت‌های مربوط به ایجاد فضای مشارکت فراگیر دانشگاه‌های کشور در برگزاری کنگره را دنبال کرده و در زمینه ارتباط گیری با چهره‌های شاخص بین‌المللی از کشورهای مختلف نیز اقدامات مستمری صورت گرفته است.
سید علی علم‌الهدی، عضو شورای سیاستگذاری کنگره بین‌المللی قرآن و علم نیز در این نشست از تهیه فهرست 130 نفره از اندیشمندان بین‌المللی و اطلاع‌رسانی به ایشان به منظور جلب مشارکت در کنگره خبر داد.
علم الهدی خاطرنشان کرد: از حدود شش ماه قبل مذاکراتی با اساتید آغاز شد و لازم است علاوه بر نهایی کردن حضور اندیشمندان بین‌المللی در کنگره، از سفرای کشورهای خارجی و رایزن‌های فرهنگی نیز برای حضور در همایش دعوت شود.
انتهای پیام/