پیامها و راهبردها و راهکارهای نظریات و رهنمودهای امام رضا سلام الله علیه

بسم الله الرحمن الرحیم

با سلام

پیامها و راهبردها و راهکارهای نظریات و رهنمودهای امام رضا سلام الله علیه

1. نظریه و رهنمود امام رضا علیه السلام در عبارت "( إنّا عَنِ اللّه ِ وعَن رَسولِهِ نُحَدِّثُ امام رضا علیه السلام: ما از سوی خدا و پیامبر او حدیث می گوییم.  رجال الکشّیّ : 2 / 490 / 401 عن یونس بن عبد الرحمن")، دلالت دارد بر اینکه 1- امامان معصوم سلام الله علیهم حجتهای خداوند هستند که از طرف خالق یکتای بی همتا خداوند بزرگ و پیامبر اکرم حضرت محمد سلام الله علیه مأموریت دارند که نظریات و رهنمودهای خداوند و پیامبر اکرم سلام الله علیه را به مردم ابلاغ نمایند و آنها را به راه روش درست و صراط مستقیم دین خداوند و حضرت محمد سلام الله علیه هدایت نمایند. 2- امامان معصوم سلام الله علیهم در استمرار رسالت حضرت محمد سلام الله علیه برای هدایت حاکمیتها و مردم جهان از طرف خداوند و پیامبر اکرم حضرت محمد سلام الله علیه ایفای نقش می نمایند. 3- رسالت پیامبر اکرم دین حضرت محمد سلام الله علیه چشمۀ کوثر جاری می باشد، که جهانیان را برای آشنائی با دین خداوند و پیامبر اکرم حضرت محمد سلام الله علیه با ابقاء امر امامت امامان معصوم سلام الله علیهم از طرف خداوند و حضرت محمد سلام الله علیه تا دنیا باقیست همه جهانیان می توانند از هدایتها و رهنمودهای کوثر جاری دین خداوند و پیامبر خداوند حضرت محمد سلام الله علیه در زندگی بهره مند شوند. 4- خداوند بر بندگان خود با هدایت کلان بوسیله پیامبران و امامان معصوم سلام الله علیهم، مدیریت کلان اعتقادی و فرهنگی در هماهنگی انسانها با خواستگاههای متعالی دین خود رهبری عالی نسبت به بندگانش داشته است. 5- علت تفاوت رفتارهای انسانها با خواستگاههای رهنمودهای دینی آنها می تواند بی اطلاعی انسانها با رهنمودهای خداوند و حجتهای معصوم خداوند و همچنین بدیهای نفس و القائات و خطورات بد نفسانی و شیطانی و همچنین عدم منطبق بودن تعلیم و تربیت نظامها و جوامع و فرهنگ سازان و رسانه ها با تعلیم و تربیت دین خداوند و حجتهای معصوم خداوند باشد، که در این زمینه نیاز است در جهان کاری به تعالی منطبق با خواست نظریات و رهنمودهای خداوند و حجتهای معصوم خداوند صورت بپذیرد.

 

2. نظریه و رهنمود امام رضا علیه السلام در عبارت "( اَحسِنِ الظَّنَّ بِاللّه ِ فَاِنَّ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ یَقولُ: اَنا عِنْدَ ظَنِّ عَبدیَ الْمُؤمِنِبی، اِنْ خَیْرا فَخَیْرا وَ اِنْ شَرّا فَشَرّا؛ به خداوند خوش گمان باش، زیرا خدای عزوجل می فرماید: من نزد گمان بنده مؤمن خویش هستم، اگر به من خوش گمان باشد، به خوبی با او رفتار می کنم و اگر به من بدگمان باشد، به بدی با او رفتار می کنم.کافی، ج 2، ص 72، ح 3)"، دلالت دارد بر اینکه 1- انسانها باید نسبت به خداوند خوش گمان باشند. 2- انسانها با خوش گمانی به یاری خداوند از توحید عملی برخوردار هستند. 3- خداوند همانگونه که انسانها نسبت به خالق خود، خوش گمان هستند برای آنها گشایش می نماید و اگر به خداوند بدگمان باشند، خداوند به بدی با آنها رفتار می نماید. 4- ضمن تلاش برای بدست آوردن روزی حلال و گشایش در کارها باید به رحمت و کار گشائی و عنایات و مغفرت و احسان نعمتهای خداوند خوش بین بود. 5- خداوند از بندگانش انتظار دارد که انسانها نسبت به رحمت و عنایات خداوند، خوش بین باشند. ( البته خوش بین بودن به رحمت خداوند بدین معنی نیست که افراد به تلاشهائی که برای مسائلشان باید انجام دهند و مسئولیتها و وظائفشان عمل ننمایند. )
3. نظریه و رهنمود امام رضا سلام الله علیه در عبارت"(  راوی گوید : به امام هشتم (ع) گفتم : فدایت شوم ! دعا کن خدا به من روزی حلال عطا کند. فرمود : می دانی حلال چیست ؟ گفتم : پیش ما حلال همان کسب پاک و پاکیزه است. امام (ع) فرمود : امام زین العابدین (ع) میفرمود : حلال ، غذای برگزیدگان است. سپس فرمود : این چنین بگو : خدایا از تو روزی فراخ می خواهم. کافی جلد ۵ صفحه ۸۹)"، دلالت دارد بر اینکه 1- مردم مسائلشان را از امام معصوم سلام الله علیه می پرسیدند. 2- روزی حلال همان کسب پاک و پاکیزه است. ( که مال حرام در آن نیست ). 3- روزی حلال غذای انسانهای برگزیده خداوند می باشد. 4- برای کسب روزی حلال باید چنین دعا نمود و از خداوند درخواست نمود: خدایا از تو روزی فراخ می خواهم. 5- انسانها باید درخواستها و مسائلشان را از خداوند بخواهند و بگونه ای بخواهند که هم خداپسندانه باشد و هم  به قدری باشد که انسان از کرامت در زندگی برخوردار شود و برای خداوند عطا نمودن مال و روزی حلال به بندگانش آسان است.
4. نظریه و رهنمود امام رضا علیه السلام در عبارت "(  مَنْ قَصَدَ اِلَیْهِ رَجُلٌ مِنِ اخْوانِهِ مُسْتَجیرا بِهِ فی بَعْضِ اَحْوالِهِ فَلَمْ یُجِرْهُ بَعْدَ اَنْ یَقْدِرَ عَلَیْهِ، فَقَدْ قَطَعَ وِلایَةَ اللّه ِ عَزَّوَجَلَّ از امام رضا علیه السلام روایت است: کسی که یکی از برادران دینی اش برای کاری به او پناه آورد ولی او، با آنکه می تواند، پناه ندهد و کاری برایش نکند، رشته ولایت خدای متعال را بریده است .بحار الانوار، ج 72، ص 181.)" دلالت دارد بر اینکه 1- خداوند انتظار دارد از مؤمنان وقتی برادر دینی در خواستی دارد ( که شرعی و معقول و مورد رضایت خداوند باشد ) و می تواند انجام دهد، حتما انجام دهد. 2- اگر برادر دینی برای کاری به برادر دینی خود پناه آورد ( که شرعی و معقول و مورد رضایت خداوند باشد ) و برادر دینی می توانست پناهش دهد و او را یاری دهد، حتما پناهش دهد و او را یاری دهد. 3- اگر برادر دینی از برادر دینیش کمک و پناه خواست ( که شرعی و معقول و مورد رضایت خداوند باشد ) و برادر دینی می توانست انجام دهد، اگر انجام ندهد، رشته ولایت خدای متعال را بریده است. 4- رشته ولایت خداوند بر بندگان به انجام رفتار انسان به رضایتمندی خداوند ( در حد امکان و توان ، برقرار می گردد.. 5- توحید عملی مؤمنین، در عمل نمودن به رهنمودهای خداوند و بندگی نمودن به رضایتمندی خداوند محقق می شود و عینیت می یابد.
5. نظریه و رهنمود امام رضا علیه السلام :در عبارت"( مَنْ حَسُنَ ظَنُّهُ بِاللّه ِ کانَ اللّه ُ عِنْدَ ظَـنِّهِ بِهِ وَ مَنْ رَضیَ بِالْقَلیلِمِنَ الرِّزْقِ قَبِلَ اللّه ُ مِنْهُ الْیَسیرَ مِنَ الْعَمَلِ وَ مَنْ رَضیَ بِالْیَسیرِ مِنَ الْحَلالِ خَفَّت مَؤُونَتُهُ وَ تَنَعَّمَ اَهْلُهُ ، وَ بَصَّرَهُ اللّه ُ داءَ الدُّنیا وَ دَواءَها ، وَ اَخْرَجَهُ مِنْها سالِمااِلی دارِ السَّلامِ ؛ هر کس به خدا خوش گمان باشد، خداوند مطابقِ گمان او، با وی رفتار می کند و هرکس به روزیِ کم راضی باشد، خداوند عمل کم را از او می پذیرد و هرکس به روزی حلال اندک خشنود باشد، هزینه زندگی اش سبک می شود و خانواده اش در نعمت خواهند بود و خداوند، او را از بیماری و درمان دنیا آگاه می کند و به سلامت، از دنیا به خانه سلامت ( آخرت) بیرون می بَرد.کافی ، ج 8 ، ص 347، ح 546)"، دلالت دارد بر اینکه 1- هر کس به خدا خوش گمان باشد، خداوند مطابقِ گمان او، با وی رفتار می کند. 2- هرکس به روزیِ کم راضی باشد، خداوند عمل کم را از او می پذیرد. 3- هرکس به روزی حلال اندک خشنود باشد، هزینه زندگی اش سبک می شود و خانواده اش در نعمت خواهند بود و خداوند، او را از بیماری و درمان آن آگاه می کند و به سلامت، از دنیا به خانه سلامت ( آخرت) بیرون می بَرد. 4- برکت در زندگی به این معنی می باشد که خداوند با وجود روزی کم بر اثر خوش گمانی انسان به خداوند، مشکلات به زندگیش رو نمی آورد و اگر مشکلی هست، مشکلات زندگی را از زندگیش برطرف می نماید.

5- خداوند اگر کسی روزیش کم است از طرق دیگر بر نعمتش می افزاید و از ضرر دیدن انسان تلاشگر خوش گمان به خداوند، جلوگیری می نماید و به گونه ای دیگر جبران می نماید و خداوند کمبود مالی را برطرف نموده و رحمت و عنایاتش را شامل حال بندگانش می نماید. ( البته این موضوع به این معنی نیست که برای کسب حلال و به اندازه تلاش صورت نپذیرد و یا حقوق افراد به اندازه و بموقع داده نشود. )

 

دعای متناسب پیامها و راهبردها و راهکارهای نظریات و رهنمودهای امام رضا سلام الله علیه

خداوندا! بر محمد و آل محمد درود فرست و چنان نما که بندگانت نسبت به خودت و پیامبرت و حجتهای معصومت معرفت شناخت لازم را داشته باشند و به تعالی و معرفت و ادب لازم نسبت به خالق خود و پیامبرش و حجتهای معصومش قدرشناس و سپاسگزار باشند.

پروردگارا! به الطاف عمیمت، چنان نما که بندگانت به رحمت و مهربانیهای خالق خود خوش بین باشند و با وجود روزی کم، ضمن یاری بندگانت در تلاش برای بدست آوردن روزی حلال، از توکل و اتکا و اعتماد به خالق هستی بخش خود برخوردار باشند و  همواره اعتقادات و ایمان و یقین و عزت نفس و معیشت زندگی آنها به کرامت و سلامت به تعالی میزان باشد.

خداوندا! بر محمد و آل محمد رحمت فرست و همواره بندگانت را منزه از بدیها نما و رشد و کمالات و فضائل اخلاقی و شرح صدر و عقل متعالی و قلبی سلیم و روزی فراخ عطا فرما و همیشه آنها را از رحمت بزرگ ولایت خود و حجتهای معصومت برخوردار و بهره مند نما.

پروردگارا! به الطاف عمیمت، چنان نما که بندگانت نسبت به نظریات و رهنمودهای خالق یگانه خود و حجتهای معصومش بقدر لازم شناخت و معرفت داشته باشند و توانمندیها و رشد بندگانت به اندازه لازم بقدری باشد،که بتوانند به خواستگاههای عالی خالق یکتای بی همتای خود نائل شوند و در یاری بندگانت بخصوص یاری برادران دینی به کمالاتِ خواستِ خالقِ خود انجام وظیفه نمایند.

الهی آمین یا رب العالمین به برکت و حرمت محمداٍ و آله طاهرین. اللهم صل علی محمد وآل محمد و عجل فرجهم. اللهم عجل لولیک الفرج صاحب الزمان وجعلنا من خیر انصارهی و اعوانهی و شیعته.

 

بیشتر بدانیم:

نظریات و رهنمودهای حکیمانه حضرت امام رضا سلام الله علیه

1. امام رضا علیه السلام : مَنِ اتَّقَی اللّه َ یُتَّقی وَ مَنْ اَطاعَ اللّه َ یُطاعُ؛ هر کس حریم خدا را حفظ کند، حرمتش حفظ می شود و هر کس خدا را اطاعت کند، اطاعت می شود.کافی، ج 1، ص 137، ح 3

 

2. امام رضا علیه السلام : لَیسَ مِنّا مَن تَرَکَ دُنیاهُ لِدِینِهِ و دِینَهُ لِدُنیاهُ ؛ امام رضا علیه السلام : از ما نیست آن که دنیای خود را برای دینش و دین خود را برای دنیایش ترک گوید . بحار الأنوار ، ج 78 ، ص 346 .

 

3- امام رضا علیه السلام : فی خُطبَةٍ لَهُ ـ : الحَمدُ للّه ِِ الَّذی حَمِدَ فِی الکِتابِ نَفسَهُ ... وصَلَّی اللّه ُ عَلی مُحَمَّدٍ خاتَمِ النُّبُوَّةِ ، وخَیرِ البَرِیَّةِ ، وعَلی آلِهِ آلِ الرَّحمَةِ ، وشَجَرَةِ النِّعمَةِ ، ومَعدِنِ الرِّسالَةِ ، ومُختَلَفِ المَلائِکَةِ
امام رضا علیه السلام ـ در خطبه ای ـ : سپاس مر خدایی را که خود را در کتابش ستوده است... و درود خدا بر محمّد خاتم نبوّت و بهترین مردم و بر خاندان او که خاندان رحمت و شجره نعمت و کان رسالت و جایگاه آمد و شد فرشتگان هستند.  الکافی : 5 / 373 / 7.

4-امام رضا علیه السلام : إنّا أهلُ بَیتٍ نَری ما وَعَدْناعلَینا دَینا کَما صَنَعَ رسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله .
امام رضا علیه السلام : ما خاندانی هستیم که وعده خود را دَینی بر گردن خویش می بینیم، چنان که رسول خدا صلی الله علیه و آله چنین کرد.  بحار الأنوار : 75/97/20.

5-امام رضا علیه السلام : نَحنُ حُجَجُ اللّه ِ فی خَلقِهِ ، وخُلَفاؤُهُ فی عِبادِهِ ، واُمَناؤُهُ عَلی سِرِّهِ . ونَحنُ کَلِمَةُ التَّقوی، والعُروَةُ الوُثقی
امام رضا علیه السلام : ما حجّتهای خداییم در میان خلایق و جانشینان او در میان بندگانش و معتمدان او در اسرارش. ما کلمه تقوا هستیم و دستاویز استوار. کمال الدین : 202 / 6

6-امام رضا علیه السلام : نَحنُ آلَ مُحَمَّدٍ النَّمَطُ امام رضا علیه السلام : ما خاندان محمّدیم و بر راه میانه ای قرار داریم که نه تندرو به ما می رسد و نه آن که از پس می آید، از ما پیشی می گیرد. النهایة : 5 / 119

7- امام رضا علیه السلام : إنّا أهَلُ بَیتٍ یَتَوارَثُ أصاغِرُنا عَن أکابِرِنا القُذَّةَ بِالقُذَّةِ امام رضا علیه السلام : ما خاندانی هستیم که کوچکترهای ما از بزرگترهامان ارث می برند، بی هیچ گونه تفاوتی. النهایة : 4 / 28

8- امام رضا علیه السلام : لَنا أعیُنٌ لا تُشبِهُ أعیُنَ النّاسِ ، وفیها نورٌ لَیسَ لِلشَّیطانِ فیهِ نَصیبٌ امام رضا علیه السلام: ما چشمهایی داریم که به چشمهای مردم نمی مانَد و در آن نوری است که شیطان را در آن بهره ای نیست. أمالی الطوسیّ : 245 / 427

9-امام رضا علیه السلام : اَلصَّغائِرُ مِنَ الذُّنـُوبِ طُـرُقٌ اِلَی الْکَبائِرِ ومَنْ لَمْ یَخَفِ اللّه َ فِی الْقَلیلِ، لَمْ یَخَفْهُ فِی الْکَثیرِ.امام رضا علیه السلام فرمود:گناهان کوچک، راهی به سوی گناهان کبیره است. هر کس کـه در گنـاهان کوچـک از خــدا نترسـد،در مورد گناهان بزرگ و بسیار هم از او نمی ترسد. مسند الامام الرضا علیه السلام، ج 1، ص 290.

10- امام رضا علیه السلام : لَتَأمُرَنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَ لَتَنْهَنَّ عَنِ الْمُنْکَرِ، اَوْ لَـیَسْتَـعْمِلَنَّ عَلَـیْکُمْ شِـرارُکُمْ فَیَدْعُو خِیارُکُمْ فَلا یُسْتَجابُ لَهُمْ.امام رضا علیه السلام فرمود: حتـما امر به معروف و نهی از منکر کنید، وگرنه اشرارتان بر شما مسلّط و حاکم می شوند،آنـگاه خوبانتـان هم دعـا می کنند، امّا دعـایشان مستجـاب نمی شـود. وسائل الشیعه، ج 11، ص 394.

راهکارهای تعلیم و تربیّتی و فرهنگی:

1-  مسئولین و عوامل تهیه محتوای تحقیقاتی و مطالعاتی پژوهشکدههای علوم انسانی و اسلامی و حوزهها و دانشگاهها مجموعه ای از آموزه های رفتارها و نگرشهائی که می تواند تعالی نگرشی و گفتاری و رفتاری را، که طبق موازین الهی و اسلامی، موجب رشد  شود را، در اختیار عوامل تعلیم و تربیّت ( از جمله انتشارات و وزارت آموزش و پرورش و حوزهها و دانشگاهها و مراکز و معاونتهای فرهنگی و پرورشی و وزارت ارشاد اسلامی و مبلغین و رسانه ها)، برای نشر و ترویج و آموزش فرهنگ الهی اسلام، قرار دهند.

2. عوامل مؤثر در تهیه محتوای کتابهای درسی و غیر درسی، و تولید کنندگان محتوای ادبیّات و بسترهای تبلیغاتی و لوازم التحریر و بازیها و فیلم و نمایشها و برنامه ها و مطالب رسانه ها ( رسانه ها، مطبوعات، فضای مجازی تبلیغات و بسترهای تکنولوژیهای مختلف) و مبلغین برای ارتقاء فرهنگ تعلیم و تربیّت اسلامی جامعه به آموزههای رفتارها و نگرشهائی که می تواند تعالی نگرشی و گفتاری و رفتاری را طبق موازین الهی و اسلامی محقق نماید و جامعه را در ابعاد مختلف ( اعتقادی، فضائل اخلاقی، بصیرت، معارف و دانش و مهارتها و توانمندیهای لازم زندگی)، به رشد رساند، باید متناسب با سن و به اندازه لازم هماهنگ با دیدگاههای قرآن و چهارده معصوم سلام الله علیهم، به تهیه مطالب تعلیم و تربیتی اهمیّت لازم را بدهند و به مطالب  به اندازه پرداخته شود و محصولات را به جامعۀ هدف به تعالی لازم عرضه نمایند.
3. طرحها و برنامه های گفتمان و برنامه ریزی با زبانهای مختلف بین المللی و مردم دنیا بطور جهانی، با محصولات متناسب و بهره مندی از همه بسترها و سازوکارها و ساختارهای تعلیم و تربیتی برای بهره مندی از ولایت خداوند و پیامبران و حجتهای عالم و دانشمند و فاضل و معصوم سلام الله علیهم نهضتی نرم افزاری و عملیاتی برای تعالی نگرشی و نفسانی به تعالی توسط همه افراد توانمندی که در نهادها و سازمانهای دولتی و بخش خصوصی نقش آفرینی می نمایند، برای نشر و ترویج فرهنگ والای الهی نقش آفرینی های مفید و مؤثر و خداپسندانه صورت پذیرد تا رنگ استثمار استعمار شرک و کفر و نفاق و استکبار و جهلها و رزیلتها و احاطه طاغوتهای مختلف از جهانیان زدوده شود و تعالی و رشد و آگاهی و علم و دانش مفید و اعتقادات و نگرشها و تفکّر و گفتار و رفتار و تمایلات و روحیات و اخلاق خداپسندانه در جهان توسعه یابد.

گل افشان گل محمدی