تسنیم | فرهنگی و هنری | یکشنبه، 07 خرداد 1402 - 16:14
در دیدگاه وحیانی، رابطه ای معنوی میان امام با امت برقرار است بر خلاف تعریفی که کلامیون از امام می گویند و آن را ریاست عام و فراگیر در امور دینی و دنیایی معرفی می کنند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، رابطه امام با امت در اندیشه اسلامی، فراتر از رابطه یک رهبر سیاسی با ملت است؛ یعنی هرچند در دیدگاه کلامی، امام ریاست عام و فراگیر در امور دینی و دنیایی تعریف شده، اما وقتی به نص آیات قرآن و روایات پیامبر صلی الله علیه و آله و اهل بیت وحی رجوع می‌کنیم، حقیقت را فراتر از آن چیزی می‌یابیم که کلامیون مطرح کردند.
در دیدگاه وحیانی، رابطه‌ای معنوی میان امام با امت برقرار است و امت شامل همه افرادی می‌شود که دل به امامت ائمه سپردند و تسلیم اوامر ایشان شدند؛ از جمله آنکه امام رضا علیه‌السلام در فرازی از حدیث امامت فرمود: «الْإِمَامُ الْأَمِینُ الرَّفِیقُ وَ الْوَلَدُ الشَّفِیقُ وَ الْأَخُ الشَّقِیقُ وَ کَالْأُمِّ الْبَرَّةِ بِالْوَلَدِ الصَّغِیرِ» یعنی امام، امینى رفیق و پدرى مهربان، و برادرى بىنظیر و مادرى دلسوز فرزند خردسال خویش است.
در این فراز، «امام» از منظر امام رضا علیه‌السلام چهار رابطه معنوی با مأموم خویش دارد: رفیق، پدر، برادر و مادر؛ به این معنا که امام از هر رفیقی نسبت به شیعیانش امانت‌دار و دلسوزتر است؛ همچنان که خداوند در آیه69 سوره نساء این رابطه را اینگونه ترسیم می‌کند «وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفیقا؛ و کسانى که از خدا و پیامبر اطاعت کنند، در زمره کسانى خواهند بود که خدا ایشان را گرامى داشته [یعنى] با پیامبران و راستان و شهیدان و صالحانند و آنان چه نیکو رفقایی هستند!» امام باقر علیه‌السلام در تأویل این آیه فرمود «فَمِنَّا النَّبِیُّ وَ مِنَّا الصِّدِّیقُ وَ الشُّهَدَاءُ وَ الصَّالِحُونَ.» یعنی نبی از ماست، صدیق و شهدا و صالحان از ماست.
(الکافی (ط - الإسلامیة)، ج2، ص78) و ام سلمة می‌گوید درباره این آیه از پیامبر صلی الله علیه و آله پرسیدم که ضمن بیان مصادیقی فرمود: «وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً الْأَئِمَّةُ الِاثْنَا عَشَرَ بَعْدی»؛ یعنی منظور از «آنها خوب رفقایی هستند»، ائمه علیهم‌السلام هستند.
(کفایة الأثر فی النص على الأئمة الإثنی عشر، ص 183)
تقویت این حس در انسان مؤمن سبب بهبودی رابطه او با امام معصوم می‌شود، چرا که این نوع نگاه رابطه مؤمنین با امام را از وضعیتی رسمی به حالتی صمیمی و رفاقتی ارتقاء می‌دهد.
وقتی سیره پیامبر صلی الله علیه و آله و اهل بیت وحی را مرور می‌کنیم، چیزی غیر از این نمی‌بینیم.
آن بزرگواران در عین ادب و حفظ کرامت یاران، رابطه‌ای دوستانه با آنها برقرار می‌کردند تا ابهت معنوی‌شان در دل اصحاب نیفتند.
در مقابل، یاران نیز در نهایت ادب و تواضع، رابطه‌ای رفاقتی با معصومین علیهم‌السلام داشتند و به راحتی با پیامبر و اهل بیت وحی علیهم‌السلام مراوده می‌کردند.
انتهای‌پیام/
لینک کوتاه خبر