بسم الله الرحمن الرحیم
با سلام
١- نظریه و رهنمود امام محمد جواد در عبارت"( الْمُؤمِنُ يَحْتاجُ إلى ثَلاثِ خِصالٍ: تَوْفيقٍ مِنَ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ، وَ واعِظٍ مِنْ نَفْسِهِ، وَقَبُولٍ مِمَّنْ يَنْصَحُهُ. (بحار‌الانوار، ج۷۵، ص۳۵۸( مؤمن در هر حال نيازمند به سه خصلت است: توفيق از طرف خداوند متعال، واعظى از درون خود، قبول و پذيرش نصيحت كسى كه او را نصيحت نمايد.)"، دلالت دارد بر اینکه: برای رسیدن به مرحله مؤمن بودنِ انسانها، از سه طریق هدایت میسّر می گردد: 1- هدایت و توفیق بندگی خداوند از طریق خداوند. 2- هدایت و توفیق بندگی خداوند از طریق واعظ درون. 3- هدایت و توفیق بندگی خداوند از طریق نصیحتی کسی که نصیحت می نماید. ( نظریات و رهنمودها و نصایح چهارده معصوم سلام الله علیهم جزء این نوع هدایت قرار می گیرد. )
٢ - نظریه و رهنمود امام محمد جواد سلام الله علیه در عبارت"( قالَ عليه‌السلام: مُلاقاةُ الاْخوانِ نَشْرَةٌ، وَ تَلْقيحٌ لِلْعَقْلِ وَ إنْ كانَ نَزْراً قَليلاً. (بحار‌الانوار، ج۷۱، ص۳۵۳( ملاقات و ديدار با دوستان و برادران [خوب]، سبب صفاى دل و نورانيّت آن مى‌گردد و موجب شكوفایى عقل و درايت خواهد گشت؛ گرچه در مدّت زمانى كوتاه انجام پذيرد.)"، دلالت دارد بر اینکه: 1- ارتباطات و ملاقات و دیدار دوستان و برادران خوب سبب صفای دل و نورانیّت آن می گردد. 2- ارتباطات و ملاقات و دیدار دوستان و برادران خوب سبب شکوفائی عقل و درایت خواهد گشت. 3- ارتباطات و ملاقات و دیدار دوستان و برادران خوب لازم است گر چه در مدت زمان کوتاهی باشد. 4- ارتباطات و ملاقات و دیدار دوستان و برادران خوب سبب انبساط خاطر و تقویت روحیه و نورانیّت دل شکوفائی عقل و درایت خواهد شد و به لحاظ علم ارتباطات و روانشناسی و جامعه شناسی یکی از راهبردهای تقویت سلامت فردی و اجتماعی جامعه می باشد، به شرطی که نگرشها و رفتارها و اعمال و روابط منطبق یا ولایت و رضایتمندی خداوند و حجتهای معصوم خداوند باشد.
٣- نظریه امام محمد جواد سلام الله علیه در عبارت "( قالَ عليه‌السلام: إيّاكَ وَ مُصاحَبَةُ الشَّريرِ، فَإنَّهُ كَالسَّيْفِ الْمَسْلُولِ، يَحْسُنُ مَنْظَرُهُ وَ يَقْبَحُ أثَرُهُ ) . بحار‌الانوار، ج۷۱، ص۱۹۸( مواظب باش از مصاحبت و دوستى با افراد شرور؛ چون كه او همانند شمشيرى زهرآلود، برّاق است كه ظاهرش زيبا و اثراتش زشت و خطرناک خواهد بود.)" دلالت دارد بر اینکه 1- باید در انتخاب دوستان در ارتباطات فردی و اجتماعی دقت و حساسیّت لازم را داشت. 2- با انسانهای شرور نباید دوستی و مصاحبت نمود. 3- انسانهای شرور باید بدانند که برای اینکه با دیگران ارتباطت و دوستی داشته باشند باید از شرارت و انحرافت خودداری نمایند و با توجه به رهنمودهای خداوند و حجتهای معصوم خداوند به تزکیه نفس و اصلاح نگرشها و گفتارها و رفتارها و عادات خود بپردازند و به این دلیل می توانند از مشاورههای روانشناسی و دینی استفاده نمایند. 4- انسانهای شرور مانند شمشیری زهر آلود، ظاهری براق و آثاری زیانبار و زشت و خطرناک دارند. 5- عوامل تاثیرگذار در نظامهای تعلیم و تربیت و فعالیتهای مسائل فردی و اجتماعی و فرهنگ سازی و مشاورههای انسانی و تبلیغاتی و رسانه ها و مطبوعات و نظارتهای اجتماعی و انتظامی ضمن اینکه متناسب هر سنی انسانها را باید به تعالی و رُشد مناسبی برسانند، باید با برنامه ها و طرحهای مختلف به تعالی به پیشگیری از شرور شدن انسانها با برنامه های مختلف فردی و اجتماعی اقدام نمایند و جامعه را برای پرهیز از ارتباطات با افراد شرور آگاه و ماهر نمایند و همچنین در اصلاح انسانهای شرور با ارتقاء سطح آگاهیها و مهارتهای آموزشهای لازم ارائه دهند و برای اصلاح افراد شرور، ضمن پرداختن به تعلیم و تربیت و مشاوره و هدایتهای لازم، باید با پرداختن به نیازهای بموقع این افراد، جامعه را از آسیب پذیری و شیوع ناهنجاریهای فردی و اجتماعی ایمن نمایند.
- نظریه و رهنمود امام محمد جواد در عبارتِ " ( قالَ عليه‌السلام: كَيْفَ يُضَيَّعُ مَنِ اللّهُ كافِلُهُ، وَكَيْفَ يَنْجُو مَنِ اللّه طالِبُهُ، وَ مَنِ انْقَطَعَ إلى غَيْرِ اللّهِ وَ كَّلَهُ اللّهُ إلَيْهِ. (بحار‌الانوار، ج۶۸، ص۱۵۵( فرمود: چگونه گمراه و درمانده خواهد شد كسى كه خداوند سَرپرست و متكفّل اوست. چطور نجات مى‌يابد كسى كه خداوند طالبش است. هر كه از خدا قطع اميد كند و به غير او پناهنده شود، خداوند او را به همان شخص واگذار مى‌كند.)"، دلالت دارد بر اینکه 1- انسانهائی که خداوند را سرپرست و متکفل خود می دانند، گمراه نمی شوند. 2- کسی که خداوند بخاطر خوبیهایش طالبش شود نجات می یابد. 3- انسانی که به غیر خداوند پناهنده شود، به کسی که پناهنده شده واگذار می شود. ( البته واسطه قرار دادن معصومین سلام الله علیه بخاطر مقام متعالی و حقی که نزد خداوند دارند موجب نجات انسانها خواهند شد، به دلیل اینکه آنان از طرف خداوند گشایش می نمایند، گر چه معصومین سلام الله علیهم هم همیشه ضمن نراندن کسانی که به آنها برای گشایش کارشان رجوع نموده اند، به امتشان توصیه می نموده اند که خواسته شان را با رفتار صالح و نماز و دعا از خداوند بخواهند.)
- نظریه و رهنمود امام محمد جواد سلام الله علیه در عبارتِ قالَ عليه‌السلام: مَنْ لَمْ يَعْرِفِ الْمَوارِدَ أعْيَتْهُ الْمَصادِرُ. (بحار‌الانوار، ج۶۸، ص۳۴۰( فرمود: هركس موقعيت‌شناس نباشد، جريانات، او را مى‌ربايد و هلاک خواهد شد.)"، دلالت دارد بر اینکه 1- انسانها باید به رُشد و آگاهیها و بصیرتی برسند که توانمندی شناخت لازم را برای تصمیم خداپسندانه در موقعیتها مختلف بدست آورند تا دچار کجروی و گمراهی و هلاکت نشوند. 2- همواره باید عوامل تاثیرگذار آگاهیهای بصیرت بخش را بخصوص بهره مندی از آیات خداوند و رهنمودهای معصومین سلام الله علیهم و اخبار صادق ارتقاء بخشند و باید انسانها از مشورت با دانشمندان و فقها و علمای بصیر و آگاه و با تقوائی که در حفظ انسانها از انحرافات، می توانند حاکمیتها و جوامع را با توجه به مسائل موقعیتهای زمان خود در صراط مستقیم یاری دهند، بهره مند شوند.
3- نظامهای تعلیم و تربیّت و فرهنگ سازی و تبلیغات و رسانه ها و مطبوعات در بخش دولتی و خصوصی و خانواده ها تاثیر بسزائی در رُشد بصیرت و تعالی بینش و نگرش و هوشیاری و آگاهی افراد و جوامع و ملتها دارند، به همین سبب باید در انتقال پیامهای مناسب و تعلیم و تربیّت و پرورش متناسب سن به تعالی لازم نقش آفرینی نمایند.
- دعای متناسب رهنمودهای امام محمد جواد سلام الله علیه قسمت اول
خداوندا! بر محمد و آل محمد درود فرست و چنان نما که همواره انسانها با توفیق هدایت از طرف خالق خود و واعظی از درون که به رضایتمندی خالقشان پند دهد و پند انسانهای صالح و آگاهی که به رضایتمندی خالق خود پند گویند و بهره مندی از رهنمودهای حجتهای معصومت و رُشد و سلامت عقلانی و نگرشی به در جات ایمان و یقین و بصیرت و حکمت به تعالی نائل شوند و از مؤمنین دین خالق خود به حساب آیند.
پروردگارا! به الطاف عمیمت، آنچنان نما که انسانها با دوستان و برادران خوب خود معاشرت و ملاقات داشته باشند و معاشرت و ملاقات برادران و دوستانشان موجب ارتقاء ایمانشان و سبب صفاى دل و نورانيّت آنان و موجب شكوفایى عقل و درايت آنان گردد.
خداوندا! بر محمد و آل محمد درود فرست! و چنان نما که انسانها شرور نشوند و همواره اسباب شرور نشدن انسانها به تعالی و به موقع و آینده نگری فراهم باشد و به اسماء اعظمت چنان نما که انسانها با افراد شرور با آگاهی و دانائی و هوشیاری بصیرت ارتباط برقرا ننمایند و به توان نور و هدایت الهیت چنان تاثیراتی داشته باشد که انسانها با تزکیه نفس و سلامت نگرشها و رفتارها و عادتها هم خود در اصلاح خود و دیگران مؤثر باشند و هم انسانهای توانمند و حاکمیتها و و نظامها و خانوادهها در شرور نشدن انسانها چنان با طرح و برنامه به تعالی عمل نمایند که احدی توان بالقوه و بالفعل شر شدن نداشته باشد و با سلامت نفس و رُشد و تعالی و آگاهیها و فراهم بودن زندگی سالم و کار سالم و توانمندیها و دانش و مهارتها ی فردی و اجتماعی به تعالی و معیشت به اندازه چنان فرد و جمع انسانها خداپسندانه و سعادتمندانه عمل نمایند که زمینیان و آسمانیان منزه از انحرافات و شرها باشند و به توان بی انتهای اقتدار و هدایت و رحمتت چنان بر مسائل انسانها تاثیرگذار باش که اسباب و عوامل شر شدن انسانها، برای همیشه از همه آفرینش برطرف شود.
پروردگارا! به الطاف عمیمت، چنان نما که انسانها همواره خالق یکتای بی همتای خود را سرپرست و متکفّل خود بدانند و آنچنان انسانها به منزهی و رُشد و تعالی عمل نمایند که همواره رضایتمندی خالق خود را مؤید خود داشته باشند تا جائی که همواره خداوند دوستدار و طالب تعالی رفتار و عبادتهای بندگانش باشد و هرگز انسانها از خالق خود قطع امید ننمایند و به جز به خالق و حجتهای معصوم خالق خود به احدی پناهنده نشوند که موجب شود که خداوند انسان را به غیر خود واگذار نماید.
خداوندا بر محمد و آل محمد درود فرست و چنان نما که انسانها چنان به آگاهی و دانش و بصیرت و هوشیاری برسند که هرگز تحت تاثیر جریانات اشتباه قرار نگیرند و به هلاکت نرسند.
پروردگارا! به الطاف عمیمت، چنان نما که عوامل مؤثر در نظامهای تعلیم و تربیّت و فعالیتهای مسائل فردی و اجتماعی و فرهنگ سازی و مشاورههای انسانی و تبلیغاتی و رسانه ها و مطبوعات و نظارتهای اجتماعی و انتظامی به گونه ای ایفای نقش نمایند که بندگانت از نفس زکیه و تعالی دانش و رُشد و آگاهی و بصیرت و هوشیاری و مهارتها و توانمندیها نقش آفرینی و بندگی خداوند به سعادتمندی و تعالی رضایتمندی خداوند داشته باشند و همواره انسانها تحت عنایات منزهی و رُشد و آگاهیها و تدبیر و رحمت و برکات و هدایتها و محافظتها خالق خود در صراط مستقیم چنان نقش آفرینی و بندگی خداوند به رضایتمندی خالق خود و حجتهای معصوم خداوند بنمایند که همواره هم خالق بزرگ و بلند مرتبه و حجتهای معصومت از انسانها راضی باشند و هم آنان از توجهات خداوند و توفیقات بندگی خداوند و زینت شیعه معصومین بودن، خشنود و راضی باشند. الهی آمین یا ارحم الراحمین، به برکت و حرمت محمداٍ و آله طاهرین. اللهم صل علی محمد وآل محمد و عجل فرجهم. اللهم عجل لولیک الفرج صاحب الزمان وجعلنا من خیر انصارهی و اعوانهی و شیعته
- راهکارهای تعلیم و تربیّتی و فرهنگی:
1- مسئولین و عوامل تهیه محتوای تحقیقاتی و مطالعاتی پژوهشکدههای علوم انسانی و اسلامی و حوزهها و دانشگاهها مجموعه ای از آموزه های رفتارها و نگرشهائی که می تواند تعالی نگرشی و گفتاری و رفتاری را، که طبق موازین الهی و اسلامی، موجب رشد شود را، در اختیار عوامل تعلیم و تربیّت ( از جمله انتشارات و وزارت آموزش و پرورش و حوزهها و دانشگاهها و مراکز و معاونتهای فرهنگی و پرورشی و وزارت ارشاد اسلامی و مبلغین و رسانه ها)، برای نشر و ترویج و آموزش فرهنگ الهی اسلام، قرار دهند.
- عوامل مؤثر در تهیه محتوای کتابهای درسی و غیر درسی، و تولید کنندگان محتوای ادبیّات و بسترهای تبلیغاتی و لوازم التحریر و بازیها و فیلم و نمایشها و برنامه ها و مطالب رسانه ها ( رسانه ها، مطبوعات، فضای مجازی تبلیغات و بسترهای تکنولوژیهای مختلف) و مبلغین برای ارتقاء فرهنگ تعلیم و تربیّت اسلامی جامعه به آموزههای رفتارها و نگرشهائی که می تواند تعالی نگرشی و گفتاری و رفتاری را طبق موازین الهی و اسلامی محقق نماید و جامعه را در ابعاد مختلف ( اعتقادی، فضائل اخلاقی، بصیرت، معارف و دانش و مهارتها و توانمندیهای لازم زندگی)، به رشد رساند، باید متناسب با سن و به اندازه لازم هماهنگ با دیدگاههای قرآن و چهارده معصوم سلام الله علیهم، به تهیه مطالب تعلیم و تربیتی اهمیّت لازم را بدهند و به مطالب به اندازه پرداخته شود و محصولات را به جامعۀ هدف به تعالی لازم عرضه نمایند.
- طرحها و برنامه های گفتمان و برنامه ریزی با زبانهای مختلف بین المللی و مردم دنیا بطور جهانی، با محصولات متناسب و بهره مندی از همه بسترها و سازوکارها و ساختارهای تعلیم و تربیتی برای بهره مندی از ولایت خداوند و پیامبران و حجتهای عالم و دانشمند و فاضل و معصوم سلام الله علیهم نهضتی نرم افزاری و عملیاتی برای تعالی نگرشی و نفسانی به تعالی توسط همه افراد توانمندی که در نهادها و سازمانهای دولتی و بخش خصوصی نقش آفرینی می نمایند، برای نشر و ترویج فرهنگ والای الهی نقش آفرینی های مفید و مؤثر و خداپسندانه صورت پذیرد تا رنگ استثمار استعمار شرک و کفر و نفاق و استکبار و جهلها و رزیلتها و احاطه طاغوتهای مختلف از جهانیان زدوده شود و تعالی و رشد و آگاهی و علم و دانش مفید و اعتقادات و نگرشها و تفکّر و گفتار و رفتار و تمایلات و روحیات و اخلاق خداپسندانه در جهان توسعه یابد.
گل افشان گل محمدی