پیامها و راهبردها و راهکارهای نظریات و رهنمودهای صبر در سخنان بزرگان دین قسمت دوم

بسم الله الرحمن الرحیم

با سلام

پیامها و راهبردها و راهکارهای نظریات و رهنمودهای صبر در سخنان بزرگان دین قسمت دوم

1-  امام كاظم عليه السلام :اصْبِرْ عَلَى طَاعَةِ اللَّهِ وَ اصْبِرْ عَنْ مَعَاصِي اللَّهِ فَإِنَّمَا الدُّنْيَا سَاعَةٌ فَمَا مَضَى مِنْهَا فَلَيْسَ تَجِدُ لَهُ سُرُوراً وَ لَا حُزْناً وَ مَا لَمْ يَأْتِ مِنْهَا فَلَيْسَ تَعْرِفُهُ فَاصْبِرْ عَلَى تِلْكَ السَّاعَةِ الَّتِي أَنْتَ فِيهَا فَكَأَنَّكَ قَدِ اغْتَبَطْت‏ 

بر طاعت خدا صبر كن و در ترك معاصى او شكيبا باش؛ زيرا دنيا لحظه اى بيش نيست. آنچه گذشته جاى شادى و غم ندارد و از آنچه نيامده نيز خبرى ندارى. پس لحظه اى را كه در آن به سر مى برى، صبور باش چنان كه گويى خوشبخت و خوشحالى . تحف العقول ص 396 - بحارالأنوار(ط-بیروت) ج75، ص311، ح1

1. 1. نظریه موارد صبرِ امام موسی کاظم سلام الله علیه: (بر طاعت خدا صبر كن و در ترك معاصى او شكيبا باش؛ زيرا دنيا لحظه اى بيش نيست. آنچه گذشته جاى شادى و غم ندارد و از آنچه نيامده نيز خبرى ندارى. پس لحظه اى را كه در آن به سر مى برى، صبور باش چنان كه گويى خوشبخت و خوشحالى .)، دلالت دارد بر اینکه موارد صبر و علت و تاثیرات آن، عبارت است از: 1- صبر بر اطاعت خداوند. 2- صبر در ترک معاصی. 3- صبر در زمانی که درآن زندگی می کنی. 4- انسان نباید بخاطر گذشته و حال و آینده بی صبری نماید. 5- دنیا لحظه ای گذراست، پس انسان باید صبر داشته باشد، چون صبر موجب آرامش و خوشبختی و خوشحالی می گردد.

2-1- با بی صبری مشکلی حل نمی شود، ولی امکان دارد انسان را دچار فشارهای روحی و افسردگی و ناراحتیها و نگرانیها نماید و موجب شود کار انسان بخوبی انجام نشود.

3-1- انسانهائی که صبر می کنند می توانند انسانهای صالح و خوشبخت و موفق در زندگی شوند.

2. امام على عليه السلام : فَصَبْراً عَلَى دُنْيَا تَمُرُّ بِلَأْوَائِهَا كَلَيْلَةٍ بِأَحْلَامِهَا تَنْسَلِخ‏، در برابر دنيايى كه گرفتارى آن، مانند خواب هاى پريشان شب مى گذرد شكيبا باش. امالی (صدوق) ص 622 - بحارالأنوار(ط-بیروت) ج40، ص348، ح29.

1-2- نظریه شکیبائی و صبر در گرفتاریهای دنیای از امام علی سلام الله علیه (در برابر دنيايى كه گرفتارى آن، مانند خواب هاى پريشان شب مى گذرد شكيبا باش.)، دلالت دارد بر اینکه 1- مشکلات دنیا گذرا و مقطعی می باشد. 2- گرفتاریهای دنیا مشاهبت با خوابهای پریشان دارد، که گذرا هست، پس بنابراین باید در مواجه با گرفتاریهای دنیا باید با صبر و شکیبا ، سختیهای آن را پشت سر گذاشت.

3- رسول اكرم صلى الله عليه و آله : إِنَّ الْمَعُونَةَ تَنْزِلُ عَلَى قَدْرِ الْمَئُونَةِ وَ إِنَّ الصَّبْرَ يَنْزِلُ عَلَى قَدْرِ شِدَّةِ الْبَلَاءِ.
براستى كه كمك از جانب خداوند به اندازه هزينه مى رسد و صبر از جانب خداوند به اندازه گرفتارى مى آيد.

من لا یحضره الفقیه ج 2، ص 294، ح 2498

1-3- نظریه اندازه صبر حضرت محمد سلام الله علیه (براستى كه كمك از جانب خداوند به اندازه هزينه مى رسد و صبر از جانب خداوند به اندازه گرفتارى مى آيد.)، دلالت دارد بر اینکه 1- کمک از طرف خداوند به اندازه هزینه لازم، تعیین می شود. 2- صبر از طرف خداوند است. 3- صبر از طرف خداوند به اندازه گرفتاری تعیین می شود.

3. برای پشتیبانی هر نیازی باید به اندازه لازم پرداخت و هزینه نمود و تاثیرگذار بود، بطوری که نیاز به اندازه لازم برطرف گردد.
4. امام على عليه السلام : إِنَّكَ إِنْ صَبَرْتَ جَرَتْ عَلَيْكَ الْمَقَادِيرُ وَ أَنْتَ مَأْجُورٌ وَ إِنْ جَزِعْتَ جَرَتْ عَلَيْكَ الْمَقَادِيرُ وَ أَنْتَ مَأْزُورٌ. اگر صبر كنى مقدرات الهى بر تو جارى مى شود و اجر خواهى بُرد و اگر بيتابى كنى باز هم مقدرات خداوند بر تو جارى مى شود و گناهكار خواهى بود. جامع الأخبار(شعیری) ص 116

1-4- نظریه تاثیرات صبر و بی تابیِ امام علی سلام الله علیه (اگر صبر كنى مقدرات الهى بر تو جارى مى شود و اجر خواهى بُرد و اگر بيتابى كنى باز هم مقدرات خداوند بر تو جارى مى شود و گناهكار خواهى بود.)، دلالت دارد بر اینکه 1- صبر موجب اجر و ثواب و پاداش می شود. 2- خداوند در هر صورت مقدرات را عطا می نماید

( هم باصبر و هم بی صبر، خداوند به اندازه ای که باید مقدرات را عطا نماید، عطا و مقدر می نماید). 3- بیتابی و بی صبری موجب گناه و معصیت می شود و شخصیت و خلق انسان را ناپسند نشان می دهد.

5. امام على عليه السلام : الصَّبْرُ فِي الْأُمُورِ بِمَنْزِلَةِ الرَّأْسِ مِنَ الْجَسَدِ فَإِذَا فَارَقَ الرَّأْسُ الْجَسَدَ فَسَدَ الْجَسَدُ وَ إِذَا فَارَقَ الصَّبْرُ الْأُمُورَ فَسَدَتِ الْأُمُورُ. نقش صبر در كارها همانند نقش سر در بدن است؛ همچنان كه اگر سر از بدن جدا شود، بدن از بين مى رود، صبر نيز هرگاه همراه كارها نباشد، كارها تباه مى گردند.كافى(ط-الاسلامیه) ج2، ص90، ح9

1-5- تاثیر و نقش صبر در انجام کارها از امام علی سلام الله علیه (نقش صبر در كارها همانند نقش سر در بدن است؛ همچنان كه اگر سر از بدن جدا شود، بدن از بين مى رود، صبر نيز هرگاه همراه كارها نباشد، كارها تباه مى گردند.)، دلالت دارد بر اینکه 1- نقش صبر در كارها همانند نقش سر در بدن است و وجودش صبر در خلق و زندگی انسان حیاتی است. 2- همچنان كه اگر سر از بدن جدا شود، بدن از بين مى رود، صبر نيز هرگاه همراه كارها نباشد، کار را ضایع و تباه می نماید. 3- صبر لازمه موفقیت برای زندگی کارها می باشد.

6.  آثار صبر در زندگی عبارت است از: 1- صبر موجب آرامش و خوشبختی و خوشحالی می گردد. 2- صبر موجب می شود سختیها به آسانی پشت سر گذاشته شود. 3- صبر در انجام نیکو و درست مسائل تاثیرگذار است. 4- صبر موجب پاداش و ثواب و خشنودی خداوند است. 5- صبر موجب می شود شخصیت و خلق انسان زیبا و خوب نشان داده شود.  6- صبر از تباهی کارها جلوگیری می نماید.
7. دعای متناسب با نظریه صبر:

پروردگارا! به بندگانت در مواجه با مسائل زندگی صبری نیکو عطا نما و به نور و علم و حکمتت بندگانت را همیشه به انجام رفتاری نیکو وشایسته یاری نما.

خداوندا! چنان نما که بندگانت بتوانند در اطاعتت صبر نمایند و به بندگانت به توان الهیت، توان صبر در معصیت ننمودن و ترک گناه را عطا نما.

پروردگارا! بندگانت را توانائی بخش که بتوانند آنطور که تو می خواهی اطاعت امر و بندگیت نمایند و آنچنان که می پسندی زندگی نمایند.

خداوندا! بندگانت را در اطاعت از حجتهای معصومت سلام الله علیهم موفق دار و بندگانت را در یاری امام زمان سلام الله علیه همیشه موفق دار. امین یارب العالمین

8-

1. راهکارهای تعلیم و تربیّتی و فرهنگی:

1-  مسئولین و عوامل تهیه محتوای تحقیقاتی و مطالعاتی پژوهشکدههای علوم انسانی و اسلامی و حوزهها و دانشگاهها مجموعه ای از آموزه های رفتارها و نگرشهائی که می تواند تعالی نگرشی و گفتاری و رفتاری را، که طبق موازین الهی و اسلامی، موجب رشد می شود را، در اختیار عوامل تعلیم و تربیّت ( از جمله نشرها و وزارت آموزش و پرورش و حوزهها و دانشگاهها و مراکز و معاونتهای فرهنگی و پرورشی و وزارت ارشاد اسلامی و مبلغین و رسانه ها)، برای نشر و ترویج و آموزش فرهنگ الهی اسلام، قرار دهند.

2- عوامل مؤثر در تهیه محتوای کتابهای درسی و غیر درسی، و تولید کنندگان محتوای ادبیّات و بسترهای تبلیغاتی و لوازم التحریر و بازیها و فیلم و نمایشها و برنامه ها و مطالب رسانه ها و مبلغین برای ارتقاء فرهنگ تعلیم و تربیّت اسلامی جامعه به آموزههای رفتارها و نگرشهائی که می تواند تعالی نگرشی و گفتاری و رفتاری را طبق موازین الهی و اسلامی محقق نماید و جامعه را در ابعاد مختلف ( اعتقادی، فضائل اخلاقی، بصیرت، معارف لازم و دانش لازم زندگی)، به رشد رساند، متناسب با سن و به اندازه لازم هماهنگ با دیدگاههای قرآن و چهارده معصوم سلام الله علیهم مطالب تعلیم و تربیتی بهای لازم را بدهند و به مطالب  به اندازه پرداخته شود و آن را به جامعۀ هدف به تعالی لازم عرضه نمایند.

گل افشان گل محمدی