بسم الله الرحمن الرحیم
با سلام
نشانه های نفاق در انسان سخنانی از امام سجاد سلام الله علیه
- امام سجاد(ع):
اَلمنافقُ اِنْ حَدَّ ثَكَ كَذَّبَكَ و اِنْ وَعَدَكَ اَخلَفَكَ و إنِ ائْتَمَنْتَهُ خانَكَ و اِنْ خالَفتهُ اِغتابَكَ.
منافق کسي است هرگاه با تو حرف مي‌زند دروغ مي‌گويد و اگر به تو وعده مي‌دهد خُلف وعده مي‌کند، هر وقت امانت به او سپردي به تو خيانت مي‌نمايد و چنانچه با او مخالفت کني در پشت سر، تو را غيبت مي‌کند. (بحار، ج ٧٢، ص ٢٠٥) - امام سجاد علیه السلام :
اِنَّ الْمُنافِقَ یَنهی وَلایَنتَهی وَیَأْمُرْ بِما لایَأتی وَاِذا قامَ اِلی الصَّلاةِ اعْتَرَضَ.
قُلْتُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللّه ِ وَما الاِْعْتِراضُ؟ قالَ:
اَلاِْلْتِفاتُ وَاِذا رَکَعَ رَبَضَ، یُمْسی وَهَمُّهُ الْعَشاءُ وَهُوَ مُفْطِرٌ وَیُصْبِحُ وَهَمُّهُ النَّومُ وَلَمْ یَسْهَرْ. اِنْ حَدَّثَکَ کَذَبکَ وَاِنْ ائتَمَنْتَهُ خانَکَ وَاِنْ غِبْتَ اغْتابَکَ وَاِنْ وَعَدَکَ اَخْلَفَکَ.
ابوحمزه ثمالی از امام سجاد علیه السلام نقل کرده که فرمود:
همانا منافق نهی می کند و خود باز نمی ایستد، امر می کند و خود انجام نمی دهد و چون به نماز بایستد «اعتراض» می کند.
گفتم ای فرزند رسول خدا «اعتراض» چیست؟ فرمود:
روگرانیدن به راست و چپ و چون رکوع کند مثل گوسفند به زمین می خوابد «بعد از رکوع قیام نمی کند» روز را به شب می برد و اندوهی جز شام خوردن ندارد؛ با اینکه روزه نداشته است و در هر بامداد فکری جز خوابیدن ندارد و حال آنکه کم خوابی نکشیده است. اگر باتو سخن گوید، به تو دروغ می گوید. و اگر او را امین شماری، به تو خیانت می کند. و اگر از او پنهان شوی، تو را غیبت می کند و اگر به تو وعده دهد، وفا نمی کند. اصول کافی، ج 4، ص 112.
3- امام زين‌العابدين(عليه‌السلام): اِنَّ نَقَلَةَ النَّميمَةِ هُم كِلابُ النّار. کساني که کارشان تفرقه و دوبهم‌زني ميان مردم است همان‌هايي هستند که (فردا) سگ‌هاي جهنم خواهند بود! (لئالي‌الأخبار، ج ٥، ص ٢٤٤.
برداشت و راهبرد رهنمود نشانه های نفاق در انسان سخنانی از امام سجاد سلام الله علیه
- از جمله نشانه های منافق عبارت است از:
- منافق کسي است هرگاه با تو حرف مي‌زند دروغ مي‌گويد.
-
- منافق کسي است هرگاه به تو وعده مي‌دهد خُلف وعده مي‌کند.
-
- منافق کسي است هرگاه به تو هر وقت امانت به او سپردي به تو خيانت مي‌نمايد.
-
- منافق کسي است هرگاه با او مخالفت کني در پشت سر، تو را غيبت مي‌کند.
-
- منافق کسي است که نهی می کند و خود باز نمی ایستد.
-
- منافق کسي است که امر می کند و خود انجام نمی دهد.
-
- منافق کسي است که چون به نماز بایستد «اعتراض» می کند. ( اعتراض در اینجا منظور از روگرانیدن در نماز به راست و چپ است و همچنین در نماز چون رکوع کند مثل گوسفند به زمین می خوابد «بعد از رکوع قیام نمی کند» با بی میلی نماز می خواند. )
-
- منافق کسي است که روز را به شب می برد و اندوهی جز شام خوردن ندارد؛ با اینکه روزه نداشته است.
-
- منافق کسي است که در هر بامداد فکری جز خوابیدن ندارد و حال آنکه کم خوابی نکشیده است.
-
- منافق کسي است که و اگر او را امین شماری، به تو خیانت می کند.
-
- منافق کسي است که اگر از او پنهان شوی، تو را غیبت می کند .
-
- منافق کسي است که اگر به تو وعده دهد، وفا نمی کند.
-
- منافق کسي است که که کارشان تفرقه و دوبهم‌زني ميان مردم است. ( که البته آنها کسانی هستند که (فردا) سگ‌هاي جهنم خواهند بود!)
- منافق عقایدش به دین راسخ نیست، دارای رذیلتهای اخلاقی هست، از پاکی رفتار و درستکاری برخوردار نیست، دارای تعالی و خلوص نیّت نسبت به خداوند و خالق خود نیست. فرد امین و امانتداری نیست و دچار دوگانگی شخصیّت است.
- نفاق جامعه را دچار کسالت و بی اعتمادی و فاصله گرفتنها و نا امنی می نماید و فرد و جامعه را به سطح پائینی از زندگی تنزل می دهد.
- نفاق افراد و جوامع و حکومتها، را در تاثیرگذاریهای انحرافی و اختلالات جدی دچار می نماید و بیماریهای نفاق ضررش از ویروسهائی می ماند که جامعه را از رسیدن به اهداف متعالی باز می دارد و وقایع اسفباری در ابعاد مختلف حاکمیتی و اجتماعی ایجاد می نماید.
- برای درمان خیلی از مسائل جسمانی اقدامات جامعی در ابعاد و سطوح مختلف صورت می گیرد، اما در مورد نفاقی که در انسان شکل می گیرد برنامه هائی برای پیشگیری از آن و در مان آن متاسفانه وجود ندارد، به همین دلیل نیاز است در این زمینه با راهبرد برطرف شدن معضل رفتاری شخصیتی نفاق در انسانها و جوامع، برنامهائی برای پیشگیری و درمانو بالا بردن سطح معلومات اجتماعی بطور جدی وجود داشته باشد.
- راهکارهای تعلیم و تربیّتی و فرهنگی:
1- مسئولین و عوامل تهیه محتوای تحقیقاتی و مطالعاتی پژوهشکدههای علوم انسانی و اسلامی و حوزهها و دانشگاهها مجموعه ای از آموزه های رفتارها و نگرشهائی که می تواند تعالی نگرشی و گفتاری و رفتاری را، که طبق موازین الهی و اسلامی، موجب رشد می شود را، باید در اختیار عوامل تعلیم و تربیّت و در اختیار انتشارات و وزارت آموزش و پرورش و حوزهها و دانشگاهها و مراکز و معاونتهای فرهنگی و پرورشی و وزارت ارشاد اسلامی و رسانه ها برای نشر و ترویج و آموزش فرهنگ الهی اسلام، بگذارند.
2- عوامل مؤثر در تهیه محتوای کتابهای درسی و غیر درسی، ادبیّات، بستر تبلیغات و لوازم التحریر و بازیها و فیلم و نمایشها و برنامه ها و مطالب رسانه ها و مبلغین برای ارتقاء فرهنگ تعلیم و تربیّت اسلامی جامعه به آموزههای رفتارها و نگرشهائی که می تواند تعالی نگرشی و گفتاری و رفتاری را طبق موازین الهی و اسلامی محقق نماید و جامعه را در ابعاد مختلف ( اعتقادی، فضائل اخلاقی، بصیرت، معارف لازم و دانش لازم زندگی)، به رشد رساند، متناسب با سن و به اندازه لازم پرداخته شود و آنرا به جامعۀ هدف عرضه نمایند.
گل افشان گل محمدی