عرفه در سخنان بزرگان دین
پيامبر صلي الله عليه و آله: ما مِن يَومٍ أكثَرَ أن يُعتِقَ اللّه ُ فِيهِ عَبدَا مِنَ النّارِ مِن يَومِ عَرَفَةَ؛ صحيح مسلم ، ج 4 ، ص 107
پيامبر صلي الله عليه و آله :خداوند در هيچ روزى به اندازه روز عرفه، بندگان را از آتش دوزخ نمى رهاند.
پيامبر صلي الله عليه و آله: إنَّ اللّه َ يُباهِي مَلائِكَتَهُ عَشِيَّةَ عَرَفةَ بِأهلِ عَرَفَةَ فَيَقولُ: اُنظُروا إلى عِبادي أتَوني شُعثا غُبرا؛ مسند أحمد، ج 2، ص 224
پيامبر صلي الله عليه و آله :خداوند در غروب عرفه نزد فرشتگانش به اهل عرفه مى بالد و مى گويد: «بندگانم را بنگريد! ژوليده و غبار آلود، نزد من آمده اند .»
پيامبر صلي الله عليه و آله : أعظَمُ أهلِ عَرَفاتٍ جُرما مِنِ انصَرَفَ و هُوَ يَظُنُّ أنَّهُ لَن يُغفَرَ لَهُ ؛ بحار الأنوار ، ج 99 ، ص 248
پيامبر صلي الله عليه و آله :گناه كارترين فرد در عرفات كسى است كه از آن جا باز گردد در حالى كه گمان مى برد آمرزيده نخواهد شد .
امام على عليه السلام : مِنَ الذُّنوبِ ذُنوبٌ لاتُغفَرُ إلاّ بِعَرَفَاتٍ ؛ [ . دعائم الاسلام ، ج 1 ، ص 294 .]
امام على عليه السلام :برخى از گناهان جز در عرفات بخشوده نمى شوند .
امام صادق عليه السلام : تَخَيَّر لِنَفسِكَ مِنَ الدُّعاءِ ما أحبَبتَ واجْتَهِد ، فإنَّهُ (يَومَ عَرَفَة) يَومُ دُعاءٍ و مَسألَةٍ؛ التهذيب الأحكام، ج 5، ص 182
امام صادق عليه السلام :هر چه مى خواهى براى خود دعا بخوان و [در دعا كردن] بكوش كه آن روز [روز عرفه] روز دعا و درخواست است .
كانَ أبو جعفرٍ عليه السلام إذا كانَ يَومُ عَرفَةَ لَم يَرُدَّ سائلاً بحار الأنوار : 96/180/21
امام باقر عليه السلام: ( خداوند ) در روز عرفه هيچ سائلى را نوميد برنمى گرداند .
الإمامُ الحسينُ عليه السلام ـ في دعاءِ يَومِ عَرَفَةَ ـ : اللّهُمّاجعَلْني أخشاكَ كَأنّي أراكَ ، وأسعِدْني بتَقواكَ ، ولا تُشقِني بِمَعصِيَتِكَ بحار الأنوار: 98/218/3
امام حسين عليه السلام ـ در دعاى روز عرفه ـ گفت: بار خدايا! كارى كن كه در برابر تو چنان خشوع داشته باشم كه گويى مى بينمت، و باتقوا خوشبختم گردان، و با معصيت و نافرمانيت شور بختم مكن .
عنه عليه السلام ـ مِن دُعائهِ في يَومِ عَرَفةَ ـ : و هَبْ لي عِصمَةً تُدنِيني مِن خَشيَتِكَ ، و تَقطَعُني عَن رُكوبِ مَحارِمِكَ ، و تَفُكُّني مِن أسرِ العَظائم ، و هَبْ لِيَ التَّطهيرَ مِن دَنَسِ العِصيانِ الصحيفة السجّاديّة: الدعاء 47
امام زين العابدين عليه السلام ـ در دعاى روز عرفه ـ (خدایا) مرا نگهدارى و مصونيتى بخش كه به خشوع از تو نزديكم گرداند و از ارتكاب حرامهاى تو بازم دارد و از بندِ گناهان بزرگ آزادم سازد و از پلشتىِ گناه و نافرمانى، پاكيزه ام گردان.
برداشت و راهبرد و رهنمودِ عرفه در سخنان بزرگانِ دین
- عرفه روز دعا و تضرع در برابر خداوند در صحرای عرفه در روز نهم ذی الحجه هست، البته مشتاقان راز و نیاز در سر تا سر جهان با خداوند به دعا و تضرع می پردازند.
- خداوند در هيچ روزى به اندازه روز عرفه، بندگان را از آتش دوزخ نمى رهاند.
- آله :خداوند در غروب عرفه نزد فرشتگانش به اهل عرفه مى بالد و مى گويد: «بندگانم را بنگريد! ژوليده و غبار آلود، نزد من آمده اند .»
- گناه كارترين فرد در عرفات كسى است كه از آن جا باز گردد در حالى كه گمان مى برد آمرزيده نخواهد شد .
- برخى از گناهان جز در عرفات بخشوده نمى شوند .
- هر چه مى خواهى براى خود دعا بخوان و [در دعا كردن] بكوش كه آن روز [روز عرفه] روز دعا و درخواست است .
- ( خداوند ) در روز عرفه هيچ سائلى را نوميد برنمى گرداند .
- در دعاى روز عرفه ـ گفت: بار خدايا! كارى كن كه در برابر تو چنان خشوع داشته باشم كه گويى مى بينمت، و باتقوا خوشبختم گردان، و با معصيت و نافرمانيت شور بختم مكن .
- در دعاى روز عرفه ـ (خدایا) مرا نگهدارى و مصونيتى بخش كه به خشوع از تو نزديكم گرداند و از ارتكاب حرامهاى تو بازم دارد و از بندِ گناهان بزرگ آزادم سازد و از پلشتىِ گناه و نافرمانى، پاكيزه ام گردان.
- روز عرفه روز با معرفت با خدا سخن گفتن و به بزرگی از خداوند یاد کردن و سپاسگزاری خداوند است، روز عرفه روز درخواست برای منزهی از عیبها و نقصها و همچنین در خواست برای رشد و تعالی به کمالات خود فرد و جامعه است. روز عرفه روز درخواست معنوی و دنیوی و آخرتی داشتن از خداوند است. روز عرفه روز پیمان و عهد با خداوند برای بندگی نمودن خداوند است. روز عرفه رو اصلاح رابطه با خداوند است.
- در دو دعای عرفه در مفاتیح الجناح از امام حسین سلام الله علیه و در صحیفۀ سجادیه از امام سجاد سلام الله علیه تأمل و تدبر و بهره مندی از معانی آن در تعالی فهم و درک آفرینش و برخورداری تعالی شخصیّتی که انسان در رابطه با بندگی خداوند باید داشته باشد، مفید و مؤثر است و مطالعه و تفکّر در رابطه با مطالب آن توصیه می شود.
- به عبارتی روز عرفه روز ارتباط خاشعانه و معرفت با خداوند و روز کسب مقدّرات و افزایش روزی بر جامعه مؤمنین است و خداوند در این روز مؤمنین را در هر جا که دعا نمایند مورد عنایات خود و حجتهای خود قرار می دهد.
- توصیه می شود توجّه به دعای با معرفت در این روز در جوامع و مساجد و حسینیه ها و مصلی ها و مکانهای مختلف مورد توجّه همه مؤمنین جهان باشد.
- راهکارهای تعلیم و تربیّتی و فرهنگی:
1- مسئولین و عوامل تهیه محتوای تحقیقاتی و مطالعاتی پژوهشکدههای علوم انسانی و اسلامی و حوزهها و دانشگاهها مجموعه ای از آموزه های رفتارها و نگرشهائی که می تواند تعالی نگرشی و گفتاری و رفتاری را، که طبق موازین الهی و اسلامی، موجب رشد می شود را، باید در اختیار عوامل تعلیم و تربیّت و در اختیار انتشارات و وزارت آموزش و پرورش و حوزهها و دانشگاهها و مراکز و معاونتهای فرهنگی و پرورشی و وزارت ارشاد اسلامی و رسانه ها برای نشر و ترویج و آموزش فرهنگ الهی اسلام، بگذارند.
2- عوامل مؤثر در تهیه محتوای کتابهای درسی و غیر درسی، ادبیّات، بستر تبلیغات و لوازم التحریر و بازیها و فیلم و نمایشها و برنامه ها و مطالب رسانه ها و مبلغین برای ارتقاء فرهنگ تعلیم و تربیّت اسلامی جامعه به آموزههای رفتارها و نگرشهائی که می تواند تعالی نگرشی و گفتاری و رفتاری را طبق موازین الهی و اسلامی محقق نماید و جامعه را در ابعاد مختلف ( اعتقادی، فضائل اخلاقی، بصیرت، معارف لازم و دانش لازم زندگی)، به رشد رساند، متناسب با سن و به اندازه لازم پرداخته شود و آنرا به جامعۀ هدف عرضه نمایند.
گل افشان گل محمدی