جهاد دانشگاهی از دستاوردهای انقلاب اسلامی

دکتر قرنفلی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه جهاد دانشگاهی به عنوان یک نهاد انقلابی و اسلامی زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی تاسیس شده و فعالیت می‌کند، اظهار کرد: هر چند جهاد دانشگاهی یک نهاد غیر دولتی است، لیکن در طی دهه‌های گذشته همواره تعامل نزدیکی با دولت‌ها داشته و در واقع به عنوان مشاور و امین دولت‌ها ایفای وظیفه کرده است. این مجموعه یک نهاد توسعه‌ای است که در عرصه‌های علم، فرهنگ و فناوری تلاش داشته و در چهار محور پژوهش و فناوری، فرهنگی، آموزش و اشتغال و تجاری‌سازی فعالیت می‌کند. 

مشاور رییس جهاد دانشگاهی اظهار کرد: در حوزه پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی دارای 3 پژوهشگاه و 16 پژوهشکده است که در زمینه‌های مختلف علمی اعم از پزشکی، مهندسی و کشاورزی و علوم انسانی فعال هستند و همچنین در حوزه فرهنگی در بخش‌های متعدد نظیر «ایسنا»، «ایسپا» و «ایکنا» فعالیت می‌کند و در حوزه آموزش نیز دو دانشگاه «علم و فرهنگ» و «علم و هنر» و 6 موسسه آموزش عالی وجود دارد. 

وی ادامه داد: همچنین جهاد دانشگاهی دارای 40 مرکز علمی وکاربردی و 130 موسسه آموزش تخصصی است و در حوزه اشتغال و تجاری‌سازی، سازمان تجاری‌سازی و اشتغال در جهاد دانشگاهی فعال است و دو پارک علم و فناوری نیز در استان‌های البرز و کرمانشاه وجوددارد و سومین پارک نیز در تهران در شرف تاسیس است و همچنین 21 مرکز رشد نیز در این زمینه فعالیت می‌کنند.  

قرنفلی با اشاره به اینکه مجموعه جهاد دانشگاهی دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است، افزود: این نهاد یک نهاد انقلابی،‌ اسلامی و اصیل است و اصیل بودن آن به این جهت است که نهاد و ساختاری است که به صورت بومی و از ابتدای انقلاب با توجه به ارزش‌ها، اقتضائات، نیازها و ظرفیت‌های دانشی و فناوری به عنوان یک مدل بومی شکل گرفته و به همین جهت بعد از گذشت سی و چند سال از عمر خود توانسته است در عرصه فرهنگ نقش‌آفرینی موثری داشته باشد و در عرصه دانش و فناوری نیز سازندگی داشته باشد؛ بنابراین یکی از دلایل موفقیت جهاد دانشگاهی در واقع بومی بودن و جوشیدن آن از شرایط زیست بوم علم، فرهنگ و فناوری کشور است. 

عضو هیات امنای جهاد دانشگاهی تصریح کرد: جهاد دانشگاهی همواره نهادی مسؤول و پاسخگو بوده است و وضعیت بودجه‌ای این مجموعه نیز به نحوی است که بخش قابل توجهی از آن از طریق انعقاد قرارداد و انجام خدمات حاصل می‌شود و بخشی نیز از طریق کمک‌های دولتی به دست می‌آید؛ بنابراین ماهیت نظام بودجه‌ای این مجموعه باعث شده که این نهاد مجموعه‌ پاسخگویی باشد و جهت‌گیری‌های آن نیز به سمت برآورده کردن نیازهای جامعه باشد.

مشاور رییس جهاد دانشگاهی با اشاره به اینکه ویژگی دیگر جهاد دانشگاهی کثیرالابعاد بودن این مجموعه است، گفت: این مساله که فعالیت‌های پژوهشی، فرهنگی، فناورانه و آموزشی در جهاد دانشگاهی در کنار هم پیش می‌روند، امر منحصر به فردی است و کمتر سازمانی پیدا می‌شود که این فعالیت‌ها را در کنار هم داشته باشد و این موضوع در واقع باعث هم‌افزایی در کارها شده و باعث شده موضوعات، بطور همه جانبه مورد بررسی قرار گیرند.
 
وی همچنین درباره نقش جهاد دانشگاهی در اقتصاد دانش‌بنیان، گفت: اگر بخواهیم نقطه مشترک اقتصاد مقاومتی و اقتصاد دانش‌بنیان را در نظر بگیریم، توجه به درونی کردن علم و فناوری در کشور، تاکید مشترک بین این دو مفهوم است. در واقع هدف اقتصاد مقاومتی درونی شدن فناوری و علم در کشور است و اقتصاد دانش‌بنیان نیز رویکردی است که می‌تواند این هدف را محقق کند.
 
این عضو هیات امنای جهاد دانشگاهی تاکید کرد: جهاد دانشگاهی به عنوان نهادی که از ظرفیت‌های مناسبی  برخوردار است، می‌تواند در کنار ظرفیت درونی خود با تعاملاتی که با سایر مجموعه‌های علمی و فناوری از جمله دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی دارد، از طریق شبکه‌های قوی علم و فناوری نقش جدی را در حوزه اقتصاد دانش‌بنیان بازی کند و اگر ما به کارکرد جهاد دانشگاهی در طی یک دو دهه اخیر نگاه کنیم، چیزی جز فعالیت دانش‌بنیان و اقتصاد مقاومتی دیده نمی شود. 

وی در خصوص به عهده گرفتن ماموریت‌های مختلف، گفت: در دو سال گذشته ستاد اجرایی‌سازی نقشه جامع علمی کشور، 7 ماموریت را به طور مشخص به جهاد دانشگاهی محول کرده است که این 7 ماموریت در ارتباط با تحقیقات ملی، انتقال فناوری و آموزش‌های نوین تخصصی، ماموریت‌های فرهنگی و اشتغال و کارآفرینی است که مقدمات اجرایی آنها در دست تهیه است.

به گفته معاون سابق جهاد دانشگاهی،‌ مجموعه جهاد دانشگاهی قابلیت و ظرفیت‌های زیادی برای پذیرش ماموریت‌ها به صورت جامع دارد و این امتیاز خوبی است که دولت می‌تواند از آن استفاده کند. بطوری‌که در حال حاضر این نهاد جهت‌گیری‌هایی در حوزه‌های فناورانه، نظیر آب داشته و امیدواریم با توجه به حساسیت و راهبردی بودن موضوع آب در کشور، در این حوزه بتوانیم منشا خدمت باشیم. همچنین در زمینه حمل‌ونقل بخصوص حمل‌ونقل ریلی نیز جهاد دانشگاهی تجربه زیادی دارد و می‌تواند به سهم خود در درونی کردن این فناوری رو به رشد، ایفای نقش کند.

وی ادامه داد: در صنعت نفت و گاز کارهای موفق زیادی داریم و با این انباشت علمی و فناوری می‌توانیم با کمک صنعت نفت و گاز کشور به توسعه فناوری در این حوزه دست یابیم. در حوزه فناوری‌های پزشکی نیز ورود عمیق و پایه‌ای داشته‌ایم که در این راستا می‌توان به بحث سلول‌های بنیادی، ناباروری و سرطان اشاره کرد که خوشبختانه فعالیت‌های این نهاد در تراز جهانی قابل ارزیابی است.

قرنفلی ادامه داد: در سال‌های اخیر مطالعات علوم انسانی و اجتماعی در این نهاد تقویت شده و به سمت انجام مطالعات کلان و ملی سوق داده شده است. بطور مثال مطالعه سنجش فضای سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران، طرح‌های توسعه‌ای که برای استان‌های مختلف انجام شده، پیمایش ملی مسائل خانواده، پیمایش ملی ارزش‌ها،‌ نگرش‌ها و رفتارشناسی گردشگری در ایران و آسیب‌شناسی رشته‌های تحصیلی در ارتباط با نیازهای جامعه از جمله جهت‌گیری‌هایی است که در سال‌های اخیر در مسائل کلان کشور داشته‌ایم و فکر می‌کنیم مسائل کلان کشور از اولویت بالایی برخوردار است. 

مشاور رییس جهاد دانشگاهی خاطرنشان کرد: خوشبختانه به جهت قابلیت‌ها و تعاملات خوبی که با دستگاه‌های دولتی داریم، این امکان برای دولت فراهم است که از این ظرفیت استفاده کند و این نهاد نیز با اجرای این ماموریت‌ها می‌تواند در انجام طرح‌های ملی و کلان کشور مشارکت بیشتری داشته باشد.