مهر | فرهنگی و هنری | شنبه، 05 آذر 1401 - 14:41
مسعود نجابتی درباره ایده برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کارتون و کاریکاتور جام جهانی فوتبال ایران و نقش هنرهای تجسمی در فضای رسانه‌ای در ناآرامی‌های اخیر توضیحاتی ارائه کرد.
مسعود نجابتی هنرمند طراح و مدیر کانون هنر شیعی در ارزیابی نمایشگاه بین‌المللی کارتون و کاریکاتور جام جهانی فوتبال ایران ۱۴۰۱ که در حوزه هنری در حال برگزاری است، به خبرنگار مهر گفت: با توجه به پیش‌بینی صورت گرفته از مدت‌ها قبل در مورد حضور تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی فوتبال، ضرورت یک پیوست فرهنگی و هنری احساس می‌شد، علیرغم اتفاقات اخیری که در کشور افتاد اما این تدبیر پیش‌بینی شده بود که یک پیوست فرهنگی هنری برای فضای ورزشی و فوتبال در نظر گرفته شود و یکی از کارهایی که می‌شد انجام داد با توجه به ظرفیت رشته ورزشی فوتبال در سطح جهانی و اینکه ایران به عنوان یکی از قطب‌های مهم برگزاری این رویدادها است، ایده اولیه این نمایشگاه مطرح شد و آقای شجاعی طباطبایی به عنوان دبیر برای جمع‌آوری آثار تلاش زیادی کرد.
وی در ادامه توضیح داد: در شرایط موجود که جهان می‌خواهد ایران را در انزوا قرار دهند، ۷۲ کشور از جهان در این رویداد شرکت کردند؛ اسامی هنرمندان نام‌آور بزرگی در این نمایشگاه به چشم می‌خورد که اصولاً در هر مسابقه‌ای شرکت نمی‌کنند و این موضوع نشان‌دهنده این است که ایران توانسته چنین جایگاه ممتازی را داشته باشد که شاهد حضور این افراد در نمایشگاه باشیم.
نجابتی همچنین پیشنهاد داد: به نظر من ارسال گزیده‌ای از آثار به کشور قطر در کنار فضای ورزشی موجود، بسیار مهم است چرا که کشور ما در کنار سایر کشورها در زمینه هنر هم حرفی برای گفتن دارد و طبیعتاً با توجه به کثرت و کیفیت آثار در همین افتتاحیه نمایشگاه معتقدم می‌تواند اتفاق بزرگی باشد ولی تأسف می‌خورم که ای کاش این آثار تنها در فضای نمایشگاهی نبود و می‌توانستیم در ایام جام جهانی اکران شهری این آثار را شاهد باشیم یا با کمک رسانه ملی این آثار را برای دید عموم قرار داد.
مشکل عمده ما، بحث رسانه است یعنی ما بعد از تولید بحث توزیع را داریم که دشمن در این قضیه به خاطر بایکوت‌های خبری و محدود کردن فضاهای موجود، قوی‌تر عمل کرده است و ما متأسفانه به لحاظ توزیع کار و دیده شدن علیرغم امکانات در فضای مجازی محدودیت داریم و کارها آن طور که باید و شاید درست دیده نمی‌شوند.
وی در پاسخ به اینکه آیا آثار این نمایشگاه از خلاقیت کافی برخوردارند در شرایطی که فضای مجازی بسیار در زندگی مردم تأثیرگذار است و مردم آثار کارتونی بسیاری دیده‌اند، گفت: از آنجا که آثار زیاد است و ایده‌محور، زمان بیشتری برای ارزیابی نیاز است ولی با توجه به قضاوت عزیزانی که داوری آثار را انجام می‌دادند و من نظر آنها را پرسیدم، سطح نمایشگاه را خوب و مطلوب ارزیابی کردند.
برای خود من خیلی عجیب بود که نام افرادی را به‌عنوان شرکت‌کننده در نمایشگاه شنیدم، چراکه آنها از بزرگان این رشته هستند و در هر مسابقه‌ای شرکت نمی‌کنند.
تصور من این است که در آثار این نمایشگاه حداقل، زاویه‌های نگاه متفاوتی را به مقوله فوتبال می‌بینیم و این مهم است که به این اتفاق از زوایای مختلفی از جمله سیاسی، اقتصادی، بحث‌های پشت پرده، مباحث همدلی و مسالمت‌آمیز و صلحی که مدنظر برگزارکنندگان است، نگاه شده است و تقریباً همه نوع ایده‌ای در کارها دیده می‌شود و من فکر می‌کنم که فرصت بیشتری نیاز است تا ما بتوانیم راجع به عیار آثار، بیشتر صحبت کنیم.
مدیر کانون هنر شیعی در بخش دیگری از گفتگو در پاسخ به اینکه با توجه به ناآرامی‌هایی اخیر کشور، وظیفه هنرمندان تجسمی به ویژه گرافیست‌ها چیست، گفت: رشته‌های گرافیک، کاریکاتور و تجسمی به دلیل شخصی بودن و اینکه مبتنی بر یک سری لوازم ابتدایی و کم هزینه هستند، طبیعتاً واکنش سریع هستند.
ما در این ایام، هم در فضای اعتراض و هم هنرمندان جبهه انقلاب، تولیدات گرافیکی فراوانی را شاهد بودیم که این نشان‌دهنده قابلیت‌ها و ظرفیت‌های این رشته است.
در این شرایط طبیعتاً هر کسی به سهم خود و با توجه به تکلیفی که بر دوش خود حس می‌کند، سعی دارد با توجه به آرامش و امنیتی که کشور به آن احتیاج دارد و مورد هدف قرار گرفته است، به وظیفه خود عمل کند و وارد عرصه شود.
وی «رسانه» را مشکل عمده نمایش چنین آثاری قلمداد کرد و افزود: به نظر من مشکل عمده ما، بحث رسانه است یعنی ما بعد از تولید بحث توزیع را داریم که دشمن در این قضیه به خاطر بایکوت‌های خبری و محدود کردن فضاهای موجود، قوی‌تر عمل کرده است و ما متأسفانه به لحاظ توزیع کار و دیده شدن علیرغم امکانات در فضای مجازی محدودیت داریم و کارها آن طور که باید و شاید درست دیده نمی‌شوند.
معتقدم در این بخش نیاز به کار بیشتری توسط مسئولین داریم، یعنی بعد از مرحله تولید، باید به این فکر کرد که آثار تجسمی چگونه و با چه تدابیری می‌توانند در رسانه ملی، فضاهای مجازی و میان برنامه‌ها جایگاه ویژه‌ای پیدا کنند و باکس ویژه‌ای برای آنها در نظر گرفته شود تا بیشترین بازدید را در پی داشته باشد.
این هنرمند باسابقه همچنین اظهار کرد: البته باید زیرساخت‌ها را آماده کرد مثلاً در بحث فضای مجازی متأسفانه تنها چیزی که بچه‌ها به آن فکر می‌کنند، اینستاگرام است ولی من فکر می‌کنم که ما باید سال‌ها پیش شروع و فضاهای ملی خودمان را جدی‌تر و قوی‌تر عرضه می‌کردیم که حتی کسب و کارهای اینترنتی‌مان و اکران آثارمان هم در همان فضاها بدون مشکل و دغدغه انجام شود.
یکی از دلایل این کمبود، عدم ارتباط درست مسئولان با رسانه‌ها و یک بخش هم مربوط به زیرساخت‌ها است.
بخش دیگر هم از این جهت است که هنوز تجسمی تعریف روشن و واضح و جایگاه ویژه‌ای در رسانه ملی ندارد و اگر قرار است که خوب دیده شود باید به یک محصول دیگری مانند موشن یا کلیپ تبدیل شود.
نجابتی در پایان درباره دیوارنگاره میدان ولیعصر (عج) و جهاد و بحث‌ها و حاشیه‌هایی که اخیراً از طریق رسانه‌های معاند درباره آن شده است، گفت: دیوار نگاره میدان ولیعصر (عج) و دیوارنگاره میدان جهاد بسیار تأثیرگذار هستند، چراکه پیشانی پایتخت است و طرح‌هایی که استفاده می‌شود از جذابیت برخوردارند و دیده می‌شوند که رسانه‌های معاند هم روی آن مانور می‌دهند.
این تک بودن در شهر تهران هم حُسن است و به اعتقاد من، از این نوع رسانه‌ها در کلانشهرها نیاز داریم و باید فکری کنیم.
هرچند تجسمی فعلاً به این فضاهای محدود بسنده کرده است اما امیدوارم با توجه به ظرفیتی که در ایران وجود دارد بیشتر از اینها در فضاهای عمومی و طراحی شهری دیده شود.