مهر | دین و اندیشه | شنبه، 30 مهر 1401 - 08:40
مدیرکل دفتر برنامه ریزی امور پژوهشی وزارت علوم از تدوین پیش نویس آیین نامه میزان موظفی هیات علمی پژوهشی خبر دادو گفت: شاخص هایی مثل نوع مقالات و فعالیت های حاکمیتی در تعیین موظفی موثرند.
محسن شریفی در گفت و گو با خبرنگار مهر، درباره اقدامات صورت گرفته در اصلاح و بازنگری آیین نامه تعیین ساعت موظفی اعضای هیات علمی پژوهشی با اشاره به برگزاری چندین جلسه در این خصوص از تدوین پیش نویس آن خبر داد و ابراز امیدواری کرد که تا ماه آینده پس از تصویب نهایی به پژوهشگاه ها ابلاغ شود.
مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی وزارت علوم بر لزوم اصلاح و بازنگری این آیین نامه تاکید کرد و گفت: ساعات موظفی هیات علمی در دانشگاه ها و پژوهشگاه ها تفاوتی با هم ندارد اما باید توجه داشت از آنجا که امور پژوهشی تنوع زیادی دارند و بخش عمده آن هم کیفی است، تبدیل آن به کمیت تاحدی سخت است.
این در حالی است که در دانشگاه ها با محاسبه تعداد واحد درسی مثلا ۴ واحد یا ۱۰ واحد تدریس، تعیین میزان موظفی به راحتی صورت می گیرد.
وی افزود: از طرفی از آنجا که در پژوهشگاه ها تمامی وظایف یک هیات علمی کاملا پژوهشی است و علی القاعده باید تمام ساعات حضور خود را مصروف امور پژوهشی کند، تبدیل این فعالیت های کیفی به عدد و رقم سخت است.
لذا ضرورت ایجاب می کرد که یک آیین نامه منسجم و خوبی نوشته شود تا خلاء هایی را که در آیین نامه قبلی وجود داشت پر شود.
دنبال کردن بحث ماموریت گرایی پژوهشگاه ها در آیین نامه جدید
شریفی دنبال کردن بحث ماموریت گرایی پژوهشگاه ها را یکی از اهداف آیین نامه جدید برشمرد و در خصوص دیگر اهداف آن گفت: نکته دیگری که این آیین نامه دنبال می کند این است که هیات علمی بتواند به همان اندازه که لازم است، بصورت واقعی و بصورت کیفی در پژوهشگاه حضور داشته باشد.
این مقام مسئول وزارت علوم ادامه داد: هدف دیگر ما این است که بر پایه آیین نامه جدید دستاوردهای پژوهشی و فناورانه ای که از پژوهشگاه ها انتظار می رود، تحقق پیدا کند.
به این معنی که تنظیم آیین نامه برای تعیین موظفی هیات علمی نباید به گونه ای باشد که با ماموریت پژوهشگاه، حضور پژوهشگر و هیات علمی در پژوهشگاه و نیز با دستاوردهای قابل انتظار از پژوهشگاه تناقضی داشته باشد.
شریفی به تفاوت ماموریت و ماهیت مراکز پژوهشی اشاره کرد و درباره چهارمین هدف اصلی آیین نامه جدید تایید موظفی هیات علمی پژوهشی گفت: پژوهشگاه های مختلف از جمله مراکز حوزه علوم انسانی، علوم فنی مهندسی، علوم پایه و سایر حوزه ها بالطبع ماموریت های خاصی را نیز بدنبال دارد.
در نظر گرفتن تفاوت ماموریت های پژوهشگاه ها در آیین نامه جدید
وی توضیح داد: بطور مثال پژوهشگاه ها در حوزه فنی مهندسی ممکن است پروژه های بیرونی، کارفرمایی و سفارش دهنده بیشتر باشد و در حوزه علوم پایه که بحث حاکمیتی مطرح است، سفارش دهده بیرونی شاید کم باشد.
ولی از آنجا که اهمیت موضوع بالا ست، پروژه هایی که در حوزه علوم پایه در پژوهشگاه ها تعیین می شود باید اعتباراتش به شکلی دیگر تعریف و بیشتر در بودجه سالانه دیده شود.
وی افزود: در حوزه علوم انسانی هم این تنوع وجود دارد.
در بعضی زمینه ها طرح های تحقیقاتی بیرونی است و در برخی موارد هم طرح تحقیقاتی بیرونی نبوده و حاکمیتی است و به صورت پروژه درون سازمانی تعریف شوند.
مدیر کل دفتر امور سیاستگذاری و امور پژوهشی وزارت علوم به تفاوت دستاوردهای حوزه های مختلف مراکز پژوهشی نیز اشاره کرد و اظهار داشت: بطور مثال در حوزه علوم پایه باید انتشار علم و کار در مرز دانش را در دستور کار داشته باشیم و تقویت کنیم؛ در فنی مهندسی و علوم انسانی پاسخ به نیازهای بخش های مرتبط و نیاز جامعه و صنعت در دستور کار قرار دارد.
بر این اساس تدوین یک آیین نامه واحد برای اینکه موظفی عضو هیات علمی را در پژوهشگاه ها تعیین کند بسیار مشکل است.
وی با بیان اینکه پیش نویس آیین نامه جدید به گونه ای تنظیم شده است که نوع ماموریت، نوع پژوهشگاه ها و نوع دستاوردها در حد امکان لحاظ شده باشد، گفت: شاخص هایی مختلف از جمله نوع طرح و ماموریت بصورت ویژه مورد توجه قرار دارد.
اولویت بندی طرح های داخلی و درون موسسه ای و طرح های برون سازمانی پژوهشگاه ها
شریفی افزود: بر اساس این آیین نامه طرح های داخلی و درون موسسه ای که در شورای پژوهش موسسه و مبتنی بر ماموریت پژوهشگاه تدوین می شود و یا طرح های برون سازمانی که از طرف دستگاه های سفارش دهنده و مرتبط به آن ها سفارش داده شده هرکدام اولویت خاصی دارند و امتیازهای متفاوتی خواهند داشت.
وی ادامه داد: همچنین برخی مراکز پژوهشی ما وابسته به وزارت علوم هستند و ماموریت های حاکمیتی از طرف وزارت علوم در مباحث مختلف از جمله آموزش و پژوهش، پذیرش دانشجو و غیره به آنها داده می شود.
لذا این تنوع در طرح های پژوهشی شامل فعالیت های برون سازمانی، درون سازمانی و حاکمیتی برای تعیین موظفی هیات علمی، در تدوین پیش نویس آیین نامه لحاظ شده است.
همچنین در بحث مقالات و دستاوردهایی که دارند مثل مقالات داخلی، مقالات در سطح بین المللی، ترویجی یا پژوهشی نیز مورد توجه قرار دارد.
مدیر کل دفتر امور سیاستگذاری و امور پژوهشی وزارت علوم با تاکید بر اینکه کلیت کارها بر پایه آیین نامه جدید یکسان است، گفت: ما همه این موارد را مورد توجه داده ایم و برای هر کدام به عنوان شاخص هایی که منجر به خروجی های کمی و تعیین ساعت موظفی می شود، امتیازی را تعیین کرده ایم تا هم یک وحدت رویه ای بین پژوهشگاه ها ایجاد شود و هم اینکه هر پژوهشگاه بر اساس ماموریت خود بتواتند اختیار عمل داشته باشد و این شاخص ها را اولویت بندی کنند.