مهر | دین و اندیشه | سه شنبه، 26 مهر 1401 - 10:24
کتاب «احکام فضای مجازی» اثر محمود صادقی به همت مؤسسه بوستان کتاب در ۱۹۲ صفحه به چاپ رسید.
به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «احکام فضای مجازی» اثر محمود صادقی به همت مؤسسه بوستان کتاب در ۱۹۲ صفحه به چاپ رسید.
از میان همه تکنولوژی‌های امروز، اینترنت به لحاظ تنوع و گستردگی، گوی سبقت را از بقیه ربوده است؛ بنابراین، مسئله‌ای جدید است که باید از رهگذر فقه و احکام نگریسته شود.
اثر حاضر مشتمل بر ۳۰۲ مسئله و سوال‌های شرعی درباره فضای مجازی است که از کتب فقهی (رساله عملیه، استفتائات) و سایت‌های امام خمینی (ره)، مقام معظم رهبری، آیت الله سیستانی، آیت الله شبیری زنجانی، آیت الله صافی گلپایگانی و آیت الله مکارم شیرازی جمع آوری کرده است.
مؤلف در مقدمه این اثر آورده است: اگر در این کتاب نظرات فقهی مرجع تقلیدی ذکر نشده است، یا به آن دست نیافتیم و یا در این مورد نظری نداشتند.
ان شاءالله در صورتی که این نظرات را به دست بیاوریم، در چاپ‌های بعدی اضافه می‌شود.
ساختار اثر
این اثر در ۱۲ فصل تألیف شده است؛ در فصل اول این کتاب که به «راه اندازی اینترنت ملی و تولید محتوای فضای مجازی» اختصاص یافته، ضمن اشاره به تولید شبکه‌های اجتماعی داخلی و ساخت بازی‌های رایانه‌ای ایرانی، بر تأمین سلامت اخلاقی فضای مجازی، درآمد ناظرین فضای مجازی، تعلل در فیلتر کردن، تأمین امنیت سایت‌ها و… پرداخته شده است.
نویسنده در دومین فصل از کتاب حاضر، به احکام مربوط به «خانواده و فضای مجازی» می‌پردازد که از جمله مباحث این فصل می‌توان به نظارت والدین بر فعالیت فرزندان در فضای مجازی، حضور همسر در فضای مجازی، بررسی ایمیل زن و شوهر، همسریابی اینترنتی، ازدواج اینترنتی، بخشیدن مدت طلاق اینترنتی، آموزش مسائل زناشویی و خواندن مطالب جنسی برای ازدواج اشاره کرد.
در فصل سوم با عنوان «احکام بازی‌ها و مسابقات اینترنتی» مباحثی همچون قماربازی اینترنتی، کسب درآمد در قماربازی، بازی‌های آنلاین، برد و باخت در بازی‌های آنلاین، هدیه دادن بازی مبتذل، نگهداری بازی مفسده دار، کلش آو کلنز، درمان با بازی رایانه‌ای، ضامن خسارت در بازی، ضرر به اقتصاد داخلی در بازی، پیش بینی مسابقات، جایزه مسابقات اینترنتی و تاریکی گیم نت‌ها تشریح شده است.
فصل بعدی در خصوص احکام «تصاویر و فیلم‌های اینترنتی» است که در این راستا به حکم شرعی ترس به گناه افتادن، نگاه اتفاقی به نامحرم و تصاویر آن، نگاه مردان به تصاویر زنان، نگاه زنان به فیلم‌ها و تصاویر مردان، نگاه به فیلم‌های اینترنتی و نگاه به فیلم‌های مستقیم و غیرمستقیم اینترنتی پرداخته شده است.
پنجمین فصل از کتاب حاضر در خصوص احکام «گفت و گوهای اینترنتی» است که ارتباط به نامحرم در فضای مجازی، چت با نامحرم برای معرفی اسلام، چت برای ازدواج، چت در دوران نامزدی، اجازه والدین به چت کردن فرزندان، چت با زنان غیرمسلمان و آموزش علم در فضای مجازی از نظر شرعی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
نویسنده در فصل ششم این کتاب، به نظر شرع مقدس اسلام در خصوص «دانلود فایل‌های اینترنتی» می‌پردازد که دانلود و آپلود کردن، ضمانت دانلود غیرمجاز، فروش فایل‌های دانلود شده و دانلود فایل‌های انحرافی از نظر شرع تبیین شده است.
هفتمین فصل نیز درباره حکم شرعی «شبکه های اجتماعی» است که از جمله مباحث این فصل می‌توان به عضویت در شبکه‌های اجتماعی، تصاویر پروفایل، انتشار عکس‌های خصوص دیگران، عضویت غیراختیاری، انتشار شایعات به نام افراد، خواندن و تأیید مطالب انحرافی، نهی از منکر در شبکه‌های اجتماعی، ارسال مطالب غیرمستند، لایک و فالوکردن جنس مخالف، دسترسی به اطلاعات، خروج ارز در شبکه‌های اجتماعی پرداخت.
در فصل بعدی، «تبلیغات اینترنتی» شرعاً بررسی شده که تبلیغ اسلام، تبلیغ فایل‌های مفید، تبلیغ امور مفسده دار، تبلیغ فرزند کمتر، تبلیغ سقط جنین، تبلیغ طلاق و جدایی، تبلیغ جادوگری، تبلیغ بی حجابی و بدحجابی، تبلیغ نگه داری سگ در منزل، تبلیغ لاغری و زیبایی صورت، تبلیغ داروها و ابزار جنسی، تبلیغ مدگرایی و فرهنگ غربی، تبلیغ روش‌های جدید باروری، تبلیغ مجرد ماندن و تبلیغ کتاب و پایان نامه نویسی از آن جمله است.
«معاملات اینترنتی» عنوان نهمین فصل است که حکم شرعی لزوم فراگیری احکام معامله، خرید و فروش اینترنتی و سهام بازار سرمایه و اوراق اختیار معامله و اوراق قرارداد آتی، سبد گردانی، رانت اطلاعاتی در بورس، پول مجازی، مزایده‌های اینترنتی، معامله باینری آپشن، فروش لباس اینترنتی، فروش داروهای سقط جنین، فروش دارو به قیمت بیشتر، فسخ معاملات اینترنتی، فروش اکانت صفحه اجتماعی و فروش مانکن در اینترنت، از احکام شرعی مربوط به این فصل به شمار می‌رود.
در فصل دهم، «آفات فضای مجازی» از نظر شرعی تشریح شده که از آن جمله می‌توان به ترک واجبات، مرگ و خودکشی، تخریب و توهین به دیگران، تضعیف فرهنگ حجاب، تلف شدن عمر، ترس از فرزندآوری، اُفت تحصیلی، ضعف بینایی در شبکه‌های اجتماعی پرداخت.
حکم شرعی تولید و توزیع محتویات مستهجن، تقطیع سخنان دیگران، شایعه و نشر اکاذیب، لینک دادن به سایت‌های اینترنتی، هک کردن سایت‌ها، آموزش سرقت، استراق سمع، سرقت اینترنتی، خرید و کرک کردن، ترساندن کاربران، نگاه به شکنجه شدن افراد، تغییر چهره دیگران و ضبط صدا و فیلم، برخی از مباحث مربوط به یازدهمین فصل از این کتاب با عنوان احکام «جرم های فضای مجازی» است.